Hư Vô, đêm mơ Thánh Nữ đá vàng tàn phai
(Chân dung và tác phẩm của
nhà thơ Hư Vô)
Đi vào cõi thơ Hư Vô như một
cuộc du hành chiêm nghiệm đầy tình cờ, giống như suốt bao nhiêu năm tháng qua,
sự tò mò đã giúp tôi tìm đọc và phân tích tính thơ của các bằng hữu. Hôm đọc tạp
bút của nhà văn Toại Khanh, về điện thư chủ đề Vàng Em Áo Hạ,
kèm theo file video thơ Hư Vô, nhạc Phạm Quang Ngọc, nhận định của ông, khiến
tôi thật sự tâm đắc về nét nhìn thoáng rộng và sâu sắc của hai người bạn văn
nghệ chưa hề quen biết hay gặp mặt nhau một lần. Ngôn ngữ mà nhà văn Toại Khanh
ghi nhận về thơ Hư Vô có một góc cạnh tinh khôi, mà ông cho là mới lạ… theo
tinh thần Phật pháp. Quả nhiên, rải rác trong dòng thơ tình của nhà thơ Hư Vô,
sự tinh khiết chìm đắm trong ngôn ngữ kỳ diệu một con tim, tạm gọi là kinh tình
yêu… Lật lại từng trang sách ẩn hiện dòng thi ca đầy ảo hóa của nhà thơ, hầu như
tâm thức anh đi thẳng vào một đề tài muôn thuở. Thời gian xa xưa trôi qua cuộc
hóa thân trên ngôn từ, chiêu niệm cho một thời áo trắng tàn phai theo năm
tháng. Anh ngược dòng nắm bắt lại những hình tượng mơ hồ còn đọng lại trong kỷ
niệm: Hình ảnh tinh khôi của tình yêu muôn đời vĩnh cửu, trải dài trên bước đường
phiêu lãng mà Hư Vô đang ngược chiều trở lại quá khứ. Ôm những vầng nhật nguyệt
bay quanh những ngày tình, những ngày còn vang đầy tiếng guốc mộc, trên mê lộ
phố xưa, vẫn còn nghe lạ lẫm mùi hương trải vô biên xuống tiệc đời…
Nét tinh khôi trong dòng thơ
Hư Vô đánh dấu thành tựu cho một ngôn ngữ sáng hóa, làm giàu cho ngữ điệu mà thế
giới thi ca lúc nào cũng cần thiết để tạo hình. Vì vậy, trong thơ những hình ảnh
khơi dựng những ngọn đèn tàn canh thắp lên để buộc nhau nối khúc tử sinh đôi bờ,
là ấn tượng sâu lắng đầy hình ảnh đạo vị, khiến Hư Vô có một thế giới thơ riêng
biệt, giúp dòng thơ nhẹ nhàng trôi lướt giữa phù hư, sương khói. Nhưng tuyệt
nhiên, những hình ảnh Phật pháp nếu có chỉ là lớp áo trong thơ anh, như tiếng
nói giúp người nghe định vị được phương hướng người thơ đang hiện hữu. Thơ Hư
Vô có một sức sống chan hòa của tâm và ý, lắng đọng như những hạt châu, chỉ rực
rỡ trong môi trường đầy bóng sáng của thái dương. Chính vậy, đạo vị chỉ là phương
thức đưa dòng thơ Hư Vô thêm một chút ảo mộng, mà huyền thoại tình yêu phải gắn
chặt vào nỗi nhớ, như một đêm mơ Thánh Nữ bên góc giáo đường.
Nỗi nhớ thanh
thoát tượng hình, như một bóng ai nghiêng xuống hoàng hôn để cho góc phố nhà ai
đứng đợi, chờ đợi mãi đến ngàn sau… Trong tác phẩm Thiên Long Bát Bộ của Kim
Dung, nhà sư Hư Trúc lạc vào một mê cung băng tuyết giữa những buổi trăng vàng
nghiêng soi bên góc cổ điện, mà giữa Tình Lang và Tình Nương chìm ngấm trong giấc
ngủ mê tình, chưa hề hiển lộ dung nhan… Thơ tình của Hư Vô cũng đầy ảo giác, vẫn
ôm ấp suốt một khoảng không – thời gian định mệnh một cách thủy chung, mà anh
luôn bảo mật vì em còn nguyên huyền thoại / kéo dài tới bể dâu…
Hình ảnh vay mượn từ cái tử
sinh, bể dâu, tàn canh, thăng trầm, bóng nguyệt, nhân duyên… hình như chỉ là lớp
áo đầy vẻ đạo vị, nhưng chỉ làm phong phú thêm hướng sáng tạo của thơ. Hoàn
toàn đó chỉ là ngôn từ, chưa phải chính pháp, như những hạt bèo trôi dạt trên mặt
nước, mà hữu vi đi nữa thì chính pháp cũng phải lắng dịu dưới lòng sông. Huống
hồ cái vô vi còn chờ người cởi bỏ mọi mê chấp, đi thẳng hay tiệm tiến. Tôi hiểu
tâm hồn của nhà thơ luôn luôn muốn nắm bắt ảo diệu ngôn ngữ của thi ca, nên Hư
Vô phải chuyển tải nhuần nhuyễn tâm thức trên đường đi của thơ anh, thêm những
ngộ nhập bất chợt giữa hành trình. Hư Vô đảnh bẫy nhiều hình tượng, nên thơ anh
hình như có một sự suy luận, mà luôn luôn cái kết đầy vẻ e ấp, thanh xuân, hờn
dỗi, phân bua, đúng của dòng thơ tình: tôi buồn cái nỗi buồn tôi / sống là
đã chết thật rồi, đó em! / tan tành bóng nguyệt, hình trăng / làm sao tôi dám
trách phiền người dưng… Đại khái là như vậy, khác với thơ Nguyễn Tất Nhiên
và Trịnh Bửu Hoài, cái mộc mạc so sánh và quyết đoán tư duy là cái nhập thể vững
chãi trong thơ Hư Vô. Từ dấu son môi thời mới lớn, để nghìn trùng
không đuổi kịp chuyến tàu, vì chỉ biết thẩn thờ chờ em ngang giấc chiêm
bao lạ lùng. Thật đẹp não nùng, và chỉ có thơ là như vậy, như đuổi bắt ánh
trăng, như vớt trong không khí hương hoa vừa bừng nở… Chính những cái ảo giữa
hiện thực, giấc mộng trong tỉnh thức mong chờ, hoài thai cho một kiếp lặng lẽ,
đẹp lãng bạt vô ngần trong bao nhiêu trần tục vây quanh…
Những lúc anh em văn nghệ ngồi
quanh bàn tiệc tâm giao, phần đông mỗi người đều dư thừa trong sức sống, ý tưởng
và sáng tạo một cách riêng tư kỳ bí. Hầu như mỗi nghệ sĩ đều có riêng cho mình
một thế gian mê đắm riêng biệt, không thể trộn lẫn du nhập vào thế giới của
nhau. Nhưng vẫn chấp nhận khung trời của nhau, chỉ cần hé mở một góc phù du, như
vén rèm cho ánh tinh quang bình minh soi nhẹ, vì anh em tôn trọng vũ trụ của
riêng nhau.
Giống như hình ảnh lạc thân lạc chợ bơ vơ, nằm co giữa cõi vô thường…
cũng chỉ là một vở kịch riêng dành cho chính mình ở một cõi phù du riêng biệt,
không có một bóng dáng bằng hữu nào được phép bay nhảy lượn quanh, mặc tình cho
người ôm thơ quằn quại tử sinh trong sân khấu tư riêng. Chính vậy, hướng thơ là
của riêng anh, có thể giữa cõi phiêu linh hứng được một bát đầy tinh túy của thơ,
thì chưa chắc người bên cạnh, hứng được giùm anh một chút cặn bã dư thừa. Rõ hơn,
chỉ người thơ là chủ nhân tội nghiệp trong mảnh đất sáng tạo riêng tư, bất khả
xâm phạm. Mỗi nhân cách đều thể hiện đằng đẵng từ não cân, tâm huyết và tài hoa
riêng. Nhiều lúc gọi hồn Thánh Nữ, một Nguyễn Tất Nhiên thì thà như giọt mưa rớt
trên tượng đá… còn Trịnh Bửu Hoài thì như giọt sương trên đọt nhãn sớm mai. Còn
Hư Vô thì bước tới linh hồn đểbuồn no con mắt quấn quanh cuối đường. Cung
cách biểu lộ tâm kinh của bằng hữu, khác nhau như những đốm sáng tung rải giữa
rừng, bay tản mạn trong một không gian bốn phương tám hướng mà cách biệt ngàn
trùng.
Thật ra, thế giới thơ của
nhà thơ Hư Vô, là dòng thơ tình lãng mạn đầy e ấp, chịu đựng. Nét hiền dịu, đầy
hình ảnh tượng trưng, như tạo dựng một bức họa phẩm chứa đựng nhiều tình tiết
vô chiêu, mới đó một đóa dã quỳ ai đánh rớt / nằm phơi lăn lóc lối tình
nhân, thì hình như bóng dáng Thánh Nữ còn bay xa, không hiểu có một cái vẫy
tay chào không, chỉ thấy thơ đi loang lổ trong bóng đêm dạ tửu: uống đêm
chưa cạn hương mười sáu / mà buồn như đã tới đáy ly.
Nhà thơ Hư Vô cũng có nét cổ
phong trong dòng thơ riêng mình, nhưng đầy hình ảnh ẩn dụ, đưa thơ anh vừa dịu
dàng đa cảm, vừa hóa thân vào một chân dung tượng hình đầy sáng tạo:
Bóng em hóa hạt bụi đào,
ngây ngô. Này em, ôm sát hư vô. Chải vào hoang phế hương bồ kết
xưa…
Có thể khẳng định, Hư Vô rất
thành công ở thơ vần, nhất là dòng 6 - 8, những hình ảnh tượng trưng ẩn dụ được
nhà thơ dùng thật nhuần nhuyễn, tự nhiên như gió thổi trăng bay. Cái say mê
cùng cực trên đường đi với thi ca, đã giúp Hư Vô hoàn chỉnh được hình dáng của
mình trong một lớp dạ phục đơn sơ, đầy nét tinh quang tuyệt diệu…
Viết tại Thư trang Quang Hạnh
Tháng 6/2011
Ngô Nguyên Nghiễm
Theo https://nguoitinhhuvo.wordpress.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét