Mình về quê ngoại vào những
ngày đầu thu, chợt thấy tâm hồn trong trẻo và bình yên đến lạ.
Quê ngoại mình là vùng quê
nghèo đất cằn sỏi đá của tỉnh Hòa Bình, giáp Nho Quan (Ninh Bình). Thuở nhỏ mỗi
khi mùa hè đến mình lại được bố đưa về quê chơi. Mấy ngày hôm trước thấy bố hì
hụi vặn chặt ốc vít và bơm căng lốp chiếc xe đạp Thống Nhất là mình vui sướng
không kể xiết reo váng lên: “A, thế là sắp được lên với ngoại rồi”. Bố cười
tủm tỉm.
Đêm hôm trước mình hân hoan
háo hức mãi mới ngủ được. Trong đầu hình ảnh những con đường gập ghềnh, khúc
khuỷu, những chiếc ô tô vun vút chạy qua, những con sông trôi dần trong tưởng
tượng. Đầu tiên là con sông Hồng đỏ ngầu phù sa màu mỡ cuồn cuộn chảy, hai bên
bờ xanh mướt dâu, ngô. Tiếp theo là con sông Đáy trong vắt như một câu hò lững
lờ trôi chở những con đò bé xíu đang mải mê chài lưới. Cuối cùng là dòng Hoàng
Long thơ mộng êm đềm soi bóng những bãi mía, bờ khoai xanh thắm. Rồi giấc ngủ
cũng nhẹ nhàng đến vỗ về giấc mơ tuổi thơ.
Sáng tờ mờ đất bà nội đã gọi
dậy ăn sáng để chuẩn bị lên đường đi sớm cho mát. Mo cơm nắm ngọt dẻo, dúm muối
vừng thơm phức bà chuẩn bị tự bao giờ đã được bố treo vắt vẻo ở ghi đông cùng
chai nước. Bà ôm mình vào lòng dặn dò âu yếm, mình đi mái tóc vẫn còn vương
thơm mùi khói bếp của bà.
Hai bố con bon bon xe trên
đường, mình vui như con sáo nhỏ ríu rít hỏi bố hết chuyện này sang chuyện khác,
có lúc cao hứng trèo lên gác ba ga ôm cổ bố hát líu lo. Bố cũng hào hứng hát
theo và thi thoảng dừng lại chỉ vào những nơi vừa đến giảng giải cho mình tên địa
danh và văn hóa của nơi đó như: đây là Chợ Viềng Nam Định mỗi năm chỉ họp có một
lần, bến đò Gián Khuất bên kia có làng Vũ Đại của Nam Cao, cố đô Hoa Lư nơi xưa
là hoàng thành của chín vị vua thời Lý, lối đi Nho Quan có rừng đại ngàn Cúc
Phương với những cây chò hàng nghìn năm tuổi… để những lần sau mình lại háo hức
khoe với bố về chặng đường hai bố con đang qua.
Dần trưa những dãy núi đầu
tiên đã hiện ra mờ ảo rồi rõ dần trong mây trắng. Tuổi nhỏ mỗi khi chiều xuống
mình hay nhìn vè phương bắc, nơi đó có quê ngoại của mình. Mình hay ngắm mây xếp
hình ngổn ngang ở trên đầu và tưởng tượng ra muôn hình thù kỳ thú, nhất là hình
ảnh những ngọn núi cao. Hình ảnh những ngọn núi luôn choán ngự trong niềm khao
khát trẻ thơ của mình là được VỀ VỚI NÚI.
Và núi cũng đã ùa đến sừng sững
hiên ngang, tỏa bóng bao dung ôm mình vào lòng. Mình bé bỏng sung sướng trong
vòng tay của ông bà cậu mợ. Các mế, các cô trong bản mặc váy chàm, áo cộc cũng
thậm thịch chạy sang xúm xít vây quanh. Hai má mình đỏ thắm những quết trầu.
Nhà ngoại mỗi khi mình lên vui như có hội, bữa cơm tối mọi người vui vẻ quây quần
bốn năm mâm chật cười nói rôm rả chia vui.
Đến giờ đi ngủ mình ngả vào
chiếc giường tre đen bóng bên ngoại. Ngoại nắn bóp chân tay cho mình và rủ rỉ
chuyện trò, mùi trầu thơm cay nồng làm cho mình phấn khích thao thức mãi. Mình
sợ hãi thấy núi như đang đổ chao nghiêng vào mình, tiếng gió núi âm âm, u u như
tiếng thở thần bí của đêm thâu, hơi núi phả ra mát lạnh ngọt ngào. Đêm sơn cước
hình như núi rừng không ngủ.
Đôi “Bắt cô trói cột” gọi
nhau rền rĩ suốt đêm, gần sáng tiếng kêu tụ vào một điểm, chắc chúng đã tìm được
nhau, thật là tội nghiệp. Vọng từ khe đá ra tiếng “Tắc kè, tắc kè..kè…” khắc
khoải, chắc chúng vẫn còn nuối tiếc chiếc trã kho cá năm xưa. Thi thoảng trên
núi cao váng lên tiếng nai tác, hoẵng kêu giật mình thảng thốt, tiếng chim chao
chát vỗ cánh gọi nhau…
Muông thú, chim chóc trong
đêm sơn cước hình như vẫn còn mang vào giấc ngủ một phần âm điệu cuộc sống ban
ngày, hòa vào nhau như một bản nhạc đêm của núi rừng. Mình thích nghe nhất là
tiếng gà gáy chuyển canh. Tiếng gáy Ò ó o…o vang lên hùng dũng trong ngân như
tiếng chuông vọng vào đá núi cứ âm âm, vang vang dư ba lan tỏa mãi. Giấc mơ đêm
sơn cước bồng bềnh cổ tích, có thần Núi, Thần sông trong chuyện Đẻ đất đẻ Nước
của ngoại, có bà Nữ Oa đội đá vá trời.
Sáng mình dậy muộn, dụi mắt
ngỡ ngàng khi thấy ánh mặt trời đã nhuộm hồng ngực núi, mây bay mênh mông ngổn
ngang trắng muốt trên đầu. Bữa sáng có cơm nếp thơm lừng ăn với thịt don, thịt
dũi nướng ngọt lừ. Mình biết đêm qua cậu đã lặng lẽ soi đèn vác súng lên nương
sắn tìm những con don này về thết cháu gái yêu của cậu. Cậu là tay thợ săn đẹp
trai, dẻo dai và cừ nhất của bản Mường. Quanh tường nhà treo la liệt những sừng
sơn dương cong vút, đen bóng, dạ dày nhím lủng lẳng mấy xâu dài.
Nhà ngoại tựa lưng vào núi,
trước mặt là đồi sim tím quyến rũ ngọt ngào. Mình mê mải theo dì và lũ bạn trèo
lên đồi hái hoa mua, bắt bướm, ăn sim tím hết cả môi, cả mặt. Gió rừng ào ạt
phóng khoáng trườn qua làm rạp hết cả đồi hoa, tung bay áo mũ. Và kia dưới
thung sâu xanh rì cỏ non, suối trong vắt róc rách, róc rách chảy, từng đàn từng
đàn trâu thung thăng gặm cỏ, nô đùa. Tiếng mõ trâu lốc cốc, lốc cốc vọng vào
lòng núi xen lẫn tiếng lách cách gõ mạn thuyền của những người đanh cá gợi lên
một cảm giác thật yên bình, thanh thản.
Mình thích nhất là được chui
vào các hang núi chơi trò đuổi bắt, ú tim với bọn bạn. Quê ngoại có rất nhiều
hang nhưng có hang Luộng là to nhất. Nơi đây đã từng là nơi trú ngụ của bộ não
thông tin bộ đội Pathet Lào trời kỳ chiến tranh sơ tán. Trong hang còn di tích
chín móng nhà đã được dỡ bỏ. Những phiến đá nhẵn bóng phẳng lì ngày xưa đã từng
được bộ đội Lào sử dụng làm giường ngủ, bàn viết , cối giã, kệ đựng đồ… làm
mình thích thú nhất. Trên các vách đá khắc la liệt tên tuổi các anh và cả những
bài thơ, những dòng nhật ký vô cùng cảm động. Hang Luộng giờ đây đã trở thành
di tích lịch sử của chung của hai nước Việt Lào nên đã được đóng cửa gìn giữ bảo
quản như một di sản thiêng liêng.
Đêm nay sau nhiều năm mình lại
được trở về quê ngoại hòa mình vào tình cảm nồng ấm của quê hương, lại được có
cơ hội nằm nghe núi thở. Khi những âm thanh ồn ã của cuộc sống thường ngày lắng
xuống mình phập phồng, phập phồng mong đợi. Lạ chưa, đêm đã quá khuya mà mình
chỉ nghe thấy gió núi u u như một tiếng thở dài.
Mình cố căng tai lên, ép
lòng xuống nghe ngóng nhưng tịnh không nghe thấy một tiếng kêu nào của muông
thú trên kia, tuyệt nhiên không… trời ạ! Mình trăn trở thao thức mãi khao khát
một tiếng tắc kè. Núi ơi, núi còn thở không hay có thở cũng chỉ nén lại từng
hơi âm thầm, lặng lẽ…?! Chờ mãi, chờ mãi bất chợt nghe thấy tiếng gà gáy sang
canh trong lòng trào lên niềm vui khó tả. Nhưng ơ kìa, sao tiếng gà không còn vọng
dài trong vắt, vang vang trên núi cao mà chỉ tao tác dưới chân núi rồi tắt lịm
giữa không gian.
Thế rồi một đêm trắng cũng lặng
lẽ qua.
Sáng buông gầu xuống giếng
múc từng gầu nước giếng đá ong trong vắt, ngọt lịm lòng cũng thấy thảnh thơi
hơn. Vốc những vốc nước mát lạnh lên mặt chợt thấy lòng mình dịu dàng đến lạ
nhưng không khỏi đôi lúc thảng thốt nhìn về phía núi. Núi thâm nghiêm, im lặng
hướng lên trời cao tránh ánh mắt của mình.
Rồi bà con nhộn nhịp kéo đến
với những món quà của bản Mường sâu nặng ân tình. Mình bịn rịn, rưng rưng trước
những dúm lạc, những củ khoai củ sắn, những gióng mía ngọt lịm, cân gạo nếp
nương thơm phức. Đã bao nhiêu năm rồi dù cuộc sống có nhiều thăng trầm đổi thay
nhưng tình nghĩa của bản Mường thì không hề thay đổi. Người dân bản sống thật
thà, mộc mạc chất phác thảo thơm, đối với nhau tình nghĩa, ân cần như không hề
có những toan tính nhỏ nhặt đời thường.
Chia tay quê ngoại, xe lăn
bánh đã lâu mà lạ chưa bóng núi vẫn đổ dài trên đầu mình yêu thương và âu yếm.
Mình ngoái lại nhìn dáng núi xanh rì, hiên ngang sừng sững sau lưng không khỏi
một nỗi ngậm ngùi, thương nhớ. Núi ơi!.
Thúy Hằng






Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét