VĂN THƠ NHẠC: Đêm qua sân trước một nhành mai

Thứ Tư, 3 tháng 9, 2014

Đêm qua sân trước một nhành mai

Hôm nay tuyết bay trắng xoá ngoài kia. Trời lạnh phủ đầy một màu xám trắng buồn buồn. Trong không khí của một ngày đầu năm mới, tôi chợt ước ao về một chậu cúc vàng hay cành mai tươi rực rỡ sắc màu để sưởi ấm một chiều chớm đông hanh hao nơi miền đông giá lạnh. Những bông hoa này ở một miền nắng ấm xa xôi kia người ta đang xôn xao vun xới, ủ mầm chờ đón một mùa xuân mới trở về trên quê hương.

Mủa xuân quê nhà vào những ngày cận Tết, xôn xao nhất vẫn là chợ hoa trên phố. Đã là một tập tục không thể quên, dù bận rộn đến đâu, người ta cũng phải ra chợ đón về nhà một vài chậu cây hoa kiểng để chưng ngày tết. Bắt đầu vào tháng Chạp đã có những chuyến xe hàng chở hoa tươi, cây kiểng đổ vào thành phố rồi. Chợ hoa Nguyễn Huệ lớn nhất nằm ngay trung tâm Sài Gòn lúc nào cũng dập dìu người đi đông như hội. Người đi mua thì ít mà người đi xem hoa, tạo cơ hội được chụp hình ngày xuân bên ngàn hoa sắc thắm thì nhiều. Vì muốn mua được hoa rẻ và để tiện chuyên chở người ta thường tìm đến các chợ hoa bày bán dọc trên các đường phố chính ở gần nhà. Dường như đi loanh quanh nơi đâu cũng bắt gặp đầy những chợ hoa như chợ Bàn Cờ trên đường Phan Đình Phùng, hay trước chùa Việt Nam Quốc Tự của đường Trần Quốc Toản, quanh Lăng Ông ở Bà Chiểu… Trong không khí nhộn nhịp của đường phố, các loại hoa xuân tỏa hết sắc màu khoe nét tươi thắm yêu kiều độc đáo của riêng mình: màu đỏ rực rỡ của hoa Đỗ Quyên, Mào Gà; màu hồng duyên dáng của Mãn Đình Hồng; màu trắng thanh tao của Cúc đại đoá, Thủy Tiên; màu tím dịu dàng của Phong Lan, Sao nhái… nhưng sắc vàng hoa Cúc, hoa Mai lúc nào cũng rực rỡ riêng biệt cả một góc trời không màu sắc nào khác có th so bì được.

Mai vàng luôn là biểu tượng cho mùa xuân của miền Nam, cũng như hoa Đào là nét đặc trưng của miền Bắc, hay hoa Sen cũng là thanh sắc của người miền Trung. Mỗi loại hoa có nét đặc sắc riêng tùy theo khí hậu, địa thổ của từng vùng. Có phải vì ảnh hưởng khí hậu xứ nóng hay không mà mầu hoa Mai sao lại vàng rực rỡ quá, nhất là dưới ánh nắng của trời xuân miền Nam. Có đôi lần tôi đi về miền quê vào ngày Tết, hình ảnh cây mai vàng trong sân nhà quê đẹp kỳ lạ. Ẩn hiện đằng sau bờ rào xanh lá, cây mai vàng nở tung trăm cánh thanh tao khoe sắc trước thềm rêu, mái nâu nhà cổ cứ níu kéo chân tôi ngập ngừng không muốn rời bước. Có lẽ đối với tôi, hoa Mai càng đẹp hơn nhiều khi đứng giữa cảnh trời cô tịch. Sự cô đơn thật thích hợp với nét đẹp kiêu sa vàng rực rất đài các ấy.

Nói đến đây lại nhớ cây mai của nhà tôi ngày xưa. Đó là một cây mai vàng được trồng trong chậu kiểng lớn được đặt ở góc vườn. Trước Tết một, hai tháng là ba tôi đã lo tưới bón thăm dò trước rồi. Khi cách ngày Tết khoảng nửa tháng, ba tôi đem chậu mai ra sân hứng nắng, lau chùi chậu sứ sạch sẽ và bắt đầu lảy lá mai. Tùy theo thời tiết mà chọn ngày lảy lá, nếu tiết trời bình thường, nắng đẹp thì bảy ngày sau nụ bung vỏ lụa là hoa sẽ nở đúng vào ngày Tết.

Tôi nhớ cảm giác háo hức bắt đầu từ ngày hai mươi ba Tết, sáng nào cũng ra ngắm nghía trông chờ từng nụ non chúm chím nở trên cành. Năm nào cũng vậy, cây mai nhà tôi luôn có đầy nụ trên cành. Đến khi bắt gặp được bông hoa đầu tiên hé nở cánh vàng là trái tim bừng lên một niềm vui khó tả. Rồi đến một sáng thức dậy, những nụ non xanh chợt biến mất để thay vào đó là một sắc vàng rực rỡ kiêu sa là biết mình đang chạm phải nhan sắc xuân thì của một năm mới. Đôi khi anh em tôi còn nghịch ngợm lượm những cánh hoa rơi, dán thêm vào đoá hoa làm thành bông mai mười hai cánh để loè người lớn rồi cười thích thú với nhau mà đâu ngờ rằng chính người lớn cũng đang giả vờ ngây ngô để làm vui lòng đám trẻ ngây thơ.

Lại nhớ đến thời còn trẻ vô tư phóng khoáng, khi Tết đến đúng là vui như Tết! Tuổi trẻ mà, mọi chuyện cứ rơi vào tay như trời đặt chẳng có gì để mà quay quắt nặng lòng lâu cả. Lại thêm nhạc Xuân, nhạc Tết lại vang lên khắp nơi réo rắt âm điệu tươi vui khiến lòng người càng thêm rộn rã, càng muốn bỏ quên đi những ưu tư buồn phiền năm cũ mà bước vào một năm mới, làm mới cả chính mình để được sống yêu thương, sống đam mê như đã từng sống, đã từng yêu.

Thiền sư Mãn Giác đời nhà Lý, có viết bài thơ rằng:

“Xuân khứ bách hoa lạc

Xuân đáo bách hoa khai

Sự trục nhãn tiền quá

Lão tòng đầu thượng lai

Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận

Đinh tiền tạc dạ nhất chi mai”

“Xuân duỗi trăm hoa rụng

Xuân đến trăm hoa cười

Trước mắt việc đi mãi

Trên đầu già đến rồi

Đừng tưởng xuân tàn hoa rụng hết

Đêm qua sân trước một nhành mai”

(Thích Thanh Từ dịch thơ)

Câu thơ cuối cùng được kết thật bất ngờ nói về một điều kỳ diệu trong tâm linh, ẩn tàng sự trường tồn của đời sống tinh thần con người hoà cùng thiên nhiên cây cỏ. Tôi nghĩ chính vì nét đẹp thanh tao, quân tử mà hoa Mai đã được chọn như một ẩn dụ thật sắc sảo trong bài thơ tuyệt tác.

Một mùa xuân mới đang tới, nơi tôi ở không có mai vàng để đón xuân nhưng trong tâm hồn tôi vẫn mãi còn một sắc hoàng hoa lung linh rực rỡ của hoài niệm xa xưa. Xin trao bạn một nhành mai thuần khiết của tình bạn trong sáng mà chúng ta còn lưu giữ.

Mong một năm mới an lành đến với mọi nhà.

Nguyên Tú My