Mùa đông hoa trắng
"Một là vào đại học-hai là đi khỏi nhà". Mẹ tôi đã
từng rít lên như vậy nhiều lần, ngay cả trong giấc mơ. Vậy mà, buổi chiều biết
tin thằng Ngạn thi trượt, mẹ tôi ở miết trong phòng, cửa đóng im ỉm cho đến tối.
Mâm cơm bày sẵn trên bàn đến nguội lạnh. Tôi vào phòng ngồi trước máy vi tính,
trong khi dượng Hoan lúi húi trước sân bên mấy chậu kiểng và những cây sứ đang
cho hoa trắng cả khoảng không gian.
Khi mẹ và chị em tôi về nhà vườn này thì mấy cây sứ chỉ cao bằng
đứa trẻ lên năm. Dượng rất quý, chăm chút cẩn thận. Mấy trăm gốc ổi, cóc, mãng
cầu, một bàn tay dượng vun bón từ khi ba của dượng qua đời. Nửa chợ, nửa quê,
người đàn ông học hành dang dở trở thành ông chủ nhà vườn lúc ba mươi lăm tuổi,
chưa một lần biết hò hẹn với ai. Đào ao, thả cá, chăn nuôi… dượng quần quật suốt
ngày, lam lũ với áo quấn nhếch nhác và một màu da rám nắng, đen giòn. Dượng gặp
mẹ tôi - một người phụ nữ bằng tuổi dượng, bán trái cây ở chợ, ly dị chồng, có
hai con. Chúng tôi lớn dần như những cây sứ. Sứ ra hoa, từng chiếc chẳng ai kết
mà tròn đẹp như túc cầu của các công chúa, tiểu thư ngày xưa gieo tìm chồng.
Niềm đam mê của dượng lây lan sang chúng tôi. Chiều chiều,
tôi và thằng Ngạn ra sân ngồi ngắm hoa, thấy hoa rụng mà tiếc ngẩn ngơ. Thuở nhỏ,
chúng tôi thường nhặt hoa sứ rụng chơi bán hàng. Lúc ấy thằng Ngạn ghét dượng lắm.
Đi học về, thấy mẹ và dượng đứng nói chuyện trong bếp, nó lườm, nguýt, giận dỗi
bỏ cả cơm trưa.Nó sợ khuôn mặt lầm lì của dượng cũng như sợ cây sứ trần trụi
lúc chưa ra lá, ra hoa.Thân cây sần sùi với những nhánh cụt mang hình thù kỳ dị,
đêm tối bất chợt trông thấy giật mình. Lúc đó có ai mang cả núi thức ăn để trước
mặt, nó cũng không dám ra ngoài ban đêm mặc dù nó là đứa háu đói.
Buổi tối, thỉnh thoảng nghe tiếng vịt kêu, chạy rần rần dượng
thường ra vườn thăm chừng xem có chó, mèo không. Một lần, mẹ và tôi vắng nhà,
nghe vịt rần rần nhảy xuống ao, dượng dợm đứng lên đi thì thắng Ngạn nắm áo dượng
lại. Bởi vì trong nhà không còn ai, nó sợ…Dượng chần chừ một chút rồi ngồi xuống
biểu nó leo lên lưng. Cầm cây sào, dượng cõng nó trên lưng đi ra vườn đuổi vịt
lên bờ. Những lần sau đó có tôi và mẹ ở nhà nó vẫn đòi theo dượng.
Bây giờ, hàng đêm dượng và nó cùng đi ra vườn. Bên cạnh dượng,
mãi mãi nó vẫn là đứa bé con mặc dù nó đã cao bằng dượng. Thằng Ngạn thường nhắc,
ngày đó ở trên lưng dượng, dượng chạy đuổi vịt thích lắm, như được cưỡi ngựa. Mẹ
thấy vui, sự gắn bó giữa nó và dượng khiến mẹ yêu thương nó hơn, khi sự xung đột
của ba mẹ tôi càng ngày càng gay gắt, mẹ tôi quyết định ly hôn. "Một sự lựa
chọn sai lầm". Nghe mẹ ta thán, ngoại tôi lúc đó còn sống đã chì chiết.
"Ai lựa chọn cho con?". Cãi nhau liên miên rồi đưa đến xô xát,
không thể hàn gắn được ba mẹ tôi chia tay. Con cái mẹ tôi giành hết, cũng chẳng
cần cấp dưỡng. "Mày, một con đàn bà hung dữ". Ngoại vẫn luôn trách
mẹ tôi dù không đầy một năm sau ba tôi có vợ khác. Họ có một đứa con gái xinh đẹp,
học giỏi, nổi tiếng đàn piano. Năm tuổi chưa vào lớp một đã đi học đàn. Mười tuổi
đi thi đàn toàn quốc. Còn tôi, chỉ là đứa con gái tầm thường, mẹ không hy vọng
gì ở tôi. Sau mấy năm học đại học, tôi về làm việc ở một công ty. Chẳng có gì
đáng nói, nhan sắc hạng trung, ít nói, lặng lẽ, không bạn bè, quanh năm suốt
tháng chẳng nghe ai gọi điện thoại tìm. "Tại ba mày không có đức". Mẹ
rũa những lúc không có dượng, oái oăm ở chỗ tôi giống dượng điều này mà không
giống ba tôi. Mới hơn một năm cưới nhau, ba đã "mèo chuột" tùm lum.
Đếm khi ly dị, mẹ nói đếm trên đầu ngón tay vừa đủ.
Bao nhiêu hy vọng mẹ đặt hết vào thằng Ngạn. Bắt ép nó đi học
cờ vua, một thời gian sau không thấy tiến bộ, nó đâm chán. Mẹ đưa nó qua học mỹ
thuật, cũng chẳng hơn gì, học mãi mà hoàng hôn với bình minh nó vẽ chẳng ai
phân biệt được. Thấy nó thường đi đá banh với mấy đứa bạn mẹ ao ước nó trở
thành cầu thủ nổi tiếng. Cuối cùng, mẹ nhận ra nó không có năng khiếu. Í ạch vất
vả lắm nó mới tốt nghiệp trung học phổ thông. Mẹ đâm hoảng, mỗi ngày thúc bách,
nhắc nhỡ rồi hăm dọa. Mẹ muốn thằng Ngạn phải hơn con gái của ba với người vợ kế.
Nhưng mẹ đã sai lầm. Hoa mai không nở vào mùa thu. Mẹ dồn hết tâm trí vào nó,
săn sóc, quan tâm từ miếng ăn đến giấc ngủ. Đưa nó lên thành phố, đón nó về… Dưới
sức ép của mẹ và nỗi sợ hãi nếu thi trượt, nó thi trượt thật.
Đêm về khuya, mùa hè trời nóng bức nhưng không có ngọn gió
nào. Qua cửa sổ tôi thấy từng chùm hoa trắng trong màn đêm. Ngày thường ở đây
đã hoang vắng, bây giờ càng thấy tĩnh mịch, cô liêu hơn. Một sự im lặng đến rợn
người. Có lẽ dượng đã vào nhà và đang an ủi mẹ. Tôi buồn không phải vì thằng Ngạn
thi rớt mà vì thấy mẹ tôi thất vọng. Dượng nói cũng phải "Tại mẹ".
Thời gian mẹ bắt nó theo học các lớp năng khiếu phải chi để nó học phổ thông. Mẹ
điên cuồng nghĩ đến ba bằng lòng háo thắng, tự phụ. Trong gia đình, mẹ muốn
giành quyền gia trưởng. Giờ giấc, công việc, con người ba và cả hai chị em tôi
mẹ đều giành quyền sai khiến, xếp đặt. Ba không chịu được, nhưng trời còn đặt để
cho dượng đến với mẹ tôi. Dượng mồ côi mẹ từ nhỏ, nên khao khát cháy bỏng có
bàn tay người phụ nữ chăm sóc cho mình. Vậy là gặp mẹ, dượng cảm thấy hạnh phúc
với mình vô cùng. Từ ngày ở với dượng, mẹ không còn ngồi bán ở chợ nữa mà ở nhà
quán xuyến trong ngoài. Mẹ cũng quần xăn đến gối, lúc ngoài vườn khi trong chuồng
lợn. Tôi hiểu tất cả chỉ vì chị em tôi. Với tôi, mẹ không đặt hoài bão nên
không cảm thấy thất vọng. Còn thằng Ngạn… Tôi vụt nhớ đến nó, lúc chiều thấy nó
vào phòng đến bây giờ…Tôi đẩy nhẹ cửa phòng nó, phòng trống không. Chiếc vali để
trên đầu tủ đã biến mất.
Mặc dù đã gần mười hai giờ đêm, tôi và dượng vẫn đi tìm thằng
Ngạn. Với lứa tuổi đó, nó có thể làm những điều ngu ngốc. Tôi ra đến thị xã rồi
quay về trong màn đêm, thỉnh thoảng có những chiếc xe chạy vút qua,
đánh động tâm hồn tôi một nỗi buồn cô đơn. Về đến cổng, tôi thấy mẹ đang cầm một
thanh củi quất tuối buội vào thân cây sứ. Hoa rơi tơi tả trắng khắp sân. Tôi hối
hả chạy vào "Mẹ! Mẹ làm gì vậy?". Mẹ càng tỏ ra hung hăng hơn đến
khi tôi giật được thanh củi trên tay bà. Xơ xác hết! Lá và hoa như một tấm thảm
lát đường đi. Mẹ ngồi phịch lên băng đá thẫn thờ không nói, không rằng hai tay
bưng lấy mặt. Tôi rất muốn nói điều gì đó để an ủi mẹ, nhưng tôi không nói được.
Là một đứa vụng về tôi biết mình không thể làm mẹ nguôi giận, chỉ mong mẹ bình
tĩnh chấp nhận sự thực.
Thật lâu, mẹ tôi ngẩng lên thì thầm: "Không gặp nó à?". Thấy tôi về một mình mẹ đã biết, nhưng vẫn hỏi. "Mẹ đừng lo, nó
không dám đi đâu xa. Nó không có tiền". Tôi chợt nhớ, một chỗ thằng Ngạn
có thể đến. "A! Để con đi chỗ này xem". Tôi chưa dứt lới đã thấy
thằng Ngạn tay xách vali đứng tần ngần trước cổng, còn dượng đang dắt xe vào. "Vô đi mẹ mày chờ!". Dượng bảo thằng Ngạn bằng giọng gắt gỏng. Tôi
chạy đến: "dượng gặp nó ở đâu?". Dượng nói vói: "Ở nhà ba
nó". Tôi biết ngay mà. Thỉnh thoảng chúng tôi gặp ba và ba thường cho nó
tiền. Dĩ nhiên, mẹ không biết chuyện này. Tôi đẩy nhẹ vai nó: "mày nói gì
với mẹ đi!". Nó đứng lặng người không nhúc nhích. Cầm lấy vali trên tay
nó, tôi trách: "Khờ quá! Mẹ giận nói vậy, bỏ đi đâu". Dượng trở
ra, ngồi xuống bên mẹ: "ba nó gọi điện cho tôi"…
Phải mất một thời gian khá lâu, mẹ tôi mới trở lại bình thường,
nói cười vui vẻ.Thằng Ngạn không đi học nữa. Mẹ không ép, không nói gì, lặng lẽ
đi ra đi vào như chiếc bóng. Một đêm tôi bắt gặp mẹ ngồi khóc một mình ngoài
sân, dù trời mùa đông lành lạnh. Hôm ấy tôi còn thức làm việc, hơi lạnh lăn tăn
thấm vào da thịt khiến tôi rùng mình .Tôi đứng lên khép cửa sổ lại. Dưới tàng
cây sứ trắng, mẹ ngồi, đôi vai bà run nhè nhẹ, dáng thật buồn như chịu đựng. Thằng
Ngạn bản thân nó không muốn làm mẹ buồn, nhưng nó không thể làm theo ý mẹ. Với
những điều vượt quá khả năng nó không thể thực hiện được. Từ hôm đó, suốt ngày
nó ở ngoài vườn với dượng. Đào thêm cái ao nuôi cá, chiết ổi trồng trên giồng đất
mới, chặt bỏ những cây già… miệt mài, có hôm trời mưa tầm tã mà cả hai không chịu
vào nhà. Đêm đó, thằng Ngạn bị sốt cao, nói mê toàn những chuyện ngoài vườn. Gần
sáng, nó mới tỉnh, người đầy mồ hôi. Vừa mở mắt, như không thấy vẻ lo lắng của
mẹ, nó nhìn dượng: "Mưa lớn quá, hàng ổi con mới chiết…"."Không sao! Dượng đậy cao su hết rồi, con yên tâm đi". Dượng run run lau mồ
hôi trên trán nó. Từ lúc ấy, hai người càng ngày càng khắng khít với nhau. Tôi
thường thấy mẹ đứng ở nhà sau trông ra vườn, nhìn theo dượng và thằng Ngạn đang
đi dọc bờ ao nói nói cười cười. Mẹ tôi nở một nụ cười thật hạnh phúc.
Đêm đó, tôi đứng bất động nơi cửa sổ khi dượng mang chiếc áo ấm
choàng lên vai mẹ. Có lẽ tỉnh giấc không thấy mẹ nên dượng đi tìm…Nhẹ nhàng,
tôi khép cửa sổ lại, tắt đèn, lên giường quấn chăn. Lần đầu tiên tôi mới thấy mẹ
khóc.Người đàn bà mạnh mẽ, rắn rỏi ấy đã khóc. Tôi không hiểu mẹ khóc vì dạy dỗ
con thua ba hay buồn vì thằng Ngạn, hoặc vì mẹ đã nhận ra điều có thể và không
thể trong đời người phụ nữ. Mặc cho đêm mùa đông lạnh lẽo, trong hơi ấm của
chăn nệm tôi nhẹ nhàng đi vào giấc ngủ. Tôi mơ thấy tuyết rơi dày sân nhà tôi,
tuyết trắng xóa trên cây sứ. Tôi chạy chân trần không thấy lạnh, mùi hương hoa
sứ thoang thoảng. Đột nhiên, tôi nhận ra dưới chân mình không phải tuyết. Đó là
hoa sứ, cả trên cây không phải là tuyết phủ mà là hoa sứ nở trắng một góc trời.
Tôi mê mải đi nhẹ nhàng trên lớp hoa êm ái và mịn như nhung.
Những hàng ổi mới trồng vừa cao khoảng một mét đã cho trái.
Trái to gần nửa kí lô treo lủng lẳng oằn nhánh cây gầy đuột. Thằng Ngạn dùng
dây cột lại rồi lấy cây chống cho nhánh thẳng đứng. Từng cây cách nhau thật đều,
xa xa trông như những cây cảnh. Dượng tự hào: "Nó ghép cây ổi giống bưởi". Mẹ không nói gì trong bữa ăn, nhưng khi tôi đang rửa chén, mẹ đến thì
thầm bên tai tôi: "Thằng Ngạn cũng có năng khiếu".
Nó bắt đầu thay dượng trông nom nhà vườn khi tôi lấy chồng xa
quê. Tệ làm sao! Chồng cũng không tự kiếm được, may là có người mai mối. Chẳng
hơn gì tôi - anh, một bác sĩ ra trường đã lâu, nhưng đứng trước phụ nữ thì… anh
vẫn lắp bắp như chàng trai mới lớn, trong khi tôi và anh đã hơn ba mươi.
Tôi về. Sân nhà trắng xóa màu hoa sứ. Trời lành lạnh. Trời
mùa đông thường gợi thương gợi nhớ. Những kỷ niệm từ ngày còn cột tóc đuôi gà,
đứng cao bằng cây sứ, còn rượt đuổi thằng Ngạn chạy vòng quanh bờ ao làm tôi buồn
tê tái. Khung cảnh giống như trong giấc mơ năm nào khiến tôi ao ước, giá mà
đang tỉnh giấc sẽ thấy dượng và thằng Ngạn đang tát ao bắt cá. Trên cây hoa vẫn
trắng ngần kiêu sa với những quả túc cầu và vòng nguyệt quế. Đứa con gái mười
lăm tuổi của tôi phải thảng thốt kêu lên khi bước chân vào sân nhà: "A!
Đẹp quá!". Chồng tôi cũng ngẩng đầu nhìn, dù thỉnh thoảng anh có về
thăm. Mẹ tôi sụp xuống thẫn thờ, mắt sưng mọng. Hai lần trong đời tôi thấy mẹ
khóc. Lòng hiếu thắng đã từ giã mẹ tôi từ lúc nào. Dượng mất! Mẹ giờ như đứng
trên một tấm ván chông chênh, chông chênh như chiếc cầu bập bênh.
Đêm đó, tôi ra sân nhặt đầy một giỏ hoa sứ, những bông còn
tươi mùi thơm thoang thoảng bay xa…
28/2/2006 Trần Lệ ThườngTheo https://vanchuongviet.org/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét