Ly
rượu mừng
Mỗi độ xuân về, giữa
cơn gió lạnh của những ngày đông ở xứ người, lòng người chợt vương một nỗi buồn
man mác của kẻ tha hương khi nhớ về chuỗi ký ức ở một nơi xa lắm. Bên ấy, mùa
xuân đang trở về trên những chậu cúc vàng rực rỡ, mồng gà đỏ thắm, những cây
tắc kiểng no tròn bụ bẩm trái căng chín mọng… Và hơn thế nữa những cánh mai
vàng nở rộ trong nắng xuân ấm áp. Đẹp kiêu sa đến nao cả lòng người. Hương xuân
thanh thoát, tình xuân nồng nàn. Cho dù có thờ ơ cách mấy mùa xuân cũng đến bên
mình để nhuộm hồng đôi má cô gái xuân thì, làm rạng rỡ nụ cười trẻ thơ. Người
ta vẫn cho rằng mùa xuân là mùa của tuổi trẻ, khi những mầm lá non vừa nhú trên
cành lộc biếc là một sức sống mới bắt đầu. Đứng trước cửa giao mùa người có
chút xao lòng khi nhớ về những dâu bể của năm tháng qua, tình cũ phai nhòa, bạn
bè người thân đã có người ra đi không trở lại… Một thoáng ngậm ngùi khi nhớ về
những chiều xuân năm xưa, khi mái tóc còn xanh, tâm hồn còn mênh mang nét hồn
nhiên tuổi trẻ. Xôn xao mong đợi từng ngày để đón tân niên, trao nhau lời chúc
đầu năm, mời nhau miếng mứt thân tình, ly rượu nồng ấm… Và cùng nhau cất lên
khúc hát mừng xuân rộn ràng:
Ngày xuân nâng chén,
ta chúc nơi nơi…
Bằng nhịp điệu Valse
sôi nổi. Từ năm 1955, bản nhạc Ly Rượu Mừng của nhạc sĩ Phạm Đình Chương lần
đầu tiên được đăng trên số báo Tết Đời Mới đã trở thành một khúc hoan ca không
thể thiếu trong những buổi tiệc tân niên, người ở xa quay buớc trở về sum họp
dưới mái ấm gia đình, khi bạn bè thân hữu gặp gỡ trong ngày họp mặt đầu năm của
những gia đình Việt Nam. Người ta tạm quên đi những bon chen nhọc nhằn của đời
sống và cùng nâng ly rượu hát lên câu chúc mừng năm mới:
Mừng anh nông phu vui
lúa thơm hơi
Người thương gia lợi
tức
Người công nhân ấm no
Thoát ly đời gian lao
nghèo khó…
Tiếng hát hòa lẫn vào
niềm mơ ước chung giản dị cơm no, áo ấm của con người:
Á… a… a…a
Nhấp chén đầy vơi chúc
người người vui
Á… a… a… a
Muôn lòng xao xuyến
duyên đời…
Có gì hơn nữa khi lòng
người tràn ngập niềm vui, khi mối duyên thắm trở thành vĩnh cửu dưới mái ấm ngôi
nhà se se mùi mứt tết ngọt lịm bên bếp lửa hồng. Người phụ nữ khéo tay lựa từng
hột nếp tím, ủ men làm nên ly rượu cẩm cay nồng để:
Rót thêm tràn đầy chén
quan san
Chúc người binh sĩ lên
đàng
Chiến đấu công thành
Sống cuộc đời lành
Mừng người vì nước quên
thân mình…
Mùa xuân không chỉ đơn
thuần trong tình yêu tuổi trẻ. Nó còn bao la hơn nữa đó là tình yêu quê hương,
đất nước. Người trai trẻ bỏ lại niềm vui sau lưng, người thân yêu nơi chốn quê
nhà, lên đường làm tròn bổn phận người trai trong thời chinh chiến. Giữa hoan
khúc rộn ràng của nhịp xuân, tiết tấu bài hát chợt nhẹ nhàng hẳn đi khi nói về
người mẹ già đang mòn mỏi trông chờ người con nơi phương xa:
Kìa nơi xa xa, có bà
mẹ già
Từ lâu mong con mắt
vương lệ nhòa
Chúc bà một sớm quê
hương
Bước con về hòa nỗi
yêu thương…
Quê hương của mẹ có
nếp nhà tranh khói lam chiều tỏa ấm. Chậu cúc vàng nở rộ bên hiên nhà. Gốc mai
già cha đã tỉ mỉ ngắt từng cọng lá để chờ đúng giao mùa nở tung trăm cánh diệu
kỳ. Đêm ba mươi Tết có em ngồi trông nồi bánh chưng khuya mà nhớ về anh thiết
tha trìu mến. Mùa xuân tươi vui là mùa xuân xum họp gia đình, bạn bè thân
thiết. Mong anh trở về cùng em bên bếp lửa hồng, cho mắt mẹ thôi lệ nhòa, rạng
rỡ niềm vui đoàn tụ:
Á… a… a… a…
Hát khúc hoan ca thắm
tươi đời lính
Á… a… a… a…
Chúc mẹ hiền dứt ưu
tình…
Nụ cười đã trở về trên
môi mẹ già, vòng tay mở rộng chờ đón người con yêu bao năm dài biền biệt. Tiếng
nói vang vang, nụ cười rộn rã của người thanh niên làm ấm áp mái tranh nghèo
thiếu bàn tay con chăm sóc. Nguyện ước cho quê hương được thanh bình, cho tình
yêu đôi lứa được ươm hoa kết trái như đôi chim non ríu rít đang mớm mồi cho
nhau trên cành lộc biếc:
Rượu hân hoan mừng đôi
uyên ương
Xây tổ ấm trên cành
yêu thương…
Lời chúc Tết càng rộn
ràng hơn nữa trong những nụ cười viên mãn, tiếng cụng ly mời chào thân thiết
của bạn bè. Người ta hát những bài ca vui, đọc những vần thơ hay đã được người
nghệ sĩ trau chuốt gửi tặng cho đời. Người nghệ sĩ cầm bút lên để viết về mối
giao cảm theo mùa. Đêm xuân rạo rực, hồn xuân thắm tươi. Sức sống của cả năm
dường như đang bắt đầu từ những giây phút thiêng liêng, vô hình lan theo làn
khói hương trầm nghi ngút. Người ta khai bút đầu năm bằng những ý xuân nồng nàn
mong cho tình xuân luôn tươi trẻ:
Nào cạn ly mừng người
nghệ sĩ
Nét thi ca chấm phá tô
lên đời mới…
Giữa giây phút thiêng
liêng của đêm Giao thừa, bao nhiêu tị hiềm đắng cay chợt biến mất. Có những
khuôn mặt tưởng đã từng quên giờ đây trong khoảng không gian vô tận của phút
giao mùa, chợt hiểu, ánh mắt đó, nụ cười đó, vẫn còn tồn tại mãi trong tâm trí
không nguôi:
Bạn hỡi vang lên
Lời hứa thiêng liêng
Chúc non sông hòa bình
Ngày máu xương thôi
tuôn rơi
Ngày ấy quê hương yên
vui
Đợi anh về trong chén
tình đầy vơi…
Niềm mơ ước thanh bình
trong Ly Rượu Mừng chính là lời cầu chúc chân thành của nhạc sĩ Phạm Đình
Chương. Mơ ước của một người nhạc sĩ đã trải qua bao nỗi thăng trầm của đất
nước. Lời nhạc giản dị, điệu nhạc rộn ràng. Người nhạc sĩ thiên tài đã viết về
niềm mơ ước rất chung của bao người trong những nốt nhạc thiết tha. Không đơn giản
chỉ là một nỗi niềm riêng tư dành cho anh, hay cho em, mà còn có bóng dáng của
quê hương đất nước trong thời chinh chiến:
Nhấc cao ly này
Hãy chúc ngày mai sáng
trời tự do
Nước non thanh bình
Muôn người hạnh phúc
chan hòa…
Cuối cùng, niềm mơ ước
đã được dâng lên cao vút trong phần kết thật tròn trịa tràn đầy gửi đến mọi
người, mọi nhà:
Ước mơ hạnh phúc nơi
nơi
Hương thanh bình dâng
phơi phới.
Điệu nhạc ấy, lời nhạc
ấy đã khiến Ly Rượu Mừng trở thành bất tử theo thời gian dù đã trải qua hơn nửa
thế kỷ. Người nhạc sĩ thiên tài nay đã khuất, nhưng mỗi khi xuân về, nếu chúng
ta có cùng nắm tay nhau cất lên khúc nhạc mừng xuân, hãy nhớ về ông, hãy nhớ về
những người bạn, người thân đã ra đi… với lòng tha thiết cho một tình yêu chân
thành, vĩnh cửu.
Nguyên Tú My
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét