Tiểu thuyết Vĩnh Phúc - Phần 2b

Tiểu thuyết Vĩnh Phúc - Phần 2b

Trước ngày lên đường, anh rủ tôi ra thăm mộ mẹ. Hai anh em đi trong gió chiều lồng lộng. Vào mùa này, cỏ hoang mọc lút bờ, cả một vùng xanh thắm. Mộ mẹ nằm ở mảnh đất sát cánh đồng làng Nhuế Khúc. Khu đất ấy ngày xưa bố nhờ thầy địa lý xem hộ và đã mua đứt, nhưng nay bị quốc hữu hóa. Đó là dải đất nằm giáp ranh khu bãi lầy, những thửa ruộng hình bậc thang thấp dần nhô ra tạo thành hình bán nguyệt, một bên bờ cong queo, vòng vèo, uốn éo như rắn lượn, còn bên kia khuỳnh ra một khúc rồi gấp lại như cánh chim. Thường khi nói đến chuyện này, bố vẫn tấm tắc: Sinh phần nhà mình nằm ở thế “Long, phượng chầu hương án” có lộc về sau. Chả thế khi mẹ tôi chết, được chôn ở đấy bố mừng lắm, ông đắp một cái mộ giả ngay bên cạnh và nói: Bố mẹ được nằm ở đấy ắt đời sau con cháu sẽ có hậu. Hậu lộc đâu chưa thấy, và cho đến bao giờ gia đình tôi mới bớt khổ thì tôi không rõ. Tôi đồ rằng, bố sợ biết đâu lại giống như hồi bốn nhăm (1945), nhiều người chết quá không có đất chôn.
Xung quanh mộ mẹ, những bụi tầm ma và cây xấu hổ mọc kín. Anh lấy liềm cắt, còn tôi thu dọn. Nắng oải dần, chiều bớt gió, vầng hoàng hôn đỏ lựng, bóng tím đổ dài trên những bờ xa tít tắp, cả cánh đồng không một bóng người, những cánh cò bay mải miết; khói hương cuộn vòng tan loãng trong bóng lam chiều. Anh đăm đăm nhìn vào khoảng không trước mặt, rồi bỗng nhiên gục xuống, giang tay ôm nấm mồ thảng thốt: Mẹ ơi! Tôi chạy lại ôm lấy anh: Anh... anh… Anh quay lại ôm tôi ghì chặt: Biết làm sao hả em, mẹ mất rồi. Hai anh em ôm nhau ngồi bên mộ mẹ. Những tia nắng cuối cùng thắp lên những vệt sáng mơ hồ, cả không gian một màu ảm đạm, tiếng côn trùng báo đêm rả rích. Anh nắm tay tôi dặn: Anh đi bộ đội, em ở nhà thi thoảng nhớ ra thắp hương cho mẹ. Tôi thấy trên mắt anh những giọt nước long lanh. Tôi biết anh buồn lắm. Tôi thì thào: Về đi anh, em nhớ lời anh dặn rồi mà.
Đêm trước ngày anh trai nhập ngũ, hai anh em ôm nhau nằm nói chuyện. Tôi đâu biết đấy là lần cuối cùng tôi được ở bên anh.
Ở Phúc An, chưa bao giờ có cuộc tiễn đưa bộ đội lên đường nào sôi động như vậy. Từ sớm tinh mơ, tiếng trống hội quân đã nổi lên ầm ầm như giục giã, dọc hai bên các ngả đường trong thị xã dẫn đến ga tàu, rợp bóng cờ và khẩu hiệu tiễn tân binh lên đường. Tiếng loa phóng thanh hát vang những bài ca ra trận. Tôi cùng em đi tiễn. Anh trai dặn:
- Hai đứa ở nhà giúp anh chăm sóc bố. Nếu chị hai và chị ba về chơi, cho anh gửi lời chào. Hẹn các chị ngày chiến thắng.
Đáp lại lời anh là tiếng còi tàu hối hả. Trên sân ga những người đưa tiễn những người thân đông nghìn nghịt. Tôi rủ em:
- Tụi mình nhảy tàu tiễn anh đi một đoạn, đến khi gặp tàu ngược thì quay lại.
Hòa trong đoàn tân binh, chúng tôi hát vang khúc quân hành. Tưởng như mình đang cùng những người con của quê hương Phúc An ra mặt trận...
- Thừa về đấy hả con?
Tiếng dì dứt tôi khỏi những ký ức. Tôi nhỏm dậy chui ra khỏi hầm:
- Dì về lâu chưa?
- Nhìn xe đạp, không thấy người, dì biết ngay anh lại ra hầm. Dì vừa sang các nhà xem có gì vương vãi thì cất giúp người ta. Bà con hàng phố đi sơ tán cả. Thôi, dì dọn cơm rồi đấy, lên ăn đi.
Dì khơi ngọn đèn cho thêm tỏ, xới cơm cho tôi, thấy dì không ăn mà chỉ ngồi nhìn, tôi hỏi:
- Sao dì không ăn?
- Con về dì hết cả đói! Hàng tuần nay không gặp con, dì nhớ quá!
Tôi buông đũa:
- Công việc dạo này nhiều, các thủ trưởng còn phải làm ngày làm đêm huống gì con.
- Ấy là dì nói vậy chứ trách cứ gì con đâu. Có cái lúc nào con cũng nhớ lời dì, phải chăm lo cho sức khỏe của mình. Dạo này dì thấy anh gầy lắm đấy!
- Con khỏe lắm mà dì!
- Khỏe mà chủ quan có ngày lăn ra ốm thì khổ - Rồi dì như sực nhớ - Hôm nọ Bí thư  tỉnh vào nhà mình chơi, cưỡi ô tô, kèm với mấy người cơ! Gớm, bận hay sao mà râu ria chẳng cạo, lởm chởm trông rõ buồn cười.
- Chú nói chuyện gì hả dì?
- Chả hiểu sao ông ấy hỏi dì kỹ lắm về cái chết của Bà Lang và ông Thầy Mo?
- Thế dì trả lời sao?
- Mấy chục năm qua rồi còn gì? Dì nhớ được đến đâu thì kể đến đấy. Thế trong công trường có chuyện gì mà Bí thư phải về tận nơi để giải quyết đấy con?
- Dân công trong khi đào chân móng xây đập hồ Đại Ngọc thì phát hiện hai bộ xương người, bà con dân tộc người Sán Dìu đòi xây miếu thờ. Ban chỉ huy công trường định di dời đi nơi khác liền bị bà con kéo tới phản đối.
Dì nhổm hẳn người dậy:
- Thấy ở chỗ nào?
- Gần làng Đồng Câu, sát công trình xây đập tràn.
- Có gần hai cây thông không?
- Trong mặt bằng vẽ trong bản đồ con xem thì làm gì có cây thông nào.
- Không có nhẽ... không có nhẽ... - Dì lẩm bẩm như người bị ma ám - Thôi đúng rồi.
Dì bỗng reo lên
- Sao hả dì? - Tôi hồi.
Dì như không nghe lời tôi hỏi:
- Cây chết thì còn gốc, gốc trụi thì còn rễ. Giống thông là nhiều nhựa lắm, không dễ gì ruỗng mọt được! Con vào, nếu đúng chỗ ấy thì đưa dì vào.
Trở về cơ quan tôi đem chuyện của dì kể lại cho thủ trưởng nghe. Ông gật gù.
- Nhưng liệu có ai tin lời của dì tôi không?
- Cứ theo chuyện kể thì ngoài bà dì của cậu còn có ông Trưởng làng biết. Ngày mai cậu vào đấy hỏi xem ông Trưởng làng ấy còn sống không? Có thêm nhân chứng ta sẽ có lý do để xử lý. Trong báo cáo ở mục trình phương án giải quyết cậu nhớ viết thêm đoạn này vào cho tớ. - Thủ trưởng đứng dậy vươn vai ngáp - Thôi, cậu phải cho tớ ngủ một lát. Bận việc quá không về nhà được, lúc nãy ma đam ở đây, tí táu tí mẻ thế là tớ lại “tranh thủ” nên bây giờ đang mệt. Tớ ngủ khoảng hai tiếng thì cậu đánh thức tớ dậy - Nói rồi ông nằm kềnh xuống giường, một lát đã nghe tiếng ngáy khò khó.
Tôi cười thầm mãi vì lối nói bộc trực của thủ trưởng. Từ ngày làm việc dưới quyền của ông tôi biết, ông thẳng thắn trong công việc “không oong đơ”. Đã nói là làm, yêu ghét theo kiểu bỗ bã. Sẵn sàng khen, khen hết lời và cũng sẵn sàng chửi, chửi thậm tệ, nhưng xong việc là xong, không để bụng.
Tôi vừa ngồi chép lại báo cáo vừa suy nghĩ về chuyện đã xảy ra.
Công trình thủy lợi hồ Đại Ngọc đang thi công gấp thì phát hiện ra hai bộ hài cốt. Bị bọn xấu tung tin, vận động dân chúng biểu tình phản đối không cho làm, đòi lập miếu thờ ngay dưới chân công trình xây đập chắn nước từ thượng nguồn đổ về. Lợi dụng việc ấy, mọi thông tin tuyên truyền của địch ra sức xuyên tạc, đài địch ra rả đưa tin. Tình hình ngày càng rối ren phức tạp. Đã xảy ra những sự vụ giữa những người đang thi hành công vụ với một số thanh niên trong làng.
Tỉnh chỉ đạo Ủy ban thị xã Phúc An thành lập gấp một tiểu ban, thủ trưởng của tôi được phân công trực tiếp phụ trách giải quyết sự vụ. Khi chọn người, ông bảo tôi:
- Cậu tạm thời về làm thư ký cho tớ một thời gian.
Vẫn thế! Tôi nghĩ, ở đâu thì tôi vẫn ở cương vị trợ lý giúp việc, sao chép báo cáo, chuyển công văn cho cấp dưới, nhận chỉ thị của cấp trên. Những lúc hài lòng với công việc của tôi, làm, thủ trưởng vỗ đùi đen đét vừa khích lệ vừa tiếc nuối:
- Cậu làm được đấy! Giá cái lý lịch gia đình không vướng thì cậu sẽ tiến xa. Thật đúng vạ lây “Đời cha ăn mặn, đời con khát nước”.
Vậy, nhưng lúc nào không hài lòng ông nhìn tôi nghi hoặc:
- Nếu cậu không phải chỗ thân tình của Bí thư tỉnh, tôi đã thải cậu từ lâu rồi. Không biết liệu người cách mạng chúng tôi có mất cảnh giác với cậu không đấy?
Trong một lần liên hoan tổng kết, trước tất cả mọi người, rượu vào ông nói bô bô:
- Những thằng văn hay chữ tốt, thường là bọn trí thức rởm. Bọn tớ tuy thiếu học nhưng là người cách mạng. Làm cách mạng chỉ cần lòng dũng cảm và có quan điểm lập trường giai cấp là mo phú tuốt....
Tôi biết ông không có ý kể công và có thói quen ăn nói văng mạng vậy thôi, chứ sau đấy ông lại “cậu cậu, tớ tớ” ngay.
Tôi cau mày dừng bút trước những dòng chữ viết trong báo cáo:
... Phải dùng biện pháp mạnh để trấn an tình hình. Tôi đề nghị điều ngay một cơ số quân vũ trang (kết hợp cả lực lượng quân đội và công an) sẵn sàng đập tan âm mưu của bọn phản cách mạng nhằm vào nền chuyên chính vô sản...
Tôi gạch chân những hàng chữ ấy, định để khi ông ngủ dậy xin ý kiến. Nhưng rồi không hiểu sao, tôi quyết định chữa:
Trong khi giải quyết, tránh sử dụng biện pháp mạnh, vì địa bàn này đa số là đồng bào dân tộc, trình độ hiểu biết có hạn. Không nên có hành động quá khích và cần tôn trọng tự do tín ngưỡng của dân dân địa phương...
Tôi biết chữa lại như vậy nếu ông biết sẽ không đồng ý. Nhưng nếu đưa lực lượng vũ trang vào công việc này e sẽ mắc mưu bọn xấu. Là người tháp tùng ông, phần nào tôi nắm rõ tình hình thực tế của công việc đang xảy ra. Đa số bà con người thiểu số bị lôi kéo a dua theo những phần tử địch cài lại, bọn tề ngụy lợi dụng sự mê tín dị đoan để kích động.
Thủ trưởng dậy đứng đằng sau tôi lúc nào không biết:
- Tớ ngủ ngon quá! Không biết giời đi vắng hay sao mà đêm nay máy bay bay ít thế? Này, nghỉ làm vài hớp đã - Ông lấy bi - đông rượu ngửa cổ uống rồi khà khà - Mađam của tớ thế mà khá ra phết! Tăng gia sản xuất, gà đầy sân, lợn đầy chuồng, lại mắn đẻ, không khéo chín tháng nữa lại tòi thêm thằng cu! - Ông đưa cho tôi bi - đông.
- Cảm ơn thủ trưởng, uống vào bây giờ tôi không làm được. Mà sao thủ trưởng đẻ đông con vậy?
- Tớ đẻ để lấy người đánh Mỹ! - Nói xong ông ngửa cổ ừng ực làm thêm mấy ngụm rồi cười khà khà. Tửu lượng của Thủ trưởng không chê vào đâu được. Ông vẫn thường khoe:
- Hồi còn ở đồn điền cao su, tớ uống rượu bọn Ma-rốc còn thua.
Tôi thưa:
- Báo cáo Thủ trưởng, có mấy chỗ trong báo cáo tôi chữa lại...
Ông ngắt lời:
- Khỏi cần! Văn chữ của cậu là tớ an tâm rồi! Cậu cứ dựa vào chỉ thị của Thường vụ Tỉnh ủy mà làm.
Có tiếng xe, ánh đèn gầm lấp loáng. Thủ trưởng lẩm bẩm:
- Ô tô đơn vị nào mà đến sớm thế nhỉ?
Ông ra mở cửa, người đến là Bí thư. Không mào đầu, vào khỏi cửa Bí thư tỉnh ủy nói gấp.
- Tôi định sáng mai mang báo cáo lên anh. - Thủ trưởng nói.
- Được, cứ để đấy lúc nào quay lại tôi lấy... À mà thôi, - Bí thư tỉnh ủy chợt thay đổi ý kiến - Anh đưa luôn cho cậu Thừa cầm, tôi cần cậu ấy đi cùng tôi bây giờ.
- Anh đi đâu?
- Vào xã Châu Lam bàn với các đồng chí ở địa phương cùng hết hợp tìm phương án giải quyết.
- Cứ cho lực lượng vũ trang vào, thằng nào ho he xách đi cải tạo là xong béng! Thủ trưởng nói.
- Ông thì hơi tý là bắt bớ - Giọng Bí thư tỉnh ủy ôn tồn - Có phải quân thù quân hằn đâu mà động vào lại bộ đội với công an.
- Anh đi sao không mang bảo vệ? - Thủ trưởng tôi hỏi.
- Vào với dân làm sao phải mang theo bảo vệ? Ông lại mắc bệnh nghi ngờ rồi.
- Không phải! Tình hình trong ấy rối ren lắm! Anh đừng chủ quan.
- Thôi, không bàn việc ấy nữa! Bây giờ ông ở nhà, sáng mai mang giấy của tôi yêu cầu Ủy ban thị xã may gấp cho tôi một ít cờ. Đây! - Bí thư rút trong xà cột ra một tờ giấy - Số lượng từng loại, kiểu cách, kích thước, màu sắc đã vẽ sẵn, yêu cầu làm ngay trong ngày hôm nay! Làm đúng tinh thần! Làm xong mang về để đây cho tôi.

Nói xong Bí thư tỉnh ủy đứng dậy bước ra. Tôi cho tập báo cáo vào túi dết, đứng dậy đi theo. Thủ trưởng kéo tay tôi lại:
- Cậu cầm lấy cái này đề phòng - Ông đưa cho tôi khẩu súng - Thấy tôi ngần ngừ, ông quắc mắt gằn giọng - Cậu định chống lệnh tôi hả?
Tôi vội vàng cầm lấy đút vào túi quần. Bí thư tỉnh ủy đã ngồi trên xe, tôi ngơ ngác: hóa ra ông cầm lái. Tôi định hỏi, nhưng ông đã nổ máy:
- Lên xe đi.
Ông thò đầu nhìn lại phía sau cho xe lùi ra khỏi ngõ. Quả thực ở với ông bao lâu mà mỗi lần gặp ông tôi lại phát hiện ra những điều mới mẻ. Tôi hỏi khi xe đã chạy ở trên đường.
- Chú biết lái xe hồi nào ạ?
- Hồi học bên Trung Quốc. Biết nhiều thứ cũng có cái hay của nó - Như đêm nay chẳng hạn, chờ được cậu lái xe thì đến sáng. Cái gì cần du kích thì ta du kích.
Đèn xe tối mò, đường vào xã gập ghềnh, xe đi như đảo đồng. Bí thư nói:
- Chú muốn xác minh xem hai bộ hài cốt ấy có đúng như lời dì cháu kể không!
- Bây giờ muốn biết phải tìm ông Trưởng làng ngày xưa.
- Ông ấy hy sinh trong trận giải phóng bốt Thằn Lằn năm năm mươi (1950) rồi.
- Thế chú định thế nào?
- Để chú bàn thêm với các đồng chí ở địa phương xem thế nào. Cái quan trọng bây giờ là làm sao giải quyết được mặt bằng xây dựng đập mà vẫn được lòng bà con thiểu số.
- Theo cháu vấn đề cốt lõi là tín ngưỡng.
- Chú đưa ra Thường vụ bàn nhưng có ý kiến cho rằng nếu làm như vậy sẽ đi ngược lại chủ trương bài trừ mê tín dị đoan của Nhà nước vừa ban hành.
Nghe Bí thư tỉnh ủy nói tôi chợt nhớ là chuyện thị xã Phúc An cho dân quân phá chùa Thông làm nhiều người bất bình. Chừng như Bí thư nghĩ lung lắm, chiếc xe lúc chồm lên rồi lại chúi đầu như muốn lao xuống vực. Chợt Bí thư lẩm bẩm thành tiếng:
- Phải thế! Không còn cách nào khác...
Tôi buột hỏi;
- Chú bảo gì cháu?-
- Không, à... con bé đi B cháu biết chưa?
- Sao ạ? - Tôi thoảng thốt - Hồi hôm lên tỉnh gặp cháu sao không thấy cô ấy nói gì?
- Nó có kể với chú gặp cháu, nhưng thấy cháu vội nên không kịp nói. Cả hai vợ chồng nó đi. Quê chồng nó ở Bến Tre mà tỉnh mình lại là tỉnh kết nghĩa. Nó còn nhờ chú mang gói bánh gửi cho dì kia kìa.
- Đem theo cả con hả chú?
- Không, thằng bé gửi lại cho chú thím.
Tôi chợt nhớ tới thái độ em lúc hai đứa gặp nhau ở chỗ Ủy ban tỉnh sơ tán, trong lòng dấy lên nỗi vừa buồn vừa ân hận. Giá hôm ấy tôi đồng ý nói chuyện chắc em sẽ nói cho tôi biết. Thế là em xa tôi thật rồi. Mối tình đầu và cũng là mối tình sâu nặng nhất của tôi.
Vào những năm học cấp ba, nhà trường tuyển chọn bồi dưỡng học sinh giỏi đi thi miền Bắc. Em tốp toán, tôi ở tốp văn. Bố mừng ra mặt. Dì mang giỏ ra đồng bắt cua mang về nấu riêu ăn mừng. Em vừa xé cua vừa trêu tôi:
- Cố học nay mai nối gót ông Tô Hoài viết truyện “Cua đồng du ký”.
Tôi mân mê cái bi chuối màu đỏ tươi:
- Còn em thì cố mà làm Ma-ri Quy-ri của Việt Nam.
Nói xong hai đứa cùng cười. Hai năm liền đi thi, tôi đều đoạt giải Nhì môn văn, còn em đoạt giải Nhất môn toán của miền Bắc. Thành tích của hai đứa làm rạng danh cho cả tỉnh. Nhà trường tự hào lắm! Một hôm sau giờ học, thầy giáo chủ nhiệm bảo tôi và em ở lại, nói:
- Thầy thông báo cho hai em một tin mừng: Căn cứ vào thành tích học tập, Ban Giám hiệu đề nghị Ty Giáo dục cử hai em sang Liên Xô học. Hai em về làm hồ sơ lý lịch mang nộp cho trường.
Tôi và em nghe mà tưởng mình nằm mơ. Hai đứa chạy như bay về nhà báo cho bố và dì biết. Bố lặng đi vì cảm động, những nếp nhăn già nua giãn ra, nước mắt đọng ngấn trên gò má gầy guộc; dì thắp hương trên ban thờ chắp tay kính lễ. Bố nói:
- Các con cố gắng học thật giỏi mà về phụng sự nước nhà.
Tôi rủ em lên đồi thông. Đêm ấy, gió thổi lồng lộng, hai đứa nắm tay nhau đi trong ánh sáng của đèn dù, lòng phơi phới nghĩ tới tương lai. Mặc tiếng gầm rú của máy bay và đạn pháo, mặc tiếng kẻng báo động dồn dập thúc. Cả những quá khứ đau buồn cũng lùi vào dĩ vãng. Những kỷ niệm của tuổi thơ mờ xa nhường cho ngày mai huy hoàng chói lọi. Tôi và em nói với nhau nhiều chuyện lắm! Rặt bàn đến những kỳ vọng và ước mơ trở thành những con người trí thức, mang sức lực, trí tuệ của tuổi trẻ cống hiến cho đất nước quê hương... trong niềm vui khôn tả ấy, em và tôi hứa sẽ không bao giờ quên nhau. Em dắt tôi đến trước cây đa xanh ngoéo tay cùng thề:
- Nếu ai phản bội lời thề sẽ phải ân hận suốt đời.
Tôi và em cùng nhau thức suốt đêm, dù không trao nhau một vật chứng, không biểu hiện một cử chỉ ái tình. Trong tâm hồn, là sự thiêng liêng thánh thiện của trái tim trắng trong thuần khiết.
Sáng sớm mai, khi vầng dương lóe rạng, em và tôi đứng trên đỉnh đồi, phóng tầm mắt ôm cả thị xã vào lòng. Những dãy phố thân thuộc, từng hàng cây hai bên đường khép tán bừng dậy trong nắng mai hồng; xa xa tháp nhà thờ cao vút, mây trắng bồng bềnh trôi, cảnh vật bỗng trở nên thân thiết lạ kỳ... Hai đứa cảm tưởng như mình sắp rời xa quê hương đến một chân trời mới lạ. Nơi ấy, chắp cánh cho mọi khát khao, cho tình yêu của em và tôi bay lên. Có cái gì nhói thúc trong trái tim, không kìm nổi xúc cảm, tôi choàng tay ôm, ghì chặt em vào lòng:
- Chúng mình sẽ mãi mãi bên nhau nhé!
Dụi dụi đầu vào ngực, nơi trái tim tôi đang đập, em thốt lên lời:
- Vâng - Thanh âm buông vào không gian thánh thót như tiếng chuông báo hạnh phúc đang về.
Cứ vậy, hàng tháng trời tôi và em sống trong thắc thỏm chờ đợi. Hằng đêm, tôi hy vọng ngày mai khi tới trường sẽ có giấy báo lên đường. Tôi sẽ cùng em bước lên tầu liên vận, con tầu chở chúng tôi đi trong muôn bàn tay vẫy chào tạm biệt...
Nhưng cuộc đời không theo những gì tưởng như đã định. Một buổi tối, thầy giáo chủ nhiệm đến nhà tôi báo tin. Thầy nói:
- Điểm học tập của em rất tốt, đủ tiêu chuẩn. Nhưng khi xét hồ sơ lý lịch, em lại vướng thành phần gia đình, nhà trường đành phải cử người khác. Thật lòng thầy rất tiếc...
Tôi như kẻ bị rơi vào khoảng không trọng lượng, hẫng hụt, mọi hy vọng tan như bong bóng xà phòng. Những dòng chữ trong cuốn sách đặt trước mặt nhạt nhòa, đan vào nhau rồi nhảy múa như giễu cợt, như mỉa mai. Thằng “tên” được thể lên tiếng:
- Cậu thấy không? Chưa chi đã vội mừng. Đừng tưởng thấy đỏ mà đã ngỡ là chín...
Tôi biết nói gì? Sự thật phũ phàng, chát chúa, chà đạp, vò xé, bóp nghẹt trái tim non nớt của tôi. Nằm vật xuống giường, úp gối lên mặt, tôi lấy răng cắn chặt môi, tưởng bật máu mà không ngăn nổi tiếng nghẹn ngào nức nở. Dì len lén đến ngồi cạnh, băn khoăn, lo lắng rụt rè không nói, tưởng như chính mình là người gây ra lỗi. Còn bố, sau khi nghe chuyện, lặng lẽ vào buồng, cố tình trốn tránh không dám nhìn đứa con yêu quý vật vã vì thất vọng. Bố ơi! Con đâu dám trách ai, nhưng tại sao con lại là kẻ phải hứng chịu hậu quả từ những điều vô lối ấy? Cuộc đời ơi, đến bao giờ mới hết sự bất công?
Giữa lúc tôi đang tuyệt vọng vì đau khổ thì em tới. Dì ra hiệu bảo em ngồi xuống cạnh tôi rồi đi vào buồng với bố. Tất cả lặng đắng, không khí buồn bã bao trùm, ánh sáng từ ngọn đèn chai lù mù tỏa từng quầng đỏ quạch yếu ớt. Ngoài trời, tiếng động cơ của máy bay thi thoảng gầm rú như muốn xé không gian ra từng mảnh. Tôi vùng dậy:
- Anh sẽ xin đi bộ đội!
Em không đáp, đứng dậy rót cho tôi bát nước vối:
- Anh uống đi. Mình còn có cách mà anh!
- Sao? Em nói cách gì? - Tôi hỏi, vẻ hy vọng.
- Ngày mai học xong em và anh đi tàu lên Vĩnh Yên.
- Lên làm gì?
- Chú em vừa được điều về Ủy ban tỉnh. Em và anh lên nhờ chú xin hộ.
Tôi thấp thỏm:
- Liệu có được không em?
- May ra thì được.
“May ra...” chẳng lẽ đời tôi bao giờ cũng chỉ là sự may rủi hay sao. Lòng tôi dâng trào tự ái:
- Thôi, em được đi thì cứ đi, còn anh không cần!
- Anh lạ nhỉ! Chú em chứ có phải người lạ đâu mà anh ngại?
- Anh chưa gặp chú em bao giờ. Mà anh nghĩ, thành phần gia đình anh thế có nói cũng chẳng được!
- Thì mai cứ lên xem thế nào.
Tôi im lặng không trả lời. Khi em về rồi, thằng “tên” rú lên:
- Hay quá! Đúng như trong quẻ tử vi bố đoán: Cậu có quý nhân phù trợ.
Tôi cau mày khó chịu:
- Quý nhân gì mà quý nhân? Có là đi cầu cạnh, bợ đỡ!
- Cậu nói thế mà nói được! Cuộc sống cần phải biết dựa vào nhau. Muốn tiến thân đến lời nói mà cậu còn lười.
Không phải tôi lười, việc đi cùng em lên gặp chú tôi đâu ngại, nhưng cứ nghĩ phải nương nhờ người khác là tôi khó chịu. Mà nào tôi làm gì nên tội? Cả bố nữa! Cứ như lời dì kể, thì việc bố chữa rắn cắn cho người lính Tây là làm phúc đấy chứ! Vậy thì sao tôi phải quỵ lụy? Sao bố phải thừa nhận điều tốt trở thành điều xấu? Tôi nói với thằng “tên”:
- Tớ không thể bốc bùn ném vào mặt bố được!
Thằng “tên” đập thình thịch vào mang tai tôi:
- Thế nào là bốc bùn ném vào mặt? Chẳng qua vì điều kiện mà cần phải biết thức thời, lợi dụng. Thế mới có câu: “Thế Chiến Quốc thế Xuân Thu, gặp thời thế thế thời phải thế”.
A! Nó lại tập tọng mang chữ ra để dạy tôi? Tôi đáp trả:
- Tớ không cần cậu dạy! Đời tớ, tớ lo!
- Nhưng hổ danh tớ! - Thằng “tên” gầm lên quát vào mặt tôi - Cậu đọc sách mà chẳng hiểu gì cả! Cậu có thấy Hàn Tín đấy không? Vì danh phận mà phải chui qua háng tên bán thịt? Rồi như...
Nó còn đưa bao nhiêu ví dụ người đời đã viết thành sách để lung lạc ý chí tôi. Mặc nó nói, tôi nằm im. Tôi đâu phải là Hàn Tín mà cần danh! Mà nó nói một nhưng chưa nghĩ được hai. Thử hỏi xem cuối đời của Hàn Tín ra sao? Hay cũng bị nhà Hán tru di ba họ, bị người đời bấy giờ ví như con chó Chích cắn lại vua Nghiêu? Tôi chỉ muốn tự thân mình khẳng định khả năng mình. Và, cái chính tôi không muốn hạ nhục danh dự của bố. Thằng “tên” còn lồng lộn lải nhải bao lâu, cho tới khi mệt quá, nó văng ra một câu kết luận không lấy gì là kẻ có văn hóa ứng xử lắm:
- Đồ con tườu... ngang bướng, gàn dở... - Rồi nó thiếp đi vì mệt lả.
Sáng hôm sau đi học, tôi gặp em chờ ở cổng trường. Không để em nói, tôi bảo:
- Đừng nhắc chuyện đi học nữa! Và anh cũng không gặp chú em đâu! Đừng khuyên anh, vô ích!
Chắc nhìn nét mặt cương nghị đầy sắt đá và nghe giọng nói nặng trịch kiên quyết của tôi nên em không nói gì. Em cúi xuống lấy bàn chân xoa xoa những ngọn cỏ. Tôi nhìn cái gáy trắng muốt rung rung, trong lòng tràn ngập nỗi thương cảm:
- Em cứ đi đi, anh sẽ làm đơn xin đi bộ đội. Bao giờ Tổ quốc hòa bình hai đứa sẽ gặp nhau.
Em ngẩng phắt lên, nước mắt nhạt nhòa nhưng từ trong hai tinh cầu đen láy, ánh lên những tia sáng dữ dội lạ kỳ. Em định nói, vừa lúc đó, tiếng trống báo học đổ hồi, lời em bị khỏa lấp trong âm thanh rền rẫm.
Và, từ sau đó, thái độ em như hờn dỗi, lơ lơ cố tình không đáp trả ánh mắt tôi nhìn. Giờ ra chơi, em lánh không gặp tôi, ngượng ngập cười đùa với lũ bạn. Trong tiết văn hôm ấy, tôi giơ tay phát biểu, khi thầy giáo gọi tôi trình bày khái quát về nền văn học cận đại Pháp, tôi cố tình trích dẫn đọc một đoạn thơ của Víctor HuGo:
... Nếu còn lại một nghìn thôi - tôi ở trong số đó!
Nếu còn lại một trăm,  tôi vẫn chống địch không rời!
Nếu còn lại mười người, tôi là người cuối sổ!
Và nếu chỉ một người còn đứng đó, ấy là tôi!!
Khi đọc, tôi nhìn em đăm đăm, em gục đầu xuống bàn. Chợt trong tai tôi vang chói lời rủa độc địa của thằng “tên”:
- Đồ gàn!
9. Nhờ có bút tích của “ông người thật” nên công việc khai quật mộ bà ngoại gặp nhiều thuận lợi. Sở Thương binh - Xã hội tỉnh cử người trực tiếp về giám sát. Trước ngày động thổ, mẹ sắp lễ mang lên chùa Thập Phương nhờ sư trụ trì cùng tăng ni các nơi đến đèn nhang cầu niệm. Vị Việt kiều công đức một số tiền lớn vào chùa.
Trải qua bao năm, ngôi chùa chính đã được tu sửa lại, khu vườn đằng sau dấu tích không còn như xưa nữa. Nhưng riêng cây ổi vẫn còn, gốc choãi to, lớp da bóng nhẵn, tán xòe rộng che khắp vườn. Mùa này quả trên cành trĩu trịt, vàng ươm, mỡ màng, trông hệt như cây ổi sau vườn nhà em. Bố dặn tốp thợ đào đất:
- Lúc đào, gặp rễ, không đừng được phải chặt thì chặt, chớ chặt bừa bãi ảnh hưởng đến cây.
Đào gần tới nơi, bố bảo mọi người để một mình bố làm. Khi những lớp đất được lật lên, những người có mặt không cầm nổi nước mắt khi nhìn thấy sợi xích sắt vẫn nằm đè trên hài cốt, xiềng chặt hai gióng chân và đôi tay bà. Những mắt xích và chiếc còng số 8 đã gỉ ngoèn nhưng vẫn trơ tráo giương con mắt đen xì như đe đọa. Bố gỡ sợi xích ném lên bờ cùng với hàng chục đầu đạn và chiếc triện đồng. Vị đại diện của Sở thương binh - Xã hội nói:
- Những vật này chúng tôi xin gia đình cho giữ lại để đưai vào Bảo tàng của tỉnh làm di vật lịch sử.
Bà ơi, đất nước đã hòa bình bao năm, mà bà vẫn còn bị xích xiềng của quân thù trói chặt. Dưới lớp đất đen sâu thẳm bà có thấy lạnh không? Những viên đạn găm trên người đau lắm phải không bà? Em run cầm cập như người bị lên cơn sốt, hai tay ôm lấy bờ vai gầy guộc của mẹ. Mẹ không khóc, nỗi đau đã vượt quá sức chịu đựng, tay mẹ đỡ từng phần xương bố đưa, thả vào nồi nước lá thơm, nhẹ nhàng ve vuốt. Mẹ ơi, con gái mẹ tắm rửa cho mẹ đây! Đã bao năm con ước ao được gặp mẹ thân yêu, được nũng nịu áp má lên mái tóc suôn dày, mượt mà thơm hương bồ kết; đôi mắt mẹ hiền từ nhìn con dịu dàng trìu mến. Về với con mẹ nhé! - Mẹ thì thầm rồi nâng chiếc đầu nhỏ nhắn của bà đặt lên vầng trán một nụ hôn, nước mắt mẹ lã chã, chan hòa, đầm đìa rơi xuống. Em có cảm tưởng chiếc đầu lâu cũng đang cùng mẹ khóc. Bỗng nhiên, mẹ ghì chặt chiếc đầu vào lòng kêu thảm thiết:
- Mẹ... mẹmẹmẹ... ơiơiơi...
Tiếng kêu của đứa con lần đầu tiên gặp mẹ ai oán xót xa, nghe như tiếng chim non gọi mẹ. Mọi người chạy lại, nhưng mẹ lắc đầu:
- Tôi không sao đâu, cứ để mặc tôi mà.
Mẹ lấy giấy bản thấm khô dòng nước mắt trên mặt bà, lau từng rẻ xương rồi đưa cho vị Việt kiều xếp vào chiếc tiểu sành. Xong xuôi, Chủ tịch xã lấy cờ Tổ quốc phủ lên, Hội Cựu chiến binh xã làm nhiệm vụ rước hài cốt bà đưa ra xe. Sư trụ trì chùa thân hành tiễn bà ra tận xe.
Lúc đi qua chân đồi thông, người chỉ huy yêu cầu cho xe dừng lại. Giờ đây, đồi thông đã khác, ngôi chùa không còn nữa, nhưng cây đa trên đỉnh đồi vẫn còn đó, tán trùm xanh vời vợi, tỏa bóng mát xuống những dãy nhà xung quanh đồi. Đột nhiên, những cơn gió nổi lên ào ào, muôn ngàn cành cây như muôn ngàn bàn tay vẫy. Những lá cờ cắm trên xe bay phần phật. Đội quân nhạc cử bài “Hồn tử sĩ”. Một phút cho cả cuộc đời vì dân vì nước.
Về tới xã, dân cả hai làng đã tập trung rất đông chờ đón bà, suốt từ ngã ba hai làng đến nghĩa trang liệt sĩ, dọc hai bên đường người đứng thành dãy, nhiều người cầm cờ ra vẫy. Khi xe đỗ, mọi người xúm lại. Ai cũng muốn mình được chạm tay vào linh cữu, tất cả dân làng sát cánh như muốn cùng chia sẻ cho nhau. Thật bất ngờ, lễ tang của bà trở thành ngày hội đoàn kết của toàn xã. Em nhìn thấy cô Phó Chủ tịch xã nắm tay thằng bé đứng cạnh huyệt mộ vừa đào trong nghĩa trang. Tiếng kèn đồng vang lên khúc nhạc quân hành cùng đoàn quân đưa linh cữu bà tiễn đặt trên Đài tưởng niệm. Mẹ không nén nổi xúc động vì tình cảm của dân làng đối với bà và gia đình, mẹ nắm lấy tay từng người nghẹn ngào:
- Đội ơn bà con…đội ơn bà con...
Chưa bao giờ ở xã em có một đám tang trang trọng và lớn như vậy.
- Linh, anh muốn hỏi em một câu - Nguyễn Thừa đột ngột lên tiếng.
Hải Linh nhổm dậy, nghiêm mặt chờ đợi.
- Chủ tịch xã tốt như vậy mà sao em vẫn không tha thứ?
- Nếu là anh, anh có tha thứ không? - Hải Linh hỏi lại. Nguyễn Thừa cảm nhận được những tia mắt của Hải Linh chiếu thẳng vào mặt anh. Im lặng, Nguyễn Thừa ngả người, chống tay ngửa mặt lên nhìn vòm trời. Đêm yên tĩnh, trăng hạ tuần mảnh mai trông như cánh diều vàng treo lơ lửng trong mây. Gió nhẹ, mặt hồ lăn tăn xao động óng ánh muôn ngàn vẩy bạc. Ngồi ngay ngắn lại, Hải Linh lên tiếng:
- Anh cho Chủ tịch xã là người tốt ư? - Hải Linh đột ngột đặt câu hỏi, rồi cô tự trả lời - Có thể! Nhưng theo em, đó là lòng tốt của một kẻ có dụng ý. Một sự tính toán có bài bản. Rồi anh ta sẽ đạt được những gì anh ta muốn. Vị thế, chức tước, danh vọng và quyền lợi. Những con người như vậy thường đặt công việc và nghĩa vụ lên trên hết, biến tất cả thành công cụ để vươn tới mục đích mình cần. Kể cả tình yêu lứa đôi! - Hải Linh đột ngột nói to - Họ không yêu bằng trái tim. Cái họ mang ra và gọi đó là tình yêu chính là vỏ ngoài, thứ tình yêu đầy cảm tính với hình thức tầm thường, với thỏa mãn xác thịt đầy bản năng. Họ coi đàn bà là “cái máy” để duy trì nòi giống, bảo tồn một sự thừa kế. Và họ cao giọng gọi đó là đạo đức, thứ đạo đức tạp nham, không rành mạch. Phụ nữ đâu chỉ là phương tiện để cho đàn ông làm tình và thực hành nghĩa vụ đẻ con nối dõi? Họ quên rằng trong người đàn bà còn có thứ để đàn ông phải chịu ơn, đó là tình yêu. Là tình yêu dâng hiến trọn vẹn cho người mình yêu bằng niềm tin và hy vọng. Vậy họ làm gì có quyền tước bỏ niềm tin ấy? Họ không hiểu rằng, khi đã mất lòng tin trong tình yêu, người đàn bà sẽ biến nỗi hận của mình thành nỗi căm thù của một con thú hoang bị trúng thương. Nếu còn một chút để gọi đó là tình cảm, thì đó thuần là dục tính của loài vật. Cái quan trọng nhất đối với nó bấy giờ chỉ là những sinh linh...
Quá mẫn cảm, Hải Linh òa khóc, Nguyễn Thừa nhích lại, đặt tay lên vai cô, bất ngờ Hải Linh hất mạnh tay anh ra:
- Khi con em trưởng thành, tha thứ hay không là quyền của nó! Còn em, thì không bao giờ!
Nguyễn Thừa cúi xuống, giọng nói rất nhỏ:
- Anh thành thật xin lỗi.
10. “Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí”. Với ai tôi không biết, nhưng trong trường hợp gia đình tôi, điều ấy là một sự trớ trêu bầy đặt của tạo hóa. Sau cú sốc, bố già đi trông thấy, tóc vàng ruộm, lưng chùng xuống như người gánh quá sức bị sụt xương sống. Một buổi sáng, dì phát hiện bố lặng lẽ qua đời, không một lời trăng trối.
Bố ơi! Sao nỡ để con bơ vơ? Tại sao bố nương nhờ vào cái chết để trốn chạy, lánh xa khỏi nơi trần gian đầy oan nghiệt? Đất dưới chân tôi như sụt, xung quanh bóng tối mịt mù. Từng bước đi nặng nhọc như dẫn tôi đi vào nơi vô định. Hình ảnh Người bỗng vụt sáng, chói lòa như ánh sao băng giữa đêm dài vô tận. Tôi đã làm gì được cho Người đâu mà có quyền trách cứ! Tự ấu thơ, tôi luôn mang cho Người biết bao phiền toái; lúc tập tọe làm người tôi chất lên vai Người mọi âu lo. Khi sống, Người luôn dạy dỗ, động viên con cái nuôi chí để làm tròn nghĩa vụ với đời. Trước linh cữu cha, tôi tự vấn mình là kẻ tàn tệ, nhu nhược, tầm thường. Và, từ kiệt lực tinh thần, tôi nhận ra bổn phận. Đừng rên van Thừa ơi! Đời là biển khổ! Nếu không vậy thì cuộc sống làm gì có giá! Cái giá của cuộc sống là sự kế thừa. Mà mi, định đem nước mắt biệt ly làm lẽ sống hay sao? Tôi là con của cha tôi - Niềm hy vọng mà Người hằng trông đợi. Tôi không có quyền nhu nhược, yếu đuối, đớn hèn. Người đã lấy xương của Người đúc thành cốt cho tôi đứng đậy! Người đã lấy máu của Người cho linh hồn tôi biết sống! Vậy, những gì Người để lại không là những gì của tôi sao?
Trên đường tiễn Người đến nơi an nghỉ cuối cùng, không biết bao nhiêu lần tôi khuỵu xuống. Và, cũng ngần ấy lần tôi gạt mọi người, từ chối sự dìu đỡ để đứng lên.
Sau tang bố, tôi bỏ ý định viết đơn máu xin đi bộ đội. Phần vì dì không muốn:
- Con ơi, anh con đi chẳng thấy thư từ gì, không biết sống chết ra sao, bây giờ mà con đi nốt lấy ai nối dõi tông đường?
Lý luận giản đơn nhưng lại đầy sức thuyết phục. Tôi quyết định nghỉ học, ở nhà tìm việc làm. Biết tin, em từ chỗ tập trung du học sinh xin phép về:
- Anh nghĩ thế nào mà nghỉ học?
- Học cũng vậy mà em! Ích gì đâu?
Em không nói không rằng, cả ngày im lặng buồn rượi, tôi hỏi gì em cũng không nói. Đưa em ra ga, em lặng lẽ lên tàu không trả lời câu tôi hỏi đến hôm nào em sẽ lên đường? Gần một tháng sau, tôi nhận tin em bị ốm, tôi mượn xe đạp, đạp đến bệnh viện nơi em điều trị.
Khi tới, tôi gặp một người đàn ông đã có tuổi ngồi cạnh em. Ông mặc bộ quần áo Tôn Trung Sơn vải ka-ki màu xám, gương mặt cương nghị. Tay ông áp lên vầng trán em đỏ lựng, đôi mắt ông nhìn đầy vẻ lo âu. Thấy tôi vào, em nhổm dậy:
- Anh Thừa, đây là chú em.
Tôi bẽn lẽn chào, ông lấy tay ấn em xuống;
- Nằm xuống! Nóng xình xịch như thế mà bạn đến đã nhấp nhổm ngay được - Nói rồi ông quay lại - Cháu là Thừa phải không? - Cái nhìn của ông như xoáy thẳng vào mắt tôi - Hai đứa thân thiết thật đấy! Chẳng thế mà khi ngủ mê con bé còn luôn mồm nhắc tên cậu.
Tôi đánh trống lảng:
- Bao giờ em lên đường hả chú?
Chú trả lời:
- Nhỡ hết rồi còn đâu! Mà không hiểu sao trước hôm đi có một ngày mà lại lăn ra ốm? Thôi, sau khi khỏi chú sẽ bàn với các đồng chí bên Tỉnh đội gửi cháu theo học lớp Quân y! - Sau câu nói là tiếng thở dài tiếc nuối.
Trước khi đi, chú gọi bác sĩ đến căn dặn, qua lời nói, tôi cảm giác chú lo lắng cho sức khỏe của em lắm. Bác sĩ thưa:
- Báo cáo Bí thư, trường hợp bệnh tật của em nhà rất lạ, lưỡi phồng rộp, da chỗ nóng chỗ lạnh, chỗ đỏ, chỗ trắng, cặp nhiệt độ không thấy sốt, đo huyết áp bình thường...
Tôi để ý khi bác sĩ nói với chú, em trùm chăn kín đầu, quay mặt vào trong tường. Tôi đi theo tiễn chú ra xe, đứng cạnh bậc lên xuống, chú dặn tôi:
- Chú nghe nói bố cháu vừa mới mất, chú thành thật chia buồn với cháu. Nói với dì hôm nào chú sẽ xuống chơi, nhân tiện muốn hỏi thăm một người.
Tôi vào phòng, em đã ngồi nhổm dậy, tôi cau có:
- Chú vừa bảo em thế nào?
Em ngồi tựa vào tường khẽ kêu:
- Bỏng rát hết cả lưỡi! - Em thè lưỡi cho tôi xem: Từng mảng da rộp phồng, có chỗ lở từng mảng.
Tôi xót xa:
- Đau lắm phải không em?
- Em đau anh có thương không? - Giọng em nũng nịu.
Tôi ngồi sát vào em, đưa tay sờ lên trán. Có mùi gì hăng hắc từ người em bốc ra, tôi hỏi:
- Bệnh viện bôi thuốc gì cho em đấy?
- Không! - Em trả lời - Họ chỉ cấp thuốc uống thôi!
Tôi đưa tay lên mũi ngửi, mùi mồ hôi của em trộn lẫn mùi gì như mùi ớt. Tôi thè lưỡi liếm thử, thấy cay cay. Thôi, tôi biết rồi! Em xát ớt cho lưỡi và da phồng lên tấy đỏ, đánh lừa mọi người để ở nhà không đi học. Tôi gắt:
- Sao em làm vậy?
- Anh có nhớ lời thề của hai đứa trên đồi, Thông hôm nào không? Em không muốn làm kẻ phản bội.
Tôi quát em giả bộ vậy thôi, chứ thực ra trong lòng thấy rộn rã vui mừng. Thế là tôi lại có em bên cạnh. Những ngày vừa qua đối với tôi trĩu nặng như đeo đá. Em chưa đi mà lòng tôi rối bời, nỗi buồn nhớ giày vò tâm can. Tôi tưởng tượng khi sang bên kia, vắng tôi, nhiều sự cám dỗ sẽ khiến em mau quên. Hình như khi người ta yêu nhau quá, sẽ sinh ra tính ích kỷ và sự hờn ghen vô lối? Tôi đã cố bắt chước những trang hiệp khách coi ý trung nhân của mình chỉ là thần tượng trong mộng để tôn thờ mà không nổi. Lúc nào hình ảnh em cũng len vào tâm trí, vần vò trái tim khắc khoải vì yêu, làm khổ tôi với một mối tình đầu không dễ gì mà quên được. Tôi nói:
- Thế nếu không có lời thề ấy chắc có lúc em sẽ xa anh?
Em đùa lại:
- Cũng tùy vào thái độ anh có nghe lời em không?
Tôi nâng mặt em lên, nhẹ nhàng áp môi mình vào đôi môi sưng mọng, khô khốc, phồng ráp. Không biết những người khi yêu nhau có cảm giác thế nào? Riêng tôi, nụ hôn đầu đời có vị ngọt hon cả vị ngọt của mật ong, nồng nàn hơn cả những làn gió chiều hè, còn hương thơm không giống bất cứ hương một loài hoa nào. Vả, tôi biết, mùi thơm ấy được kết tinh từ tình yêu của em dành cho tôi.
Đêm ấy hai đứa rủ nhau trốn bệnh viện. Tôi đèo em bằng chiếc xe cà tàng, vượt gần trăm cây số trong tiếng gào rú của máy bay Mỹ, trong ánh sáng đèn dù treo lơ lửng trên tầng không và chớp lửa của từng loạt đạn súng phòng không, kẻ vệt đan chéo rồi nở bung như pháo bông trên nền trời quê hương. Bóng em, bóng tôi hòa làm một, tự nhiên, tôi muốn hát! Và, tôi hát thật! Lời ca từ trái tim mơ mộng cất thành lời, bay vào không gian, át tất cả những chết chóc, đau thương, những buồn khổ... Cảm tưởng như giờ đây, tình yêu của tôi và em là vĩnh hằng, là mãi mãi...
Xe đột ngột dừng lại làm tôi bừng tỉnh. Bí thư mở cửa xe nhảy xuống:
- Từ đây ta phải đi bộ vào.
Tôi xuống xe, xốc lại xà-cột nhìn xung quanh. Trời mờ sương, tôi nhận ra nơi xe đỗ là sân ban chỉ huy công trường hồ Đại Ngọc. Từ trong nhà một người vác súng chạy ra:
- Ai? Đến có việc gì?
Bí thư tỉnh ủy cười:
- Tớ mà là kẻ gian thì cậu mất súng từ lâu rồi! Gác xách thế nào mà xe đỗ trước cửa mới biết? Cho tớ gửi cái xe - Nói rồi ông xăm xăm bước đi.
- Nhưng bác là ai mới được chứ? Để tôi còn báo cáo với chỉ huy.
Tôi bước tới nói nhỏ vào tai anh ta:
- Bí thư tỉnh ủy đấy! Cậu truyền lại với chỉ huy là chờ lệnh. - Nói rồi tôi rảo bước chạy theo Bí thư, mặc cho cậu lính gác há mồm đứng như trời trồng ở giữa sân.
Bí thư tỉnh ủy dẫn tôi vào làng Đồng Câu. Nhìn ông đi, tôi biết ông thông thạo vùng này lắm. Gần tới rìa làng, ông quay lại nói nhỏ:
- Khẽ chân thôi!
Ông không đi lối cổng chính mà lách qua hàng rào giữa làng. Quanh co thêm mấy đoạn ngõ, ông dẫn tôi đến trước một căn nhà lợp lá, gõ cửa. Từ trong nhà, tiếng lẹp kẹp chân người bước ra. Cửa mở, chủ nhà lên tiếng:
- Sao anh đi sớm vậy?
Bí thư không đáp mà lách cửa vào nhà, tôi vào theo. Bí thư chỉ vào chủ nhà:
- Đây là con trai ông Trưởng làng ngày xưa đã chôn cất cô Maria và Thầy Mo. Bây giờ giữ cương vị Bí thư Đảng ủy xã.
Nghe chú nói, tôi chợt nhớ tới câu chuyện hồi chiều dì kể. Không ngờ chỉ một lần tình cờ gặp nhau cách đây đã mấy chục năm mà Bí thư còn nặng lòng giăng mắc, vấn vương. Tôi bỗng hiểu trong trọng trách của một người lãnh đạo đứng đầu tỉnh, ông còn muốn bù đắp phần nào cho sự lỗi hẹn của một chiến sĩ cách mạng với người con gái trên đường lưu lạc.
Ông nói với Bí thư xã:
- Đồng chí đi mời các đồng chí trong Đảng ủy và những thành phần cốt cán của xã tập trung lại để tôi phổ biến tinh thần của Tỉnh ủy và Ủy ban tỉnh.
Dự cuộc họp chỉ có hơn chục thành viên, toàn là người dân tộc Sán Dìu. Bí thư tỉnh ủy đến bắt tay từng người rồi nói:
- Theo tinh thần cuộc họp của tỉnh về việc giải quyết sự vụ tại địa phương ta. Thường vụ Tỉnh ủy ra nghị quyết: Đồng ý để bà con lập miếu thờ ngay trên gốc hai cây thông, nơi phát hiện ra hai bộ hài cốt, trên tinh thần tôn trọng tập tục tín ngưỡng của đồng bào, bảo đảm đúng chính sách nhưng cũng kiên quyết ngăn chặn những hành động mê tín dị đoan và đề phòng sự kích động của bọn người xấu. Vấn đề chuẩn bị, tỉnh giao nhiệm vụ trực tiếp cho Ủy ban thị xã Phúc An kết hợp cùng với Đảng ủy, Chính quyền nhân dân xã Châu Lam, sắp xếp thời gian, địa điểm, tổ chức mít tinh phát động tinh thần đoàn kết các dân tộc anh em.
Có tiếng người hỏi:
- Thế còn việc xây dựng đập tràn?
- Chúng ta vẫn tiến hành, nhưng con đập sẽ được chuyển lên phía trên. Như vậy, sau khi công trình hồ Đại Ngọc hoàn thành, ngôi nhà tưởng niệm nằm trên hồ như một hòn đảo nổi sẽ là một cảnh quan mang tính lịch sử vừa thiêng liêng, vừa là địa điểm để các du khách đến thăm quan. Công việc xây dựng đập cụ thể như thế nào, sáng mai tôi và các đồng chí cán bộ xã ra gặp Ban chỉ huy công trình xây hồ Đại Ngọc sẽ bàn và thống nhất.
Nhìn cung cách Bí thư tỉnh làm việc với các đồng chí ở địa phương, tôi thấy không khí ấm áp vô cùng. Sau khi nghe ông nói, các cán bộ và đại diện nhân dân ở địa phương đều hồ hởi tán thành. Khi hai chú cháu đi bộ về lán công trường, ông nói:
- Chú còn phải ở lại hội ý với Ban chỉ huy công trường về việc chuyển địa điểm xây đập. Sẽ tốn thêm một số kinh phí đấy, nhưng nếu tốn mà lợi cho dân cho nước thì ta vẫn cứ phải làm. - Rồi ông dặn tôi - Chốc nữa cháu về thị xã nhớ truyền đạt lại tinh thần cuộc họp của chú với các thành phần cốt cán ở Châu Lam cho các đồng chí lãnh đạo biết. Rồi kiểm tra lại toàn bộ số cờ và khẩu hiệu xem đã may xong chưa? Nếu may xong rồi thì chuyển hết vào đây.
Về tới chỗ xe đỗ, ông mở cửa cầm gói quà em gửi đưa cho tôi:
- Trong này có cả thư của con bé gửi cho cháu. Cháu xem xong, khi rỗi hai chú cháu mình sẽ nói chuyện.
Còn có chuyện gì mà nói nữa đây? Thư của em chắc lại là lời chào vĩnh biệt?
Còn chú? Chắc lại là những lời an ủi, xoa dịu một trái tim vì ông mà phải dứt bỏ mối tình đầu?
Tôi nhảy lên ca-bin chiếc xe chở đất nhãn hiệu Giải Phóng. Ông dặn theo:
- Nhớ nói với dì cháu. Khi nào bà con trong này xây xong nhà tưởng niệm chú sẽ đón dì vào thắp hương.
11. Chủ tịch xã thuê một chiếc xe 12 chỗ đến đón vị Việt kiều xuống sân bay. Bố mẹ không muốn đi, mẹ nói:
- Tôi sợ cảnh chia tay lắm rồi! Thôi để con Linh với cậu Chủ tịch xã tiễn ông - Chưa nói hết câu, mắt mẹ đã rớm nước.
Vị Việt kiều ôm lấy mẹ:
- Anh chị hãy coi em là đứa em trai của anh chị, cậu của cháu Linh. Đừng gọi em là ông nữa! Em đi em lại về mà!
Mẹ gục vào vai ông, bịn rịn:
- Ừ, thôi, cậu đi cho mạnh khỏe, anh chị chờ tin...
Em nèo bằng được cô Phó Chủ tịch xã cùng đi. Khi xe ra đến đường, cô Phó Chủ tịch xã ghé vào tai em nói nhỏ:
- Ủy ban đánh giá cao vai trò của Linh trong công cuộc đổi mới của xã đấy!
- Cháu có làm được gì đâu mà công lao.
- Không có em làm sao cậu Chủ tịch xã biết lối mà đi?
Đó là sau lễ truy điệu bà ít hôm, vị Việt kiều nói chuyện với em:
- Vài bữa nữa chú bay về Mỹ. Nhưng có việc này chú muốn hỏi ý kiến cháu xem thế nào.
- Có việc gì hả chú? - Em hỏi.
- Ở bên kia có nhiều ý kiến khác nhau khi nhận xét về chế độ mở cửa của Việt Nam. Chú về kỳ này ngoài việc tìm mộ bà, còn có ý định xem thị trường kinh doanh tại Việt Nam. Nhưng chú đang phân vân.
- Nhà nước ta đang kêu gọi đầu tư, đặc biệt ưu tiên cho những kiều dân sống ở nước ngoài có tâm về xây dựng Tổ quốc. - Nói rồi em hỏi - Thế ở bên kia cô chú chuyên kinh doanh mặt hàng gì? - Em hỏi.
- Công ty của chú chuyên thầu các công trình xây dựng.
Em mang chuyện nói lại với Phó Chủ tịch xã, cô nói:
- Ông ấy có ý định như thế thật hả? Tin của em là tin tốt đấy!
Mấy hôm sau, vị Việt kiều rủ em ra khu đầm Vực. Ông nói:
- Cậu Chủ tịch xã mời chú đầu tư cải trợ khu đầm Vực
“Chớp thời cơ nhanh thế... đúng là...!” - Em nghĩ rồi quay lại hỏi - Thế ý chú thế nào?
Vị Việt kiều vừa nâng máy quay lên vừa trả lời:
- Chú đã trả lời: lần về nước sắp tới, chú sẽ làm thủ tục xin xây dựng ở đây một khu vui chơi giải trí.
- Giống như công viên nước hả chú? - Em hỏi.
- Ừ, giống như vậy, nhưng ở đây - Ông chỉ ra khu vực Bãi Giữa - Còn có thể cải tạo thành một sân gôn mi ni rất đẹp.
Em mượn thuyền chở ông ra Bãi Giữa. Ông nâng máy lên quay toàn cảnh, nói:
- Lần sau về chú sẽ đưa cả cô về. Cô là người Mỹ nhưng hiểu biết lắm! Thời kỳ còn học Đại học, cô là một trong những sinh viên xuống đường đấu tranh phản đối cuộc chiến tranh do Mỹ gây ra ở Việt Nam đấy.
Ngày hôm ấy, em và ông đi thăm khắp cả khu đầm Vực. Ông nói:
- Có thế này mới đủ tư liệu để thuyết trình trước Hội đồng quản trị Công ty.
... Người lái cho xe đỗ trước cửa phòng đợi. Mấy đứa trẻ vừa nhảy xuống xe đã đòi cô Phó Chủ tịch dắt chúng vào phòng đợi trèo lên bậc tự động và xem thang máy. Em dỡ hành lý trên xe xuống. Chủ tịch mở cốp sau xe xách ra một kiện hàng:
- Ủy ban và nhân dân trong xã gửi biếu chú ít đồ mỹ nghệ bằng tre đan của quê hương mang về làm quà. Cháu mong một ngày gần đây nhất sẽ được ra sân bay đón chú với tư cách một đơn vị đối tác.
Ông cầm tay Chủ tịch xiết chặt:
- Nhờ cháu nói lại với các vị trong Ủy ban và bà con dân làng cho tôi gửi lời cảm ơn. Lần này về, tôi đã tận mắt nhìn thấy những tình cảm tốt đẹp của con người với con người. Những cái đó làm sao tôi quên được? Nhân đây tôi muốn kể cho các cháu nghe một câu chuyện trong truyền thuyết của Kinh Phật: Trong một lần trò chuyện, nhà hiền triết Ca La Ma hỏi Phật Thích Ca:
- Tôi đã hỏi 98 đạo, đạo nào cũng bảo: Nếu theo đạo của ta thì khi chết sẽ được lên thiên đàng, nếu không theo đạo của ta thì khi chết sẽ phải đày xuống địa ngục. Vậy ông bảo tôi phải theo đạo nào?
Phật Thích Ca trả lời:
- Ông hãy chọn lấy một đạo mà theo.
Ca La Ma:
- Nếu tôi theo một đạo, 97 đạo kia họ sẽ bỏ tôi xuống địa ngục thì sao?
Phật Thích Ca:
- Này Ca La Ma! Ông đừng tin vào một điều gì, dù điều ấy đã được viết trong sách vở! Ông đừng tin vào một nhà truyền giáo nào, ngay cả tôi ông cũng đừng tin! Mà hãy tin vào điều có lợi cho mình, có lợi cho mọi người; có lợi cho hiện tại, có lợi cho mai sau”
Kể xong ông im lặng một lát rồi nói thêm - Các cháu ạ, những việc chú sẽ làm cho quê hương trong tương lai chính là nhờ vào niềm tin ấy!
Trên bầu trời Nội Bài, một chiếc máy bay vừa cất cánh. Trong ánh nắng rực rỡ, chiếc máy bay như con chim bạc khổng lồ in trên nên trời xanh thẳm, để lại phía sau một làn mây bồng bềnh như dải lụa.
12. Trong thư em viết vẻn vẹn có vài dòng:
Thừa thân yêu!
Em không dám về gặp anh. Nếu gặp anh, chắc em sẽ lại bỏ nhiệm vụ như ngày xưa em đã bỏ đi du học nước ngoài vì yêu anh. Thừa ơi! Cuộc chiến này chưa biết đến bao giờ mới chấm dứt. Có điều này trước khi vào chốn hòn tên mũi đạn em muốn nói cùng anh: Đứa con trai bé bỏng em gửi chú thím nuôi, chính là giọt máu của anh và em. Nếu chẳng may em có mệnh hệ gì, anh hãy thay em chăm sóc nó. (Về chuyện này, chồng em đã biết! Và trước khi lên đường, em cũng đã thú nhận với chú rồi).
Chỉ xin anh một điều: Đừng vì vậy mà giày vò chú nghe anh.
Người yêu anh mãi mãi.
Không nhớ tôi khóc đến bao giờ? Nước mắt cạn khô, miệng đắng ngắt, cổ họng khan đặc. Những gì em viết trong thư, như thật như đùa. Tôi như kẻ mộng du lang thang lên đồi thông giữa đêm hôm khuya khoắt. Không gian tĩnh lặng lạ kỳ, không một tiếng máy bay, không một tiếng súng nổ. Bầu trời yên tĩnh, thanh bình như chưa hề có chiến tranh, nhưng trong lòng tôi giông bão nổi lên. Cây đa xanh uống gió tạo âm thanh réo rắt lúc gần lúc xa như gieo vào tâm hồn muôn cung bậc bổng trầm với nỗi niềm khắc khoải, như nhắc tôi về với bao kỷ niệm vừa ngọt ngào vừa cay đắng.
Chú và em xuống nhà tôi nhân dịp giỗ bố. Hôm ấy, ngoài chị nhớn còn có cả hai chị ở xa về. Đã lâu, gia đình tôi mới có dịp đoàn viên, thiếu mỗi mình anh trai, mọi người cố tình lờ đi, không ai dám nhắc. Các chị tíu tít xuống bếp làm cơm cúng. Chú và dì ngồi nói chuyện trên nhà. “Chắc thể nào dì chả mang chuyện chạy Tây kể cho chú nghe?” Tôi và em ngồi ở bàn học giở sách ra xem, đang tranh luận thì chợt nghe hai người nhắc tới tên cô Maria, rồi Mụ Đỡ, rồi Bà Lang... Tôi bấm em im lặng để nghe. Dì hỏi:
- Thế ông đi đâu mãi mà để cho người ta chờ đợi mỏi cả mắt?
- Sau lần gặp nhau trên tàu, tôi bị lộ, cấp trên điều tôi sang hoạt động ở vùng khác. Vì hoàn cảnh, tôi có nhờ mấy đồng chí hoạt động Phúc An tìm giúp, nhưng không ai biết người nào có tên như thế cả.
- Hỏi thế thì ai biết! - Dì nói - Phải hỏi Bà Lang hay Mụ Đỡ người ta mới biết. Thôi, âu cũng là cái số.
Chẳng lẽ chú chính là người đàn ông Cộng sản mà cô Maria và mẹ gặp trên tàu? Tôi đang nghĩ thì em cấu vào tay tôi ra hiệu để hai người nói chuyện. Tôi đứng dậy theo em ra sau vườn trèo lên cây khế. Tôi hỏi:
- Học xong em về công tác ở bệnh viện tỉnh chứ?
- Tổ chức phân công đâu em về đấy! Nếu được chọn, em sẽ xin về bệnh viện Phúc An cho gần anh, tiện bề chăm sóc dì.
- Em có xấu hổ khi yêu một người không có việc làm như anh không? - Tôi hỏi.
- Làm sao em phải xấu hổ? - Em hỏi lại - Nhưng thật lòng mà nói em tiếc cho anh nhiều hơn.
- Và buồn chứ?
- Có thế thật! - Em thú nhận kèm theo tiếng thở dài.
Nghe tiếng thở dài tôi im lặng, em cũng ngồi im. Hai đứa ruổi theo ý nghĩ của riêng mình. Chợt nghe tiếng chị nhớn gọi:
- Hai đứa đâu rồi? Vào chú bảo gì kìa Thừa ơi!
Tôi lên nhà, em theo sau. Tôi hỏi:
- Chú bảo cháu gì ạ?
- Sao cháu không xin đi thoát ly?
- Cháu sợ người ta không nhận - Tôi trả lời.
- Cháu đã nộp đơn chưa?
- Cháu đã bảo anh ấy bao nhiêu lần mà có chịu đâu! - Em nói chen ngang như muốn kể tội tôi.
- Chưa làm đơn mà đã biết người ta không nhận? - Chú hỏi rồi cười - Thế việc gì cũng làm chứ?
Thấy tôi ngần ngừ, thằng “tên” giục:
- Trả lời đồng ý đi!
Tôi chưa kịp phản ứng thì chú nói:
- Lúc nào Thừa chuẩn bị hồ sơ lý lịch mang lên nộp trên phòng lao động thị xã. Bây giờ Nhà nước đang cần tuyển người. Cháu có văn hóa thì ngại gì không được nhận?
Thấy chú nói vậy, dì thêm vào:
- Ngày còn mồ ma bố nó, ông ấy chỉ muốn nó được làm ở công sở của chính phủ - Dì bảo tôi - Ông Bí thư đã nói vậy, con cứ làm giấy tờ, nếu gặp khó khăn gì ông sẽ giúp! Đi làm thợ xây vất vả lắm!
Tôi định ậm ừ cho qua chuyện thì em nói:
- Còn phải chờ lúc nào nữa? Bây giờ anh và em làm luôn. - Nói rồi em kéo tôi ra chỗ bàn học - Anh viết đi! Bây giờ còn sớm, sang xin luôn chứng nhận của Trưởng khu.
Ông trưởng khu cầm tờ đơn gườm gườm nhìn tôi:
- Chứng nhận thì chứng nhận thôi, nhưng lý lịch bố anh thế ai người ta nhận?
Em nói:
- Thì ông cứ chứng nhận cho chúng cháu! Nhận hay không là do cơ quan tuyển dụng cơ mà!
Ông trưởng khu chuyển con mắt gườm gườm sang em:
- Cô có phải người ở đây đâu mà biết? Bây giờ còn khối phản động đội lốt dân lành! Nhưng ông vẫn cúi xuống viết thật nắn nót.
Ra ngoài đường, tôi bảo em:
- Lý lịch ông ấy nhận xét thế này ai người ta dám tuyển?
Em cầm lấy xem. Trong phần nói về bố, ông Trưởng khu ghi:
... Chưa điều tra và kết luận xong mọi nghi vấn về hành động giúp Tây đánh ta trong thời kỳ Pháp tạm chiếm...
Bực mình, em định xé, nhưng nghĩ thế nào lại thôi, em nói:
- Cứ đem về cho chú xem.
Đọc xong, chú cất vào xà cột:
- Việc của Thừa cứ để thư thư rồi chú tính.
Tì cằm lên vai chú, em nũng nịu:
- Nhưng chú phải nhanh nhanh lên đấy!
Bí thư bẹo má em, nụ cười hiền khô.
Vài tháng sau tôi nhận quyết định đi làm ở phòng hành chính của Ủy ban thị xã. Ông Trưởng khu trợn tròn mắt khi tôi mang công văn đưa cho ông:
- Mất cảnh giác quá! Tinh thần cách mạng thế này có ngày mất nước!
Còn Thủ trưởng cơ quan nhìn tôi từ đầu đến chân:
- Người thô, mắt to, tóc tai thế này mà Bí thư cũng “tuyển” làm cháu rể?
Riêng dì thì mừng hết chỗ nói. Ngày nào ban thờ trầm hương cũng nghi ngút khói.
Công việc tôi được cơ quan phân công không vất nhưng bận bịu suốt ngày. Nhận và soạn các công văn gửi tới, nấu nước uống cho văn phòng, đổ bồ rác và dán cáo thị thông báo của Ủy ban. Ngoài ra, tôi còn phải sao chép lại các văn bản của Thủ trưởng. Một lần tôi hỏi:
- Sao Thủ trưởng không để văn thư đánh máy?
- Mo Phú! Chữ đánh máy nhòe khó đọc bỏ xừ, chữ cậu đẹp dễ đọc hơn. Vả, có gì cậu còn chỉnh lại văn và ngữ pháp cho tớ.
Cái gu của ông được thỏa mãn nhưng lại khổ tôi. Tôi không ngại viết, nhưng thứ bảy, chủ nhật em về hai đứa không có thời gian đi chơi. Tôi ca cẩm:
- Công việc nhiều quá em thông cảm.
Em nói:
- Anh cố gắng mấy năm, có thâm niên xin đi học chuyên nghiệp cũng dễ hơn.
Dì động viên:
- Cố mà phấn đấu con ạ! “Gái có công chồng không phụ”.
Thương dì, nghe lời em tôi cố gắng. Một lần Thủ trưởng gọi tôi lên:
- Cậu làm tốt đấy, nhưng có đơn kiện Ủy ban sử dụng con cái phản động vào công việc của Chính quyền nhân dân. Từ mai cậu sang phòng Thủy lợi. Công trình hồ Đại Ngọc vừa khởi công đang cần người - Đưa giấy điều động cho tôi ông nói thêm - Moa là moa nể ông chú tương lai của cậu lắm đấy! Không cứ như người khác là alê... về!
Tôi chuyển sang phòng Thủy lợi và được điều vào Châu Lam làm cán bộ theo dõi tiến độ công trình hồ Đại Ngọc. Còn em, sau khi tốt nghiệp trường Quân y về làm y sĩ tại bệnh viện tỉnh. Tôi và em mỗi lần gặp nhau lại bàn chuyện hôn nhân. Em bảo tôi:
- Chờ chú đi thăm quan ở Liên Xô về chúng mình sẽ thưa chuyện.
Còn dì mua nứa tép giăng rộng cho giàn trầu không thêm nhiều lá.
Tôi mong ông về từng ngày. Với em và tôi, chú như người cha đẻ. Lòng tin tưởng và sự kính yêu của hai đứa đối với ông vượt lên trên tất cả. Những năm tháng hoạt động và vết thương do giặc Pháp tra tấn và đày đọa để lại hậu quả trên người ông. Tất cả tình thương yêu và hy vọng ông dành cho em. Có lần ông nói với tôi:
- Đối với chú, con bé là tất cả!
Một hôm, tôi đang dùng thủy kế đo mực nước và lưu tốc chảy của dòng suối đổ từ thượng nguồn vào hồ thì có người gọi:
- Anh có người nhà đến chơi. Đang chờ ở văn phòng công trường.
Tôi ngỡ ngàng nhận ra người tới tìm tôi là chú. Sau chuyến đi Liên Xô về, trông chú hồng hào hẳn. Chú quay lại bảo với anh cán bộ đi cùng;
- Đồng chí để hai chú cháu tôi nói chuyện.
Thấy ông im lặng khác thường, tôi linh cảm có chuyện gì hệ trọng lắm sắp xảy ra! Hay có kẻ nào lại viết đơn kiện tụng lý lịch gia đình tôi? Hay đã có chuyện gì xảy ra với em? Hay tôi được đi học? Trống ngực đập thùm thùm, tôi cố xua đi những ý nghĩ quái gở và hy vọng ông mang đến cho tôi những điều tốt lành. Lúc sau ông mở đầu:
- Chú muốn nói chuyện với cháu như hai người đàn ông...
Trước tiên, ông nói về tình người, về quan hệ của huyết thống, của dòng họ, của dân tộc, về nghĩa vụ cha con, thầy trò, về mục tiêu lý tưởng... Ông nói khá dài, như một người buộc phải nói khi chưa thể nói ra những ý định thực cần nói. Cuối cùng khó khăn lắm ông mới bật ra:
-... Chú muốn đề cập chuyện yêu đương của hai đứa. Không phải chú gây khó khăn gì cho hai cháu cả, nhưng như cháu thấy đấy: sau khi bố nó mất, mẹ nó bỏ đi, một mình con bé bơ vơ. Vì bận công tác, chú phải đưa nó về Phúc An trọ học để cho nó bớt ức chế và mong xóa đi những hình ảnh đau lòng của gia đình và cái chết của bố nó. Qua chuyện nó tâm sự, chú biết tình cảm của hai đứa sâu sắc lắm! Nhưng cháu ơi! - Giọng Bí thư bỗng lạc đi - Chú biết nói ra cháu sẽ rất đau lòng, nhưng nếu hai cháu lấy nhau thì vì chuyện quan hệ giữa cháu và nó mà phải đình lại... - Ông dừng lại một chút như cân nhắc rồi nói tiếp - Cháu nên nhớ rằng, đã chấp nhận làm người cách mạng nhiều khi không thể làm những điều theo ý muốn của mình.
Ông nói đến đây thì tôi hiểu. Tôi ngước nhìn, ông né tránh ánh mắt tôi. Qua cử chỉ, tôi hiểu giờ đây giữa tôi và ông đã trở thành xa lạ. Lòng tôi trống rỗng. Đến ông còn bất lực trước định kiến của xã hội thì tôi và em làm sao cưỡng lại được số mệnh? Tự nhiên không hiểu sao tôi bình tĩnh lạ thường. Tôi nói:
- Cháu chờ ý kiến quyết định cuối cùng của cô ấy!
- Con bé đau khổ lắm! Khi nghe chú phân tích, nó không ăn, không ngủ mấy ngày liền. Và, cho đến hôm qua nó nói với chú: Sau khi bố cháu chết, chú thím thương cháu như con, chú nói vậy cháu xin nghe, chỉ mong chú luôn quan tâm tới anh ấy!
Thôi! Thế là rõ rồi, chính em là người đưa ra ý kiến cuối cùng. Tôi thở dài đứng dậy quên cả chào. Người cán bộ thấy tôi bước ra liền đi vào. Tôi loáng thoáng nghe tiếng Bí thư nói với anh:
- Các cậu nhắc Ủy ban thị xã lưu ý giúp đỡ cậu Thừa hộ mình.
Tôi định quay lại nói một điều gì đấy tỏ vẻ như bất cần. Nhưng, thằng “tên” ghìm tôi lại, giọng của nó cũng ngập tràn nước mắt:
- Đừng nói gì nữa! Chỉ là một tình yêu thôi mà...
Tình yêu! Cái gì tạo nên tình yêu? Trái tim hay lý tưởng? Và tại sao hai thứ không thể đồng hành trên một trục đường? Đó là đối kháng muôn thủa hay là sự phân tầng giai cấp? Vô tình, người đời đã tạo ra cho tôi và em một khoảng cách. Tôi và em ở giữa cái khoảng cách tưởng có thể lấy tình yêu đôi lứa mà khỏa lấp. Nhưng không! Em còn phải mang trọng trách lý tưởng của những người đã chết để lại! Còn tôi? Phải gánh trên vai mình một dĩ vãng xa xưa. Hai gánh nặng như nhau về thể chất, nhưng khác nhau về tinh thần. Tôi không hề trách em, con đường em vươn tới là cái đích mà chú em cùng với bao người khác phấn đấu bằng xương máu. Tôi có cớ gì mà hờn mà giận...
Tôi cứ để cả áo quần lao xuống hồ. Sải cánh bơi ra giữa dòng vùng vẫy. Trong cơn phẫn cảm, tôi muốn dòng nước kia nhấn chìm tôi xuống đáy, để quên đi mối tình đầu cay đắng... Không biết tôi dầm mình dưới nước bao lâu? Cho tới khi mệt lả, tôi nằm ngửa trên mặt nước thả lỏng người ngắm trời ngắm dất. Xung quanh hồ, con đê chắn nước lừng lững như con trăn khổng lồ uốn khúc quanh co, thân hình đỏ rực như son dưới ánh nắng mặt trời. Để làm hồ Đại Ngọc, người ta quy hoạch lại toàn bộ vùng Châu Lam, di dời làng mạc, lấy dãy núi Thằn Lằn làm bờ chắn, ba bề còn lại tôn đất đắp bờ dài mấy chục cây số, cao hàng trăm mét, nhấn chìm bao nhiêu quả đồi và hàng chục ngàn hécta rừng dưới lòng hồ. Hàng vạn lượt người làm nghĩa vụ dân công ngày đêm đào đắp; đêm đêm đuốc đốt sáng rực trông như con rồng lửa, ban ngày trông như đàn kiến bậu trên lưng kiên trì vần vã. Cao vút, dãy Tam Đảo ngàn ngạt, mây trắng cuộn từng vòng, từng vòng thắt cổ bồng trên triền núi trông như những tấm khăn choàng thanh khiết... Cũng trên bờ hồ này, đã bao lần tôi nói với em về tương lai tươi đẹp của viên đại ngọc màu xanh miền trung du. Tôi hẹn với em khi hoàn thành, sẽ chở em trên du thuyền hình đôi thiên nga; sóng nước bồng bềnh đưa tình yêu của tôi và em lạc tới những hòn đảo nổi; những cánh rừng nguyên sinh với muôn ngàn chim thú. Nắng như rắc hoa trên áo em muôn sắc màu huyền ảo. Và, em như thánh nữ tung tăng gót chân trần trên cát mịn, những viên sỏi lóng lánh như kim cương dát con đường tôi dẫn em tới lâu đài hạnh phúc.
Nhưng tất cả đã hết! Tôi bải hoải như không còn sức lực, buông thả mặc cho sóng nước vỗ về đưa đi, thân xác chìm vào quên lãng, bồng bềnh hôn mê trong làn nước xanh trong. Không một chút ưu tư, vướng bận. Đón tôi, một Thiên đồng bé xíu, đôi cánh mầu bạch ngọc, vai đeo cung hình trái tim, mũi tên cũng hình trái tim. Thiên đồng giương cung, mũi tên lao vun vút... từ trái tim tôi máu loang thành vệt tan trong sóng nước dập duềnh...
Bỗng có tiếng gọi:
- Anh Thừa ơi... anh Thừa...
Tiếng gọi sao quen quen, sao mà thân thiết thế... tôi giật mình bừng tỉnh, cùng lúc ấy, chân đạp phải một mom đất lập lờ. Tôi mở mắt ngơ ngác nhìn quanh: Không có ai! Nhưng tôi biết đó là tiếng vọng của tình yêu, vang trên thinh không níu kéo tôi về với cuộc đời. Nhưng tôi cần gì cái cuộc đời này? Xin em, xin em hãy để cho tôi quên đi tất cả! Cả em! Cả tôi! Cả tình yêu và hy vọng mà hai đứa mình luôn luôn tôn thờ... Tôi phẫn uất vùng lên định chạy trốn thì bỗng một tiếng nói vang lên:
- Thôi đi! Mi khổ đau như vậy đủ rồi đấy!
À, thì ra đấy là thằng “tên”. Tôi nghiêng đầu uể oải nghe nó nói tiếp:
- Mi tưởng ta chỉ là cái tên gắn trên người mi ư? Không! Ngàn vạn lần không! Ta chấp nhận đi với mi trọn đời bằng niềm tin và lòng dũng cảm của một con người. Vậy hà cớ gì mi biến ta thành kẻ ngốc, thành kẻ tòng phạm bi lụy vì một người con gái? Ái tình! Chẳng phải đó chỉ là trò đùa của số phận hay sao? Còn bổn phận của mi nữa! Quên rồi ư? Mi quên mi đã được sinh ra từ tình yêu thương của mẹ và niềm kỳ vọng của người cha đáng kính ư? Sao mi dám vô ơn chạy trốn cuộc đời trong tư thế của một kẻ ích kỷ... như vậy…
Và, lần đầu tiên trong đời, thằng “tên” mắng tôi như một người anh mắng đứa em trai; như thầy giáo dạy học trò. Nghiêm khắc nhưng chân tình. Không cao đạo nhưng thấm thía. Tôi thấy mọi góc cạnh cuộc đời hiện ra trong những ngôn từ. Tôi im lặng cúi đầu ngoan ngoãn như đứa trẻ bị cha mẹ rầy la.
Những ngày sau đó, tôi điềm tĩnh như chưa bao giờ điềm tĩnh như thế. Tôi mặc áo quần bảo hộ, cầm thủy kế trèo lên thượng nguồn do tốc độ dòng chảy, như chưa hề phải đau khổ.
Vùi đầu vào công việc, tôi lánh xa những thú vui, lầm lũi đi, về như chiếc đồng hồ chỉ thời gian. Về nhà, tôi giấu kín không cho dì biết. Giàn trầu không dì chăm không hiểu sao bị lụi, cuống ủng, lá vàng rụng đầy gốc như màu mùa thu vậy. Dì ca thán:
- Thế này có đám cưới lại phải ra chợ mua lá trầu đây!
Nghe, tôi lại lùi lũi trèo lên đồi thông đi lang thang cho khuây khỏa. Nhung rồi mãi không thấy em xuống và tôi không nhắc, dì cũng đoán ra. Ít lâu sau, dì bỏ giàn trầu, trồng thay vào đấy một giàn hoa thiên lý.
Cho tới một hôm, tình cờ nghe một người bạn nói em sắp lấy chồng. Tôi bình thản đón nhận tin ấy bằng nụ cười chua chát. Nhanh vậy ư? Em để tang tình yêu của chúng ta có thế thôi sao? Hai năm trời! Chưa kịp cho một thân xác nằm dưới mồ ruỗng mục; chưa kịp để vết thương lòng mối tình đầu thành sẹo và những kỷ niệm về tình yêu phai mờ trong ký ức... bất chợt trong tôi vang lên hai câu thơ:
“... Một trăm con gái đời nay ấy
Đừng nói làm gì tới thủy chung”...
Thi sĩ nào mà tài tình làm vậy? Tôi lục trí nhớ, tìm đọc những ngôn từ các Nhà văn, Nhà thơ viết cay độc nhất dành cho đàn bà để thỏa mãn sự căm hờn rồi lấy đó mà lãng quên tất cả!
Nhưng không hẳn! Tôi không cưỡng lại được! Bị gục ngã trước “viên đạn” em “bắn” ra. Vô hình nhưng hữu hiệu. Tôi ốm lay lắt, người gầy rộc, tóc rụng từng mảng, không ăn, không ngủ. Biết tin, dì nhờ người vào công trường đón tôi về. Đêm đêm, dì ngồi cạnh ru nựng, dỗ dành, vỗ về tôi như trẻ nhỏ. Dì hái lá ngải cứu nấu cháo bón cho tôi:
- Từ bé con đã sống bằng thứ lá này rồi! Ăn đi con, cố mà vượt qua...
Tôi không nhớ ốm bao lâu? Một tháng hay ba tháng? Không biết tôi được vực dậy bằng tình thương của dì hay bởi vị đắng hắc của thứ lá mọc trong vườn. Dần dần sức khỏe tôi  hồi phục. Và, cùng thời gian trôi qua, tôi nghĩ tôi đã quên được em.
Nhưng rồi một đêm kia, đang lang mang chập chờn trong giấc ngủ, bỗng dưng tôi nghe tiếng gọi:
- Thừa... Thừa ơi, mở cửa cho em...
Nhận ra tiếng em, tôi vội vã vùng dậy mở cửa. Em nhào ngã vào tôi như không kìm chế nổi vì phải chờ đợi quá lâu. Tôi dìu, vừa ghì chặt em vào lòng như sợ buông ra em sẽ biến mất. Người em lạnh toát, mái tóc đầm sương, toàn thân run rẩy. Tôi hôn tới tấp lên vầng trán, lên mắt, lên môi... vị chát của dòng lệ nhớ mong, chờ đợi, tuôn trào dạt dào, như suối chảy vào miệng, vào lưỡi tôi. Hai đứa quấn lấy nhau, trái tim rộn rã, hơi thở dồn dập... tôi và em muốn quên đi tất cả! Không còn chia ly, không còn hờn giận. Nào cần chi một lý do? Cái đó không là đích của tình yêu sao?...
Một lúc sau, em gối đầu lên ngực tôi, hơi thở nhè nhẹ, đôi môi hé mở, khuôn mặt hồng hào rạng ngời đầy mãn nguyện. Tôi bỗng thấy em trở nên bé bỏng, mảnh mai, yếu đuối. Tôi cảm giác như mình đang che chở cho một sinh linh trước bão tố của cuộc đời.
... Nắng rọi lên mặt, tôi bừng tỉnh, nhổm dậy nhìn quanh: Không thấy em. Tôi định gọi, chợt nhìn thấy bức thư em để lại. Tôi cầm lên, vẻn vẹn có một dòng:
“Vĩnh biệt tình yêu của em!”
THAY CHƯƠNG KẾT
Chiếc xuồng cập vào đảo Hai Người. Nguyễn Thừa bước lên bờ, đưa tay đỡ Hải Linh. Từng bậc bước được xếp bằng loại đá lấy từ núi Thằn Lằn, màu xanh đậm, không vân hoa, sần sùi góc cạnh. Trên đảo trồng toàn thông, tiếng lá reo ngân nga hòa tấu cùng từng đợt sóng vỗ vào bờ tạo thành một hợp âm thanh, trầm réo rắt... Khu tưởng niệm được xây cùng một loại đá, nhỏ nhắn nằm nép vào vách đảo. Gọi là miếu, nhưng thực ra, chỉ có hai ngôi mộ quàn đá, mộc mạc, trần trụi, không một nét chạm khắc, không một dòng chữ. Phía trước là đài hương xây cuốn hình cung tựa như đài hương cúng người chết của dân tộc Sán Dìu. Dân trong vùng quen gọi là miếu Vợ Chồng. Người ta kháo nhau miếu Vợ Chồng thiêng lắm! Có người khăng khăng kể: Đã tận mắt nhìn thấy một người đàn ông và một người đàn bà hiện lên, bơi thuyền trên hồ vào những đêm trăng sáng, họ còn dắt tay nhau tung tăng đi dạo dưới rừng thông trong hoàng hôn tĩnh lặng. Những lữ khách tới Châu Lam, khi ngoạn cảnh hồ Đại Ngọc đều đi thuyền lên đảo tảo mộ thắp hương. Người ta bảo nhau: Đến đây, chưa tới miếu Vợ Chồng trên đảo Hai Người là chưa phải là đến. Không biết có thiêng thật không, nhưng những đôi trai gái gặp tình duyên trắc trở thường rủ nhau vào đây thắp hương xin phù hộ. Nghe nói sau đấy điều linh nghiệm! Hải Linh hỏi:
- Anh có tin là thật không?
- Nghiệm hay không nghiệm thì sau khi ở đây về em thử ngẫm xem? - Nguyễn Thừa dí dỏm.
Biết bị trêu, Hải Linh nguýt:
- Anh này... anh này.
Hai người nhổ cỏ, quét dọn, nhặt lá cây rơi vương vãi trên mộ, sửa soạn sắp lễ bày lên án thờ. Mùi trầm thơm dìu dịu. Cô gái thành kính, tự tại, mắt khép nhẹ, tay chắp trước ngực, lẩm nhẩm khấn nguyện. Trong khói hương lan tỏa, trông Hải Linh như pho tượng Phật Bà tọa trên đài sen ở cõi Niết Bàn. Thần sắc cô như lạc vào cõi tâm linh.
Nguyễn Thừa đứng cạnh, trầm ngâm... Một lát, mặc cho Hải Linh ngắm nguyện, anh trèo lên chỗ cao nhất của đảo. Tiếng thác nước từ phía hang Dơi ầm ì vọng tới. Nước đổ xuống thành vệt trắng xóa, trông như dòng bạc nóng được rót vào khuôn, nhũ của bọt nước bay như hoa lấp lóa trong ánh nắng mặt trời. Nguyễn Thừa xoay người nhìn về phía dưới. Từ đây: Cả vùng hồ hiện ra trước mắt, trông như một viên ngọc khổng lồ xanh biếc. Làn sương mỏng như tơ bay là là; từng đàn chim chao cánh soi hình trên tấm gương vĩ đại của thiên nhiên. Đã bao lần vào đây, nhưng lần nào anh cũng thấy lòng mình xao xuyến, bồi hồi như kẻ hành hương về với cội nguồn. Cuộc sống như dòng chảy, tất cả mọi dữ kiện của đời người sẽ trôi đi trên con sông thời gian ấy! Biết bao kỉ niệm đã xa rồi, biết bao người thân của anh đã ra đi. Nhưng những chuyện được nghe và những gì đã biết thì không bao giờ anh quên.
Tất cả sẽ trôi đi, còn dòng sông ở lại!
NGUYỄN NHUẬN HỒNG PHƯƠNG
Phố thị
Tiểu thuyết đoạt Giải B,
Giải thưởng VHNT tỉnh Vĩnh Phúc 5 năm lần thứ III (2006 - 2010)
CHƯƠNG 4
14. Đêm thả xuống màn trời làn sương mờ ảo, đâu đó tiếng chó sủa lạc lõng, đôi tiếng gà gáy nhầm canh vẩn vơ. Gió nhẹ, thoảng mùi hương quen thuộc của hàng rào lá cúc tần, xa xa vọng lại tiếng ầm ì và lấp loáng ánh đèn pha của những chiếc xe ô tô chạy muộn trên quốc lộ.
Đêm nay cũng như các đêm khác, Hưng Mạnh trở dậy vào lúc nửa đêm, xem đồng hồ, mặc quần áo, mở sổ đánh dấu ngày tháng vào nhật ký rồi cầm chiếc đèn pin để đầu giường. Người bạn ở cùng phòng nghe động, cựa mình: “Mười hai giờ rồi cơ à?”. Hưng Mạnh đáp rồi mở cửa đi ra ngoài.
Hưng Mạnh lặng lẽ bước, bàn chân anh quen thuộc từng mô đất, bụi cây trên những lối nhỏ quanh quéo. Trong tấm bản đồ hành chính treo ở văn phòng, thị trấn An Phúc trông như một con bướm hoa sặc sỡ đang bay. Vành đai tuyến nội thị kẻ hình zích-zắc màu vàng, những dãy nhà nằm trên các nhánh phố tô màu hồng hoặc đỏ đậm, hàng cây màu xanh lá mạ, những con đường màu nâu… Cộng đồng dân cư thị trấn An Phúc được chia từng khu theo vần a,b,c… phân giới bằng các đường tiếp tuyến đen hình chữ I hoa nằm dọc. Thị trấn có năm khu, mỗi đêm anh tuần rẻo một khu, mặc dù công việc đi tuần không phải là nhiệm vụ của mình, nhưng hầu như từ ngày về thị trấn đêm nào anh cũng đi, hành động dần trở thành thói quen, nếu đêm nào vì một lý do nào đấy không đi được, suốt ngày hôm sau, Hưng Mạnh thấy lòng mình canh cánh, cảm tưởng như để quên một vật gì hoặc như kẻ trót hứa nhưng chưa làm. Và sau mỗi lần về, anh thấy giấc ngủ sâu và ngon hơn.
Bắt đầu từ khu vực đầu phố, Hưng Mạnh lợi dụng bóng tối của những mái hiên nhà để đi. Đi như vậy sẽ dễ phát hiện ta những bất thường xảy ra, đôi khi anh dừng lại, thấp người xuống quen sát dọc theo phố và những lối chẽ. Đêm nay dường như tất cả bình thường, những dãy nhà lô xô tựa vào nhau ngủ say sau một ngày lao động vất vả và ồn ã. Đường vắng lặng đèn điện từ trên cao hắt ra từng quầng sáng, những con thiêu thân bay vòng tròn rồi bất ngờ lao đầu bào bóng điện, lả tả rơi xuống đất.
Bỗng Hưng Mạnh dừng lại, có bóng đen đang ngọ nguậy trước cửa của một ngôi nhà từ phía bên kia đường, kèm theo tiếng rên ư ử. Hưng Mạnh đưa tay lên chỗ để súng nhưng rồi lại bỏ xuống. Anh phát hiện một con chó béc giê cao lớn đang chồm hai chân trước lên của đòi mở. Chắc chủ nhà quên. Hưng Mạnh bước nhanh sang hè, con chó quay ngoắt lại nhe nanh gầm gừ rồi bỏ chạy ra xa.
Hưng Mạnh gõ cửa, một giọng nói ngái ngủ vọng ra: “Ai đấy?” Hưng Mạnh đáp: “Bác dậy mở cửa cho chó vào”. - Lại là một câu hỏi: “Ai như tiếng chú Mạnh công an khu vực?” “Vâng, tôi đây, sao bác lại thả rông chó?”. Đèn trong nhà bật sáng, cửa mở, con chó không đợi bị mắng cúp đuôi chui tọt vào, người chủ đạp theo nó một cái rồi quay lại: “Trời ơi là trời, tại cái thằng con trai mất dạy của tôi đấy mà, đi nhổng với đám bạn bè mãi khuya mới về nên con Tút xổng. Cám ơn chú, không có chú thể nào đêm nay con Tút cũng bị bọn trộm chó câu mất. Mời chú vào uống nước đã”.
“Xin lỗi bác, để lúc khác”. Hưng Mạnh cáo từ rồi bước đi, người chủ nhà bỗng giật giọng: “Chú Mạnh này!” Hưng Mạnh quay lại: “Gì thế bác?” Người đàn ông rút bao thuốc trong túi ra: “Chú cầm tạm”. Hưng Mạnh từ chối: “Cảm ơn bác, tôi không hút thuốc”. Nói xong anh bước đi. Sang gần tới đường bên kia Hưng Mạnh còn nghe tiếng người chủ dậy chó: “Tút! Con là hư lắm nhé, lần sau còn bỏ nhà đi ba sẽ phạt, không cho trứng vịt lộn, không có đường sữa gì nữa!” Hưng Mạnh bật cười thành tiếng. Lạ thật, có những người quý chó hơn cả con mình. Có tiếng xe máy gào rú và ánh đèn loang loáng quét từ phía đường rẽ vào thị trấn. Hưng Mạnh lên vỉa hè, đứng cạnh gốc cây nhìn. Hai chiếc xe lao vút qua, Hưng Mạnh nhận ra Tỉnh còi ngồi phía sau. Khuya rồi anh ấy còn đi đâu nhỉ? Hưng Mạnh nghĩ?
Đi hết tuyến trên phố, Hưng Mạnh vòng về phía sau, len theo bờ ruộng, nhảy qua rãnh thoát nước và những đống rác thải. Kỳ này phải đôn đốc các vị cán bộ khu nhắc nhở nhân dân mới được, bạ cái gì cũng tống ra phía sau, ai cũng chỉ cần bộ mặt, còn đằng sau thì mặc kệ! Đang đi, bất ngờ một con chim giật mình vỗ cánh loạt xoạt trong lùm cây, những hạt sương đọng rơi xuống như mưa, đôi hạt lọt vào cổ khiến Hưng Mạnh rùng mình. Anh kéo cao cổ áo, hơi sương thấm lạnh, ngọn gió hoang thổi từ cánh đồng ngoại vi thị trấn vào mơn man lên da mặt, thoảng vị chua nồng bốc lên từ những cánh ruộng đổ ải, tiếng giọt sương rơi tí tách trên những tán lá cây, tiếng nỉ non bầy côn trùng như một điệp khúc, lúc lúc im bặt rồi lại tấu lên rỉ rả.
Rẻo hết khu vực theo ý định. Hưng Mạnh rẽ xuống ngõ hẹp đi về phía nhà mình. Đêm đã khuya, dải Ngân Hà nằm chênh chếch trên vòm trời sâu thẳm, hàng ngàn vì tinh tú lấp lánh, phía xa, từng mảng mây ánh bạc xếp lớp trôi trong vũ trụ như từng lớp sóng ào tới. Hưng Mạnh ngước nhìn, cảm giác thân mình bồng bềnh như con thuyền đang trôi ngược, màn trời nhòa dần, những lớp mây trắng sẫm dần kéo tới che kín bầu trời, dải ngân hà bỗng chốc được ủ bằng tấm chăn màu chì, chỉ còn lại ngôi sao Hôm nhấp nháy, lấp ló, lúc ẩn, lúc hiện.
Hưng Mạnh lách hàng rào đi vào nhà theo lối vườn, cành gai tre vướng vào ống quần khiến anh phải cúi xuống gỡ. Con chó Mực nghe động, từ trong sân lao ra gầm gừ, nhận ra người quen nhảy cẫng lên mừng, cái đuôi ngoáy tít. Hưng Mạnh vỗ đầu nó, con chó hiểu ý nằm phục xuống lấy mõm dụi dụi vào chân cậu chủ. Chắc mẹ và Minh Minh đã ngủ say. Hưng Mạnh đi về phía chuồng bò nay đã thành kho chứa củi rồi trèo lên gióng tre ngồi.
Mai là ngày giỗ bố, nhanh thật, thế mà đã ba năm rồi. Hôm bố bị tai nạn, cũng là ngày anh xuống Trường Cảnh sát nộp hồ sơ xin thi. Khi về đến nhà, xác bố đã được liệm vào áo quan, anh chỉ được nhìn bố lần cuối khi người chủ tang mở mặt kính. Trông bố như đang ngủ, giấc ngủ của người lao động, yên tĩnh và bình thản. Anh lặng đi trong tiếng kêu gào của những người ruột thịt. Tiếng trống dội, tiếng kèn réo dội vào lòng từng nhịp khiến ruột gan anh  quặn thắt, tâm hồn nặng trĩu.
Nhiều người bảo anh giống bố nhất nhà, kể cả ngoại hình lẫn tâm tính. Không biết có đúng không, nhưng từ thủa ấu thơ, bố đối với anh là tất cả. Hình ảnh hồi bố còn làm bốc vác ở nhà ga xe lửa với Hưng Mạnh như một niềm kiêu hãnh. Dáng bố cao lớn, da bố màu đồng hun bóng nhẫy, những bước chân chắc nịch. Ông vác trên vai những kiện hàng vừa nặng vừa to. Hưng Mạnh thường ví bố như Héc-quyn vác địa cầu trong thần thoại cổ Hy Lạp. Cho tới khi bố chuyển sang nghề xe bò, anh lại tưởng tượng bố đang ngồi trên chiến xa do bò kéo của những chiến binh La Mã.
Những giọt nước mắt ứa ra từ khóe mắt Hưng Mạnh cùng với nỗi niềm thương nhớ. Nếu bây giờ bố còn, chí ít bố sẽ vui mừng và tự hào về anh. Lúc sống, thấy anh chuyên tâm cần mẫn học hành, bố xoa đầu khuyến khích: “Nếu bài nào được điểm mười bố sẽ thưởng cho con một phong kẹo lạc”.
Một thanh kẹo lạc cho một điểm mười, Hưng Mạnh bật cười khi nghĩ lại. Anh đã được bố cho bao nhiêu phong kẹo lạc không nhớ nữa, và anh cũng đã đền đáp tình yêu của bố bằng những lần được tuyên dương ở trường. Lúc ấy, bố cảm động lắm. Chẳng gì, trước bao nhiêu phụ huynh, trong đó có cả những gia đình giàu có, có chức quyền, vậy mà thằng Hưng Mạnh của bố, con một kẻ chuyên đánh xe bò lại được mọi người quý mến. Lúc tan họp, bố bế bổng Hưng Mạnh đặt ngồi lên xe, tay ra roi giục bò: “Đi nào, đi nào, mày không biết đang chở trạng nguyên tương lai của họ Hoàng về nhà à?” Con bò bước đi, nhổng đuôi vẫy như chào mừng vị trạng nguyên tương lai.
Vậy là con chưa làm được trạng nguyên như bố ước mong rồi. Nhưng biết làm thế nào hả bố, điều kiện của nhà mình vậy mà. Bố mất, một mình mẹ xoay xỏa, anh em chúng con còn thơ dại, mỗi người một tính một nết. Nhưng con hứa con sẽ cố gắng phấn đấu, thực hiện ước nguyện của bố. Khi nào có điều kiện con sẽ đi học tiếp, có điều không phải nghề bố đã hướng cho con.
Quả thực từ trước, chưa bao giờ Hưng Mạnh nghĩ mình sẽ trở thành chiến sĩ công an, cái công việc không hẳn là nghề mà lại là nghề. Trong cụm từ đôi nghề nghiệp, nó nằm ở vế thứ hai, nhưng là một thứ nghiệp phức tạp hơn rất nhiều so với những công việc khác. Trong bộ quân phục màu cỏ úa, con người ta lớn hẳn lên, mang tính quân phong quân kỳ. Trong công việc, là đại diện cho một khoảng luật pháp, là tiếng nói của một chính thể, hàng ngày va chạm với bao nhiều giai tầng, đối diện với biết bao thành phần. Những sự vụ tưởng chừng như khô cứng, nhưng thực tế tế nhị mà phức tạp hơn so với những điều anh học được ở trường. Bởi, sau bộ trang phục kia, trong lồng ngực anh vẫn có một trái tim như bao trái tim người khác, có một gia đình như bao gia đình khác…
Bỗng có tiếng động trong nhà cắt đứt luồng suy tư của anh, rồi tiếng dép loẹt quẹt và tiếng cánh cửa rên kẽo kẹt. Hưng Mạnh ngồi im, anh lặng nhìn chiếc bóng gầy của mẹ từ trong nhà đi ra nhập nhòa trong màn sương. Con chó bỏ chỗ chạy về rít ư ử mừng đón, mẹ cúi xuống xoa đầu nó, con Mực thè lưỡi liếm tay bà. “Mực ngoan lắm, mai giỗ ông tao sẽ cho mày ăn thật ngon”.
Nghe mẹ thì thầm với con Mực, có cái gì nhói lạnh trong lồng ngực Hưng Mạnh. Giữa khoảng hẹp ánh sáng, trông mẹ như người đàn bà trong bức tranh “người đàn bà và con chó”. Mới có mấy năm mà mẹ đã già hơn nhiều, những nụ cười dần tắt trên môi, sự cô đơn kẻ bóng dằn vặt, nỗi bất lực với những đứa con ngu dại. Tiền đồ chưa thấy đâu mà chỉ thấy những mâu thuẫn ngày càng nảy sinh. Mỗi người con của mẹ chọn riêng một đường để đi, nhưng lòng mẹ chỉ có một, đó là sự yêu thương, nhưng có biết bao nỗi trăn trở như mối tơ vò phải gỡ.
Với Hưng Mạnh, mẹ không phải lo lắng nhiều, nhưng biết đồng lương của con có hạn, mẹ muốn đìu ríu giúp đỡ anh cho bằng chúng bằng bạn. Lúc còn đang học, thi thoảng anh về mẹ lại dúi cho anh chút tiền. Về sau này, khi biết đó là tiền mẹ cào cấu của các anh, Hưng Mạnh lựa lời khuyên: “Con đi học có thiếu thứ gì đâu, ăn uống đã có Nhà nước nuôi, còn tiêu vặt thì con có nghiện ngập gì đâu mà cần hả mẹ. Tiền các anh biếu, mẹ để mua thuốc bổ mà uống còn lại dành dụm lo học hành cho Minh Minh”.
Hồi Hưng Mạnh mới về thị trấn công tác, mẹ cứ băn khoăn lo ngại anh sẽ va chạm với mọi người. Hưng Mạnh cười: “Sao mà mẹ lo? Việc con con làm. Ai vi phạm pháp luật mới không thích quan hệ với con, còn mọi người biết con càng dễ làm việc chứ sao”. Trả lời thế, nhưng thực tình anh cũng suy nghĩ nhiều.
Hôm nhận quyết định, Trưởng Công an huyện kéo anh vào phòng riêng tâm sự: “Đồng chí người địa phương, quen thuộc địa bàn, huyện muốn tăng cường đồng chí về giúp thị trấn ổn định an ninh, trật tự cộng đồng dân cư”. Nghe Trưởng Công an huyện nói, anh phân vân định trình bày nguyện vọng xin làm việc ngay ở cơ quan huyện. Nhưng Trưởng Công an huyện nói như đoán trước: “Tôi biết đồng chí ngại va chạm với những người quen, nhưng tôi lại nghĩ khác, trong khó khăn có thuận lợi, là người địa phương nếu biết vận dụng bà con dễ hiểu hơn. Nhất là bây giờ dư luận cho rằng cả năm khu phố, toàn những người ở đẩu đâu kéo về làm lãnh đạo, chẳng có người nào ở địa phương cả. Và thực tế đúng là vậy, chính điều đó thúc đẩy tôi muốn cử đồng chí về”.
Hưng Mạnh lựa lời: “Báo cáo thủ trưởng, em mới ra trường sợ không kham nổi”. Trưởng Công an huyện nói: “Thôi đồng chí giúp huyện, làm dần rồi sẽ quen, có khó khăn gì đồng chí cứ trực tiếp báo cáo với tôi, còn khả năng của đồng chí thế nào tôi đã tìm hiểu rồi. Bài thi tốt nghiệp rất khá. À, sao trường muốn giữ lại mà đồng chí từ chối?”.
Vậy ra thủ trưởng đã điều tra về mình. Hưng Mạnh đáp: “Thưa thủ trưởng! Em có bắt buộc phải trả lời câu hỏi này không ạ?” Thủ Trưởng Công an huyện đứng dậy chìa tay: “Không cần, đó là nguyện vọng cá nhân, mình nói vui thôi mà”. Hưng Mạnh đứng dậy theo, đưa tay nắm tay thủ trưởng, anh cảm thấy nhiệt nóng từ đôi bàn tay kia truyền sang mình, song anh vẫn đưa ra lời đề nghị: Hay thủ trưởng cho em suy nghĩ thêm rồi trả lời sau được không ạ?”.
“Có cần thiết thế không Mạnh?” - Trưởng Công an huyện đột nhiên thay đổi lối xưng hô, vừa đi vừa nói - Về việc đưa cậu tăng cường xuống thị trấn mình nghĩ kỹ rồi. Mạnh cũng đừng cho rằng mình có ý lấy cán bộ dưới quyền làm thí điểm. Mà xuất phát từ tình hình thực tế của xã hội. Thời đại chuyển mình, mọi thứ thay đổi, lòng người cũng thay đổi. Cái thời còn bao cấp có cái khó của bao cấp. Nếu suy nghĩ có một chiều, nay cơ chế mới, tự do hơn nhưng kéo theo bao nhiêu phiền toái. Đời sống kinh tế tăng lên rõ rệt, nhưng một số nhân tố đạo đức lại suy đồi hơn. Gần đây theo báo cáo của cơ sở, những tụ điểm ăn chơi đàng điếm xuất hiện nhiều. Nói thật với Mạnh, trong toàn huyện ta thì thị trấn An Phúc là trọng điểm phức tạp nhất. Toàn bộ cơ quan huyện lại đóng trên thị trấn, việc bảo đảm an ninh, trật tự và nâng tầm nhận thức của quần chúng là điều cần thiết. Trưởng công an huyện quay lại đứng đối diện với Hưng Mạnh chìa tay thêm  một lần nữa - “Thôi, cùng là chiến sĩ Công an, tôi không nói nhiều, cứ lao vào làm rồi sẽ thấy”.
Hưng Mạnh có cảm giác những lời nói thân tình của Trưởng Công an huyện như một mệnh lệnh, không kém phần kiên quyết. Anh đứng nghiêm, giơ tay chào: “Báo cáo thủ trưởng tôi sẽ cố gắng”.
Có tiếng va chạm của xoong nồi ngắt đi những dòng hồi tưởng. Hưng Mạnh nhẹ nhàng tụt xuống, đi về phía cửa bếp nhìn vào. Ánh sáng hắt từ cửa lò ra đỏ lừ, trên bếp nồi măng đang sôi, những lưỡi lửa tím xanh vờn quanh mép xoong, mùi măng tỏa thơm lựng. Mẹ đang ngồi trầm ngâm, bàn tay cầm que gẩy gõ nhẹ xuống đất. Măng là món ăn khi bố còn sống rất thích, và mỗi lần giỗ bố, trên mâm cơm cúng không thể thiếu thứ này. Bỗng mẹ đứng dậy. Hưng Mạnh lùi lại, giơ tay nhìn đồng hồ: đã năm giờ sáng. Anh lặng lẽ quay ra, con Mực đi theo đến hàng rào thì đứng lại. Đúng lúc ấy, nhạc hiệu của Đài Truyền thanh thị trấn vang lên bài hát “Tình ca An Phúc”.
15. Tỉnh còi tỏ ra thính mũi. Nó ngửi thấy phi vụ Vĩnh Hưng nhờ điều tra ngon ăn, nên muốn tự mình thân chinh thực hiện. Vả, lô đề số kép 33 nó theo đuổi đã hai tháng nay mà vẫn chưa ló mặt. Tiền trong túi cạn, mấy con mẹ ghi đề ra rả đòi tiền. Tỉnh còi như phát cước, nó chửi mấy mụ ghi đề: “Thằng này đã quịt tiền của mấy mụ bào giờ chưa mà các mụ sồn sồn như l… phải phát ấy”. Rồi nó quay ra lảm nhảm rủa gã trạng chuyên luận thơ đề: “Mẹ cha nó, phán cứ như thánh sống, xưng xưng như quỉ hiện hồn, làm cụ mày tốn bao nhiêu tiền rồi mà vẫn chưa gặp!” Cáu tiết, Tỉnh còi quay sang chửi cả Công ty Xổ số. “Mẹ kiếp, 32 về, 34 tới, nhưng sao chúng nó không nhích lên hay lùi lại cho mình một nấc nhỉ”. Theo nó, cái vòng quay ma lực kia bị mấy vị trong công ty xổ số chỉ đạo. Quyền hành trong tay, vòng bánh xe chúng nó chế tạo, chỉ cần cục nam châm bé xíu hay cho một chỗ nào nhiễm từ thì muốn dừng ở số nào mà chả được. Có lúc nó oải ra, biết thế này không đánh số kép nữa! Nhưng trót theo rồi không bỏ được. Mà không bỏ thì phải đánh gấp lên để gỡ. Ngày nào cũng như ngày nào, tích tiểu thành đại, tiền nợ đã lên tới mấy trăm ngàn. Mẹ kiếp, thể nào rồi cũng phải ra! Nó vẫn chắc mẩm con kép 33 phải xuất hiện. Chửa ắt đến ngày phải đẻ. Đó là cái lý của Tỉnh còi, nhưng thòi ra bao giờ thì đó lại là một ẩn số. Mà ẩn số ấy chỉ có tiền mới giải nổi.
Để có tiền, mọi hy vọng Tỉnh còi dồn vào phi vụ. Ngay chiều hôm ấy, thằng thảo hài mang về cho nó một tin tốt lành. Thậm chí cẩn thận hơn, thằng thảo hài còn vẽ sơ đồ đường đi lối lại. “Anh biết không? - Thằng thảo hài nói - Thằng ấy nông din chính cống, thế mà không hiểu sao dầm lắm! Xe Công-pho 70, trong nhà có cả dàn A-kai chạy băng cối, em còn đứng ngoài nghe Khánh Ly thổn thức mãi…” Tỉnh còi ngắt lời: “Tên nó là gì?” Thằng thảo hài ngớ người: “Ừ nhỉ, sao em ngu thế không biết, có cái tên mà quên mất không hỏi”. Tỉnh còi hất hàm: “Quên tên trừ nửa tiền”. Thằng thảo hài xịu mặt: “Quên có cái tên mà anh trừ của em những nửa tiền”. “Tin của mày là tin còi, thiếu tính thực tế! Tao sử dụng cho là may đấy!” Thằng thào hài lầm bầm: “Chính xác thế mà bảo là tin còi”. “Mày lèm bèm gì đấy?” - Tỉnh còi trừng mắt hỏi. Thằng thảo hài chối: “Không, em có nói gì đâu, em bảo còn một tin nữa, nhưng em giao hẹn trước, anh không được gộp hai tin là một đâu!” “Mẹ kiếp!”- Tỉnh còi chửi- “Mày học lối chắc, lép từ bao giờ đấy?”. “Không phải em chắc lép” - Thằng thảo hài thanh minh - Nhưng anh hay vạch vòi lắm”. “Được! - Tỉnh còi phủ dụ- Mày nói đi, đáng giá tao sẽ xóa, coi như hai tin”. “Anh nhớ hứa rồi đấy nhé! - Thằng thảo hài gặng - Em nghe thấy hai đứa hẹn gặp nhau vào mười giờ tối nay”. “Sao! - Tỉnh còi chăm chú - Mày nghe đúng thế chứ?” “Mẹ thằng nào phịa - Thằng thảo hài thề - Em nghe rõ tay chơi kia hẹn với ông anh trai của anh mà. Nếu sai cho anh trừ hết!”.
Tỉnh còi bắt thằng thảo hài kể tỉ mỉ. Nghe xong, lập tức Tỉnh cói phác thảo ngay kế hoạch hành động. Cứ lấy được tin đã, sau đó sẽ nói chuyện với thằng Vĩnh Hưng. Nếu tin tức có giá, chí ít cũng xong nửa món nợ lô đề.
Nó sai tiểu yêu trong hang thuê hai chiếc Min khơ. “Sao anh không mượn Honda 81 của đại ca Hưng?” - Tiểu yêu hỏi. Tỉnh còi lắc đầu: “Không được! Thằng kia đi Công pho 70, phải dùng tốc độ trên cấp mới theo được”.
Trong lúc chờ tiểu yêu mang xe về, Tỉnh còi mặc quần áo, nhét dao găm vào túi, rút thử mấy lần, chợt nó dừng lại. Đối phó với thằng này không cùng dao, phải dùng thứ khác. Tỉnh còi mở bộ đồ nghề, cầm hết thứ này đến thứ khác, ngắm nghía, cuối cùng nó chọn chiếc búa mỏ nhọn, cán rút, nó kéo thử, cái cán búa thụt ra thụt vào như cần ăng ten. Được! Dùng cái này linh hoạt hơn. Nó cho búa vào túi áo, cúi xuống rút dao găm định cất đi, nhưng nghĩ thế nào lại trả lại chỗ cũ. Cứ mang theo, thuận cái nào chơi kiểu ấy. Chuẩn bị xong, nó đứng trước gương soi. Quả thật trông nó giờ đây như hình nhân gói trong túi bạt, bộ quần áo Mỹ màu lam rộng thùng thình, người bé choắt, tay áo thụng, le thòi ra một đoạn, ống quần tuy đã cắt bớt chiều dài, nhưng bề ngang phồng ra. Tỉnh còi vận ống tay áo cao lên, thắt dây lưng, vòng eo thu nhỏ, gọn hơn, bây giờ trông nó như con nhái bén bị thắt dây chuối.
Có tiếng xe máy, Tỉnh còi cúi xuống gầm giường lôi đôi giày ra xỏ vào chân. Hai thằng tiểu yêu tắt mấy vào nhà. Tỉnh còi hất hàm: “Thế nào, xe pháo tốt chứ?” “Dạ - Thằng tiểu yêu đáp - Nhưng chủ xe đòi cao quá, nó nói tính lần, không tính giờ”. “Tính kiểu gì cũng được, miễn máy ngon - Tỉnh còi đáp - Đang hành sự máy ỏm ngang dường thỉ bỏ mẹ!” Thằng tiểu yêu ném chiếc chìa khóa xuống giường: “Ỏm là ỏm thế nào, xe mới chạy được hơn vạn kilômét, nhưng phi vụ gì đấy anh?” Tỉnh còi tỉnh bơ không đáp, lắc chân ngắm giày: “Hơi rộng, lồng ba đôi tất, bàn chân Giao Chỉ vẫn không vừa. Mẹ chúng nó, nhờ kiếm cho đôi cỡ bé mà nửa năm nay không được”. Thằng tiểu yêu cười khùng khục: “Cả người anh chỉ có cái cát-tút là to thôi!” Tỉnh còi vuốt cửa quần: “Luật bù trừ mà, thằng nào càng béo chim càng rụt, tao bé nhưng trời bù cho gié to, tụt quần ra bọn gái nhìn thấy đứa nào cũng phát thèm”. - Đột nhiên Tỉnh còi đổi giọng: - “Thôi, tào lao thế thôi, cả hai thằng nghe tao phổ biến kế hoạch đây”.
Nụ cười trên môi hai thằng tiểu yêu bặt lặng, then lén ngồi xuống giường. Bọn nó hiểu, Tỉnh còi vốn là người của công việc, bông đùa từng lúc, khi lâm sự toàn tâm toàn ý, thằng nào ú ớ chết liền. Tỉnh còi liếc xéo hai thằng đệ tử một cái như kiểm tra tư cách rồi đi ra ngoài, lượn vòng một lượt xung quanh rồi vào nhà khép cửa, vẫy hai đứa nhích lại gần: “Từ bây giờ quân lệnh như sơn. Mỗi thằng một xe, hướng hành quân: làng Cường Phúc, cách sân bay quân sự ba ki lô mét. Khi đi qua trạm kiểm soát nhớ kéo mũ xuống đề phòng thằng gác nhận mặt. À - Chợt Tỉnh còi hỏi - Đã lấy bùn trát biển số xe chưa?”
“Dạ, em vẩy bùn trộn cả cứt trâu vào rồi ạ - Thằng tiểu yêu trả lời - Để nửa kín nửa hở thế bọn công an mới khó phát hiện”. Tỉnh còi gật đầu: “Được rồi, bây giờ nghe tiếp đây. Khi đối mặt địch thủ, lúc nào thấy tao vẩy tay trái thì cả hai thằng tiến sát, mặt sát thủ như lưỡi lê, hễ tao vẩy tay phải mới được đập. Đừng quá tay, nếu nó chịu nôn thì thôi, nếu thấy nó ấp úng như ngậm hạt thị tức là nó đang tìm cách nói dối, mày - Tỉnh còi chỉ vào thằng tiểu yêu cao lớn - nện cho nó một đập thẳng vào mũi”. “Thưa anh - Thằng tiểu yêu hỏi - Liệu thằng ấy có súng không ạ?” “Có súng thì đã có cái này - Tỉnh còi rút lưỡi lê hoa lên: Mày sợ à?” Thằng tiểu yêu nhún vai: “Em hỏi để đề phòng”. Tỉnh còi nhét lê vào túi: “Còn thằng nào hỏi gì nữa không?” Cả hai tiểu yêu lắc đầu thay câu trả lời. Tỉnh còi lấy kính râm đeo lên mắt: Lên đường!
Thằng tiểu yêu thắc mắc khi đang đi trên quốc lộ, đột nhiên Tỉnh còi hạ lệnh cho nó rẽ vào đường núi. “Sao lại đi đường này?” - Nó hỏi. “Đi đi, đừng nhiều lời” - Tỉnh còi thụi vào lưng tiểu yêu - Chiều nay thứ bảy, cán bộ công nhân viên đi lại nhiều, có vấn đề gì xảy ra, không người này thì người khác sẽ phát hiện. Câu giải thích của Tỉnh còi có lý, nhưng lại làm cho tâm trạng thằng tiểu yêu hoang mang. Có lẽ Tỉnh còi định thịt ai đây? Toàn thân tiểu yêu gai lên như phải lạnh, còn trong óc tưởng tượng thấy toàn máu là máu. Nó liếc gương chiếu hậu, thằng tiểu yêu thứ hai cưỡi trên xe máy đi sau vẫn giữ đúng cự ly.
Đến một ngã ba, không đợi hỏi, Tỉnh còi liên tiếp: “Rẽ phải ra đường sân bay! Hai chiếc xe quanh quéo cắt ngang một xóm nhỏ, nhà cửa thưa thớt, nằm sát chân núi rồi vòng ra đoạn đường bao quanh khu vực sân bay. Sau hàng rào dây thép gai, gần các ụ đất đắp nổi, trên đường băng, những chiếc máy bạc màu ánh bạc nằm phơi mình, trong như những con chim đại bàng nghỉ ngơi sau một chặng đường bay dài. Đi thêm đoạn nữa, Tỉnh còi và đồng bọn đi qua một đơn vị pháo phòng không. Trên bãi đất trống, trước những ngôi lều bạt dã chiến, một số chiến sĩ đang chơi bóng chuyền, tiếng đập bóng chen tiếng reo hò. Ngay cạnh đó từng cặp tên lửa ngóc đầu trên bệ phóng.
Khi Tỉnh còi dẫn đồng bọn đi qua, mặt trời đã khuất sau tầm núi, màu tím nhuộm đường chân trời, vài tia nắng le lói xuyên qua những đám mây kẻ vệt lên màn trời tối sầm. Sắp ra tới quốc lộ, Tỉnh còi ra lệnh cho thằng tiểu yêu giảm tốc độ. Khi gần tới trạm kiểm soát, cả hai tiểu yêu kéo mũ cối sụp mắt. Có dừng lại không anh? - Thằng tiểu yêu hỏi. Tỉnh còi nghển qua vai nó quan sát, phía trước, chiếc chòi canh cạnh đường dứng nghiêm như người lính, cửa đóng im ỉm, cây tre làm ba ri e chắn đường dựng chổng phốc, lối thông suốt, từng làn bụi cuộn lên vẩn thành những cánh hoa lấp lánh trong ánh sáng đèn xe. Chẳng có ma nào cả! Tỉnh còi khoát tay: “Đi tiếp, ra tới quốc lộ thì rẽ, đến cổng làng Cường Phú hãy đỗ”.
Làng Cường Phú theo đạo, từ trên đường nhìn xuống, nhà thờ nằm giữa làng, ngọn tháp chuông cao ngất nghểu, cây thập tự đứng trên đỉnh giang tay đỡ vòm trời. Mẹ thằng thảo hài, vậy mà trong thông tin không thấy nó tả đây là xứ đạo - Tỉnh còi nhăn mặt - Kỳ này về bố mày có cớ để trừ tiền. Nó vốn vậy, hễ đứa nào bán thông tin có điều gì hớ hênh đều bị nó viện cớ để chiết tiền. Ai bảo mày không chịu quan sát kỹ? Tao trừ để bọn mày nhớ lần sau đi đâu phải quan sát thật kỹ, nhỡ đâu chỉ vì sơ suất nhỏ mà hỏng cả việc lớn! Mỗi lần trừ tiền nó nhắc bọn thảo hài vậy. Bọn thuộc hạ rất khó chịu nhưng lý đúng lại thuộc về thằng mua.
Đến cổng làng, Tỉnh còi ra hiệu cho xe dừng lại bên lề đường. Nó bật đèn pin soi tờ giấy vẽ địa hình lại lần nữa rồi bảo thằng tiểu yêu: Bọn mày sang bên kia đường chờ tao vào dụ rắn ra khỏi hang. Hai thằng tiểu yêu y lệnh nhưng thắc mắc không hiểu thủ lĩnh của mình làm cách nào để dụ đối phương ra ngoài được? Tỉnh còi đi vào, đường làng lát gạch, nhoe nhoét phân súc vật, mùi nước cống sục lên khắm lặm. Các gia đình chia theo từng khoảnh, ngăn cách nhau bằng tường trình đất, trên nóc tường cắm mảnh thủy tinh vỡ, nhà nào máu mặt hơn thì xây gạch, cổng sắt. Nghe tiếng động, bọn chó chạy ra, nhìn thấy Tỉnh còi, chúng hè nhau gầm gừ, lao theo. Tỉnh còi cúi xuống vớ hòn gạch vỡ vung tay ném dọa, bọn chúng lùi tụm lại một chỗ hóng theo sủa. Từ trong nhà, điện hắt lên trời từng quầng sáng, tiếng phát thanh viên từ ti-vi vọng ra báo cho Tỉnh còi biết đang chương trình thời sự.
Đại ca cứ đi thẳng vào làng - Nó nhớ lại lời thằng thảo hài dặn - Gặp cây cột điện to nhất chắn ở giữa ngã tư thì đại ca rẽ trái, qua năm nhà nữa rẽ trái tiếp rồi cứ thế thẳng tuột mà đi. Nhà nào có hàng rào làm bằng những tấm ghi sắt của sân bay tức là nhà nó. Cả làng có duy nhất nhà nó rào một kiểu - Thằng thảo hài nhắc đi nhắc lại đặc điểm ấy.
Lát sau Tỉnh còi đối diện cổng nhà đối tượng. Trong sân, chiếc xe Công-pho dựng cạnh hè, cửa mở, trong nhà mọi người đang ngồi quanh mâm cơm. Đúng như thông tin của thằng thảo hài, tiếng hát nỉ non của ca sĩ Khánh Ly vẳng ra. Thằng này mê nhạc vàng, Tỉnh còi vừa nghĩ vậy, thì từ trong nhà một con chó béc-giê lông màu đen nhảy bổ ra, lừng lững như gấu, hai chân trước chồm lên cánh cống đánh “roành” một cái, kèm theo tiếng “gâu… gâu… gâu” trầm đục nhưng không kém phần dữ dội, khiến Tỉnh còi giật mình, vội co cẳng nhảy lùi lại, loạng choạng suýt ngã. Mẹ kiếp, thằng này kiếm đâu ra cháu cẩu “đại tướng” thế không biết? Nghe âm vực sủa, con này cỡ không dưới sáu cục ký.
Từ trong nhà vẳng ra tiếng thằng con trai: “Mẹ ra xem có ai đến nhà mình hay sao mà chó sủa dữ thế?” Tiếng đàn bà trả lời: “Có ai đến thì phải lên tiếng chứ, chắc có người đi qua đấy mà!” Nói vậy nhưng người đàn bà vẫn cầm đèn pin ra soi. Tỉnh còi vội lùi ra xa rồi ngồi thụp xuống ẩn trong một bụi chuối. Ánh đèn pin loang loáng, rồi tiếng quát: “Rốc-két, Rốc-két, vào!” Con chó không nghe, hai chân vẫn chồm lên cổng cào cào, đôi mắt long song sọc, miệng gầm gừ, nanh nhe trắng nhởn hướng về Tỉnh còi như muốn ăn tươi nuốt sống. Người đàn bà vịn hàng rào, lia đèn pin ngó quanh một lần nữa, không thấy gì liền vớ cái gậy xua: “Rốc -két, vào nhà, có gì đâu mà sủa”. Con chó bị cái gậy uy hiếp, bất đắc dĩ đi vào nhưng thi thoảng vẫn ngó cổ lại hục hặc. Ngoài này, Tỉnh còi đứng dậy định đi ra, bất ngờ con chó quay ngoắt lại, bất chấp cái gậy của người đàn bà, nó lao ra chồm lên cánh cổng, sủa dữ dội. Tỉnh còi vội thụp xuống, toàn thân dán xuống sát đất. Thằng con trai từ trong nhà huỳnh huỵch chạy ra, quát: “Rốc Két, vào, vào! Tao nói nghe không Rốc-két? Vào!”.
Mẹ kiếp! Thằng này ăn chơi thật. Lấy tên đạn đặt tên cho chó, mà sao nó kiếm đâu ra giống cho to thế này nhỉ? Tỉnh còi thắc mắc, rồi lại tự giải đáp. Chắc nó móc được từ trường khuyển? Căn cứ vào kích cỡ con chó và cái tên Rốc-két, thằng chủ này phải vào tầm “soái”, nếu không thuốc hàng “soái” thì tiền phải rất nhiều. Thời đại này người ta thường lấy chó nuôi để khẳng định năng lực địa vị cá nhân mà. Vậy ra việc Hoàng Hưng An quan hệ với thằng này và cuộc gặp gỡ tối nay của hai đứa dứt khoát có vấn đề. Và điều thằng Vĩnh Hưng nghi ngờ mối quan hệ của anh trai mình với thằng này rất có lý.
Chuồn thôi, không chừng chủ nhà mở cổng, con Rốc-két lao ra mình chạy không kịp. Tỉnh còi lẹ làng rời khỏi chỗ nấp. Như vậy kế hoạch trấn tại nhà không được rồi. Chỉ riêng con chó béc giê này đã chấp năm thằng tiểu yêu của nó. Phải tìm cách khác thôi. 
16. Khách của Vĩnh Hưng là một ả. Ả đi cùng hai con bạc là khách quen của hang. Ngay bộ quần áo mặc ngoài đã biểu hiện ả là dân chịu chơi. Cái ống tuýp quần zin không còn tuýp được nữa, bó sát làm cơ đùi căng mọng, cổ ái trễ, hở nửa vòng ngực khiến mỗi lúc ả cụng cựa, hai bầu vú tấp tểnh muốn nhảy vọt ra; phần áo dưới ngắn cũn, thi thoảng khoe khoảng bụng trắng hồng và nụ rốn lồi lấp lóa những vòng xoắn như bông hoa hé nở. Dáng dấp, thân hình thanh thoát như một vũ nữ, mái tóc cắt ngắn, uốn bồng ôm lấy khuôn mặt toát lên vẻ kiêu kỳ, trịch thượng, bất cần, ngạo mạn, đôi mắt nhìn thẳng, tự tin khi nói chuyện với người đối diện.
Thằng tiểu yêu trong hang nhìn ả bước vào, quay lại hỏi: “Có phải khám không anh?” Vĩnh Hưng hất hàm hỏi: “Thế Tỉnh còi đâu, sao giờ này chưa đến?” “Dạ - Tiểu yêu đáp - Em tưởng hang trưởng báo cáo với anh rồi?” Vĩnh Hưng ngẩn người: “Thế nó đi đâu?” Thằng tiểu yêu thì thầm vào tai Vĩnh Hưng. Nghe xong Vĩnh Hưng cau mặt: “Việc ấy cần mẹ gì, để vài hôm nữa không được hay sao mà cuống lên!”. “Thưa anh, thế bây giờ xử lý ra sao ạ, có phải khám không hay cho qua ạ?” Vĩnh Hưng quát: “Còn hỏi gì nữa? Theo luật, hễ ai vào đây cứ thông lệ mà làm”.
Thằng tiểu yêu vừa tiến đến, mở miệng xin phép làm thủ tục, con bạc gái đã gạt phắt: “Bỏ tay ra, thích khám hả?” - Rồi ả tự mở đai lưng, kéo khóa quần đánh “roạt” một cái từ trước ra đằng sau, chiếc quần bị xẻ làm hai, trụt xuống ngang hông, trơ chiếc xi líp màu đen bó chặt hai bắp vế nổi hình xăm mỗi bên một đàn chuột đang hướng tới nơi kín nhất mà… rúc! Vĩnh Hưng bất ngờ, thằng tiểu yêu tinh há hốc mồm, mắt trợn tròn, những con bạc nam chăm chăm như muốn theo đàn chuột chạy vào. Con bạc gái diễn tiếp: “Nhìn đi! Còn đây nữa!” - Tiện tay ả lộn ngược áo, thân hình trần như nhộng, bầu vú được thả lỏng, thây nẩy, trắng nõn, hai núm vú bị ép được tự do nhô ra cong ngược, xung quanh quầng thâm nổi hạt, lấm tấm như hoa cau rắc sân chùa. Bàn chân ả kiễng kên như vũ nữ, xoay vòng 360 độ rồi dừng lại trước mắt Vĩnh Hưng. Rồi bất ngờ như khi cởi, ả mặc áo, kéo “roạt” phéc-mơ-tuya quần, tất cả trở về tư thế cũ. Nhanh như người làm ảo thuật.
Thế được chưa? Con mắt ả nhìn Vĩnh Hưng như thách thức. Vĩnh Hưng luống cuống còn thằng “tiểu yêu” lại đặt cái nhìn vào chiếc cặp số để dưới sàn nhà: “Thưa anh, còn cặp số?” Vĩnh Hưng nhìn ả ngần ngừ. Ả đàn bà cúi xuống, nắp bật mở, tiến xếp thành luống, đầy ụ, khiến Vĩnh Hưng hoa mắt, phải xua tay: “ Thôi, được rồi, mong thông cảm, đó là thủ tục. Xin mời”.
Con bạc gái đóng nắp cặp, thản nhiên bước vào chiếu chơi. Những con bạc nam nhìn nhau lắc đầu, lè lưỡi, vẻ thán phục, một thằng ghé tai Vĩnh Hưng hỏi nhỏ: “Con này quê đâu mà gớm thế?” Vĩnh Hưng đáp: “Thằng Seo Quây giới thiệu, gái Quảng Ninh, chuyên chẵn, lẻ”.
Gái đất Quảng gần biển mà trắng thế! Trong đầu Vĩnh Hưng vẫn lởn vởn hình ảnh đàn chuột xăm trên da thịt ả đàn bà. Đã lâu sòng bạc của hắn mới được tiếp một con bạc gái. Mà gái ra gái, vừa lịch thiệp vừa dữ dội lại xinh đẹp nữa chứ! Gái như thế mà lâm vào cờ bạc thật tiếc. Vĩnh Hưng sai tiểu yêu pha nước. Con bạc nam cười khẩy: “Chủ sòng thiên vị quá, mọi lần tụi này vào sới không được tiếp đãi thế này”. Vĩnh Hưng gửi sang ả một cái liếc đầy ý vị: “Các vị là khách quen, chẳng gì em đây cũng là khách ngoại tỉnh”. Nghe, con bạc gái nhếch mép, cái nhếch mép không biểu hiện rõ là khen hay khinh bạc. Ả ngồi xếp vòng trên chiếu, mở cặp lấy ra bao “ngựa trắng” vỗ một điếu ngậm lên môi, điềm nhiên bật lửa châm rồi ném cái bật lửa và bao thuốc xuống: “Xin mời!”.
Không ai cầm thuốc, một con bạc nam lên tiếng: “Chơi thôi, đề nghị nhà cái cho kiểm bài”. Vĩnh Hưng bê hộp đựng quân và đồ lề chơi bạc bày ngửa ra chiếu: “Có năm loại tất cả, tiền khách hậu chủ, mời em chọn? Ả đàn bà khoát tay: “Các anh chơi gì tôi chơi nấy!” Thái độ thách thức của con bạc gái chạm vào lòng tự ái của các đấng mày râu. “Thế thì chơi chẵn, lẻ bằng xúc xắc đi!” - Con bạc nam nói. Vĩnh Hưng nghiêng đầu nhìn ả cố lấy vẻ điệu đà: “Em đồng ý chứ?”. Con bạc gái gật đầu: “Được, nhưng cho tôi xem bộ lắc đã!”. “Được thôi” - Vĩnh Hưng đẩy cái bát và chiếc đĩa chứa con xúc xắc làm bằng xương đến trước mặt ả: “Xin mời!” Con bạc gái tháo chiếc dây đeo cổ thả xuống lòng chiếc đĩa, rồi lật sáu mặt con xúc xắc, chao chiếc dây qua, lại vài lần. Tất cả các con bạc chăm chú theo dõi, riêng Vĩnh Hưng nhếch mép cười khẩy. Không phát hiện ra điều gì bất thường, ả đeo dây vào cổ, gật đầu: “Được rồi!”.
“Casino của anh tuy nhỏ nhưng lịch sự, em yên chí đi!” – Vĩnh Hưng nói. Con bạc gái mở cặp lấy ra hai tập tiền ném xuống chiếu: “Lịch sự hay không phải đợi lúc ra tiễn”. Câu nói của con bạc gái khiến mũi một con bạc nam sủi tăm: “Cứ chơi đi rồi sẽ biết! Xóc đi Vĩnh Hưng!” Nói rồi nó móc túi ném tiền xuống chiếu.
Tiếng xúc xắc lắc cắc, tiếng nói ngắn gọn đủ nghe, những đôi mắt hau háu. Các con mắt đổ dồn, những cặp tai vểnh như tai lừa, cái bát trên tay Vĩnh Hưng lắc lư, đảo đồng, ném vào không gian mớ âm vực hỗn độn. Trí não những con bạc bắt đầu làm việc, vừa lắng nghe, vừa thanh lọc, vừa phân tích, vừa phỏng đoán rồi cuối cùng cũng tung ra một kết luận, đứa hô “chẵn”, kẻ khẳng định “lẻ”, rồi từng tệp tiền quăng đi, quật lại như giấy lộn. Nhà cái Vĩnh Hưng chụp nhanh bắt, hai tay bung như điện giật, thái độ lạnh lùng, mặt thành đá tảng. Con xúc xắc sau những vòng quay quằn quại, nằm im dưới đáy đĩa đợi chờ…
“Mở đi!” Có tiếng giục. Nhà cái Vĩnh Hưng chụp cả mười ngón tay lên đít bát. Ba khuôn mặt còn lại căng như mặt trống đồng. Trong cái bát kín như bưng, dưới lòng đĩa, là lời giải, kết quả của sự lắng nghe, thanh lọc, phân tầng cao, thấp, được, thua sau cái lật. Cứ thế, vòng quay định mệnh được lặp đi lặp lại, đồng tiền xoay như chong chóng, vòng quanh như đèn cù, cùng với đấy là hy vọng và sự khát thèm.
Cờ bạc đãi tay mới! Hình như đó là quy luật được kẻ đi trước đúc kết. Và, lần này cũng không là ngoại lệ. Con bạc gái cứ ba ăn hai, đống tiền trước mặt ả dần đầy lên, tỉ lệ nghịch với những kẻ ngồi sới. Vĩnh Hưng may mắn hơn, tỉ lệ ít ỏi còn lại thuộc về hắn. Hắn vừa lắc bát vừa thầm phục tài “nghe tiếng động đoán kết quả” của ả đàn bà. Con này chơi có nghề đấy! Trong khi đó những con bạc nam, mắt đỏ đọc, cay cú sau mỗi lần bàn tay Vĩnh Hưng cầm chiếc hèo hốt bạc nghiêng về phía con bạc gái.
Cờ bạc ăn nhau về gà gáy! Thằng tiểu yêu đứng ngoài lấy câu cách ngôn của đám cờ bạc ra động viên. Nhưng hình như lần này câu thần chú không nghiệm. Bọn bạc nam càng chơi càng thua. Thằng tiểu yêu ngồi ngoài nhấp nhổm, mỗi lần mở bát là một lần buông tiếng xuýt xoa tiếc rẻ. Cho tới gần nửa đêm thì cả bọn dừng lại. Những con bạc nam nhẵn túi, cả bọn hằm hằm đứng dậy quát thằng tiểu yêu mở cửa. Vĩnh Hưng nhắc: “Các ông còn nợ tiền hồ đấy nhe”.
“Thôi, khỏi!” - Con bạc gái ném một xấp tiền về phía Vĩnh Hưng - “Ngần này chắc đủ?” Dường như Vĩnh Hưng không để ý, hắn hỏi: “Bây giờ em định đi đâu?” “Muốn “thịt” em hay sao mà anh hỏi?” - Con bạc gái ném cái nhìn nghi ngờ về phía chủ sòng. Vĩnh Hưng cười khà khà: “Em gái coi thường tỉnh lẻ bọn anh thế? Thịt em thơm lắm, anh không nỡ”. “Vậy sao anh hỏi?” Vĩnh Hưng nháy mắt: “Anh muốn chơi tay bo!” Con bạc gái gật đầu: “Tay bo thì tay bo! Lột được hết thì lột đi!” - Câu nói mang ý lộng như lời thách thức. Vĩnh Hưng cười: “Nếu lột được, anh sẽ lột cái khác!” Con bạc gái ném cái nhìn rất đàn bà: “Tiền còn có thể, lột cái khác hơi khó đấy anh giai ạ!” “Nghĩa là vẫn có thể lột được!” - Vĩnh Hưng nói. “Giỏi thì lột, sợ không dám” - Con bạc gái trả lời rồi hỏi - “Toa lét nhà anh ở đâu?” Vĩnh Hưng bảo thằng tiểu yêu: “Mày dẫn chị đi, rồi xách cặp lồng ra phố mua cho tao hai bát phở mang về đây!”. Thằng tiểu yêu mặt nhăn như ăn phải dấm: “Nào, mời bà chị theo em”. Con bạc gái đứng dậy, thản nhiên: “Mải cờ bạc suýt đái cả ra chiếu”. Vĩnh Hưng tiếp lời: “Thích thì cứ đái, anh dọn hộ”. Sau câu nói, ánh mắt hắn ngưng lại trên đôi môi nổi ngấn.
Bỗng có tiếng Hương Mơ từ trên nhà vọng xuống: “Tàn cuộc chưa hả mình? Thắng hay thua?” Vĩnh Hưng đứng dậy vươn vai: “Thắng thua việc gì đến cô, ngủ chán mắt rồi hả?” “Đâu có!” - Hương Mơ bước xuống bậc, toàn thân ủ trong bộ váy ngủ mỏng tanh: “Thiếu hơi anh không chịu được. Xong chưa anh, lên với Mơ đi, mai còn phải về ăn giỗ đấy!”. Ôi, thôi chết, Vĩnh Hưng chợt nhớ, chiều quên không mang tiền góp giỗ về cho mẹ. lại còn thằng Tỉnh còi nữa, đi đâu đến giờ này chưa thấy về. “Em lên trước đi, anh đói lắm, chờ nó mang phở về ăn đã mới có sức”. Hương Mơ gửi cho Vĩnh Hưng cái hôn gió: “Nhanh nhanh lên anh nhé, em đợi!”.
Con bạc gái đi từ trong toa-lét ra, dừng ở cửa nghe chuyện, chờ Hương Mơ khuất hẳn mới bước ra: “Anh có cô vợ xinh quá nhỉ!” - Ả khen. “Vợ con gì đâu…” - Vĩnh Hưng buột miệng, chợt biết lỡ lời, vội ngậm kín miệng lại, đưa mắt nhìn lên gác. Không biết Mơ có nghe thấy không nhỉ? Con bạc gái nghe trọn câu, cau mày khó hiểu nhưng không hỏi, ngồi xuống rồi nằm kềnh xuống chiếu, đầu gối lên cặp: “Anh lên với vợ đi, không chị ấy lại nổi cơn tam bành bây giờ. Muốn đòi nợ em thì ngày mai. Đêm nay em nghỉ ở đây, tối tăm thế này mang nhiều tiền đi dễ bị ăn thịt lắm, không chừng mất cả của lẫn người”. Vĩnh Hưng đáp: “Cũng được, ăn xong mời em lên trên tầng ngủ chung với Hương Mơ”. “Thôi” - Con bạc gái nói “Em ngủ luôn đây cũng được”. Vĩnh Hưng đáp: “Thế cũng được, chốc nữa anh bảo bọn nó mang chăn màn xuống. Nhưng chờ thằng tiểu yêu mang phở về đã.

17. Tỉnh còi thì thầm: “Chúng mày có nhớ đoạn đường rẽ vào nhà máy Z20 không?” “Em nhớ” - Thằng tiểu yêu đáp - “Ngã ba cầu Gạch chớ gì? Chỗ ấy vắng, nhưng cảnh sát giao thông hay đứng kiểm tra”. “Tao điều tra rồi” - Tỉnh còi nói: “Tụi cảnh sát giao thông cứ sau năm giờ chiều là tếch”. Thằng tiểu yêu hỏi: “Anh định thế nào?” Tỉnh còi chờ chiếc xe ô tô chạy qua rồi quay lại vỗ vai thằng tiểu yêu lái xe một mình: “Khi nó ra, mày bám theo, giữ cự ly, đừng để nó nghi ngờ. Cách ngã ba cầu Gạch khoảng hai trăm mét, khi nào nghe tín hiệu còi thì cho xe tăng tốc độ áp sát, nhớ phải thật nhanh, đừng để nó vượt, dồn nó vào bãi cỏ hoang, nếu cần cứ tông thẳng, tao và thằng này sẽ tiếp ứng. Nhưng này, nhớ trong khi hành động tuyệt đối không được đứa nào gọi tên nhau”.

“Thế nếu nó rút súng thì sao?” - Thằng tiểu yêu hỏi, giọng vẻ chờn. “Mẹ cái thằng này! - Tỉnh còi chửi - Chưa chi dái đã thọt lên cổ. Nó là dân thường lấy đâu ra súng mà cứ lo!” “Thế đại ca điều tra kỹ chưa?” - Thằng tiểu yêu kia hỏi. “Tao điều tra cả cụ bành tổ bảy mươi đời nhà nó rồi - Tỉnh còi đáp bừa - Chúng mày cứ an tâm, đã có tao. Mà nếu thấy nó có hành động gì thì đập cho nó một nhát!” Thằng tiểu yêu nhìn thân hình bé choắt của chủ soái vẻ không tin tưởng lắm, nhưng nó im lặng không nói gì.

Có ánh đèn xe máy từ đường làng Cường Phú vọng. Tỉnh còi nghiêng tai lắng nghe. Tiếng lanh canh giòn tan vọng tới. Đúng là tiếng máy Công-pho 70. “Tăng… tăng… tăng… tăng…” Chỉ có loại xe ấy mới có tiếng nổ vậy, nghe mới sướng làm sao. Tỉnh còi khẳng định: “Đúng nó rồi, chờ nó đi một đoạn hãy nổ máy, đừng để nó chú ý”.

Tên đi xe Công-pho không hề nghi ngờ, cho xe lượn ra khỏi đường làng rồi dừng lại tránh chiếc xe ô tô đang đi tới. Ánh đèn pha soi rõ nước sơn trắng sứ của xe máy và chiếc ống xả treo cao có miếng tản nhiệt đen xì khoan lỗ như tổ ong. Thằng lái mặc áo blu-dông da, đầu đội mũ bịt tai có kính che. “Mẹ thằng này - Tỉnh còi lẩm bẩm - Toàn chơi của độc. Làm thế nào mà nó kiếm được cả mũ da của bọn phi công nhỉ? Này - Tỉnh còi hỏi tiểu yêu - Mày có thấy nó mang gì không?”. Tiểu yêu đáp: “Có một cái túi nhỏ đeo ở giữa”. “Thế thì nước mẹ gì! - Tỉnh còi ca cẩm - Vớ vẩn lại công toi”.

Chờ cho gã lái xe Công-pho đi một đoạn, Tỉnh còi và hai tiên tiểu yêu lên xe nổ máy. Thằng tiểu yêu đi trước giữ khoảng cách với đối phương một đoạn, tiếp sau đó là xe chở Tỉnh còi. Ánh đèn pha liếng qua liếng lai, soi rõ chiếc biển số xe Công -pho măng đăng ký Hà Nội.. 29 Z5-089. Mẹ thằng này… số xe của nó cũng đẹp. Mai mình chơi con đề 89 xem thế nào?

Phía trước, gã lái xe Công-pho cho xe chạy tốc độ vừa phải, miệng huýt sáo, buông một tay nắn lại chiếc gương chiếu hậu. Những chiếc xe ô tô ngược chiều nhau hối hả chạy trên đường. Còn cách ngã ba cầu Gạch chừng ba cây số, đúng đoạn đường đẹp, gã cưỡi Công-pho đột nhiên tăng tốc độ. Chiếc xe vút hết tầm, chỉ nhìn thấy ánh sáng đèn xe nhấp nhoáng lia trên đường. “Bám theo! Đừng để nó cắt” - Tỉnh còi quát - Thằng tiểu yêu đèo Tỉnh còi vặn tịt ga, tiếng máy lặng đi một giây sau đó rồ lên, kéo ciếc xe lao vút đi. Thằng tiểu yêu chạy trước chừng như hiểu, nó tăng tốc độ dượt theo. Một lúc sau xe trước đuổi kịp. Thằng lái Công-pho ngoảnh lại, ngỡ xe kia định đua tốc độ, mồi ga tiếp, thậm chí còn cho xe chạy vòng vèo trêu ngươi. Cứ thế, cả ba xe bám nhau trên đường, gió thổi lộng óc, hai thằng tiểu yêu cúi rạp người tránh gió.

Khi còn cách ngã ba cầu Gạch chừng hai trăm mét, Tỉnh còi lệnh cho tiểu yêu: Bấm còi! “Tin… tin… tin”. Nhận hiệu lệnh, tiểu yêu điều khiển xe trước mồi ga cho xe vọt lên chạy ngang với chiếc Công-pho. Thoáng trong ánh đèn, tiểu yêu nhìn rõ đôi mắt qua lớp kính chắn bụi và hàm răng trắng nhởn của gã lái Công-pho cười cười. Cười cái mả nhà mày này! - Tiểu yêu rủa thành tiếng, đột ngột thốc ga, tạt lái, cắt ngang đầu xe đối phương. Bị bất ngờ, gã lái xe Công-pho giật mình, quặt ghi đông tránh, chiếc xe chồm lên bãi cỏ hoang, loạng choạng rồi khựng lại. Gã định cho xe đi tiếp thì xe của thằng tiểu yêu đã lao thẳng đến. Gã lái xe Công-pho vội vàng nhảy ra khỏi xe để tránh, chiếc xe đổ xuống nhưng máy vẫn nổ tằng tằng, ánh đèn pha soi ngược lên trời. Vừa lúc ấy, xe chở Tỉnh còi cũng lao tới. Tỉnh còi nhẩy xuống, áp sát tên lái xe Công-pho đang lồm cồm bò dậy. Hai tiểu yêu nhanh chóng nhảy tới trợ thủ.

“Các ông đi cái kiểu gì đấy?” - Gã lái xe Công-pho nói, cúi xuống định nhấc xe lên. Tỉnh còi nhấc chân đặt lên yên xe: “Để yên đấy! Bọn mày đâu, một thằng dựng xe của nó lên rồi cầm lấy chìa khóa”. Tiếng xe im bặt, ánh đèn tắt ngấm, thằng tiểu yêu ném chiếc chìa khóa về phía chiếc xe Min-khơ vẫn đang nổ máy. Gã lái xe Công Pho cãi: “Các ông chạy sai còn định làm gì?” “Làm gì rồi khắc biết! - Giọng Tỉnh còi lạnh lùng, nó rút dao găm đưa cho thằng tiểu yêu - Cầm lấy, nếu nó động thủ cho một nhát!” Gã lái xe Công-pho đưa tay lên cằm định tháo khóa mũ. Tỉnh còi quát: “Bỏ tay xuống!” Thằng tiểu yêu sấn lại, dí dao vào lưng: “Biết điều thì đứng im. Không… không…” Hơi lạnh của vũ khí làm gã lái xe Công-pho cuống - “Tôi… tôi định tháo mũ”. “Muốn tháo mũ sẽ được tháo”. - Tỉnh còi bảo thằng tiểu yêu kia - “Mày tháo hộ nó”. Thằng tiểu yêu lột chiếc mũ ra khỏi đầu gã: “Mũ của bọn lái máy bay anh ạ, tịch thu chứ?”. “Cứ để đấy!” - Tỉnh còi nói, thằng tiểu yêu treo chiếc mũ lên ghi đông xe Min Khơ. Gã lái xe Công-pho hỏi: “Các ông định trấn xe phải không?” - “Cái xe của mày đáng là bao mà trấn?” Tỉnh còi đáp. Gã lái xe Công-pho nói: “Tôi với các ông không quen, không biết, không thù, không hằn, vậy các ông muốn gì?”. “Nói thế còn nghê được” - Tỉnh còi gật gù, móc chiếc búa trong túi ra, kéo nấc cán hết độ, gõ gõ vào tay lái chiếc Công-pho thành nhịp - “Tao hỏi mày một câu, nếu thành thực tao tha, còn nếu nói dối đừng trách bọn tao nặng tay”. Gã lái Công-pho đáp: “Các ông hỏi gì thì hỏi đi để tôi còn đi”.

Tỉnh còi: Mày đi đâu bây giờ?

Gã lái xe Công-pho: Tôi lên An Phúc chơi với bạn.

Tỉnh còi: Đến nhà thằng An phải không?

Gã lái xe Công-pho ngạc nhiên: Ơ, sao các ông biết?

Tỉnh còi: Mày với thằng Hoàng Hưng An quan hệ thế nào?

Gã lãi xe Công-pho: Tôi với anh An trước cùng ở một đơn vị.

Nói láo! - Tỉnh còi quát rồi đột ngột vung búa thẳng cánh đập một nhát vào chiếc gương phản chiếu của chiếc xe Công-pho. “Chát”- tiếng thủy tinh nát nghe như tiếng xương vỡ. Thằng lái Công-pho lịm đi vì vừa tiếc vừa sợ, nó biết đang đối diện với một bọn chuyên uống thuốc liều: “Em… em… em nói thật mà, không tin anh cứ hỏi lại anh An thì rõ. Chúng em cùng ở một trung đoàn chỉ khác tiểu…”.

Tỉnh còi ngắt lời: - Tao không hỏi mày chuyện ấy, tao muốn biết mày định làm ăn gì với nó?

Gã lái xe Công-pho: Có gì đâu, bọn em mới gặp lại nhau hôm họp đồng ngũ mà.

Tỉnh còi: Mày nói thật chứ?

Gã lái xe Công-pho: Vâng, em nói thật.

Thằng tiểu yêu cầm dao góp chuyện: Có lẽ thằng này nói thật đấy anh ạ.

Tỉnh còi: Mày biết gì mà tham gia, chỉ được cái cầm đèn chạy trước ô tô.

- Thưa đại ca - Thằng tiểu yêu đứng trông chừng lên tiếng. Tỉnh còi hất hàm: “Sao”. Thằng tiểu yêu chỉ vào chiếc xe Công-pho: “Có một cái túi trên xe ạ”. Tỉnh còi: “Mày trông chừng nó”. Tỉnh còi bước lại gần xe, nắn túi, tiếng lạo xạo như vò sỏi, nó nới dây cao su, tháo chiếc túi xách lên, trông thế mà nặng gớm: “Gì đây mày?” - Tỉnh còi hỏi. Gã lái xe Công-pho đáp: “Toàn những ốc ác linh tinh mà anh”.

Tỉnh còi kéo phéc-mơ-tuya, nghiêng về phía ánh đèn. Trong túi, mớ kim loại phản quang óng ánh. Tỉnh còi thò tay bốc ra một nắm, lẫn trong những sợi dây điện còn nguyên giắc cắm nhỏ xíu, có cả những tiếp điểm màu vàng, trắng nằm dưới đáy. “Mày mang cái này đi đâu?” - Tỉnh còi hỏi. “Dạ… Thưa anh… đó là nhứng thứ em tháo được trong xác máy bay. Em định mang lên bán cho thợ sửa chữa đài”.

“Choang”, búa trong tay Tỉnh còi vung lên. Lần này là đèn điện tử của chiếc Công-pho chịu nạn. Mảnh kính văng tứ tung rơi lả tả như vãi ngô, cái nắp đèn rúm lại. Mặt Tỉnh còi lạnh như băng: “Nói đi! Mày không khai thật cái xe của mày thành sắt vụn”. “Ấy anh, đừng đập nữa!” - Chủ xe Công-pho uốn éo người, miệng xuýt xoa “Cái pha điện tử của xe này đắt mà khó tìm lắm!”. “Thế thì nói thật đi - Tỉnh còi nhấc đầu búa để lên bình xăng- Tao sẽ tha”. “Thưa anh - Thằng lái Công-pho chăm chăm nhìn đầu búa đặt trên bình xăng - Em nghe người ta nói trong hệ thống điện ở máy bay và tên lửa có tỉ lệ vàng và bạc, em gom một ít định mang lên nhờ anh An xem hộ có chỗ nào bán được kiếm ít tiền”.

À ra thế! Tỉnh vòi vỡ lẽ. Đúng rồi, có ai đã nói chuyện với mình về chuyện này. Chà, thằng An cáo thật. Tỉnh còi gập cán búa nhét vào túi: “Mày bán cho thằng An bao nhiêu lần rồi?”. “Dạ - Thằng lái xe Công-pho phân trần - Em mới đưa cho anh An một ít mẫu để thử”. Tỉnh còi thọc tay vào túi, thằng lái xe Công-pho nói vội: “Em khai thật mà. Sáng nay gặp nhau anh An bảo với em cứ đưa lên anh ấy sẽ bán hộ”. “Thế mày lấy những thứ này ở đâu?” - Tỉnh còi hỏi. “Em lấy… à… em mua lại của mấy thằng làm trong sân bay”. Tỉnh còi tiếp tục: “Có nhiều không?”. “Em không biết, vì chưa có chỗ tiêu thụ”. “Mày bảo chưa có chỗ bán mà có tiền chơi xe đẹp?”. Tỉnh còi hỏi. “Thưa anh, con xe này là của chị em mang từ nước ngoài về”- Thằng lái xe Công-pho phân trần.

Nhìn điệu bộ, Tỉnh còi đoán thằng này khai thật. Hạ màn thôi. Tỉnh còi khoát tay: “Bây giờ tao tha cho mày nhưng còn cái túi này tao tịch thu, dù sao đây cũng là hàng quốc cấm”. Thằng lái xe Công-pho định há miệng nói, nhưng rồi thôi, tự nhận mình gặp phải cướp rồi, có van nài cầu khẩn biết đâu không được mà còn bị đập xe. Tỉnh còi ra hiệu, thằng tiểu yêu cúi xuống rút ống cao su, xăng chảy tồ tồ, hơi xăng khét lẹt. Chờ cho xăng chảy hết, Tỉnh còi vỗ vai thằng lái xe Công-pho giọng an ủi: “Anh bạn thông cảm nhé, chịu khó dắt một đoạn”- Rồi khoát tay đồng bọn: “Các chiến hữu, về thôi!” Thằng tiểu yêu lượn chiếc xe Min Khơ lại gần, Tỉnh còi định trèo lên, nhưng sực nhớ quay lại hỏi thằng lái xe Công Pho: “À quên, mày tên gì nhỉ?” Thằng lái xe Công-pho thưa: “Dạ, tên em là Trần Quang Bình”. Tỉnh còi hỏi tiếp: “Có biệt danh không?” Thằng lái xe Công Pho ngập ngừng: “Dạ… dạ bạn bè gọi em là Bình sót ạ”. Tỉnh còi tò mò: “Sao chúng nó lại gọi mày là Bình sót?”. “Tại… tại …- Giọng trả lời lập bập - Từ bé dái em có mỗi một hòn”. Tỉnh còi và hại thằng tiểu yêu bật cười. Tiếng cười vang trong đêm nghe như tiếng bạn hữu lâu ngày gặp nhau trêu đùa.

18. Bát phở nổi váng, bốc hơi nóng hổi. Con bạc gái vừa ăn, vừa húp, vừa xuýt xoa: “Phở An Phúc ngon thật, nghe tiếng mãi bây giờ mới được ăn”. Vĩnh Hưng đặt đũa xuống: “Thế em chưa đến An Phúc bao giờ à?”. “Chưa - Con bạc gái đáp - Em từ Lào Cai về, Seo Quây giới thiệu về sòng của anh”. Vĩnh Hưng hỏi tiếp: “Em quen thằng Seo Quây lâu chưa?”. Con bạc gái ngừng ăn: “Hồi Quốc khánh Trung Hoa năm kia, Seo Quây dạt về Hải Phòng. Hắn chơi được, sòng phẳng, phải cái hám gái”. Vĩnh Hưng nói: “Đàn ông thằng nào chả vậy. Thế vừa rồi lên Lào Cai em chơi ở sòng nào”. Con bạc gái đáp: “Lào Cai động, em theo Seo Quây vượt biên, xuống du thuyền chơi. Bên ấy vô tư, chẳng ai ngó ngàng gì, muốn kiểu nào có kiểu ấy, mùn sẩu, xóc đĩa, ba cây, mạt chược, tổ tôm. Nhưng bọn chúng nó cao thủ lắm, em mang hơn chục triệu, ở đấy ba ngày, sạch bách! May, số son, về Yên Bái còn cái nhẫn cầm được năm trăm, có một đêm gỡ lại hết, được thêm hai triệu. Mà thôi, anh đừng hỏi nữa, để em ăn nốt bát phở đã”.

Vĩnh Hưng buông thìa, chăm chú ngắm con bạc gái ăn. Trông cái mồm nó nhai rõ ngon. Con bạc gái liếc Vĩnh Hưng một cái, cầm đĩa ớt dốc tuột vào bát phở, khuôn mặt tươi hồng dưới ánh điện, cặp môi mọng đỏ. Trông bề ngoài thế này ai nghĩ dơ nó già thế? Chắc thể nào thằng Seo Quây chả xơi nó rồi, ngon thế cơ mà! Thằng ấy tha ai. “lớn bùi, bé mềm”, bất kể tuổi tác, hễ đứa đàn bà nào có lỗ cắm vào được là xong. Hồi về đây tránh công an, An Phúc không có gái, bí quá còn phải xóc lọ cho đỡ cơn. Đột nhiên Vĩnh Hưng thèm muốn được lột truồng con bạc gái, được vuốt ve đàn chuột trên háng…

Con bạc gái buông đũa, vươn vai, chiếc áo ngắn xếch lên hở hẳn đai coóc xê. Mắt Vĩnh Hưng hau háu trên khoảng lườn trắng ngần, hắn nuốt nước bọt. Con bạc gái trở về tư thế cũ, bắt gặp đôi mắt thằng đàn ông đọng trên thân thể mình, ý từ đưa tay kéo xuống: “Sao anh không lên với chị ấy, để chị chờ mãi?”. Vĩnh Hưng trả lời: “Pha ấm nước uống đã! À quên, em tên gì?”. Con bạc gái đáp: “Hải Âu”. Vĩnh Hưng khen: “Người đẹp tên cũng đẹp. Hải Âu nghĩa là chim biển, nhưng tên thật hay là biệt hiệu?”. Hải Âu trả lời: “Tên thật, ông già em là dân đi biển, kể, đúng sáng hôm bà già đẻ em có bầy hải âu sà xuống, thế là ông già lấy ngay tên chim đặt cho con gái”. Vĩnh Hưng nói: “Nghe em kể như chuyện cổ tích ấy”. Hải Âu hỏi: “Anh và chị Hương Mơ lấy nhau lâu chưa?”. Vĩnh Hưng đáp: “Đã cưới đâu mà lấy”. Hải Âu rướn người về phía trước, chằm chằm nhìn Vĩnh Hưng: “Sao, cặp hả?” Vĩnh Hưng nhún vai không trả lời.

Có tiếng gõ cửa, rồi tiếng Tỉnh còi gọi: “Vĩnh Hưng, mở cửa cho tao”. Con bạc gái nhìn ra: “Ai đấy?”. Vĩnh Hưng đáp - “Quân của anh đi làm nhiệm vụ về đấy mà”. Nó bỏ ấm nước xuống ra mở cửa: “Sao về muộn thế, công việc thế nào?”. Tỉnh còi bước vào: “Xong rồi! - Chợt nhìn thấy con bạc gái ngồi ở ghế, nó ngậm tịt miệng lại. Vĩnh Hưng lắc đầu: “Đây là người đẹp Hải Âu, thằng Seo Quây giới thiệu. Còn đây là anh Tỉnh còi, cùng casino với anh. Tình hình thế nào mày nói tiếp đi!”. Tỉnh còi rút cái túi ra để xuống chiếu: “Thằng ôn con mang cái này nhờ tay An bán”. Vĩnh Hưng mở túi dốc các thứ ra chiếu. Nó nhìn Tỉnh còi: “Lão An mua cái này làm mẹ gì?”. Tỉnh còi: “Mày dốt lắm, toàn vàng bạc cả đẩy!”. Vĩnh Hưng bốc một nắm lên tay: “Đây mà là vàng?” Tỉnh còi đáp: “Thằng Bình sót khai với tao thế mà”. Vĩnh Hưng nâng lên nâng xuống những thứ trong tay, giọng hồ nghi: “Có khi mày lại bị chúng nó cho vào xiếc rồi, vàng bạc gì mà nhẹ như trấu bổi thế này?”. Tỉnh còi phát cáu: “Xiếc cái con cặc, đéo biết gì lại hay nói. Được rồi, ông không tin thì thôi, mai tôi mang đến bán cho lão An. Tiền thuê bọn trong hang, tôi trả!”.

Hải Âu từ nãy im lặng nghe hai thằng đối thoại. Thò tay cầm sợi dây điện có chiếc giắc cấm màu vàng lên ngắm nghía: “Số lượng có nhiều không anh?”. Tỉnh còi nhìn Hải Âu vẻ miệt thị: “Bà mua được chắc mà hỏi?”. Hải Âu đưa sợi dây lên miệng cắn cắn: “Anh có hàng tấn mang về đây tôi cũng mua!”. Vĩnh Hưng nhìn chằm chằm Hải Âu: “Em nói thật chứ?”. Cảm thấy câu hỏi thừa, Hải Âu nhún vai: “Vàng nguyên chất thì không phải, nhưng tỉ lệ khá cao, cái này biết phân kim, ăn đủ. Nhưng nó đòi anh giá bao nhiêu?”. Tỉnh còi tiếp lời: “Từ thủa cha sinh mẹ đẻ tôi mới được nhìn thấy, nào ai đã mua bán bao giờ mà biết”. “Thế làm sao mày lấy được nó?”- Vĩnh Hưng hỏi. “Lột chứ còn làm thế nào nữa!”- Tỉnh còi đáp. Vĩnh Hưng quay sang hỏi Hải Âu: “Em biết lọc vàng ra chứ?”. Hải Âu trả lời: “Hàng trấn lột, đụng vào có ngày tù cả nút!”.

Tỉnh còi đang bốc đồ vào túi, nghe Hải Âu nói, liếc ngược lên nhìn: “Thế chơi bạc chắc không phải tù?”. “Nhưng tội cũng nhẹ hơn đồ quốc cấm!”- Hải Âu thủng thẳng đáp. “Thôi đi - Vĩnh Hưng gàn - Bây giờ phải tính xem thế nào, làm được thì làm, không thì kệ mẹ nó, để nó bán cho người khác!”. Tỉnh còi cười khục khục: “Lúc yêu cầu sao hăng thế, bây giờ còn nhát hơn thỏ đế”. “Tao sợ gì mà không dám? - Vĩnh Hưng nổi xung- Có cái mình có biết phân kim đâu mà lấy?”. Hải Âu xách chiếc túi lên ước lượng: “Chỗ này lọc ra được dăm phân”. “Mẹ kiếp! - Tỉnh còi chửi - năm phân thì làm cái mẹ gì, tưởng thế nào, thôi, giải tán, trúng con đề còn gấp mấy!”.

Vĩnh Hưng và Hải Âu im lặng. Tỉnh còi ném cái túi vào góc nhà ngồi hút thuốc, thổi khói lên trần nhà, Hải Âu vòng tay bó gối, Vĩnh Hưng hết nhìn cái túi lại nhìn hai đứa. Chợt hắn lên tiếng: “Tao mà biết lọc vàng tao chơi ngay”. Hải Âu xoay người duỗi chân thẳng ra: “Phân kim thì không khó, nhưng số lượng nhiều mới bõ”. Tỉnh còi đáp: “Nhiều hay ít bà xuống mà hỏi, tôi chỉ nghe nó nói bọn kia tháo ở xác máy bay và tên lửa thôi”. Im lặng một lát chừng như suy tính, Hải Âu nói: “Anh Vĩnh Hưng hỏi xem thế nào, nếu có nhiều em sẽ bán công thức cho mà làm”. Mắt Vĩnh Hưng sáng rực: “Được, để anh tính!”. Tỉnh còi dụi tắt mẩu thuốc đang cháy: “Tính toán gì, xuống bây giờ nó nẹn cho ra bã!”. Vĩnh Hưng hỏi: “Mày nói thế là thế nào?”. Tỉnh còi đáp: “Tao đập nát cái pha đèn và cái gương chiếu hậu của nó. Nếu bây giờ xuống chắc nó cho tao không còn đường về quê mẹ - Nó đứng dậy - Thôi muộn rồi, tao về đây, mày cứ suy nghĩ kỹ đi! Còn tiền thuê thảo hài và bọn trong hang thì tùy. Nếu mày không thanh toán, mai tao thế nào cũng được, nhưng với bọn đàn em, quịt không đáng mặt đàn anh”.

Vĩnh Hưng rút tiền trong túi ra, ném xuống chiếu: “Thì mày cũng phải từ từ để tao xem thế nào chứ! Đây, cầm lấy tiền thanh toán cho chúng nó”. Tỉnh còi cúi xuống cầm xấp tiền nhét vào túi: “Thừa, thiếu tao sẽ thanh toán với mày sau”. Nói rồi đẩy cửa đi ra không một lời chào. Vĩnh Hưng chốt khóa cửa xong quay lại: “Cái thằng hôm nay khùng như ăn phải bả chó, nói năng lung ta lung tung”. Hải Âu: “Anh quan hệ với Tỉnh còi lâu chưa?”. Vĩnh Hưng đáp: “Con nuôi bà già, nhà nó ở cạnh nhà anh”. Hải Âu nói: “Chơi dao có ngày đứt tay”. Vĩnh Hưng ngồi xuống cạnh Hải Âu: “Em nói thế là có ý gì?”. Hải Âu đáp: “Không, em nói chơi ấy mà”.

Cả hai không biết từ nãy Hương Mơ đứng trên bậc cầu thang theo dõi. Hương Mơ cau mặt khó chịu khi thấy hai đứa tụm đầu vào nhau thì thầm. Hương Mơ lên tiếng: “Anh Vĩnh Hưng định biến nhà tôi thành khách sạn chắc?”. Cả hai giật mình quay lên nhìn. Vĩnh Hưng ngồi nhích ra: “Em dậy rồi à, bọn anh đang bàn mánh làm ăn mới”. Hải Âu bắt gặp ánh mắt không thiện chí cho lắm của nữ chủ nhân. “Chào chị - Hải Âu chào - Xin lỗi vì đã làm chị thức giấc”. “Không dám!” - Nói xong Hương Mơ quay ngoắt lên nhà, không quên để lại cái nhìn sắc lẹm quét lên mặt hai người. Hải Âu giục: “Thôi, anh lên nhà với chị ấy đi, có gì mai bàn tiếp”. Vĩnh Hưng đáp: “Kệ! - Nói vậy nhưng Vĩnh Hưng vẫn đứng lên - Nếu tìm được nguồn em sẽ giúp anh phân kim chứ?”. Hải Âu đáp: “Có rồi hãy tính”.

19. Con gà bị cắt đúng mạch, tiết chảy xối xả, một vài tia máu phun ra ngoài rơi xuống đất đông tím lại. Minh Minh nhấc tay lên dốc đầu con gà xuống cho tiết chảy hết rồi đặt nó vào chậu. Con gà giãy vài cái, đờ ra, hai chân thẳng cứng. Hưng Mạnh nhấc ấm nước đang sôi rót vào. Vài giọt nước trơn trượt bắn ra ngoài. Minh Minh nhắc: Cẩn thận anh, gà để thắp hương cả con đấy! Cô bê bát tiết lên mang vào bếp. Hưng Mạnh hạ thấp vòi ấm xuống. Minh Minh cầm đôi đũa từ trong bếp ra lật con gà cho đều rồi thử nhổ lông: Được rồi, anh dội cho em thêm ít nước vào chân để làm cho dễ. Hưng Mạnh rót nước theo ý em rồi ngồi xuống cầm chân gà tuốt, những mảnh da chân gà lột ra vàng ruộm. Minh Minh tạt ray anh ra: Anh ra đón chị Thắm đi, đừng để chị ấy chờ. Hưng Mạnh xem đồng hồ: Mới có tám giờ, Thắm nhắn anh lên xe chuyến mười giờ, để anh mổ gà cho, em vào giúp mẹ xào nấu đi!

Minh Minh đưa cho anh con gà nhưng vẫn ngồi đấy: Con dâu tương lai, về thăm nhà chồng, chờ đến lúc dọn cơm mới có mặt, hay đấy! Biết em gái trêu mình, Hưng Mạnh cười: Thôi đi “bà cô”, nay mai còn đến lượt em đấy! Thế dạo này học hành ra sao? Hôm nào anh kiểm tra mà không làm bài được thì đừng có trách. Em chán học lắm rồi! - Minh Minh đáp. Sao lại chán?- Hưng Mạnh dừng vặt long gà nhìn em - Còn năm nữa thôi, cố lên em ạ. Thế em dự định thi vào trường nào? Em cũng chưa biết - Minh Minh đáp - Thế theo anh em nên thi vào trường nào? Hưng Mạnh cầm cái đầu gà khỏa xuống nước rối nhấc lên nhặt từng sợi lông: Cái quan trọng là em thích, sao mọi lần em nói em thích làm cô giáo? Minh Minh chưa kịp đáp, tiếng mẹ í ới gọi, cắt ngang: Minh Minh ơi, nhặt rau sống chưa? Ô hay, cái con này, mỗi người một chân một tay chứ, trưa rồi! Dạ, con đây! - Minh Minh đứng lên làu bàu: Mới hơn tám giờ mà đã nói là trưa?

Hưng Mạnh vớt lông gà bỏ vào thùng rác rồi đổ chậu nước đi. Anh vợi nước trong vại ra, rửa gà một lầm nữa cho sạch. Minh Minh mang ra một nắm muối: Anh xát muối qua một lượt cho sạch rồi hãy mổ. Hưng Mạnh làm theo cách em gái nói rồi ngửa bụng con gà đưa dao định cứa. Mẹ đi từ bếp ra nhìn thấy, kêu lên: Mổ moi. Hưng Mạnh nhấc dao ra: Nhưng con không biết mổ moi. Mẹ chạy tới: Thôi, để đấy cho mẹ. Các anh, các chị thì chỉ có ăn. Mổ con gà cũng không xong, thế này nay mai sang nhà bố vợ thì làm thế nào? Hưng Mạnh cười trừ đứng lên. Quả thật về chuyện nấu nướng anh không thạo lắm. Hồi còn ở nhà, mẹ nấu gì ăn nấy, lúc đi học ăn bếp tập thể, thi thoảng có tiền mấy đứa rủ nhau đi chơi đã có quán phục vụ.

Ơ kìa! - Mẹ quay lại - Sao còn đứng ngơ ra thế, ra bến xe đón người yêu về xào nấu cho mẹ. Hôm nay thằng Hưng đưa cả con Hương Mơ về đấy! Hưng Mạnh ra vại nước rửa tay rồi lên nhà. Cái tin Vĩnh Hưng đưa Hương Mơ về nhà làm anh phân vân. Anh cả hiềm khích với anh hai đã từ lâu, công khai phản đối mối quan hệ của Vĩnh Hưng và Hương Mơ. Hai người như mặt giăng mặt giời, vập mặt nhau, câu trước, câu sau là vằng, chuyện bé xé ra to. Nay Vĩnh Hưng đưa Hương Mơ về liệu có chuyện gì xảy ra không? Còn Thắm nữa, liệu cô có cảm thông cho mình không?

Hưng Mạnh quen Thắm trong một lần tình cờ. Hôm ấy, chiều thứ bảy, Hưng Mạnh đón xe về nhà, đang bước lên bậc cửa xe, thì một tốp sinh viên chen nhau ùa lên, anh bị mất thăng bằng ngã bệt xuống đường. Hưng Mạnh đứng dậy phủi quần. Cô sinh viên lên sau cùng tỏ vẻ ái ngại: Anh có làm sao không? Cho bọn em xin lỗi. Hưng Mạnh mải phủi quần không đáp. Cô gái xịu mặt. Người đâu bất lịch sự thế không biết, dè xẻn cả lời nói. Tuy nghĩ vậy, nhưng lúc lên xe thi thoảng cô lại nhìn chàng trai. Không biết tính tình thế nào chứ mẽ bề ngoài trông được đấy! Xe khách lúc lúc đỗ lại, người lên nhiều, người xuống ít, càng ngày càng chật như nêm cối. Cô gái và đám sinh viên bị đẩy vào giữa, cảnh chen, lấn, xô đẩy hỗn loạn, tiếng la hét, chửi bới ầm ĩ. Xe qua cầu Long Biên, chợt có tiếng người kêu thất thanh: Chúng mày ơi, cái Thắm bị ngất rồi! Có nhiều tiếng kêu: Đỗ lại, đỗ lại, chết người rồi. Xe vẫn lao đi. Hưng Mạnh bảo người lái: Có người bị ngất, đề nghị anh đỗ xe lại. Người lái xe càu nhàu: Đang giữa cầu thế này đỗ làm sao được? Hưng Mạnh kiên quyết: Anh cứ cho xe dừng lại, có gì tôi chịu trách nhiệm.

Xe đỗ, mọi người xuống xe, Hưng Mạnh lách đám người vào trong, nhận ra cô gái lúc nãy đang nằm trên sàn xe, mặt tái nhợt, mắt nhắm nghiền, ngực phập phồng. Anh bế thốc cô lên đưa xuống đặt lên chỗ đường tránh, đám nữ sinh đứng vòng quanh lo lắng. Hưng Mạnh nghe một nữ sinh nói: Con Thắm yếu, cứ vào chỗ đông người là lại bị thế này. Hưng Mạnh xua tay: Đề nghị mọi người tản ra cho cô ấy thở. Mọi người dạt ra, Hưng Mạnh cởi chiếc áo ngoài của cô, dây nịt áo trong bó chặt nổi ngấn. Bàn tay ngại ngùng, anh quay lại nói: Bạn nào giúp tôi cởi cho cô ấy cái áo trong. Một nữ sinh ngồi xuống, loay hoay mãi vẫn không cởi được. Anh nhấc lưng nó lên hộ em - Cô nữ sinh nói. Hưng Mạnh lật nghiêng người cô gái, cô nữ sinh kéo vạt áo lên, luồn tay bật móc khóa, tấm áo hình số 8 buông lơi, cặp vú được tự do, vầng ngực lộ trắng ngần. Hưng Mạnh quay mặt đi: Cô đóng giúp tôi mấy cái cúc. Cô nữ sinh kéo vạt áo, cài cúc lại cho Thắm. Hưng Mạnh đặt cô xuống, cô gái vẫn bất tỉnh, anh cởi áo của mình ra quạt phe phẩy, cô vẫn nằm im. Chợt như nhớ ra điều gì đó, anh đưa tay tát liên tiếp vào má cô. Đám con giá nhao nhao: Chữa cái kiểu gì đấy? Hưng Mạnh hồi hộp. một lát, mí mắt cô gái động đậy rồi mở ra, ngơ ngác: Tôi ở đâu thế này? Hưng Mạnh mừng rỡ: Cô tỉnh rồi, thế mà tôi lo mãi.

Về sau này khi hai người thân nhau, bạn bè trêu, thường gọi đó là “mối tình từ những cái tát”. Và cũng từ những cái tát ấy, Thắm khỏ bệnh. Thắm hỏi anh: Anh học cách chữa ấy ở đâu đấy? Hưng Mạnh cười: Đang lúc cuống, không hiểu sao anh nhớ đến cách chữa ngất của một ông bác sĩ viết trong tiểu thuyết “Thành trì”, thế là cứ làm bừa. May mà đúng! Anh đừng có xạo! Thắm mở to đôi mắt nhìn Hưng Mạnh ngờ vực. Thật mà, không tin hôm nào anh tìm cuốn truyện ấy cho mà đọc. Và rồi anh tìm bằng được. Anh đánh dấu trang cẩn thận gửi cho Thắm. Trong truyện có chi tiết ấy thật. Và chính điều đó là làm Thắm nghĩ về anh nhiều hơn. Hình như trong tình cảm, sự rung động bắt đầu từ những niềm tin nho nhỏ, bình dị.

Minh Minh bưng mâm bát từ dưới bếp lên, thấy anh trai ngồi tư lự, hỏi: Sao anh không thay quần áo mà đi đón chị Thắm. còn ngồi đấy làm gì? Nhớ bố hả? Hưng Mạnh lắc đầu: Ừ, anh đi bây giờ đây, chốc nữa nhớ dọn dẹp cho anh cái buồng nhé! Kệ! - Minh Minh cười - Em ứ dọn, cứ để thế cho chị Thắm lên mà dọn. Hưng Mạnh củng đầu em gái: Cái con này. Nói xong Hưng Mạnh bước ra cửa.

Thằng Phơn từ ngoài đường vào, đi cùng có cả Hởi. Gặp Hưng Mạnh đi ra, Phơn đặt làn xuống, vòng tay khúm núm: Cháu chào ông trẻ Mạnh ạ. Nhìn điệu bộ thằng Phơn, Hưng Mạnh cố nén cười quay sang chào Hởi: Hởi đấy à? Vào nhà đi. Mẹ tôi đang ở trong nhà. Tôi bận chút công chuyện tý nữa tôi về. Hởi nói: Vâng, em xin phép vào thắp cho bác tuần nhang. Thằng Phơn xách làn lên, Hưng Mạnh hất hàm ý hỏi: Cái gì đấy? Thằng Phơn nháy mắt về phía Hởi. Hưng Mạnh hiểu gật gật: Mày vào mời cụ lên tiếp khách.

Hởi đặt lễ thắp hương xong cáo từ về. Mẹ và Minh Minh giữ lại nhưng cô từ chối khéo: Cháu thắp hương khấn bác trai rồi, bây giờ cháu xin phép còn phải về nấu cơm cho ông cháu ăn. Bác yên chí, cháu phục vụ ông cháu xong cháu sẽ xuống. Nhưng đến khi Minh Minh tiễn Hởi ra ngoài đường, Hởi bảo: Chị bận không xuống được đâu, em bảo bác gái đừng chờ. Minh Minh hấm hứ: Chị là đồ nói dối! Hởi thật thà: Không phải chị nói dối đâu, giá anh An nói một câu với chị thì không sao, nhưng chị chẳng thấy anh ấy nói gì cả. May nhờ thằng Phơn nói chị mới biết. Nói rồi Hởi ngoắt người đi. Minh Minh nhìn theo Hởi: Ơ, khéo chị này yêu ông anh mình thật rồi.

Mẹ ơi - Lúc vào bếp Minh Minh thì thào - Hình như chị Hởi phải lòng anh An mẹ ạ! Vớ vẩn - Mẹ nói át đi - Được thế đã tốt. Người đâu lúc nào cũng càu cạu, càu cạu như chó cắn ma, đến mẹ ở với nó cũng không được. Minh Minh ngẩn người: Mẹ bảo chị Hởi hay bảo anh An? Đến lượt mẹ ngây người ra: Ơ cái con này, mày là người đời à? Mẹ bảo anh An chứ có bảo con Hởi đâu mà hỏi.

Vừa lúc ấy Hoàng Hưng An về, xộc thẳng xuống bếp: Cái Hởi xuống đây làm gì đấy mẹ? Minh Minh đáp thay: Chị ấy mang lễ thắp hương bố. Sao anh không nói với chị ấy một câu? Hoàng Hưng An trừng mắt nhìn em: Mày thì biết gì mà tham gia vào? Cút ra ngoài kia! Minh Minh nguẩy người đi ra. Mẹ lựa lời: Con cái Hởi khu xử thế là có tình có nghĩa đấy, lẽ ra con nên nói với nó một tiếng. Bây giờ nó mang lễ xuống lại không ở lại ăn cơm, đứng ở giữa mẹ khó xử lắm, con ấy được đấy!

Hoàng Hưng An hứ một tiếng, đi ra cửa: Lại là thằng Phơn hớt lẻo đây mà! - Hoàng Hựng An dằn giọng gọi - Thằng Phơn đâu, xuống đây tao bảo! Phơn dạ dài một tiếng chạy xuống: Anh… à… à… Ông trẻ An bảo cháu gì ạ? Có phải mày hớt lẻo với cái Hởi không? - Hoàng Hưng An hỏi. Dạ, không! - Giọng thằng Phơn tỉnh bơ - Hôm trước bà lên bảo ông trẻ, chắc chị Hởi nghe tiếng. Mẹ đi từ trong bếp ra: Tại mẹ, tại mẹ, không phải lỗi của thằng Phơn. Thôi, các con vào sắp cơm cúng đi là vừa. Thằng Phơn nhìn Minh Minh nháy mắt. Minh Minh trề môi, giơ hai ngón tay dọa lại. Phơn hỏi: Bà trẻ Minh sắp xong mâm chưa để cháu bê lên cúng cụ? Hoàng Hưng An tức tối, hầm hầm đi vào nhà. Thế là mình lại nợ con Hởi lần nữa.

Đang sẵn cơn tức, đúng lúc Vĩnh Hưng về. Vĩnh Hưng lao thẳng xe máy vào sân, Hương Mơ  chiếc làn ngồi sau, Vĩnh Hưng vù ga mấy cái rồi tắt máy: Xuống đi em. Không kịp để cho Hương Mơ đứng chân xuống đất, Hoàng Hưng An đi từ trong nhà ra, hất hàm: Hai đứa chúng mày về đây với tư cách gì? Hương Mơ bảo Vĩnh Hưng: Kìa, anh trai trưởng hỏi anh đấy, trả lời đi! Vĩnh Hưng nhìn anh trai qua cặp mắt kính râm: Về giỗ bố chứ còn về làm gì? Hoàng Hưng An chống nạnh: Tao hỏi mày đưa nó về với tư cách gì? Vĩnh Hưng tháo kính xuống cầm ở tay: Tư cách gì không việc gì đến anh! Mẹ còn sống sờ sờ ra kia kìa! Anh đừng vội quyền huynh thế phụ! - Cả trưởng tung một cước chơi chữ - Việc giỗ tết tao lo, mày là em, không nghe không được!

Khổ nhất là  bà mẹ, đang múc canh măng trong bếp, nghe anh em to tiếng vội buông bát chạy ra. Hai đứa con đứng giữa sân gườm nhau như đấu sĩ lên đài. Minh Minh ngồi trên hè cúi gằm mặt xuống gối không dám nhìn. Thằng Phơn đứng ôm cột theo dõi, mấy người hàng xóm tò mò ngấp nghé nhìn sang. Thấy mẹ ra, Hương Mơ rót thêm dầu vào lửa: Tôi đã nói trước với anh rồi mà, có lòng tốt cũng bằng không. Câm mồm đi! Vĩnh Hưng quát. Hương Mơ sửng sốt: Sao anh lại quát tôi? Tức quá cắn càn à? Anh có mời tôi mới về, chứ đây không rỗi hơi. Mẹ chạy tới níu tay Hoàng Hưng An: Thôi các con, mỗi đứa bớt đi một câu không hàng xóm người ta cười cho kia kìa… Hoàng Hưng An vằng tay mẹ: Ai cười hở mười cái răng. Không có thói lộn đô lộn đáo thế này được. Vĩnh Hưng đập tay xuống yên xe: Anh bảo ai lộn đô lộn đáo? Hoàng Hưng An đáp: Tao nói mày đấy! Không lộn đô lộn đáo sao không cưới xin tử tế đi! Đĩ chín phương phải để một phương lấy chồng chứ! Vĩnh Hưng sấn tới, xỉa tay: Này, tôi sống thế nào mặc tôi, không khiến anh chõ mõm vào. Hương Mơ nhảy choi choi: Này, tôi đĩ với em trai anh đấy, anh làm được gì thì làm đi! Hoàng Hưng An chỉ tay vào mặt Hương Mơ: Mày là đồ rắn độc! Đồ quạ mổ! Đồ quái thai! Hương Mơ giằng chùm chìa khóa trong tay Vĩnh Hưng: Anh có nghe thấy người ta chửi tôi không? Từ rày anh nhớ nhé, có trải chiếu hoa mời tôi cũng không thèm bước chân đến cái nhà này nữa. Hương Mơ ném phịch làn xuống đất, đẩy Vĩnh Hưng ra, cắm chìa khóa vào ổ, đùng đùng dắt xe đi. Vĩnh Hưng chạy theo níu lại: Cô cứ ở đấy xem đứa nào dám làm gì nào? Hương Mơ giãy ra: Tôi không ở, anh bỏ ra cho tôi đi! Hương Mơ lên xe nổ máy lao vút đi. Vĩnh Hưng quay lại nhảy bổ vào Hoàng Hưng An vung tay đấm. Hoàng Hưng An lùi lại vấp ngã, Vĩnh Hưng chồm lên người, cả hai túm lấy nhau ra đòn…

Người mẹ kêu trời, hai tay vo viên, nhìn khúc ruột trên khúc ruột dưới đang xoắn vào nhau. Cơ sự này chúng nó đánh nhau chết mất. Có ai giúp tôi không hả trời. Dường như quá sức chịu, bà ngồi thụp xuống ôm mặt khóc, bà ơ hờ, gọi tổ tiên, kêu ông bà ông vải, gào tên người chồng quá cố, lăn ra đất, tay vỗ bồm bộp. Minh Minh chạy lại xốc mẹ lên, bà rũ xuống như một tàu rau héo, tay quàng vai con gái làm chỗ dựa, mặt đầm đìa nước mắt. Thằng Phơn cơ chừng thương cụ, chạy đến đám đánh nhau, đưa tay co kéo hai kẻ hung đồ ra, nhưng vì sức yếu, nó chạy vòng quanh như trọng tài trong sới vật. Con Mực thấy cảnh ấy, nhổng chân đến “góp vui”, bị thằng Phơn phóng chân đá một phát, kêu ăng ẳng, cúp đuôi chạy mất.

Những người hàng xóm không đừng được, họ cảm thông với người góa phụ, rủ nhau sang can, người khỏe gỡ đánh nhau, người yếu can lời. Hai khúc ruột rời nhau ra, mặt mày nhem nhuốc, áo quần tơi tả, máu me bê bết, mà lời nói vẫn toát tiếng hùng hồn, động thái vẫn sẵn sàng tử chiến. Kẻ quyết từ anh, đứa quyết từ em, điều qua, tiếng lại, không bên nào chịu bên nào. Vừa lúc ấy Tỉnh còi từ nhà chạy sang: Làm sao thế này? Đầu đuôi câu chuyện ra sao? Những người hàng xóm nhìn nhau không đáp. Hoàng Hưng An quắc mắt: Còn mày nữa, ăn phải bả chúng nó rồi có ngày rũ tù! Tỉnh còi lảng, thái độ vừa né tránh, vừa coi như không thèm chấp, hoàn cảnh này chọn im lặng là hơn. Nó đi đến chỗ bu nuôi và Minh Minh ngồi: bu ơi bu, bu có làm sao không? Bu nuôi xua tay ra hiệu, Minh Minh nói: Con đã bảo mẹ rồi, gào lắm làm gì cho khản cổ. Tỉnh còi cúi xuống xốc bà lên: nào Minh Minh, đỡ anh một tay, dìu bu vào trong nhà, ai lại để bu ngồi thế này.

Vào trong nhà bà lại nằm vật xuống giường, mắt nhắm nghiền, mồm kêu khổ, tiếng khàn đặc như mèo hen gù bếp. Minh Minh lấy gối nhấc đầu mẹ lên, Tỉnh còi nói: Minh Minh tìm lọ dầu gió xoa cho bu. Bà lắc đầu. Dầu gió nào làm cho bà bớt được cơn phẫn cảm trong lòng. Có thuốc gì xoa nổi trái tim tan nát. Thế này chỉ còn nước chết đi, theo chồng về chín suối cho xong. Tỉnh còi đặt phong bì lễ lên ban, rút hương châm lửa, những tàn khói mang hương thơm dịu dàng lan tỏa khắp mấy gian nhà. Trên ban thờ, bức chân dung người đàn ông câm lặng, đôi mắt vô hồn điềm nhiên tĩnh tại. Ta đã hết bổn phận dưới trần gian rồi, các người còn sống hưởng lộc trời thì còn khổ lụy. Đời là bể khổ, là sự dấn thân, có ai sống trên đời được yên đâu, có gia đình nào hạnh phúc đâu, có cuộc đời nào trọn vẹn đâu…

Khi Hưng Mạnh đưa Thắm về đến nhà, cuộc chiến đã tạm lắng xuống. Mấy người hàng xóm sang can lần lượt ra về. Tỉnh còi nháy thằng Phơn về nhà mình. Vĩnh Hưng vào giường mẹ ngồi. Hoàng Hưng An ra giếng múc nước rửa mặt rồi ngồi lên thành giếng. Tất cả câm lặng, cả con chó Mực cũng biết thân biết phận, nằm co tròn trong ổ, mõm ghếch lên cục xương bò, vật suy nhất còn lại của người bạn năm xưa. Nhìn thấy anh về, Minh Minh chạy ra ôm choàng lấy anh thút thít: Anh đi đâu mà lâu thế? Nhìn cảnh nhà, Hưng Mạnh hiểu ngay có chuyện, anh giật giọng: Mẹ đâu em? Minh Minh chỉ vào trong nhà, Hưng Mạnh quên khuấy cả người yêu, nhảy bổ vào. Chuyện gì xảy ra đấy anh Hưng? - Hưng Mạnh hỏi. Vĩnh Hưng đưa tay ra nắn đôi môi sưng vều: Chuyện gì mày ra mà hỏi ông trưởng!

Nghe tiếng Hưng Mạnh, mẹ ngồi dậy: Có chuyện gì đâu con, thằng Hưng đưa con Mơ về thế là thằng An đuổi. Chuyện chỉ có thế thôi mà hai anh em chúng nó xông vào đánh nhau chẳng khác gì quân thù quân hằn. Hoàng Hưng An đi từ ngoài vào: Nó như thế mà mẹ còn bênh? Hưng Mạnh quay ra: Thì anh cứ bình tĩnh nào. Vừa lúc Thắm bước vào. Vĩnh Hưng đang định nói thấy thế im bặt. Tháng nhìn thái độ mọi người, Thắm ngập ngừng: Cháu chào… Hưng Mạnh đỡ lời: Thắm đặt lễ lên bàn rồi xuống bếp xem còn việc gì làm giúp anh - Rồi gọi - Minh Minh ơi, vào anh bảo cái này. Minh Minh vào, Hưng Mạnh hất hàm về phía Thắm đang tháo dây buộc túi. Minh Minh hiểu ý, đi lại chỗ Thắm: Chị đưa em giúp. Thắm thầm cảm ơn Hưng Mạnh đã gỡ khó cho mình. Hai chị em líu tíu xếp hoa quả lên ban thờ. Trong khi đó mọi người im lặng. Thắm cầm bó hoa huệ bảo Minh Minh: Em dẫn chị ra giếng. Minh Minh cầm túi: Chị đi với em.

Thắm tháo bó hoa huệ ra, chuốt từng bông, hương hoa thơm ngát. Minh Minh trầm trồ: hoa chị mua ở đâu mà tươi thế này? Ngày còn sống bố em thích nhất loại hoa này. Thắm gật đầu: Anh Mạnh cũng kể với chị thế. Hoa chị mua ở chợ Ngọc Hà đấy mà em. Tự nhiên, hai chị em dường như không có chuyện gì xẩy ra, tíu tít bàn luận về các loài hoa. Mình không nên hỏi, Thắm tự nhủ, tốt nhất lúc này coi như mình không biết. Nhưng từ trong nhà tiếng Hưng Mạnh vẳng ra. Minh Minh bấm vào tay Thắm. Hai chị em ngừng làm nghiêng tai lắng nghe.

- … Phận là em, em không dám dậy các anh. Nhưng các anh không biết xấu hổ với bố à? Cả đời bố làm quần quật, cho đến khi chết trong tay vẫn còn cầm dây thừng. Vậy mà các anh báo hiếu bố thế này ư? Ngày giỗ, người ta đến đây cũng vì tình vì nghĩa, dẫu có thế nào mình cũng nên dằn lòng, dẹp tự ái, đối xử cho đúng đạo làm người…

- Thì mẹ cũng đã bảo với chúng nó thế mà chúng nó có nghe đâu! - Mẹ chen lời vào.

- Mẹ khản cổ rồi đừng nói nữa nhỡ ốm thì khổ - Hưng Mạnh khuyên mẹ - Để con nói với các anh con một tiếng. Hưng Mạnh ra ngồi ở ghế, nói tiếp - Em không biết các anh nghĩ thế nào, ai cũng nói thương mẹ, ai cũng bảo lo cho mẹ. Mẹ như thế kia các anh có thấy xót xa không? Thà rằng đến ngày giỗ, nghèo, không có thì cơm canh cúng bố là được rồi. Anh em quây quần, mẹ con vui vẻ, đâu cứ phải mâm cao cỗ đầy mới là báo hiếu…

- Từ rày trở đi, tao cúng riêng - Vĩnh Hưng buông một câu.

- Anh muốn làm thế cũng được! - Hưng Mạnh nhìn thẳng vào Vĩnh Hưng - Pháp luật nhà nước quy định mười tám tuổi công dân có quyền được tự do hành xử. Nhưng… - Hưng Mạnh ngừng lại trong giây lát rồi nói tiếp - Nhưng đạo lý, gia phong của tôn tộc, dòng họ là ý thức hệ của mỗi một thành viên trong gia đình. Anh cậy có bố anh cúng riêng, được! Nhưng anh nên hiểu như vậy chính anh đang tự tách mình ra khỏi truyền thống đạo lý tốt đẹp nhất của dân tộc...

Ngoài kia, Thắm lắng nghe từng câu, từng lời Hưng Mạnh nói. Giọng anh trầm, lúc cứng rắn, kiên quyết, lúc nhẹ nhàng, thanh thoát. Suốt thời gian yêu nhau, cô chưa bao giờ thấy anh nói nhiều như vậy. Thắm không hiểu chuyện gì đã xảy ra, và những người anh trai của Hưng Mạnh nghe có hiểu không, nhưng cô càng nghe càng tự tin vào tình yêu cô đã chọn… Đang nghĩ, Minh Minh bỗng đập vào tay: Chị Thắm nghe anh em nói hay không? Nhưng “các bố” kia bảo thủ có hạng, im thế đấy, nhưng còn lâu mới sửa. Thắm nhẹ nhàng: Em đừng gọi với các anh như thế, không nên đâu, con gái ăn nói cần cẩn thận, nói cũng là một thứ duyên đấy! Minh Minh tròn xoe mắt: Gớm, người yêu công an có khác! Chưa chi đã chỉnh em rồi.

Hưng Mạnh từ trong nhà bước ra: Hai chị em đang làm gì đấy? Muộn rồi, cơm nước đã xong chưa, mang lên để anh cả thắp hương? Thắm liếc Hưng Mạnh một cái rõ nhanh rồi quay lại thè lưỡi ra với Minh Minh: Chết rồi, chị em mình mải nghe chuyện. Hưng Mạnh chợt hỏi: Còn anh Tỉnh và thằng Phơn đi đâu rồi? Minh Minh đáp: Chắc lại về nghiên cứu thơ đề rồi. Để em đi gọi. Minh Minh co chân sáo nhảy, Hưng Mạnh đi lại chỗ Thắm: Em thông cảm cho anh nhé! Thắm sửa lại nhành hoa rồi bảo: Anh mang lên ban thờ cho em. Hưng Mạnh đón bình hoa, tay anh nắm tay cô, anh giữ lại hồi lâu nhìn Thắm, Thắm ngước mắt nhìn anh: Nhìn gì mà cứ như nuốt sống em thế? Em nhìn anh đấy chứ! - Hưng Mạnh trêu, Thắm đỏ mặt. Chợt nghe tiếng léo nhéo của Minh Minh và thằng Phơn. Thắm vội rút tay ra. Tỉnh còi lên tiếng: Nào, xem em dâu tôi xinh đẹp không nào? Thắm quay lại chào: Em chào anh. Chà chà - Tỉnh còi reo - Chú Mạnh thế mà khá! Còi to cho vượt, chú khỏe anh mừng. Bất chợt Hưng Mạnh hỏi: Anh Tỉnh, đêm qua anh đi đâu mà về khuya vậy?

Tỉnh còi sững lại, cụp mắt tránh cái nhìn của Hưng Mạnh: Chú.. chú.. chú… Sao chú biết? Hưng Mạnh đáp: Làm sao em biết không phải việc của anh. Nhưng anh nhớ câu này, đi đêm lắm ắt có ngày gặp ma đấy! Nói xong Hưng Mạnh cầm bình hoa đi lên. Tình còi thần người nhìn theo. Mẹ kiếp, thằng này là ma xó chắc?

CHƯƠNG 5

20. Bình sót cay cú, nó nhìn cái gương nát, pha đèn tan mà ức. Chiếc xe nằm chềnh hềnh trong góc nhà hếch con mắt đui lên như cười nhạo. Ngoài Hoàng Hưng An, nó chưa hề nói với ai về mánh làm ăn này, vậy sao bọn chúng biết? Hay thằng Hưng An thuê đầu gấu? Không có lẽ! Hay tụi công an theo dõi rồi giả vờ để cướp? Không phải! Công an gì chúng nó! Cái mặt choắt của thằng chỉ huy bọn trấn lột hiện lên. Mình gặp thằng này ở đâu rồi nhỉ? Bình sót cau mày cố nhớ nhưng không tài nào nghĩ ra. Mẹ cha nó, không có hai thằng kia ông nhai mày ra tóp. Bình sót nghiến răng kèn kẹt. Mấy hôm nay ăn không ngon ngủ không yên. Hàng còn mấy bao tải, mang về Hà Nội tiêu thụ lớ ngớ sợ bị conog an tóm. Ngay đêm hôm ấy về, đề phòng, nó mang hết ra chôn ngoài vườn. Lấp đất kín mà lòng vẫn thắc thỏm, tiền cạn, mấy thằng “chôm” được “hàng”  mang tới nó đã phải duỗi ra.

Bình sót cắn điếu thuốc, tay vê vê bật lửa. Con Rốc Két nằm phủ phục dưới chân chủ bỗng nhẳng lên lao vút ra ngoài sủa. Bình sót ngẩng lên nhìn, ngoài cổng thấp thoáng bóng người, rồi tiếng gọi: Anh Bình có nhà không? Tiếng lạ, Bình chột dạ, đặt điếu thuốc xuống bàn đứng dậy đi ra. Con Rốc-két chồm hai chân trước lên cánh cổng nhe nanh gầm gừ. Rốc-két, vào! Sau tiếng quát, con Rốc-két cúp đuôi lui lại. Anh chị hỏi ai đấy? - Bình sót nhận ra cặp đôi đi xe Honda 81 đứng ngoài cổng. Có phải anh là anh Bình không ạ? Người thanh niên hỏi. Bình sót đáp: Anh chị hỏi Bình nào, làng Cường Phú nhiều người tên Bình lắm. Dạ - Cô gái nói - Chúng tôi hỏi anh Bình có biệt danh Bình sót. Bình sót lướt qua mặt cô gái, đầu đội mũ rộng vành, lớp phấn nhám trên da mặt, quần bò chun, áo chẽn ngắn vạt, người thanh niên sơ vin áo cộc tay, đeo kính râm, mồm nhai kẹo cao su, trông mặt quen quen nhưng Bình chưa nhớ đã gặp ở đâu. Tôi là Bình sót đây, anh chị cần gì?

Chẳng lẽ anh vẫn thường tiếp khách đứng ngoài cổng thế này à? - Cô gái nghiêng đầu, rướn đôi mắt đẹp lên hỏi. Bình quay lại nhìn con chó, huýt sáo ra hiệu. Con Rốc-két tiến sát đến chân chủ, ngước nhìn hai vị khách không chớp. Bình rút then, cánh cổng rên kèn kẹt như nghiến răng, người thanh niên dắt xe vào, con Rốc-két ngửi chân cô gái, cô gái giật thột tóm áo chủ nhân, giọng hốt hoảng: Kìa anh Bình, đe con chó hộ em! Yên tâm, nó không cắn đâu - Bình sót nói - Rốc-két, ngoan nào, ngoan nào. Cô gái vọt lên trước, người thanh niên dựng xe máy, theo Bình sót vào nhà. Con Rốc Két lừng lững vào nằm trên hè mắt trông chừng động thái các vị khách. Bình sót đẩy cánh cửa ép vào vách tường: Mời anh chị ngồi.

Bình cầm ấm pha trà, người thanh niên xua tay: Thôi, anh Bình đừng nước nôi làm gì, bọn tôi không khát. Bình sót đặt ấm trả về chỗ cũ, cầm điếu thuốc lên vẻ chờ đợi. Người thanh niên nhanh chóng lấy máy lửa, bật. Cảm ơn - Bình sót mồi thuốc xong lấy bao thuốc dưới gầm bàn chìa ra - Mời anh. Người thanh niên rút ra bao thuốc ba số 5: Tôi quen khói này. Chờ anh ta châm xong, Bình sót giục: Có việc gì anh chị nói đi. Xin giới thiệu với anh - Người thanh niên đặt điếu thuốc trên miệng gạt tàn: Tôi tên là Vĩnh Hưng, còn cô bạn cùng đi với tôi tên là Hải Âu. Hôm nay chúng tôi xuống tạ lỗi với anh về việc vừa xảy ra. Bình sót thấy lưng mình râm ran như gai mọc: Anh nói việc gì tôi không hiểu? Tôi không ngờ mấy thằng đàn em của tôi nặng tay quá - Vĩnh Hưng tiếp tục - Nếu anh không chấp, tôi sẽ bắt bọn đàn em đến chịu lỗi với anh. À ra thế! - Bình sót thốt thành tiếng, con mắt bỗng dưng chuyển màu đỏ đọc, hai ngón tay siết mạnh, cán đầu lọc điếu thuốc nát nhừ, vài sợi thuốc rơi xuống mặt bàn.

Anh Bình cứ bình tĩnh - Vĩnh Hưng đưa tay nhúm những sợi thuốc rơi bỏ vào gạt tàm - Phần cái xe chúng tôi xin bồi thường, còn đây - Vĩnh Hưng ra hiệu, Hải Âu mở xắc, nhấc cái túi đặt lên bàn. Bình sót trố mắt. Đúng túi của mình rồi. Vĩnh Hưng đấy chiếc túi đến trước mặt Bình sót: Anh kiểm tra xem liệu bọn đàn em của tôi có đứa nào bốc trộm mất ít nào không? Bình sót vồ lấy, mở ra xem. Còn nguyên! Nó không tin vào mắt mình nữa, trên đời lại có những thằng tốt đến thế sao? Thằng này tự xưng là tướng của lũ kia, mà đã là tướng thì phải khôn hơn, tham lam hơn, giảo quyệt hơn. Nhưng rõ rang túi đồ của nó đây, lời của thằng trùm bọ trấn vừa nói xong còn đấy. Bình sót hỏi lại: Nghĩ thế nào mà anh lại mang trả cho tôi?

Vĩnh Hưng cười: Tôi mang trả để anh bán cho tôi. Nình sót lại bị bất ngờ. Nó đưa mắt hết nhìn Vĩnh Hưng lại nhìn Hải Âu: Anh nói thế nào tôi không hiểu? Vĩnh Hưng rít một hơi thuốc, người ngả về phía sau: Tôi cũng là dân làm ăn, nhưng tôi không thích trò ăn cướp. Tôi thích mua bán sòng phẳng, làm ăn lâu dài, đôi bên đều có lợi. Bình sót cảnh giác: Tôi làm gì còn! Tất cả chỉ có thế, lấy đâu ra nhiều mà bán.

Vĩnh Hưng coi như chưa nghe thấy, đưa mắt nhìn quanh nhà, dừng lại ở cái xe: Tôi bắt đàn em đi mua đền anh cái gương và cái đèn rồi. Tôi bảo với chúng nó. Nếu hôm nay không mua được thì bọn mày đừng vác xác về. Nói thật với anh Bình, tôi chơi theo luật, đứa nào không theo luật đừng trách! Bình sót nghe mà không hiểu thằng này đang nói ai hay đang dọa mình? Hải Âu mở xắc lấy ra mấy tập tiền mặt đặt lên mặt bàn: Anh Bình an tâm đi, bọn này chơi đẹp.

Em thì đẹp đấy, nhưng chơi đẹp thì còn phải chờ đã. Bình sực nghĩ thầm vậy rồi quyết định tung đòn hoãn binh: Được, anh và em gái nói tôi biết thế, để tôi hỏi xem bọn họ còn không đã. Vĩnh Hưng gõ ngón tay xuống bàn, tiếng “cộc, cộc” kêu từng nhịp, đột nhiên nó dừng lại: Tôi cần một lời cam kết từ phía anh? Bình sót hỏi lại: Cam kết thế nào? Chỉ cần anh hứa không bán cho ai ngoài bọn tôi! Bình sót gật đầu: Buộc nhau không dây mà còn hơn trói. Nghĩa là anh Bình đồng ý? - Vĩnh Hưng chìa tay ra. Ngập ngừng một chút, Bình sót đặt bàn tay thô nháp lên bàn tay thư sinh siết chặt, Vĩnh Hưng cảm thấy khí lực bàn tay kia muốn bóp nát cánh tay mình, nhưng cố gắng chịu. Bình sót buông tay: Anh có quân đội tôi cũng có lính chiến, đất có thổ công, sông có Hà Bá. Nể anh Hưng và em Hải Âu, tôi chấp nhận. Mời anh đặt giá? Vĩnh Hưng co bóp những ngón tay: Về phần giá cả tôi nhường lại cho em Hải Âu.

Hải Âu cười: Có con phải đặt tên chứ, ai lại ngược đời thế bao giờ! Vĩnh Hưng đứng lên: Thôi, phần thỏa thuận mặc hai người, tôi xin pháp ra ngoài này một lát. Vĩnh Hưng đứng dậy đi ra, con Rốc Két đứng lên đi theo. Vĩnh Hưng quay lại: Anh Bình thấy không? Tôi mới vào một lúc mà con Rốc Két của anh đã quen, chứng tỏ rằng bọn chó tây rất ngu! Bình sót không đáp, ánh mắt nghi ngờ. Hải Âu cười, giọng giòn tan: Anh Bình an tâm đi, anh Hưng ra gọi tiểu đệ vào tạ lỗi với anh đấy! Thôi, ta vào việc nhỉ? Bình sót thăm dò: Em định mua sô hay lọc? Hải Âu đáp: Anh cho lọc đi, tiếp điểm, đầu giắc, ốc vít hàm lượng cao tính một loại; đế, mảng, vỏ tính riêng, anh loại hết những thứ như bóng bán dẫn, tụ công suất, đèn điện tử và những thứ khác ra. Bình sót nhìn Hải Âu ngờ vực, con này ranh ma thật, trông non oặt mà rành thế. Bình sót hỏi: Thế còn bạc, có lấy không? Hải Âu đáp: Bạc ắc quy một giá, còn các loại khác tính thấp hơn. À - Hải Âu như chợt nhớ ra - Anh có vàng trắng không? - Bình sót ngập ngừng: Có, nhưng số lượng không đáng kể. Mắt Hải Âu sáng lên: Nhiều, ít, chơi tất! Vào chung kết đi! Bình sót trầm ngâm một lát rồi nói: Vàng trắng tính riêng, còn tất cả cái kia anh muốn bán sô, làm thế nát hàng lắm! Không! - Hải Âu nói - Quân tử nhất ngôn, anh cứ lọc hàng ra từng loại cho em. Được! Bình sót gật đầu - Em thích anh chiều, nhưng thỏa thuận trước, tiền trao cháo múc, giá cả vàng lên xuống thất thường lắm. Xong! Hải Âu đồng ý. Bình sót hỏi: Còn khâu vận chuyển? Nó chợt nghĩ tới vụ trấn lột. Hải Âu cười: Địa điểm giao, nhận sẽ có người báo cho anh biết trước. Còn phương thức cụ thể theo em thì thế này. Bên em cho người xuống nhận hàng, cân kéo xong ứng tiền trước hai phần ba, sau đó anh có trách nhiệm mang đến chỗ hẹn, người của em đi kèm, bàn giao xong trả tiền hết! Như thế được không anh Bình?

Vậy bọn này đã tiên liệu trước mọi việc. Bình sót không còn hoang mang nữa, tụi nó khá chuyên nghiệp, làm ăn hẳn có dây rợ đàng hoàng. Bình sót gặng: Em cho anh giao hàng và nhận tiền luôn ở đây được không? Hải Âu lắc đầu: Mang tiếng sót mà sao còn khôn thế? Không được, phần vận chuyển, giao nhận, cưa nửa mỗi người một nửa, ngoài đường an toàn lại dễ thoát thân hơn. Bình sót bị chạm đúng chỗ yếu, đỏ mặt, lơ lơ như không nghe tiếng.

Vừa lúc ấy Vĩnh Hưng đẩy cổng vào, theo sau là Tỉnh còi dắt chiếc xe Min Khơ, đằng sau lỉnh kỉnh đèo một túi đồ. Con Rốc Két chồm ra, xông thẳng vào hai đứa. Bình sót đứng bật dậy: Rốc-két, Rốc-két, vào! Nhưng con Rốc-két đã chồm lên xe máy, Tỉnh còi buông tay, chiếc xe đổ kềnh xuống đất. Tỉnh còi chới với, trượt chân ngã vào vũng nước. Bình sót chạy ra ngăn con chó lại. Tỉnh còi lồm cồm đứng dậy dựng xe lên, miệng làu nhàu: Mẹ nó chứ, không xích chó vào, dữ như con hùm ấy! Bình sót nghe tiếng nhận ra thằng ranh đã hành mình, quay lại trừng mắt: May cho ông nó mới dùng mõm thôi đấy, tôi mà ra lệnh, nó xin ông cái cổ họng. Vĩnh Hưng nói: Hai người quen nhau rồi tôi khỏi giới thiệu. Bây giờ ông Tỉnh ở lại lắp đền cho ông Bình những thứ hỏng, hai ông nói chuyện thông cảm với nhau đi. Tương lai, các ông sẽ gặp gỡ nhau thường xuyên đấy!

Trong khi Tỉnh còi vào nhà dắt chiếc Công-pho ra, Bình sót tiễn Vĩnh Hưng và Hải Âu ra cổng. Lúc bắt tay Vĩnh Hưng cài lại một câu: Tôi mong ông Bình nhớ những gì đã cam kết với tôi. Tôi vốn là người không thích đùa.

21. Sáng hôm ấy, vừa đặt cái biển xuống đã có một người khách đến. Thằng Phơn càu cạu nhìn ông ta: Ông là người mở hàng đấy nhé! Đừng mặc cả xong lại chuồn, tôi chưa thắp hương cúng thần tài đâu, đừng để tôi phải đốt vía. Người khách chừng năm mươi tuổi, ăn mặc lối nhà quê, đầu đội mũ lưỡi trai bộ đội ngả màu bạc phếch. Ngữ này chắc thấy đẹp thì vào xem, chứ tiền đâu ra mà mua, khéo lại mặc cả lên mặc cả xuống rồi… tếch! Người khách nhã nhặn: Nhiều ít tôi sẽ mua, cậu cứ yên tâm. Phơn chạy sang gọi Hởi: Chị sang trông hàng hộ em một tí, có khách nhưng em chưa rửa mặt. Thế anh An đâu? Còn đang tít, bình minh sớm phải tám giờ - Phơn trả lời rồi giục: Chị sang ngay hộ em nhé, sắp ỉa đùn ra quần rồi đây này. Hởi bật cười: Về đi, chị sang ngay bây giờ.

Người khách tì tay lên mặt kính, chăm chú nhìn các mặt hàng bên trong. Điện sáng, ánh phản quang từ kim loại màu ánh lên rực rỡ. Hởi bước vào: Chào bác. Người khách ngẩng lên: Cô bán hàng à? Dạ… không - Hởi đáp - Nhưng bác cứ chọn đi, ưng cái nào cháu lấy ra cho mà xem. Vậy ai là chủ ở đây? - Ông khách hỏi. Hởi đáp: Bác thông cảm, anh An thức khuya làm việc nên chưa dậy ạ, cần gì bác cứ bảo cháu. Người khách chỉ vào mặt dây chuyền để trong hộp: Cô lấy cho tôi xem cái kia. Hởi kéo cửa kính, thò tay vào chọn: Cái này hả bác? Không - Người khách chỉ - Cái có hình con rồng kia kìa - Hởi lấy chiếc mặt dây chuyền đưa cho ông khách. Người khách rút chiếc kính lúp trong túi áo ra soi. Phơn đi từ dưới lên nhìn thấy ông khách cầm kính lúp soi, nói: Đồ giả đấy mà, có phải vàng thật đâu mà soi với mói. Ông khách khen: Thợ nào chạm con rồng này khéo đáo để. Hởi chỉ tay vào Phơn: Đấy, những thứ trong này toàn sản phẩm cùa cậu này làm ra đấy bác ạ. Ông khách nhìn Phơn suốt lượt từ đầu đến chân. Phơn ra vẻ không chú ý nhưng trong lòng hãnh diện, vờ sửa lại những thứ bày trong quầy. Người khách chợt hỏi: Cậu làm nhiều có biết vàng lá chè không? Phơn lắc đầu: Tôi làm thợ đã lâu, nhưng chưa nghe thấy ai nói vàng lá chè thế nào cả.

Nằm trong buồng, Hoàng Hưng An thức giấc, nghe chuyện đối đáp của người khách và thằng Phơn, lật màn ngồi dậy. Tiếng ông khách: Nó hình lá chè, có răng cưa xung quanh, giữa in hình hai con rồng chầu mặt trăng. Tiếng Phơn trả lời: Lưỡng long chầu nguyệt chứ gì? Có, nhưng làm gì có hình lá chè. Người khách hỏi: Thế cửa hàng ta có làm được không? Phơn đáp: Làm gì chả được, nhưng phải mang mẫu đến đây. Người khách nói: Mẫu thì không có, nhưng tôi có cái này. Nghe sột soạt tiếng mở giấy rồi tiếng thằng Phơn: Hình này ông in ở mẫu ra à? Tôi cũng không biết, người ta nhờ tôi tìm giúp. Tiếng Hởi: Chị gọi anh An dậy nhé! Tiếng Phơn: Có dậy cũng mù tịt, biết gì! Hởi rời khỏi quầy hàng đi vào buồng: Thì cũng phải dậy chứ! Sắp trưa rồi còn gì.

Nghe bước chân, Hoàng Hưng An vội chui vào màn, nằm xuống kéo chăn phủ kín đầu, lật người vào phía trong vờ ngủ. Hởi bước vào, gọi: Anh An, dậy đi. Không thấy đáp, Hởi bước tới vắt màn lên, lay vai: Anh An, dậy đi, có khách. Hoàng Hưng An vờ vươn vai, tay dụi mắt: Gì đấy? Hởi kéo chăn: Dậy đi, anh còn định ngủ đến bao giờ đấy? Hoàng Hưng An giằng lại: Ấy… ấy, người ta đang mặc quần đùi. Hởi đáp: Thì có sao đâu, dậy đi, để em gấp chăn màn cho. Hoàng Hưng An lầm bầm: Cứ để đấy thằng Phơn nó khắc làm, cô ra ngoài kia để tôi còn dậy mặc quần áo. Hởi giục: Anh nhanh lên, có ông khách muốn đặt hàng đấy! Nói rồi Hởi đi ra ngoài. Hoàng Hưng An bật dậy vơ vội cái quần. Chờ Hoàng Hưng An ra, Hởi vào gấp chăn màn. Đúng là đàn ông, cái gì cũng luộm thuộm. Căn buồng hẹp, thứ gì cũng nhét vào, quần áo vứt lung tung khắp nơi, hôi xì. Hởi chợt nghĩ bên nhà còn chiếc tủ bỏ không. Kê vào đây được đấy, để lúc nào nói với ông ngoại cho anh ấy mượn. Gấp chăn màn xong, Hởi tìm chổi quét nhà, cô lôi trong gậm giường ra toàn những thứ linh tinh, nào giấy, nào sổ sách, nào giày, dép, quăng mỗi nơi một chiếc…

Thằng Phơn đi vào thì thầm: Xong rồi, đặt tiền rồi. Hởi dừng tay quét: Cái gì xong? Phơn thì thào: Vàng lá chè, làm theo mẫu. Hởi lo lắng: Trông khó thế liệu em có làm được không? Dễ ợt! - Phơn thản nhiên đáp - Có điều muốn làm số lượng nhiều phải dùng khuôn, chạm bằng tay không đều, mất công lại hao vàng. Làm bằng vàng thật á? - Hởi hỏi. Phơn đưa tay bịt miệng Hởi: Nói khẽ khẽ thôi, không anh An nghe thấy lại chửi bố em lên bây giờ.

Thằng Phơn không giấu được chuyện gì, dài ngắn đều thì thọt kể hết với Hởi. Hôm xảy ra chuyện dưới nhà cụ, nó mang lộc về biếu ông đồ gàn, kéo Hởi sang nhà thầm thì. Nghe xong Hởi chép miệng: Anh em nhà ấy thế mà nát. Phơn đế thêm: Còn nhừ hơn cả tương Bần quê em. Nhưng càng nhiều chuyện xảy ra, Hởi càng nghĩ tới Hoàng Hưng An. Cô chịu đựng cả tính cắn cảu, cách cư xử không mấy tế nhị của An một cách vui vẻ. Đêm ngủ, cô mân mê chiếc dây chuyền giả kim; ngày thức, cô lân la, lấy lý do chạy sang cửa hàng nói chuyện với Phơn để gặp Hoàng Hưng An. Cô không hiểu thế nào là yêu, nhưng Hoàng Hưng An là chàng trai lần đầu tiên để lại trong lòng cô nỗi bâng khuâng, những vui buồn lẫn lộn. Thằng Phơn biết Hởi mê ông chủ nó, tự nguyện hạ cấp xưng em, làm người đưa tin, làm người vun xới. Thấy An không ưa Hởi, Phơn ra sức bàn vào, ở bên Hởi, nó khen Hoàng Hưng An có tính tự lập, có chí, có tầm nhìn xa trông rộng; khi cạnh Hoàng Hưng An, nó kể tốt về Hởi. Chị ấy sống biết điều, nấu ăn ngon, có tình, có nghĩa. Chị phải bạo dạn lên - Nó xui Hởi - Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén, khả năng đàn ông của anh An rồi sẽ phát triển! Đáp lại, Hởi giúp Phơn giặt quần áo, dọn dẹp nhà cửa, đi chợ mua hộ thức ăn, và đợi chờ bản năng đàn ông trong người mình thương thức dậy.

Khi yêu, hình như người ta dễ lụy, lụy để được yêu cũng là một cách. Dạo này Hởi chú ý đến ăn mặc hơn, chọn vải may liền ba bộ quần áo mới, đến tiệm uốn tóc làm mái rủ trước trán, tỉa lông mày, viền son cho bờ môi nhỏ lại. Tất cả chỉ vì muốn Hoàng Hưng An để mắt đến mình. Ông đồ gàn đoán ý, thương cháu, bớt hạch sách người thuê nhà hơn, bớt càu nhàu mỗi khi cháu gái sang bên ấy làm giúp. Nhớ hồi Hởi xin ông đi học, Hởi nói với ông: Sắp tới cháu muốn thi vào đại học. Ông đồ gàn giương đôi mắt kính lồi nhìn cháu: Bỏ học mấy năm rồi, sắp sửa đi lấy chồng còn học làm gì? Không, ông ngoại ơi, con gái bây giờ ba mươi tuổi mới nghĩ tới chồng con, ông ngoại cứ cho cháu đi, cháu học tại chức trên trường tài chính ngay thị trấn mình thôi mà, vẫn đủ thời gian chăm sóc ông ngoại.

Ông đồ gàn có tính lạ. Con trai con gái ông không thèm để ý. Nhưng với Hởi, đứa cháu ngoại xấu xí, ngốc nghếch, tuềnh toàng, tộc tuệch lại được nhận hết tình yêu thương, lòng trắc ẩn, tính vị tha từ ông. Khi đam mê quá, ông đổ tại cung hợp phúc trong cuốn lịch vạn niên. Ông yêu nó hơn cả tình ông cháu, gần với tình cảm của người đàn ông với người đàn bà. Chưa chết, ông đã dự liệu cho Hởi những gì còn lại của đời mình. Ông sợ rồi đến một ngày nào đó, ông không còn được nghe Hởi gọi: Ông ngoại ơi, ông ngoại ơi. Giọng con bé ngọt ngào lạ lùng, có ma lực cuốn hút, nó dịu dàng, đón ý, săn sóc ông thật ngoan hiền, chu đáo như một người vợ thảo. Nó khiến ông bớt đơn côi, cho nỗi lòng ấm lại. Bên ông, nó như bông hoa mảnh mai đang khoe sắc. Nào ai biết cuộc đời rồi sẽ ra sao. Cái chết là định mệnh bất biến, còn cuộc sống vô lường, con người như hạt bụi bị gió thổi cuốn đi, hạt nào rơi xuống đâu, bắt nguồn từ đấy một cây đời nhú mọc. Những lo lắng không đâu ùa vào tâm thức ông mơ hồ khôn tả. Cứ vậy, ông đồ gàn sống với nỗi niềm khắc khoải, với niềm vui nho nhỏ bằng tình yêu vô bờ. Nhiều khi ông lo cho đứa cháu gái như đấng cứu thế lo cho nhân loại, luôn sợ người đời lừa dối, phũ phàng, giày vò, mang đến cho nó niềm bất hạnh.

Hoàng Hưng An cầm vòi, tay kia lắc bình đựng nhiên liệu, chân đạp bễ hơi, “phịt… phịt… phịt…” xăng bốc hơi nồng nặc, Hưng An nghiêng đầu bếp, tay kia bật lửa, tiếng “bụp” nhỏ, xăng bén lửa bùng cháy, đỏ lòm, khói đen đặc. Hưng An điều chỉnh ngọn lửa, tập trung vào những mẩu quặng lấm tấm như những hạt vừng lổn nhổn để trên mảnh nồi vỡ màu gạch cua. Tiếng xè xè từng nhịp, những tia lửa tím ngắt trùm lên, mơn man, liếm láp, từng hạt kim loại quằn quại tan loãng, co tròn lại thành một giọt nước rực hồng, trong suốt, những vòng xoáy xoay tít, lấp lánh, Hưng An cho ngọn lửa tắt dần, dòng xoáy ngừng chảy, viên kim loại co lại, biến màu từ sẫm đỏ chuyển sang vàng rực, đông cứng, để lại chính tâm một miệng hút, lõm hình cầu. Hưng An dùng nỉa kẹp viên kim loại lên nhúng đột ngột xuống bát dung dịch. Tiếng “xèo” khô khốc, hơi bốc lên, sặc mùi hóa chất, Hưng An nhấc lên ngắm nhìn. Viên kim loại bóng lộn.

Người khách đứng cạnh chăm chú nhìn, hỏi: Đạt tiêu chuẩn chứ? Hoàng Hưng An lấy giẻ lau: Sáu tuổi! Rồi để viên kim loại vào đĩa cân, nhấc phiếu mẫu thả dần vào đĩa cân bên kia, cán cân nâng dần đến mức thăng bằng thì dừng lại. Sao anh không mua lấy cái cân điện tử? - Người khách hỏi, vẻ không tin tưởng. Tôi muốn mua nhưng chưa có tiền - Hoàng Hưng An thật thà - Nhưng ông yên tâm, cân này chính xác lắm! Nếu không tin ông mang đi cân thử - Hoàng Hưng An đưa viên kim loại cho ông ta - Hai đồng rưỡi. Người khách cầm viên kim loại lên tay đi lại bàn uống nước ngồi xuống. Hưng An lấy khăn lau tay vừa đi vừa nói: Bước đầu tôi sẽ chế thử một cái, ông xem xong nếu đạt thì làm tiếp. Nhưng tôi có một yêu cầu. Người khách đặt viên kim loại xuống bàn: Anh yêu cầu gì? Tôi muốn lấy công bằng vàng. Được, tôi sẽ giả bằng vàng, nhưng bao giờ thì được? Hoàng Hưng An suy tính một lúc rồi nói: Ông cho tôi ba tuần, lâu vì còn phải thuê thợ chế tạo khuôn. Người khách giở tờ giấy vẽ mẫu ra chỉ vào đầu con rồng: Anh nhớ nhắc thợ làm khuôn lưu ý đến mắt con rồng, và những cái râu của nó. Thôi, bây giờ anh viết giấy nhận vàng đi.

Hoàng Hưng An xé tờ giấy trong cuốn vở học sinh ra viết: Ông tên là gì? Quách Lâm Hùng. Anh cứ viết nhận của ông Hùng hai chỉ rưỡi vàng sáu tuổi rồi kí tên vào là được. Hưng An hí hoáy viết. Chợt người khách nói: Anh nhớ ghi cả số điện thoại vào. Hoàng Hưng An ngẩng lên: Tôi chưa lắp điện thoại. Thế thì phải lắp đi, có gì cần trao đổi rất tiện. Vâng! - Tôi biết thế, để sau đợt này tôi sẽ lắp. Lắp ngay đi - Người khách khuyên - Cửa hiệu cửa hàng phải có điện thoại, có hóa đơn đàng hoàng, khách vào mua bán mới tin tưởng. Hoàng Hưng An đưa cho người khách tờ giấy biên nhận, ông ta xem qua rồi đút vào túi, đứng dậy bắt tay: Tạm biệt. Ra tới cửa người khách nói thêm: Chữ tín quý hơn vàng. Ba tuần nữa tôi đến. Hoàng Hưng An đáp: Vâng, chào ông.

Hoàng Hưng An quay lại cầm viên vàng trên tay vê vê, chữ tín quý hơn vàng. Câu nói như một khẩu hiệu. Đúng rồi, trước tiên phải là tín, có tín mới giữ được mối làm ăn. Nhưng đồng thời trong tâm trạng Hoàng Hưng An lại nảy sinh sự lo lắng. Mai phải về Hà Nội đặt khuôn. Chợt nghĩ đến Hoàng tiên sinh. Có lẽ phải về quê trước? Hưng An tự nhủ. Chắc ông ta biết loại vàng này và đặt khuôn ở đâu. Hoàng Hưng An mở tờ giấy. Đó là kiểu hình căn ke bằng giấy than sang, đường nét khá rõ. Nếu công việc hoàn thành và người khách làm số lượng nhiều, có lẽ mình có quý nhân phù trợ thật. Phơn ơi - Hoàng Hưng An gọi. Thằng Phơn từ dưới nhà đi lên: Anh bảo gì em? Mày làm gì dưới ấy? Phơn đáp: Em múc nước cho chị Hởi giặt chăn màn quần áo. Gớm, chả như hồi em làm trên Hà Nội, quần áo người ta thơm nức mũi. Thôi đi - Hoàng Hưng An gắt: Sao mày cứ phiền người ta thế? Chị Hởi chứ ai là người ta mà anh nói thế? Anh xuống mà xem, chăn màn bẩn thỉu, quần áo chất đống, mặc đi mặc lại mấy lần. Thế sao mày không giặt? Hoàng Hưng An hỏi. Thằng Phơn đáp: Này, em lên đây làm thợ chứ không phải lên làm thằng hầu của nhà anh đâu đấy. Hoàng Hưng An trừng mắt nhìn, nhưng lý của nó nói đúng. Ngoài ăn uống, lương lậu của nó mình chưa trả đồng nào. Hoàng Hưng An đưa cho nó viên kim loại: Phơn xem đây có đùng là vàng sáu tuổi không? Phơn cầm đưa lên răng cắn thử: Đúng đấy anh ạ! Hoàng Hưng An hỏi: Sao mày biết? Phơn đáp: Thế hồi xưa không có hóa chất người ta xem tuổi vàng bằng gì? Em học cái này từ Hoàng tiên sinh đấy! Nói xong Phơn hỏi: Anh làm hợp đồng chưa? Hoàng Hưng An đáp: Hợp đồng miệng, nhưng trước hết phải làm thử một cái đã, được ông ta mới làm tiếp. Phơn nói: Thế là hên rồi, đâu như cái thằng bị thiến sót chết tiệt kia hẹn hò rồi không thấy mặt.

Nghe Phơn nhắc đến Bình sót, Hoàng Hưng An bực mình. Cái thằng hàng tháng nay không thèm vác mặt lên, hẹn với hò, làm nó bẽ mặt với gã thợ chuyên săn lùng vỏ đồng hồ mạ vàng. Vừa nghĩ đến thì gã thợ đồng hồ xuất hiện, vai khoác túi bạt, nhe mấy răng cửa thưa như răng chuột: Thế nào ông em, có hàng chưa? Phơn cười: Tít rồi! Anh An và anh bị xơi quả lừa rồi. Hoàng Hưng An nói: Bác thông cảm với em, em cũng chỉ muốn làm cầu giữa kiếm tí màu, nhưng chưa thấy nó lên. Gã thợ đồng hồ ngồi xuống tự nhiên rót nước uống: Chắc có thằng nâng tay trên rồi. Lẽ ra nghe thấy em phải xuống áp sát luôn. Thời buổi này, hé ra có thằng khác chộp ngay! Hoàng Hưng An nói: Thằng ấy không đến nỗi đâu, cùng đi lính với nhau một ngày, hôm họp đồng ngũ nó còn ủng hộ năm trăm nghìn chiêu đãi bọn em bét nhè. Gã mua vỏ đồng hồ cười khẩy: Bạn bè khác, đừng kết chuyện làm ăn vào với tình bạn, ông tổ của Tư bản luận nói rồi, đại loại như thế này: nếu đứng trước lợi nhuận 300% thì con cũng sẽ sẵn sàng cần dao giết bố. Hoàng Hưng An nhìn gã: Gớm, anh nói mà nghe đến khiếp. Để thư thả em xuống gặp nó xem thế nào. Gã thợ đồng hồ rút trong túi ra mấy cái vỏ vàng chóe: Có thì nhắn anh lên, anh không để em thiếu đâu mà lo, mẫu mã em đưa anh hàm lượng khá cao, mấy thằng khựa thích lắm! Hoàng Hưng An hỏi: Anh có biết công thức tách vàng không? Gã thợ đồng hồ đáp: Anh chịu! Tụi Tàu giữ bí mật lắm, bọn chuyên chế vàng Hà Nội mà còn giơ tay hàng, anh làm sao biết được - Gã đứng dậy cáo từ - Chào hai em, anh lượn đây, ra mấy thợ bờ-la-hiên xem có kiếm được cái vỏ nào không.

Chờ gã thợ đồng hồ đi xa, Hoàng Hưng An dặn Phơn: Mày đừng có ba hoa với nó về việc làm vàng lá chè nhé! Phơn khó chịu: Anh làm em cứ như cái loa thị trấn An Phúc không bằng. Hoàng Hưng An cười: Thì tao dặn trước, mà có cái gì mày chả tô tô với cái Hởi. Thằng Phơn cãi: Chị Hởi khác, anh đừng so sánh. Khác là khác thế nào? - Hoàng Hưng An hỏi. Khác thế nào anh đi mà hỏi chị Hởi. Đáp xong thằng Phơn chạy xuống dưới, gào rõ to: Chị Hởi ơi, lên anh An bảo cái gì này.

Hởi từ dưới chạy lên, mặt bết mồ hôi, một bên vạt áo ướt sũng: Anh An bảo gì em ạ? Hoàng Hưng An lúng túng, không thể tung ra một lời quá đáng với một người đang vô tư làm giúp mình. Hoàng Hưng An nói: Mai tôi đi vắng mấy hôm, Hởi giúp tôi trông nom nhà vửa, thằng Phơn tuy vậy nhưng tuềnh toàng lắm. Hởi cúi mặt đáp: Vâng ạ. Anh còn dặn em gì nữa không? Hoàng Hưng An ngập ngừng: Cảm ơn Hởi hôm nọ đã mang lễ xuống thắp hương cho bố tôi. Hởi kéo vạt áo cắn: Sao anh An hôm nay khách sáo thế? Vừa lúc có người vào mua hàng. Hởi nói: Thôi, em xuống giặt nốt đây, anh bán hàng đi. Lúc vào quầy Hưng An còn nghe tiếng Hởi nói với thằng Phơn vọng lên: Phơn ơi, phơi hộ chị cái vỏ chăn. 

22. Ông Bí thư chi bộ khu đưa cho Hưng Mạnh tấm giấy mời họp còn dặn: Chú nhớ đến dự đấy, triển khai công tác tăng cường trật tự an ninh đường phố mà thiếu công an khu vực, dân không phục. Như chú biết đấy, khu A rộng, dân cư đông đúc, đủ các thành phần, mọi thứ phức tạp, đồng chí Trưởng khu nay ốm mai đau, phó khu chưa có. Nhiều ý kiến đảng viên đề nghị chi bộ tìm người khác thay, hôm nay anh em chúng tôi muốn đưa vấn đề này cho dân bàn, đề cử xong rồi tiến hành bầu. Hưng Mạnh đáp: Thế các bác đã tìm được người thay chưa? Ấy! - Ông Bí thư khu A nói - Dự kiến rồi, nhưng để bảo đảm tính dân chủ cứ để bà con giới thiệu. Hưng Mạnh nói: Bác yên tâm, cháu sẽ xuống mà! Ông Bí thư chi bộ thanh minh: Tối nay thứ bảy, không đến sợ các chú nghỉ sớm. Chú Mạnh thông cảm nhé! Hưng Mạnh tiễn ông ra cửa: Thì cũng là trách nhiệm của chúng cháu mà!

Chia tay ông Bí thư, vào nhà, Hưng Mạnh gieo người xuống ghế mặt thừ ra. Suốt từ hôm giỗ bố, mấy tháng vừa rồi Thắm bận ôn thi học kỳ, hôm trước nhắn: Thứ bảy này em lên, anh dẫn em đi xem thị trấn An Phúc nhé! Không biết để Thắm ở nhà với mẹ và Minh Minh cô có cảm thông không? Họp dân dề dà lắm, báo họp bảy giờ, chắc chín giờ mới khai mạc, tan họp đã mười một, mười hai giờ đêm rồi còn đi chơi đâu nữa. Anh dự định cơm nước xong, tối đưa Thắm lên đầm sen chơi. Anh sẽ chỉ cho cô những bãi cỏ mịn màng. Bây giờ không còn bò kéo xe, chắc những bãi cỏ ấy tốt xanh rờn...  Nhưng công việc vẫn là công việc, công an khu vực là người gần dân nhất. Anh hiểu vai trò của mình khi xuất hiện trước quần chúng, ngoài nhiệm vụ giúp đỡ, bảo vệ dân, còn là hiện thân của đạo đức và pháp luật, của lòng nhân đạo và tinh thần trách nhiệm. Kể ra, vắng anh, các đồng chí cán bộ khu phố vẫn làm tốt vai trò của mình. Nhưng như thế anh sẽ áy náy. Hưng Mạnh nhớ ngày bé bố nói: Có những việc cần làm, nếu không thực hiện sẽ phải ân hận suốt đời. Hưng Mạnh nhìn lên đồng hồ, đã hơn bốn giờ. Đành phải nhờ Minh Minh ra bến đón Thắm vậy. Hưng Mạnh thu xếp tài liệu trên bàn, khóa cửa phòng làm việc đi về nhà.

Minh Minh đang nấu cơm, thấy anh về, hỏi: Thế chị Thắm đâu anh? Hưng Mạnh nhăn nhó: Anh phải đi họp rồi, chốc nữa em ra đón chị Thắm hộ anh. Minh Minh nói: Thì anh ra đón chị về tranh thủ ăn cơm rồi đi họp đã sao? Hưng Mạnh cởi quần áo ngoài vắt lên dây phơi: Không được, bác trưởng khu ốm, anh phải đến sớm xem tình hình thế nào, cần thì đi đôn đốc từng nhà đến họp. Minh Minh tỏ ra thông cảm: Dân ngoài phố lười bỏ cha, chỉ mải làm ăn, nhưng gặp chị Thắm em biết nói thế nào? Hưng Mạnh múc nước dội ào lên người: Thì em lựa lời nói hộ anh. Thế mẹ đâu em? Minh Minh đáp: Mấy bà trong hội lễ đến rủ lên chùa Cấm rồi - Cô tựa vào thành giếng, khuôn mặt tư lự, giọng nhỏ lại - Từ hôm xảy ra chuyện em thấy mẹ khác thế nào ấy, năng đi chùa lắm, hôm nọ còn dắng với em sẽ may áo nâu sồng. Lúc nào gặp mẹ, anh lựa lời khuyên mẹ một câu. Hưng Mạnh ngồi xuống: Em kỳ hộ anh cái lưng. Minh Minh lấy viên đá kỳ lưng cho anh. Đưa cho em bánh xà phòng thơm - Minh Minh bảo. Cô xát một lượt xong múc nước dội - Khiếp, anh lười hay sao mà ghét bở như mùn thớt thế này, bẩn thế mà chị Thắm cũng chịu được. Hưng Mạnh không đáp mà nói theo ý nghĩ của mình: Con người ta khi bế tắc thường tìm đến cõi tâm linh để giải thoát tư tưởng, mẹ lên chùa cũng có cái tốt. Cứ để mẹ tham gia cùng các bà trong hội lễ. Lấy tín tâm để an tâm cũng là một phương pháp chữa bệnh trầm uất đấy. Nói xong Hưng Mạnh đi vào nhà tắm thay quần áo.

Minh Minh rút chiếc khăn đưa cho anh: Anh là công an mà cũng duy tâm nhỉ. Hưng Mạnh cầm khăn vò tóc cho khô: Anh không tin có thần thánh, ma tà. Thần thánh cũng do con người dựng lên mà thành, cũng như ma quỷ người ta tưởng tượng ra mà có. Em có biết trên đời người ta sợ nhất cái gì không? - Hưng Mạnh chợt hỏi. Minh Minh ớ người ra: Thế theo anh? Hưng Mạnh đáp: Con người ta sợ nhất chính là cái không có gì - Thấy em gái ngơ ngác chưa hiểu, Hưng Mạnh giải thích - Bây giờ em cứ ra vệ đường, lấy mấy que hương cháy dở cắm lên một mô đất mà xem, sẽ có khối người đi qua đấy sợ sệt thậm chí còn ném tiền, thắp hương khấn vái. Với họ nơi ấy có ma quỷ, có hồn người chết quẩn quanh đâu đó. Nếu gần đấy có một cây đa hay cây gạo, anh bảo đảm người ta sẽ lập miếu thờ. Rồi một đồn mười, mười đồn trăm, sẽ có không biết bao nhiêu người từ xa về đấy cầu khấn.

Thế theo anh mình cúng giỗ ở nhà cũng thế à? - Minh Minh dẩu mồm lên hỏi. Hưng Mạnh đáp: Không! Giữa hai việc đều là thờ cúng, nhưng mục đích và ý nghĩa khác hẳn. Một đằng cụ thể và một đằng huyễn hoặc. Anh nhớ hồi anh còn nhỏ bố thường nói: Con người ta có tổ tông, ngày giỗ, ngày tết, làm cỗ thắp hương là để nhắc nhở con cháu nhớ về cội nguồn, đến những người đã khuất. Còn như lên chùa. vào đền, người ta hóa thân vào cõi vô thực, đặt niềm tin vào một đấng siêu hình nào đó. Trong tâm thức, cái vô hình vô ảnh kia, mang một sức mạnh huyền bí, vô song, trở thành lực lượng chở che, cứu giúp, chống lại những cám dỗ, xoa dịu những nỗi đau, san sẻ sự cô đơn, tuyệt vọng, mong giải thoát những u uất trong lòng, đó là chỗ dựa tinh thần khi con người ta bị bế tắc, bị mắc bệnh trầm kha. Mà thôi - Hưng Mạnh bảo em - Để lúc khác anh em mình sẽ nói chuyện tiếp còn bây giờ anh vào mặc quần áo chuẩn bị đi đây.

Hưng Mạnh chọn bộ quân phục mới nhất. “Gặp nhau nhìn quần áo, tiễn nhau nhìn tâm hồn”. Dẫu sao hôm nay anh cũng đứng trước nhân dân, luộm thuộm sẽ bị đánh giá thiếu tôn trọng. Hưng Mạnh đưa tay xoa cằm, vừa cạo hôm qua hôm nay đã thấy nham nháp, anh lấy dao cạo râu lia một lượt. Có đội mũ và đeo ca vát không nhỉ? Hưng Mạnh cầm mũ lên nhưng rồi treo trả lại. Đội mũ và đeo ca vát trông nghiêm túc quá. Trong bộ quân phục phẳng phiu, Hưng Mạnh trở nên cứng rắn, dáng cao vai vuông. Minh Minh nhìn anh trai tự hào. Đẹp trai thật, thảo nào chị Thắm mê tít. Mấy đứa bạn học cùng Minh Minh mỗi khi gặp nhau thường trêu: Tao chỉ ước được làm chị dâu mày. Cả An Phúc có mỗi chàng đẹp trai nhất thì lại bị gái Hà Nội bỏ bùa mê.

Chị Thắm cũng đẹp chứ, kém gì đâu! Khuôn mặt trái xoan ưa nhìn, hình trái lê, tóc dài, da giấy mỏng tang, mịn màng, phơn phớt như có một lớp phấn hồng phủ lên, đôi mắt đen láy, cái nhìn sâu thẳm, nét đẹp không lộ liễu, phô trương mà thầm kín, thùy mị như bông hoa cúc mộc, càng ngắm càng toát lên vẻ thanh cao, trang nhã. Mới gặp nhau có một lần, nhưng hai chị em tỏ ra rất hợp nhau. Minh Minh giục: Anh chị cưới nhau đi. Thắm cười: Bao giờ học xong, ra trường có công ăn việc làm ổn định xong chị mới lấy chồng. Nhỡ lúc ấy chị chê anh em thì sao? - Minh Minh thì thầm. Thắm cốc yêu: Có anh Mạnh chê chị thì có, con gái thời nay tìm được người như anh trai em là cả một ước mơ đấy! Minh Minh ôm vai chị: Gớm, chị cứ nói thế, anh Mạnh mà nghe thấy sướng bay lên tận mây xanh đấy. Hôm xảy ra chuyện hai anh lớn cãi cọ, đánh nhau, sợ Thắm buồn vì hoàn cảnh gia đình mình, Minh Minh hỏi: Chị thấy hoàn cảnh gia đình em thế chị có chán không? Thắm đáp: Gia đình nào chẳng có chuyện hả em, có cái không lớn thì nhỏ. Anh Mạnh đã nói trước với chị, nhưng không ngờ nó trầm trọng hơn chị tưởng. Câu nói của Thắm như một lời buông lửng, không hiểu sao Minh Minh lo cho tình yêu của anh trai, anh ấy hiền lành, nhu mì, nhà mình lại nghèo. Con gái Hà Nội nổi tiếng thanh lịch. Biết đâu, rồi một ngày nào đó chị Thắm sẽ thay đổi.

Bỗng có tiếng “bộp”, một cục đất rơi xuống. Minh Minh giật mình, đưa mắt nhìn quanh. Ai nhỉ? Một cục đất nữa từ hướng vườn bay đến. Minh Minh lên tiếng: Anh Tỉnh đấy phải không? Tỉnh còi từ sau bếp đi lên, hai tay giấu phía sau: Bắt gặp em đúng lúc tương tư nhé! Minh Minh nói: Tương tư gì! Sao hôm nay anh về sớm thế? Tỉnh còi ngó vào bếp: Bu đâu rồi em? Minh Minh đáp: Mẹ em lên chùa rồi. Tỉnh còi chìa gói nhỏ đưa cho Minh Minh: Cho em này. Minh Minh hỏi: Cái gì thế này? Tỉnh còi đáp: Thì em cứ cầm lấy! Minh Minh mở gói giấy, cầm lên, đó là chiếc áo khoác màu hoàng yến, Minh Minh xuýt xoa: Chao ơi, đẹp quá! Tỉnh còi hỏi: Em có thích không? Thích chứ! - Minh Minh đáp - Ở trường con bạn em cũng có một cái màu xanh. Nhưng sao anh lại mua cho em? Tỉnh còi đáp: Với em, cái gì anh cũng không tiếc. Hôm nào anh vào con đề 33 anh sẽ mua tặng em một cái dây chuyền. Minh Minh xịu mặt: Lại đề đóm, anh không bỏ chơi đề đi chẳng có đứa con gái nào thèm lấy anh đâu. Tỉnh còi nhìn Minh Minh đăm đăm: Anh chơi toàn thắng thôi, anh tính chuẩn lắm. Minh Minh gói lại chiếc áo: Em trả cho anh này! Sao? - Tỉnh còi hỏi - Vừa bảo thích cơ mà? Minh Minh lắc đầu: Bao giờ anh không chơi đề nữa thì em nhận. Tỉnh còi phân bua: Đây có phải tiền đề đâu. Minh Minh nhận đi, anh mua ở tận sân bay đấy! Minh Minh dứt khoát ấn vào tay Tỉnh còi: Tiền nào mà chả là tiền. Nhưng em nói rồi, bao giờ anh không chơi đề nữa thì em nhận. Thôi, anh về đi để em còn đi tắm, tắm xong em còn ra bến đón chị Thắm. Ơ kìa, anh không nghe em nói gì à?

Tỉnh còi lủi thủi ôm gói quà đi. Nó biết, có nài nỉ cũng bằng thừa. Minh Minh ghét Tỉnh còi chơi đề, không ưa việc nó lên làm bảo vệ sòng bạc cho Vĩnh Hưng. Gần mực thì đen gần đèn thì rạng. Nó biết Minh Minh không phải không thích quà, mà Minh Minh muốn dùng cách ấy như một thứ vũ khí để bắt nó rời khỏi sự mê muội. Tỉnh còi không bị cờ bạc nhuộm, nhưng nó ước mơ trúng một con số đề hàng tỉ rồi dừng lại. Lúc ấy nó sé bán nhà trong xóm, mua nhà mặt phố mở cửa hàng, có tiền, có nhà, có công việc đàng hoàng, nó sẽ cưới Minh Minh… Nhưng cái ước mơ một ăn bảy mươi dường như vô tận, toàn “húp nước suýt” cả. Nhưng nó không dừng lại được, những số đôi, số kép, quẩn quanh, níu vào tim óc, ngấm vào máu, chảy trong huyết quản, ngoài những lúc làm việc, khi thức tính toán, đêm nằm những con số chập chờn nhảy múa quanh giấc ngủ. Tỉnh còi ra sau bếp ngồi xệp xuống bờ vườn, bứt cọng cỏ đưa lên miệng nhai.

Tiếng nước từ buồng tắm dội ì oạp vọng tới. Mắt sáng rực, Tỉnh còi đứng lên, nhìn tứ phía không một bóng người, tất cả thanh vắng, đôi tiếng chim gù nhau trên bụi tre vẳng lại, con chó Mực nằn ve vẩy đuôi. Tỉnh còi ngoắc chiếc túi lên mấu tre, khom người đi về phía giếng, thận trọng như một chú bé chơi trò trận giả.

Tiếng hát chim sáo của Minh Minh lẫn trong tiếng dội nước như âm thanh khêu gợi. Người Tỉnh còi bừng lên cảm giác lạ, hơn cả sự tò mò là nỗi khát thèm râm ran như kiến bò khắp người. Tỉnh còi thấp người, tiến sát tới, ghé mắt nhìn qua khe liếp hở. Thân hình thiếu nữ hiện ra trước mắt nó. Một cơ thể vừa được tạo hóa hoàn chỉnh, những dòng nước trong lành chảy từ bờ vai xuống, lách qua những đường cong rồi dịu dàng ve vuốt đám lông mềm mại, toàn thân cô gái bừng sáng như viên bạch ngọc được đẽo gọt theo tượng mẫu Bạch nữ. Không một vết tì ố, không một chút gợn, trắng trong, tinh khiết. Vô tư, cô gái đưa bàn tay xoa khắp cơ thể, nâng bầu vú tròn trịa, thây lẩy rồi nhẹ vuốt bờ vai rồi xuôi xuống bờ hang, một chút ánh sáng lọt qua hai bắp đùi, từ nơi ấy, hiện ra một nụ hoa vừa bắt đầu hé cánh… Người Tỉnh còi run lên, cổ họng giật giật, máu trong người tưởng chừng như bốc lửa…

“Minh ơi, Minh ơi, bỏ nhà đi đâu mà vắng tanh vắng ngắt thế này?” - Có tiếng gọi, rồi lẹp kẹp tiếng dép lê làm Tỉnh còi giật bắn người, lủi nhanh về phía sau, cầm túi, nhẹ nhàng nhảy qua hàng rào về nhà mình. Tiếng Minh Minh: Con đang tắm. Mẹ từ trên nhà đi xuống: Thế chị Thắm đâu, anh Mạnh đi đón chưa về à? Cơm nước thế nào, xong rồi chứ? Minh Minh từ nhà tắm đi ra, tay bê chậu quần áo: Gớm, mẹ hỏi gì mà hỏi lắm thế? Cơm con nấu xong rồi, tí nữa đi đón chị Thắm, tạt qua chợ mua ít rau thơm nữa là xong. Thế thằng Mạnh bận gì mà không đón nó? - Mẹ hỏi. Minh Minh đặt chậu quần áo xuống: Anh Mạnh bận họp, anh ấy dặn chốc nữa mẹ lựa nói cho chị Thắm thông cảm.  

23. Bếp đèn cồn cháy sáng trắng, chiếc bình pha lê chứa dung dịch màu đỏ đang sôi, hơi tỏa bốc mùi nồng nặc. Dưới đáy bình, vàng lỏng ngưng tụ thành ngấn, bọt sủi tăm, từng chuỗi bong bóng nhỏ nổi lên rồi tan nhanh. Hải Âu quàng khăn, bịt khẩu trang, chăm chú theo dõi: Đun thêm hai giờ nữa, khi nào loãng thành nước, màu vàng đều là được. Ngồi bên, Vĩnh Hưng sốt ruột: Sao lâu thế, bọn khựa cũng phải làm thế này à? Không! - Hải Âu đáp - Các nước tiên tiến tách vàng bằng máy điện phân. Vĩnh Hưng nói: Thế sao mình không mua mà làm? Hải Âu cười khùng khục: Anh tưởng máy phân kim rẻ như cái xe 81 của anh đấy à? Vĩnh Hưng hỏi: Khoảng bao nhiêu tiền? Hải Âu đáp: Có thể mua được cả thị trấn An Phúc này, anh có tiền mua nổi không? Vĩnh Hưng lặng thinh. Nói thế có bằng đánh đố, nhưng chiết xuất theo kiểu này vất thật. Vất hơn cả đánh bạc mà lại còn mùi nữa. Vào sới, cái bát úp cái đĩa, nhấc lên lắc lắc rồi mở ra, số đỏ, ăn đủ! Nhưng có vất cũng thấy sướng, cú này một tên trúng hai đích, quật ngã thằng Bình sót, cắt cầu làm ăn của Hưng An là thỏa mãn rồi.

Bao giờ thằng Seo Quây về? - Vĩnh Hưng đột ngột hỏi. Hải Âu trả lời mắt không rời chiếc bình: Nghe hắn nói về chứ biết bao giờ. Nhưng hắn nói với em kỳ này mang theo vài trăm triệu về luộc dân chẵn, lẻ An Phúc một trận. Vĩnh Hưng sầm mặt, cười nhạt: Về luộc hay lấy lí do về gặp em? Hải Âu cau mặt: Anh nói thế là có ý gì, ghen hả? Vĩnh Hưng không đáp. Không hiểu sao từ ngày gặp Hải Âu, nó bỗng có ác cảm với Seo Quây. Mặc dù nó và thằng Seo Quây chơi với nhau đã lâu và giữa nó với Hải Âu mới tiến tới đoạn góp vốn găm hàng phân kim. Nhưng mỗi khi nhắc tới Seo Quây, Vĩnh Hưng khó chịu ra mặt. Nó luôn tưởng tượng bàn tay thằng Seo Quây ve vuốt đàn chuột và cách làm tình đến chóng mặt trên thân thể Hải Âu. Được rồi, mẹ kiếp! - Vĩnh Hưng buột miệng chửi đổng - Cứ để cho thằng khựa rởm về đây xem mèo nào cắn mỉu nào? Dẫu có phải dốc túi tôi cũng bảo bọn đàn em dạy cho nó một bài học! Hải Âu quay ra, ngạc nhiên vì thái độ của Vĩnh Hưng, ả không hiểu vì sao thằng này cay cú với Seo Quây đến vậy.

Hải Âu tỏ ra rất bản lĩnh, nắm chủ động, thêm nữa phần lép về thuộc về Vĩnh Hưng, vốn còi, kỹ thuật không có. Tuy vậy, Hải Âu kiềng Vĩnh Hưng, lối tiếp xúc với dân anh chị và cách dằn mặt Bình sót làm cho ả ngại. Khi bàn bạc góp vốn canh ty và chia lợi tức, ả công bố bù cho Vĩnh Hưng mười lăm phần trăm địa bàn “sân nhà”. Như vậy tính ra Vĩnh Hưng nắm ba lăm phần trăm, còn Hải Âu sáu lăm phần trăm. Theo luật hùn cổ phần, Hải Âu là “bà chủ”. Hai đứa thống nhất trả công cho Tỉnh còi không phẩy năm phần trăm tổng giá trị lợi tức của từng đợt. Cho Tỉnh còi chịu trách nhiệm làm cầu nối trung gian giữa tụi nó và Bình sót. Tỉnh còi chấp nhận phần khó khăn nguy hiểm nhưng chỉ bậm bục trong lòng chứ không dám ra mặt. Khi bàn tới địa điểm phân kim, cả bọn thống nhất dùng nhà Tỉnh còi, nơi đó gần cánh đồng, hẻo lánh, ít ai để ý, mà khi nấu, không chừng hơi a xít bốc lên dễ “lạy ông con ở bụi này”.

Nhưng trong cái may có cái rủi. Từ hôm bị Hoàng Hưng An đuổi, Hương Mơ mang nỗi hận, công khai từ bỏ ý định làm vợ Vĩnh Hưng, Hương Mơ nói thẳng: Chui vào gia đình anh có ngang bằng tù giam lỏng. Khi biết Vĩnh Hưng lập mối làm ăn với Hải Âu, Hương Mơ càng tỏ rõ thái độ. Hương Mơ không ghen nhưng không thích bị lép vế. Tình cảm giữa Vĩnh Hưng và Hương Mơ nhạt hoẹt. Hương Mơ gọi thợ đến, cho lắp cánh cửa sắt ngăn đường lên cầu thang, tự cầm chìa khóa. Từ đấy, tầng dưới biệt lập, lối đi duy nhất vào hang trong ngõ hẹp. Nhưng món lợi từ sòng bạc thì Hương Mơ không muốn bỏ nên vẫn cho Vĩnh Hưng duy trì tổ chức đánh bạc để thu tiền hồ.

“Anh Hưng đưa cho em cái khay thủy tinh” - Hải Âu gọi, Vĩnh Hưng mở tủ lấy chiếc khay đưa cho ả. Hải Âu đổ dung dịch ra khay. Dòng dung dịch đặc quánh, hơi a xít nặng quẩn trên mặt rồi từ từ bốc lên. Vĩnh Hưng nghiêng mặt tránh mùi. Cứ ngửi mãi hơi này chắc ruỗng phổi mất, nhưng ánh vàng lấp lánh hoa mắt khiến nó quên ngay. Hải Âu cầm dĩa nhấc miếng vàng ra khỏi khay, nhúng vào nước rửa sạch rồi cho lên cân. Con số trên thang cân báo lượng vàng xấp xỉ mười chỉ. Vĩnh Hưng nhẩm tính rồi reo: Thắng to rồi, trừ vốn, lãi năm chục phần trăm. Hải Âu lắc đầu: Qua lửa còn hao nữa, tính bốn mươi phần trăm là vừa. Như vậy cũng được rồi, buôn gì cho lại! - Vĩnh Hưng nói - Chỉ cần thằng Bình sót cung cấp cho mình đều hàng là được. Hải Âu cầm giẻ lau miếng vàng rồi đưa lên môi hôn: Miễn là anh đừng lộ cho thằng Tỉnh còi biết, lòng tham dễ làm cho người ta hoa mắt. Nghe Hải Âu dặn, Vĩnh Hưng cảm thấy ái ngại. Từ trước đến nay, không chuyện gì nó giấu Tỉnh còi. Tuy không cùng mẹ nhưng từ bé hai thằng đã bú chung một bầu ti. Dầu vậy, xét cho cùng Hải Âu có lý. Tỉnh còi nói năng bừa bãi lại không ưa Hải Âu. Đéo hiểu sao cứ nhìn mặt nó tao ghét - Tỉnh còi nói - So sắc đẹp, con Hương Mơ mười phần con Hải Âu không được năm. Vĩnh Hưng không thích lối so sánh ấy, Hương Mơ đẹp thật, óng ả, mũm mĩm như một con búp bê, nhưng tính khí lăng loàn, bạ đâu nói đấy, văng tục như hát hay. Còn Hải Âu tính cách mạnh, khoáng đạt và đặc biệt nhanh nhạy trong lối làm ăn. Nghe Tỉnh còi nói, nó cười khẩy: Mày chưa nhìn thấy đàn chuột trên hai bắp đùi của nó thôi, dữ dội và khêu gợi. Con này mà làm tình, mỹ mãn!

Anh mời em đi uống cà phê, mừng thắng lợi đầu tiên. Vĩnh Hưng đề nghị. Hải Âu đút miếng vàng vào ngực áo: Anh không sợ Hương Mơ ghen à? Vĩnh Hưng nhún vai, hát: Tình là tình nhiều khi không mà có. Tình là tình nhiều lúc có như không - Nó đứng dậy, vịn vai Hải Âu: Bây giờ anh chỉ còn có em thôi, em mà xua đuổi anh nữa thì anh tự tử. Hải Âu đẩy nó ra: Thôi đi, chuột của em có răng đấy! Vĩnh Hưng cười khà khà: Em có chuột thì anh có mèo.

Quán cà phê 52 vắng khách, ông chủ quán nằm trên ghế sô pha, tờ báo Thể thao căng trước mắt, chiếc áo ghi-lê màu lòng tôm cởi ra được nghỉ ngơi trên móc gương, cạnh đó là tạp chí và các tờ báo được treo sát tường. Mải đọc, Vĩnh Hưng và Hải Âu bước vào trong ông mới biết. Chú Hưng đấy à? - Ông chủ quán ngồi dậy, hơi ngạc nhiên vì người đi cùng Vĩnh Hưng là một cô gái lại chứ không phải Hương Mơ. Nhưng rất nhanh, ông lấy lại vẻ mặt thường ngày, cẩn thận gấp tờ báo. Mời cậu và cô vào uống nước. Vĩnh Hưng vừa kéo ghế cho Hải Âu vừa hỏi: Sao hôm nay vắng thế ông? Chủ quán cà phê 52 đứng trước gương, nhấc chiếc áo gi-lê màu lòng tôm, cong ngón tay búng hạt bụi đậu trên vạt áo, rất điệu đà lồng vào người, cài cúc, đưa tay sửa cái ca-vát rồi mới quay lại trả lời: Cũng phải có hôm này hôm khác chứ cậu. Vắng, nhưng từ sáng điểm mặt, được cái khách quen vẫn như mọi bữa, chỉ thiếu mỗi cậu và cô đây! Hải Âu suýt phì cười vì cách khoe khéo của ông. Chủ quán cà phê 52 đưa bàn tay vuốt lại mái tóc, tiến đến, nghiêng người điệu nghệ: Cậu Hưng vẫn dùng thế chứ? Còn cô dùng gì tôi xin sẵn sàng phục vụ? Vĩnh Hưng nhìn Hải Âu: Em uống đen hay sữa? Hải Âu đáp: Đen cho tỉnh, đêm qua dậy sớm quá, bây giờ mắt cứ ríu lại. Vĩnh Hưng bảo chủ quán: Ông cho vào thuốc và hai đen đá. Ông chủ quán lui gót, Hải Ân dặn thêm: Ông cho xin đĩa hạt dưa. Chủ quán đáp: Xin có ngay!

Trong khi chờ cà phê, Hải Âu cắn hạt dưa, Vĩnh Hưng châm thuốc hút, nó rất ghét thứ hạt nhuộm đỏ, lắt nhắt kiểu răng chuột và chai như sừng. Vậy mà không hiểu sao lại rất hợp với bọn đàn bà, chỉ cần một đĩa hạt dưa cộng với đôi mụ là có thể thành tri kỉ, buôn dưa lê hàng giờ được. Vừa cắn, Hải Âu lơ đễnh đưa mắt ngắm nhà. Ngôi nhà trái hẳn với hình thức điệu đà của chủ quán, bốn góc dù đã quét vôi nhưng vẫn có những vết rạn xé chéo, xệ theo đường vữa xây. Phía hậu, một chiếc tủ ba buồng kiểu cổ thay bình phong, phía trong, đầu một chiếc giường nhỡ, thành sắt, đệm lò xo thò ra như mách bảo chủ nhân này sống độc thân hoặc nơi đây chỉ là nơi nghỉ trưa. Ngay sát trần, ban thờ làm bằng tấm ván mộc, hai ngọn nến điện hình quả nhót cháy đỏ như mắt đom đóm, vài ba cọng nhang chưa tàn cong đuôi tôm, cây vàng, cây bạc lúc lỉu và những tập tiền âm phủ xếp lớp; trên vách trần, quầng khói hương ám xám, loang rộng. Nhà xây gì mà trần thấp thế? Hải Âu buột miệng. Vĩnh Hưng ghé sát mặt Hải Âu thầm thì: Bất hợp pháp. Mảnh hạt dưa ngừng lại trên cặp môi hình trái tim và đôi lông mày xinh đẹp nhướn lên thành dấu hỏi kép. Vĩnh Hưng khẽ lắc đầu, mắt liếc về phía chủ quán đang bê cà phê đến. Ông chủ quán thận trọng đặt khay cà phê xuống như sợ nó bị đau rồi nhấc từng ly đặt lên bàn không gây một tiếng động: Xin mời cậu Hưng và cô thưởng thức. Giọng nói mềm như bún, bộ tịch uốn éo của ông ta trong bộ áo quần lịch thiệp và mọi động tác không khác gì một con rối máy.

Lão này điệu nhỉ? - Hải Âu hỏi khi ông ta đã ra đến quầy. Vĩnh Hưng nhúp viên đường thả vào cốc cà phê của ả, giọng bí hiểm: Ma-nơ-canh biết di động, một nạn nhân của thể chế mới. Hải Âu kéo cốc cà phê về phía mình: Anh nói thế là thế nào? Vĩnh Hưng thì thầm: Túp lều này ông ta được chia từ hồi cải cách, nhưng đến bây giờ vẫn chưa hợp thức hóa xong giấy tờ. Hải Âu nhấc thìa các phê lên thè lưỡi nếm thử: Thơm, nhưng hơi ngọt - Rồi hỏi - Anh nói không hợp thức được giấy tờ là thế nào? Vĩnh Hưng đáp: Nhà này trước của một gia đình di cư vào Nam. Hải Âu gật đầu: Em hiểu rồi - Ả chép miệng - Tiếc nhỉ, được địa thế này phá ra xây lại thành cửa hàng có bằng đơm của. Vĩnh Hưng chấm cán điếu thuốc lá vào tách cà phê: Còn lâu! Em có thích lão ta “khai”, để anh bảo lão ta ra uống nước - Không đợi Hải Âu trả lời, Vĩnh Hưng gọi chủ quán - Mời ông chủ ra uống nước. Ông chủ quán ngẩng nhìn, miệng cười cười còn đôi mắt nhìn cô gái: Mời cậu và cô cứ tự nhiên.

Nói thế, nhưng ông chủ quán cà phê 52 vẫn bê cốc nước lọc đi lại bàn: Mấy khi rảnh rỗi để được hầu chuyện cậu Hưng. Vĩnh Hưng cầm bao thuốc: Xin mời. Ông chủ quán đưa cả hai tay nhón: Cảm ơn cậu. Vĩnh Hưng bật lửa cho ông ta châm: Tình hình nhà cửa sao rồi? Chủ quán cà phê 52 ngồi xuống ghế, chúm môi xì làn khói rồi chép miệng: Đã đâu vào đâu đâu cậu! Vĩnh Hưng liếc Hải Âu: Hay ông đi chưa đúng cửa? Chủ quán cà phê được dịp giãi bày: Chuyện nhà cửa của tôi thì cậu còn lạ gì. Cả thị trấn An Phúc này ai chả biết - Ông quay sang nói với Hải Âu - Cô là bạn cậu Hưng tôi mới kể. Tôi gặp tay phụ trách nhà đất trình bày rồi. Hắn nhận lời giúp, còn mách nước cho tôi làm đơn khai báo nhà cửa lâu năm sắp bị đổ, đề nghị Nhà nước cho tu sửa, nếu không sợ xảy ra điều bất trắc; nửa năm nay vẫn chưa ăn nhằm gì! Vĩnh Hưng cười: Ông bắn đạn gì, tắc bọp hay băng cối? Chủ quán nhăn nhó: Cậu cứ làm như tôi là người keo xỉn không bằng. Tôi đã hứa với hắn, nếu xong việc sẽ hậu tạ đàng hoàng. Vĩnh Hưng đập vào vai ông ta: Thời buổi này người ta không thích ăn canh suông. Ông xem đấy, đến duyệt dự án công trình của Nhà nước còn phải lót trước kia kìa, huống hồ việc của ông.

Ông chủ quán so rụt cổ lại: Tôi chả dại! Không giải quyết tôi cứ ở, bố thằng nào dám đến đây mà đuổi? Giọng ông ta đầy thách thức. Hải Âu hỏi: Thế bác có biết mắc ở khâu nào không? Được người đẹp bắt chuyện, ông chủ quán tỏ ra hồ hởi: Nhà này tôi được chính quyền cấp đàng hoàng, nhưng họ không cấp sổ đỏ, lấy lý do sợ chủ cũ về đòi lại, mà chủ cũ tếch sang Mỹ chết từ đời tám hoánh rồi còn đâu! Hải Âu nói: Theo tôi, chưa hẳn đã vì lý do ấy. Ông chủ quán hỏi: Thế theo cô thì còn lý do gì nữa? Hải Âu cầm thìa gõ lanh canh vào miệng cốc: Tôi không phải người địa phương nên không rành lắm. Nhưng một địa điểm đẹp như ở đây, giữa thời buổi đất đai thế này, họ không nghĩ tới mới là điều lạ?

Câu giả định của Hải Âu khiến hai khuôn mặt đàn ông thuỗn ra như ngỗng ỉa. Điều đó gây ngờ vực. Không, chí ít cũng dội vào bộ óc tầm tầm các thị dân tỉnh lẻ những điều cần xem xét. Chủ ngôi nhà lo lắng những thế lực khôn lường, còn Vĩnh Hưng phát hiện ra địa thế tương lai của ngôi nhà ngự ngay đầu phố chính, bốn trục đường từ các ngả, quy đầu hướng về quán cà phê 52 theo hình khum khum, suôn, dốc vào thể như miệng chiếc đơm cá. Vĩnh Hưng khuyên: Thế thì ông phải mạnh tay lên, chi dấn vào. Tôi sợ thằng cha nhà đất nào đấy biết đâu cũng đang tính toán? Ý lấp lửng của Vĩnh Hưng làm cho chủ quán cà phê 52 toát mồ hôi trán, quên cả rút khăn lau, ông đưa tay lên gạt: Nếu bọn họ muốn lấy thì phải cắm cho tôi nơi khác! Hải Âu dùng móng tay gẩy hai vỏ hạt dưa tách làm đôi: Tất nhiên họ sẽ cắm cho ông một suất đất mới, nhưng có điều những nơi ấy không giá trị bằng đây. Nhà mặt phố, bố làm quan! - Hải Âu thuận mồm đọc một câu thành ngữ thời mới, tuy không đúng nhưng lại hợp với hoàn cảnh này. Chủ quán cà phê nói sau khi chiêu một ngụm nước: Anh em mình cứ suy diễn ra như vậy chứ chắc gì họ nghĩ đến đây? Đất An Phúc thiếu gì mà họ cần ngôi nhà hủi này? Nghe giọng nói, Vĩnh Hưng biết ông ta đang hoang mang. Chủ quán cà phê 52 thường tự cho mình là người hiểu thời thế, nhưng chưa bao giờ ông nghĩ đến điều này. Quả thật, từ trước đến nay, kẻ nào vào quán cũng buông một câu: Nhà này mà lên tầng, đẹp nhất thị trấn. Ông cũng biết vậy, nhưng sự phiền hà bắt ông chấp nhận hiện tại. Gần đây, sự chấp nhận ấy không còn nữa, giá cả nhà cửa, đất đai tăng vù vù, buộc ông phải suy tính, buộc ông phải nghĩ tới sự tồn tại. Ông ngầm mắc mối, nhờ người lo bìa đỏ, nhưng đều nhận được lời hứa hẹn…

Đang mải nghĩ, vừa lúc có khách vào. Ông chủ quán đứng dậy đi ra. Nhìn những bước chân không được tự tin cho lắm, Vĩnh Hưng bảo Hải Âu: Em nói thế quá bằng dội cho ông ấy một gáo nước lạnh! Hải Âu đáp: Thật thế chứ em dọa gì! Đất đai có biết đẻ đâu mà người sòn sòn càng ngày càng đông. Chỗ ngồi nồi cơm - Nói xong Hải Âu đứng dậy - Thôi, đấy là việc thiên hạ, có phải của mình đâu mà lo hão lo huyền cho già người ra. Về đi anh, xem Tỉnh còi có lấy được hàng không. Vĩnh Hưng đứng lên theo: Chuyện của thiên hạ, nhưng biết đâu đấy lại là những gì mình cần phải nghĩ.

24. Hoàng tiên sinh cầm bản mẫu tấm vàng lá chè in hình lưỡng long chầu nguyệt giơ lên đèn xem. Để nhìn rõ hơn, Hoàng tiên sinh mang kính lúp ra soi. Đầu con rồng được phóng to, đôi mắt long sòng sọc, những chiếc râu cứng đanh, từng hàng vảy chồng khít xếp vòng như vảy cá chép vào hội hóa long. Ngồi cạnh, Hoàng Hưng An căng thẳng, hồi hộp như một cậu học trò đợi thầy giáo kiểm bài. Năm gian nhà lặng thinh, ngoài trời đêm đen kịt, gió lay rặng tre kẽo kẹt vọng vào, tiếng lá rơi quét lên sân sàn sạt… Hưng An nghe tim mình đập mạnh, những sợi dây thần kinh nhẩy múa trong đầu. Hoàng tiên sinh ngắm kỹ bản vẽ rồi lại ngửa mặt vẻ suy ngẫm. Bóng ông in trên tường trở nên kỳ quái, cằm hếch, bộ râu lưa thưa động đậy hất lên hất xuống; đôi mắt lúc cau lại lúc giãn ra theo ý suy tưởng. Bỗng ông ta hỏi: Về việc này, người anh em có thể gặp may mà cũng có thể gặp nạn - Hoàng Hưng An định mở miệng, Hoàng tiên sinh xua tay - Cứ để tôi nói hết đã! Người anh em có biết không? - Hoàng tiên sinh đột ngột hỏi, khiến mặt Hoàng Hưng đuỗn ngây ngơ ngác. Tiên sinh họ Hoàng gật gù nói tiếp - Đã lâu lắm rồi tôi mới lại nghe thấy có người nhắc đến loại vàng này. Cách đây ít năm, hồi quân ta còn chưa giải phóng miền Nam, có một ông khách đã mò đến đây hỏi tôi. Người ấy cũng đặt tìm mua loại vàng này nhưng yêu cầu rất cao. Về hình dáng, kích thước, và trọng lượng cũng giống như mẫu người anh em cho tôi xem, nhưng tính chất kim loại có khác. Hoàng Hưng An hỏi: Khác thế nào?  Hoàng tiên sinh đáp: Khác ở chỗ, để kim ngân trong bóng tối hai mắt rồng phải phát sáng, thân vàng phát ra ánh hào quang, có tính đàn hồi, bóp vào giãn ra được mà không bị gập hay nhăn. Lúc ấy cụ cố còn, tôi mang nhời của ông khách sang hỏi. Cụ cố kể lại chuyện xưa rồi khuyên tôi dừng có dính vào thứ ấy. Đấy là loại vàng lá mệnh, nắm cốt chủ, quyết định sự sinh tồn, còn, mất của một đời, thậm chí còn liên quan tới cả hậu vận tổ tông, dòng tộc. Ai mà có lá vàng này, mang khoe còn không dám chứ nói gì đến bán.

Hoàng Hưng An càng nghe chuyện càng tò mò. Chuyện Hoàng tiên sinh kể ly kỳ, huyền bí như truyện trinh thám. Vàng làm gì có tính đàn hồi? Y buột miệng hỏi: Đấy là bảo bối à? Hoàng tiên sinh lắc đầu: Còn hơn cả bảo bối. Bảo bối là thứ gia truyền, là kỷ vật truyền đời, sự ứng linh của nó thường được người đời thổi phồng cho rằng nó có phép thuật, ai đeo nó hoặc giữ nó có thể tránh được tai nạn, rủi ro. Còn đây… Tiên sinh họ Hoàng dừng lại khiến Hoàng Hưng An sốt ruột: Thì ông nói đi, hay nó là cổ vật? Hoàng tiên sinh kéo điếu bát, Hoàng Hưng An vội nhón thuốc nhét vào nõ, cầm đóm châm lửa đưa cho ông ta. Hoàng tiên sinh cầm đóm không châm mà gẩy tắt, chút tàn đóm bay trong không trung rơi xuống đất, sáng hừng lên rồi tắt ngóm: nó không phải là cổ vật, cổ vật là những thứ do tạo hóa kiến thành hoặc do các nghệ nhân đời trước chế tác. Các nhà sưu tập cổ vật ngày nay căn cứ vào đấy để tìm hiểu niên đại xuất xứ, đánh giá nền văn minh của từng thời kỳ, qua đó phần nào biết được sinh hoạt đời sống văn hóa của dân chúng, đánh giá được nền chính trị xã hội thời bấy giờ suy hay thịnh. Cổ vật càng lâu càng có giá, còn tấm vàng lá chè này không có giá trị về vật chất, bất quá bán cũng chỉ mua được chiếc xe máy. Nhưng ai đã có nó phải chấp nhận trung thành với lời thề “sống để bụng, chết mang theo”.

Nghe câu kết, Hoàng Hưng An rùng mình, người y run lên vì hãi hùng. Không ngờ tấm vàng lá chè nhìn bình thường mà lại quan trọng và nguy hiểm đến vậy. Nhưng thằng cha kia khi đặt hàng không nói đến nguy hiểm, chết chóc hay một điều gì huyền bí. Nói chơi chơi thể như một kẻ đến đặt hàng mỹ nghệ. Vậy tấm vàng nhỏ bé kia mang theo ý nghĩa gì, tầm quan trọng của nó thế nào và ai là người có nó? Hoàng Hưng An thắc mắc. Tiên sinh họ Hoàng chiêu xong ngụm nước chè, ngồi nhích lại thì thầm: Đó là tấm bùa hộ mệnh của những đặc vụ nằm trong Quốc dân đảng.

Tiên sinh nói sao? - Hoàng Hưng An sửng sốt - Quốc dân đảng tan rã từ lâu rồi bây giờ còn lấy đâu ra! Tiên sinh họ Hoàng gật đầu: Tôi biết, tôi biết! Cái đó lịch sử đã viết. Nhưng nói như thế không có nghĩa không còn những kẻ đó, họ được rải đi khắp thế giới, nhận nhiệm vụ nằm vùng, sinh cơ lập nghiệp, sinh hoạt như chúng ta. Gặp thời cơ chui sâu vào bộ máy công quyền của các nước sở tại để tìm hiểu những bí mật quốc gia. Hoàng Hưng An hỏi: Thế ai muốn tìm họ?  Đầu Hoàng Tiên Sinh lắc lắc, vẻ chê người anh em họ Hoàng chậm hiểu: Anh là dân thành thị mà mít tịt, chả hiểu gì cả! Anh đã học lịch sử chưa mà không biết Quốc dân đảng xuất xứ ra từ đâu? Hoàng Hưng An gật đầu: Tôi biết, nhưng họ tìm những người ấy làm gì nữa, nếu chưa chết thì cũng già cốc đế đại vương rồi còn đâu? Hoàng tiên sinh cười lớn: Anh xem, Đài Loan chỉ là một hòn đảo nhỏ, vậy mà vẫn có ngoại tệ mạnh dự trữ hơn cả đại lục. Hoàng Hưng An hỏi tiếp: Thế họ muốn tìm những người đó để tiếp tục khống chế và trao nhiệm vụ. Thế tiên sinh có thấy ai có không? Tiên sinh họ Hoàng lắc đầu: Tìm ra thế nào được, mà ai có cũng làm sao dám nói ra! - Tiên sinh họ Hoàng nhìn người anh em nói tiếp - Còn chuyện này nữa, đã kể thì kể hết. Sau thời gian đó, vẫn con người đó lại đến gặp tôi. Lần này hắn yêu cầu tôi, chỉ cần tìm ra người có lá vàng đó thôi cũng được. Nếu tìm ra ai, họ sẽ trả cho mình tiền giá trị gấp một trăm lần. Thế có ai tìm được không? Hoàng Hưng An hỏi, rồi chăm chăm nhìn vào miệng Hoàng tiên sinh đợi câu trả lời. Tiên sinh họ Hoàng khoát tay: Tôi nghe cụ cố dặn không được tham lam. Chim tham mồi, nhân tham thực, mà có cất công đi tìm cũng khác chi mò kim dưới đáy biển, hái sao trên trời.

Hoàng Hưng An buông phịch người xuống tràng kỷ: Thế cái thằng đặt hàng cho tôi làm cái ấy để làm gì? Tiên sinh họ Hoàng cầm tờ giấy lên ngắm nghía rồi thong thả nói: Thì đấy chính lại là cơ may của người anh em. Họ đặt mình làm nhưng không đưa ra yêu cầu tiêu chuẩn gì, là họ cố tình làm hàng giả để bịp bọn buôn vàng trên biên giới. Hoàng Hưng An lờ mờ hiểu chuyện, hỏi tiếp: Vậy theo tiên sinh tôi có nên làm không? Làm được! - Tiên sinh họ Hoàng gật đầu - Ta cứ coi như không biết gì, coi như làm hàng mỹ nghệ, chế tạo theo yêu cầu. Nhưng người anh em nhớ đừng có hở ra những điều tôi vừa nói.

Tôi hứa sẽ kín như bưng, cần thì hàn keo “con voi” vào miệng, nếu để lộ chuyện, tiên sinh cứ nhổ vào mặt tôi - Hoàng Hưng An thề, rồi hỏi - Nhưng còn khuôn thì làm thế nào, tiên sinh có cách nào giúp tôi không? Hoàng tiên sinh đứng dậy, cầm đèn đi vào buồng. Lúc ra, trên tay cầm một số khuôn mẫu, đặt lổng chổng trên mặt bàn: Đến long, ly, quy, phượng, voi chầu, hổ phục còn làm được huống chi loại ấy! Hoàng Hưng An cầm một chiếc khuôn lên tay gõ thử: Khuôn bằng đất à? Hoàng tiên sinh đưa tay lên vuốt râu: Bằng đất, nhưng đó là thứ đất đặc biệt, chỉ có dòng họ Hoàng mới tìm được. Hoàng Hưng An reo lên: Đúng là tôi gặp quý nhân đây rồi. Kỳ này nhất quyết tôi mời tiên sinh lên An Phúc một chuyến. 

25. Địa điểm họp dân đặt nhờ ở nhà ông chủ có con chó xổng. Bí thư nói với Hưng Mạnh khi hai người từ nhà Bí thư đi ra: Khu phố chưa có trụ sở, khi cần triển khai công tác khó thật. Nhà tôi tít trong ngõ, mời bà con đến không tiện, dân có muốn đi, nghĩ đến đường vào họ cũng ngại. Nhà đồng chí Trưởng khu thì đông người, vả, dạo này đồng chí ấy yếu quá rồi, có lẽ chưa chắc đã qua được năm nay. Tôi thống nhất với các đồng chí cán bộ khu mượn địa điểm ấy cho thuận. Nhà ông ta rộng lại gần khu trung tâm, còn các nhà khác bán hàng. Hàng hóa, tủ giả bày biện ra chật nhà, mình có hỏi họ cũng chối khéo. Hưng Mạnh nghe, anh rất thông cảm với hoàn cảnh của cán bộ khu. Cái thứ “cơm nhà vác tù và hàng tổng” này chẳng ai muốn, vừa bận vừa dễ mất lòng. Cái khó của khu này bây giờ chính là khâu cán bộ. Nghĩ vậy nhưng anh không nói ra. Khi gần đến nơi anh nói: Chiều mai sau giờ làm việc tôi và bác đến thăm đồng chí Trưởng khu. Còn công việc ở khu, tôi biết còn nhiều cái khó, nhưng ta gỡ dần bác ạ.

Ông chủ nhà nhìn thấy Hưng Mạnh đi cùng Bí thư đến, chạy ra cửa: Chào ông Bí thư, chào chú Mạnh, mấy lần tôi nhìn thấy chú đi qua, muốn mời vào uống nước mà không dám gọi, sợ chú bận. Mời chú và ông Bí thư vào nhà, tôi vừa pha ấm chè mới. Còn nước nôi cho bà con tôi chuẩn bị hết cả rồi, đông người, tôi tính pha vào ấm tích cho tiện. Hưng Mạnh bắt tay ông hỏi vui: Thế dạo này con Tút nhà bác còn chạy rông nữa không? Ông chủ nhà hồ hởi: Gớm, chú nhớ dai quá. Từ hôm chú nhắc, tôi xích lại rồi. Chú thông cảm, con Tút đang kỳ động dục, hở ra tót cái là nhổng ngay, không cẩn thận để chó ta nhảy dễ bị chột lắm! Ông Bí thư nói đùa: Ông nói thế nào chứ, thế sao gái ta lấy Tây đẻ ra con lai đẹp thế mà không thấy chột? Ông chủ nhà cười khì khì: Ấy là em nghe người ta dặn vậy, chứ đã nuôi chó đẻ bao giờ đâu. nói rồi ông vào nhà xăng xái rót nước ra chén.

Hưng Mạnh cầm cặp theo Bí thư bước vào nhà. Anh ngán ngẩm nhìn, chưa có một ai. Chủ nhà giục: Chú Mạnh ngồi xuống, chốc nữa bà con đến tôi sẽ trải chiếu. Nhà có ghế đấy, nhưng chú và ông Bí thư thông cảm, có bày ra cũng không đủ. Ông Bí thư ngồi xuống ghế: Có chiếu là tốt rồi. Thấy Hưng Mạnh vẫn đứng, ông nói: Uống chén nước đã chú. Họp được chắc cũng phải tám rưỡi, bây giờ còn sớm chán! Hưng Mạnh kéo tay Bí thư: Khoan hãy uống, tôi và bác đi một vòng nữa. Không nhắc sợ bà con quên. Ông Bí thư nhìn ông chủ nhà rồi đứng dậy: Thôi, bác cứ để đấy, chốc nữa chúng tôi về uống sau. Ông chủ nhà nhìn hai chén nước bốc hơi, mùi chè thơm lựng, tân ngẩn: Cái chú Mạnh này thật là…

Nhắc nhở thế, nhưng mãi đến chín giờ tối cuộc họp mới được bắt đầu. Bộ bàn ghế uống nước dành cho chủ tọa, dân chúng lục tục kéo đến, ai cũng tìm chỗ sấp bóng để ngồi, thành thử một khoảng ở giữa trống huếch. Ông chủ nhà hò vợ con xách bình tích và bát ra đặt chính giữa, rót tràn lan, mời: Chẳng mấy khi khu ta họp dân, mời các ông các bà cứ tự nhiên. Lao xao những tiếng đáp lại. Hưng Mạnh nghe có tiếng nói mát: Lâu lắm rồi khu ta mới họp đấy nhỉ, chắc lại có chỉ thị mới? Một tiếng nói khác đế sau: Hôm nay giời đi vắng, có cả công an đến dự.

Hưng Mạnh nghe thấy hết, nhưng anh làm ngơ, chủ động mời những người già lên ngồi trên bàn uống nước còn mình tìm chỗ ngay sát cửa sổ phía sau ngồi xuống. Ông Bí thư đến rỉ tai Mạnh: Chú lên bàn chủ tọa, ngồi thế sao tiện. Hưng Mạnh thì thầm vào tai ông: Bác cứ để tôi ngồi dưới này cùng với bà con, như vậy dễ nắm tình hình mà bà con thấy thoải mái hơn. Ông Bí thư đáp: Tùy đồng chí, rồi đi lên bàn chủ tọa: Thưa bà con, bây giờ cũng muộn rồi, xin bà con trật tự để ta bắt đầu họp, trước tiên đề nghị bà con cử cho một người ghi biên bản cuộc họp. Vài tiếng nói đề cử, vài tiếng nói chối từ. Đùn đẩy nhau mãi cuối cùng mọi người thống nhất cử ông chủ nhà làm thư ký. Ông chủ nhà phấn khởi ngồi xuống cạnh Bí thư, lấy mục kỉnh đeo lên mắt, trịnh trọng giở giấy, lấy bút hí hoáy viết.

Hưng Mạnh mở cặp giở sổ ghi chép, bị sấp bóng, anh loay hoay sửa lại tư thế ngồi. Chú bé con ông chủ nhà chạy xuống bếp lấy cho anh cái ghế. Trong khi đó ông Bí thư đang tóm tắt tình hình khu nhà. Một vài người ngáp ngủ, vài người chụm đầu nói chuyện riêng. Tình hình ông Bí thư trình bày ai chả biết, chuyện muôn thuở, nói mãi cũng đến thế thôi. Chợt có tiếng người: Muộn rồi, đề nghị xem có cái gì mới thì nói, mất thời gian lắm! Người nói là một vị đàn ông, ngồi tựa tường chân giãi dài, phanh cúc áo. Thoáng nhìn biết ngay anh ta thuộc vào người ngang ngạnh. Ông Bí thư đưa mắt về phía anh ta, anh ta trừng mắt lại như thách thức. Bí thư quay sang phía Hưng Mạnh: Hôm nay trong cuộc họp còn có cả đồng chí Mạnh đại diện cho công an khu vực cũng đến dự, đề nghị phát ngôn phải có trật tự, không nên nói năng bừa bãi. Ông Bí thư đã đưa cả công an để trấn an, nhưng tiếng nói kia vẫn vang lên: Chú Mạnh là con trai ông bà làm nghề xe bò trong xóm chứ gì? Ai thì cũng là người, chỉ có người vi phạm luật pháp mới sợ công an chứ chúng tôi dân buôn bán, thuế má đóng đàng hoàng, mắc mớ chi mà ông mang công an ra để dọa? Ông Bí thư nổi khùng: Tôi chỉ giới thiệu để bà con biết, sao anh lại bảo tôi mang công an ra dọa dân? Tiếng đối lại: Giới thiệu thì sao ngay từ đầu ông không nói, nói một chập chán chê rồi mới lại giới thiệu, có khác gì nịnh nhưng hơi hở. Vài tiếng cười rộ lên. Ông Bí thư khó chịu ra mặt nhưng lý của thằng cha ngang ngạnh lại có phần đúng. Ông thầm trách Hưng Mạnh không nghe ông lên ngồi ghế chủ tọa để giới thiệu thành phần lại giở lối “ba cùng” ra. Ông Bí thư giơ tay ra hiệu: Đề nghị bà con trật tự để chúng ta họp tiếp. Bây giờ đến phần phát biểu tự do, đề nghị ai có ý kiến thì giơ tay.

Không khí cuộc họp bỗng trở nên nặng nề, ngay cả anh chàng vừa nói cũng im lặng. Ông Bí thư động viên: Nào, đề nghị bà con cứ mạnh dạn, ai có ý kiến gì cứ phát biểu, đây là lúc dân chủ nhất, những ý kiến sẽ được đồng chí thư ký ghi vào biên bản rồi chuyển lên cấp trên xem xét. Còn sau khi họp, đề nghị bà con không phát biểu lung tung, tránh hiểu nhầm giữa nhân dân và cán bộ.

Hưng Mạnh chú ý quan sát, anh biết những cuộc họp như thế này rất khó thu được kết quả. Dân thị trấn An Phúc nổi tiếng xoay xỏa về cách kiếm tiền, nhưng hầu hết co mình lại, sống theo kiểu “đèn nhà ai nấy rạng”. Trước chính quyền người ta ngại đụng chạm, sợ phiền hà. Bới móc nhau làm gì, nói ra, biết đâu chẳng phải đầu cũng phải tai, nhỡ có vị cán bộ nào để ý, mang tính thù dai, đến khi con cái vi phạm, lỗi một hóa trăm, tội một hóa mười. Từ lâu, người ta quên họp rồi, người ta quen với tivi, đài loa hơn. Cơm nước xong, vắt vẻo ngồi ghế xa lông, chân ghếch lên bàn, nhâm nhi tách trà, nghe thời sự, xem thể thao, ca nhạc không khoái hơn ư. Đến đây, sự bần cùng, họp hành bất đắc dĩ. Cuốn sổ trong tay Hưng Mạnh trống trơn, những ý kiến của ông Bí thư đã trao đổi với anh rồi. Giờ đây, anh chờ đợi những tiếng nói từ lòng dân. Giá chi mọi người hiểu được, anh đến không chỉ với tư cách người cán bộ công an, mà tự đáy lòng, anh muốn mọi người coi mình như một công dân, người con của một vùng quê như muôn ngàn miền quê khác đang chuyển mình, bị cuốn theo vòng quay thế sự…

Hưng Mạnh định đứng dậy nói vài điều, bỗng phía cuối phòng họp một cánh tay giơ lên, đó là cánh tay của một người phụ nữ. Rồi không chờ được phép, chị ta đứng dậy nói luôn: Không ai dám phát thì tôi phát! Câu văn thiếu từ của chị khiến mọi người cười ồ, không khí cuộc họp chùng xuống bớt nặng nề. Ông Bí thư nói: Nào, xin mời chị Quỳ. Người đàn bà tên Quỳ lướt nhìn tất cả một lượt rồi bắt đầu: Tôi nói có điều gì không phải mong các ông, các bà, các bác, các anh, các chị bỏ quá cho. Chúng tôi vốn là dân thịt lợn, chuyên nói năng bỗ bã…

“Nói gì thì vào đề luôn đi, cứ rào dậu mãi, đây không phải sạp thịt lợn đâu mà mặc cả, mặc lẽ!” - Anh chàng “phó ngang” lại lên tiếng. Chị Quỳ đốp luôn: Anh im đi được rồi đấy! Ba xu rượu vào khướt lườn lượt cả ngày, chỉ làm khổ vợ con, không muốn nghe thì về! “Phó ngang” nhổm người lên định cãi lại, người ngồi cạnh kéo anh ta xuống: Ông im đi để cho người ta phát biểu. “Phó ngang” ngồi xuống nhưng vẫn cố buông thêm một câu: “Ông uống rượu nhà ông chứ uống của nhà mày à mà thối mồm”. Chị Quỳ không biết có nghe thấy không nhưng chị bắt đầu nói: Trước hết, tôi xin phép nói về ý thức của người dân. Tôi nói đây không nhằm ám chỉ riêng ai cả. Nhưng các vị thử nhìn xem, những người dân ngồi họp ở đây, đa số là những người đã từng sống qua nhiều chế độ. Có người đã nghỉ hưu, có người mất khả năng lao động, còn như chúng tôi là những người buôn bán nhằm kiếm bát cơm manh áo. Nếu không vì trách nhiệm công dân, chúng tôi đến đây làm gì? Theo rồi được biết, toàn khu A có hơn năm trăm hộ, chính xác là năm trăm ba mươi gia đình, vậy mà đến đây không nổi một phần năm, còn lại bốn phần năm số hộ thuộc diện công chức nhà nước không có mặt, trong đó có cả những cán bộ lãnh đạo huyện, thị, vậy có chính sách nào quy định cho các vị ấy không phải tham gia họp hành cùng dân không? Thế mà chẳng có một ai đến dự. Cán bộ có phải là dân không? Hay tự các vị cho mình là bề trên? Thưa bà con, ngay như Bác Hồ của chúng ta thôi, theo tôi được biết, lúc còn sống, đường đường là một vị Chủ tịch nước, vậy mà vẫn sinh hoạt trong một chi bộ, dưới quyền của tổ chức, rồi họp cơ quan, cũng kiểm điểm như những cán bộ khác. Vậy mà bây giờ các vị ở đây, mồm luôn hô hào học tập gương đạo đức Hồ Chí Minh nhưng hành động chỉ ngược lại…

“Đề nghị chị Quỳ chú ý lời nói của mình” - Ông Bí thư nhắc nhở. Chị Quỳ hất hàm: “Ông Bí thư có để tôi phát biểu hay không? Nếu khó nghe quá thì tôi thôi!”. Ông Bí thư ngồi im, có tiếng giục: Chị Quỳ cứ nói đi, ai không nghe bịt tại lại. Chị Quỳ tiếp: Tôi nói ngay như trong khu ta, ai cũng biết mấy năm nay cơ chế thay đổi, dân được tự do làm ăn buôn bán, không bị gò ép như trước kia nữa, nhưng để có bộ mặt sáng sủa, những người ở mặt phố phải sửa sang nhà cửa, mở cửa hiệu, cửa hàng cho khang trang mới có người đến mua. Lại những gia đình sống trong ngõ nữa, lối đi hẹp như cái trôn kim, đành phải nhờ đường phố để vật liệu. Nhanh thì dăm bữa nửa tháng, bất quá cũng vài ba tháng. Nhưng hết đoàn này đoàn khác đến hạch sách, muốn làm được, người dân phải lên công ty quản lý đô thị nộp vào đấy hai trăm nghìn gọi là phí vệ sinh công cộng. Ừ thì thôi, mất chút tiền để đỡ bị quấy rầy cũng được, nhưng thử hỏi xem, cũng là con người, nhưng gia đình các ông các bà cán bộ sao không phải nộp? Vật liệu kéo kìn kìn về, sỏi, cát, gạch, đá bày bừa bãi, gây cản trở giao thông, thời gian kéo dài hàng năm trời, vậy mà các vị cứ làm ngơ. Rồi như chị em buôn thúng bán mẹt chúng tôi cũng vậy, chợ chính thì xa, có len vào cũng không có chỗ, không tranh chấp được với những cửa hàng có vốn lớn, mượn tý vỉa hè ngồi đôi tiếng buổi sáng kiếm cho con bìa đậu, một mắt bán còn mắt kia đảo xem có bóng trật tự hay công an không để còn chạy. Vô phép các vị chứ, nhiều khi chạy bán sống bán chết, vãi đái cả ra quần…

Có tiếng cười rộ. Anh chàng “phó ngang” khoái chí: Mụ hàng thịt mà nói hay nhỉ, nói tiếp đi. Một ông bên cạnh đập vào vai anh ta: Im đi để nghe. Tiếng chị Quỳ vẫn sang sảng: Lại còn chuyện cưới xin ma chay nữa, bà con có công có việc, nhờ vỉa hè căng rạp, bất quá chiều hôm trước đến sáng hôm sau, đón dâu xong lại đâu hoàn đấy. Vậy mà không “lót tay” không xong. Cùng là hoàn cảnh cưới xin, các ông các bà xem, con em cán bộ lấy chồng lấy vợ, hội trường ủy ban kéo vài ba ngày, kết hoa chăng đèn như ngày hội. Dân chúng buôn bán ngoài phố xếp hàng chờm ra vỉa hè một tý là đến lập biên bản, phạt, bắt dỡ biển hiệu, thu bàn thu ghế. Trong khi đó, ban công nhà cán bộ vươn ra vài ba mét, ô tô lớn ô tô nhỏ đỗ cả ngày lẫn đêm. Hỏi rằng những sự việc ấy chính quyền có biết không? Và biết có dám nói ra không? Hay chỉ chuyên quen thói bắt nạt thường dân? Con mèo bắt con gà thì đuổi đánh thục mạng còn con hồ vồ con lợn thì mũ ni che tai? Bây giờ tôi xin chuyển sang vấn đề thứ ba…

Ngòi bút của Hưng Mạnh bắt đầu có việc. Lời của người bán thịt khúc chiết, những vấn đề chị nêu ra hoàn toàn đúng thực tế tuy đôi lúc hơi gay gắt. Anh gạch chân những vấn đề nhạy cảm cần báo cáo lãnh đạo. Trong khi đó, tiếng chị Quỳ vẫn oang oang: Thưa các vị, ngày xưa có khẩu hiệu “dân mạnh nước giàu”, nhưng nay đổi lại “dân có giàu nước mới mạnh” là hợp lý. Nhưng thử hỏi mấy gian nhà từ hồi Pháp để lại, trước đây là trụ sở khu, nay tại sao mang ra đấu thầu bán hết, dân chúng không còn nơi hội họp, họp thanh niên cũng nhà dân, phụ nữ cũng nhà dân, đến bầu cử Quốc hội cũng nhờ nhà dân. Tôi hỏi giả thử hôm nay ông chủ nhà đây không cho mượn nhà, vậy họp dân lấy đâu ra địa điểm, hay các vị chính quyền khu mời dân ra vườn hoa ngã tư? Đấy là chưa nói tới trạm xá ý tế khu, nghe đâu các vị ở huyện, thị cũng đang lên phương án để bán. À, còn cái này nữa - Chị Quỳ chợt như sực nhớ - Tình hình trật tự, trị an thì sao? Ai cũng ca thán ma túy, cờ bạc, phò phạch, tham nhũng, tham ô, lãng phí len vào đời sống, ai cũng đổ tại cơ chế thị trường. Trước đây, vẫn chính quyền này, vậy sao tệ nạn ít? Phải chăng vì đời sống khá hơn, vì tự do buôn bán dễ làm ăn hơn, tiền nong rủng rẻng thì no cơm ấm cật…

Chị Quỳ dừng lại, đưa mắt nhìn một lượt. Có những cái đầu gật gật, tán đồng như khích lệ. Chị nói một mạch, cứ như những lời nói đã được chuẩn bị sẵn: Thế rồi, những tệ nạn như có chân biết bò vào từng ngõ ngách, từng gia đình, phá nát hạnh phúc gia đình. Nhưng hỏi rằng, thái độ, trách nhiệm của những người cầm cân nảy mực thế nào? Tôi không nói đến những bữa tiệc linh đình, những thói ăn chơi trác táng vô độ mà báo chí hàng ngày đã nêu. Chỉ cần lấy một ví dụ như thế này. Mời các vị đến quán bia hơi ở ngã tư vòng tròn vườn hoa mà tham quan, xem những thành phần nào thường xuyên có mặt? Những ngày nghỉ không tính, nhưng những ngày làm việc thì sao? Giữa giờ làm việc cũng tụm năm tụm ba, bia rượu say bét nhè, cười nói hô hố, văng tục ầm ầm. Hỏi rằng cán bộ như thế thì nói ai? Những gương ấy phải chăng để cho con em chúng ta học tập? Thưa các vị, có lần thằng con trai tôi nói với tôi: Bác Hồ bảo cán bộ là đầy tớ của dân, nay mai con cũng sẽ đi làm “đầy tớ”.

Lại có tiếng khục khục cố nén cười. Chị Quỳ trầm giọng xuống: Nói thật với các vị, nghe cháu nói, tôi buốt hết cả ruột. Tư tưởng con người được hình thành đâu chỉ ở gia đình, đâu chỉ ở trường học, mà nó hiển hiện trước mắt chúng ta hàng ngày. Chế độ đẻ ra lòng người. Bới đống rác cũ người ta chê bai, nhưng có biết đâu ta quên cọng rác mình đã ném vào đó - Bỗng chị Quỳ dừng lại hỏi - Tôi nói hơi dài, muốn nói thêm có được không ạ?

Tất cả cuộc họp không ai bảo ai, đồng thanh đáp: Có! Tiếng đáp âm vang, nghe như có sức mạnh của một đoàn quân, đôi mắt người phụ nữ sáng ngời. Chị cảm thấy tự tin, đây là nơi chị cần phải nói. Một cụ già ngồi cạnh đưa cho chị bát nước: Uống đi con, rồi nói hết hộ bà con. Chị Quỳ hai tay đón bát nước: Con cảm ơn cụ. Uống xong, chị đặt bát nước xuống, đứng dậy nói tiếp: Thưa các vị, tôi xin được nói thêm mươi phút nữa còn để phần người khác.

Hưng Mạnh lật trang, điện hơi tối, anh phải nghiêng người để viết. Bỗng chú bé con ông chủ len vào đưa cho anh chiếc bút có đèn soi. Anh lắc đầu: Cảm ơn em, anh viết thế này cũng được. Chú bé ra hiệu chỉ tay ra ngoài cửa. Hưng Mạnh ngẩng lên nhìn, bắt gặp đôi mắt Thắm. Thì ra Thắm đã tới đây từ lúc nào mà anh không biết và chiếc bút này là của Thắm gửi cho anh. Hưng Mạnh bối rối, lưỡng lự không biết có nên ra gặp Thắm hay không thì Thắm đã ra hiệu cho anh đừng ra rồi cô ngồi xuống cạnh Minh Minh. Hưng Mạnh xoay cán bút, tia sáng vụt lóe lên soi vào trang giấy trắng, bất ngờ anh nắn nót ghi: Cảm ơn em.

Thưa bà con! - Chị Quỳ nói tiếp - Có những điều phức tạp diễn ra ở khu phố ta, nhưng trước khi nói, tôi muốn các đồng chí cán bộ khu và đồng chí công an khu vực thông cảm - Chị Quỳ hướng mắt về phía Mạnh đang hí hoáy viết. Nghe nhắc đến công an, Hưng Mạnh nhìn lên, bắt gặp ánh mắt người phát biểu. Anh gật đầu khích lệ. Chị Quỳ quay lại: Đó là tình trạng cờ bạc, số đề và chứa chấp người trái phép, không trình báo đã liên tục diễn ra từ lâu mà không ai dám lên tiếng. Những tụ điểm ấy ngày càng phát triển, theo một số bà con nói, họ công nhiên chơi bạc bất kể ngày đêm, vì họ cậy có người nhà làm công an, thậm chí còn ngang nhiên chửi bới những người nào dám động đến. Tôi thiển nghĩ, các cụ ta có câu “tiền tề gia hậu trị quốc”, vậy nên chăng chính là từ gia đình. Nếu không, anh nói ai nghe? Anh làm gương cho ai. Ở ngoài, Minh Minh xiết chặt tay Thắm, Minh Minh biết trong lời phát biểu kia có ý ám chỉ đến gia đình, đến ba người anh trai của mình. Hai người kia thế nào cũng được, nhưng còn anh Mạnh. Cô thầm lo, mẹ đã nói trước rồi mà anh có nghe đâu. Dân An Phúc ghê lắm, chuyển về thị trấn công tác thể nào rồi cũng có chuyện. Minh Minh thì thào vào tai Thắm: Người ta đang cạnh khóe gia đình em đấy! Thắm lấy bàn tay vỗ về Minh Minh: Không sao đâu em. Nói vậy nhưng trong lòng Thắm cũng cảm thấy lo lo. Cô biết, trước hay sau Mạnh cũng phải đối diện với sự thật. Nhưng trước mặt công chúng, lời nói kia đang chỉ thẳng vào trách nhiệm và đạo đức của từng cá nhân trước luật pháp. Người dân đơn giản với cách nhìn giản đơn, sự liên quan của dòng họ ắt sẽ có ý thức hệ giống nhau. Thắm nhìn về phía Hưng Mạnh, anh vẫn đang cặm cụi ghi chép, đầu cúi thấp. Lúc Hưng Mạnh ngẩng lên, cô thấy nét mặt anh căng thẳng, đôi lông mày nhíu lại. Giá chi lúc này được ở bên anh, cô sẽ nắm lấy bàn tay anh mà thì thào: Có em đây rồi, anh hãy dũng cảm lên.

Hưng Mạnh cắn chặt môi, tiếng nói sang sảng của người phụ nữ bán thịt như mũi dao chích vào tim anh. Anh cảm thấy mình bị nhục mạ, bị bôi bác. Hai tiếng “công an” như một điểm nhấn, khoét sâu vào trái tim nhạy cảm của Hưng mạnh. Anh tự xấu hổ vì gia đình, thẹn với chính mình. Chốc nữa thể nào anh cũng phải đứng lên phát biểu. Trước dân, anh sẽ nói thế nào đây? Những lời người đàn bà đang nói tất cả đều đúng, và anh là người phải chịu trách nhiệm, đơn giản vậy. Anh có mặt ở đây không thể mang pháp luật ra để tranh cãi với dân chúng, nhất là những con người ngồi đây. Anh, với trách nhiệm người chiến sĩ công an.

Chị Quỳ phát biểu xong ngồi xuống, không có ai vỗ tay, sự im lặng trong phòng họp nặng nề, thời gian như ngừng trôi, không khí dường ngột ngạt, nghe rõ tiếng vo ve của đàn muỗi bay trong không trung. Anh chàng “phó ngang” đột ngột tung ra một câu: Nói hay đấy! 9,5 điểm. Tất cả mọi người cười ồ, không khí bớt căng thẳng hơn. Ông Bí thư đứng dậy, nói vài câu chiếu lệ rồi đề nghị mọi người tiếp tục phát biểu. Đáp lại ông, tất cả những con mắt đều hướng về Hưng Mạnh. Với họ, như thế là tạm đủ, những bức xúc dồn nén đã có người nói hộ, dư âm lời phát biểu và sự im lặng của mọi người như một câu hỏi dồn lên đôi vai người chiến sĩ. Họ chờ sự phản ứng với những lý luận chai cứng, chờ sự chối bỏ trách nhiệm, đổ lỗi cho khách quan. Và, sau đó nào ai biết những ngày tiếp theo sẽ thế nào. Lòng vị kỷ, tính đố kỵ, sự hận thù…

Hưng Mạnh cảm thấy tai mình nóng bừng. Đã đến lúc quyết định, nhưng bắt đầu thế nào? Anh tự hỏi. Bất ngờ anh đứng dậy, bước lên mấy bước, đưa mắt nhìn mọi người. Tay nắm chặt cuốn sổ nhỏ, cất tiếng: Thưa bà con, tôi là thằng Mạnh, con của vợ chồng người lái xe bò. Hôm nay, đến dự họp với tư cách một chiến sĩ công an, xin được hát một bài hát thay cho lời phát biểu. Tất cả mọi người đều trố mắt nhìn anh ngạc nhiên, sửng sốt. Hưng Mạnh nhìn rõ cả đôi mắt tròn xoe, trong như ngọc bích của người yêu. Anh mỉm cười rồi cất tiếng hát: An Phúc quê hương ơi, nghe tha thiết dịu hiền, ấm tình cha nghĩa mẹ, nuôi đời mình lớn lên… Những con đường rộng dài, đưa ta tới tương lai, bao khối óc bàn tay, chung một lòng một ý…

Bài hát “Tình ca quê hương An Phúc” quen thuộc mà sáng, chiều vẫn vang lên trên đài truyền thanh thị trấn, bỗng dưng hôm nay nghe khác lạ. Âm hưởng sâu lắng, tan chảy trong không gian, như mạch nước nguồn trong vắt thấm đẫm vào linh cảm mỗi người. Nhìn Hưng Mạnh say sưa hát, dường như anh dồn nén hết cả tâm tư, tình cảm, sự xúc động, niềm tin yêu cuộc sống vào lời ca. Thắm đăm đăm nhìn anh từ ngạc nhiên đến xúc cảm. Giọng Hưng Mạnh ấm áp, lời ca trong sáng, rộn ràng, cung bậc thanh, trầm cuốn quyện, lúc cao vút, lúc sâu lắng mang tiếng lòng vời vợi thiết tha… Yêu nhau bao lâu rồi nhưng chưa bao giờ Thắm nghe anh hát. Đây là lần đầu tiên cô nghe, mà bài ca ấy lại là bài hát ca ngợi quê hương, thay anh gửi gắm những nỗi niềm tâm sự…

An Phúc quê hương ơi, sao mà thương mà quý. An Phúc ơi quê hương, yêu đến thế hỡi người! Hiền hòa dòng sông Giang, xanh trong hồ Đại Ngọc, nôi cách mạng Thạch Lam, bốn mùa đơm hoa trái… Thắm như trôi đi trong tiếng hát, cô thấy mình cùng người yêu ngồi trên thuyền bồng bềnh trên sóng nước, cùng anh dạo bước trong cánh rừng thông rì rào gió thổi.

… Nắm tay em cùng đi, lên dâng hương chùa Cấm. Nắm tay anh cùng đi, về thăm đền Phúc Thắng, khi mùa xuân đã sang, khi tình yêu đã tới, lòng ta luôn vẫy gọi, An Phúc ơi quê hương…

 Dòng âm thanh cao vút rồi từ từ xuôi chảy, đôi mắt Hưng Mạnh bừng sáng, trìu mến nhìn mọi người. Hình như anh muốn trao lòng nhiệt huyết và niềm tin yêu từ trái tim mình truyền sang mọi người, và nhận từ họ một trọng trách lớn lao.

PHÙNG KIM TRỌNG

Khoảng trống

Tiểu thuyết đoạt Giải B,

Giải thưởng VHNT tỉnh Vĩnh Phúc 5 năm lần thứ III (2006 - 2010)

CHƯƠNG 4 

Tối! Trong cái quán sửa xe đạp nằm ven đường quốc lộ chạy qua trung tâm thị xã cạnh quán phở Kim Giang có một người thanh niên đang chăm chú cân lại cái vành xe đạp Xuân Hòa của một cô gái còn khá trẻ. Cô gái có gương mặt đầy đặn, tròn trịa. Đôi mắt lá dăm phảng phất một nỗi buồn sâu lắng chăm chú nhìn vào bàn tay người thanh niên. Phía bên kia đường quán karaoke nhấp nháy ánh đèn xanh đỏ. Từ đó vang lên tiếng hát eo éo của một người con gái trộn lẫn với tiếng cười hô hố và tiếng “d…ô” từ quán phở Kim Giang.

Người thanh niên vặn mạnh gien ở chân nan hoa, một tiếng “phinh” khô khốc vang lên. Anh ta ngẩng đầu nhìn cô gái như có lỗi.

- Xe em để lâu quá không cân lại. Chân nan hoa rỉ hết.

- Dạ! Anh cứ thay hết cho em cũng được. - Cô gái nói và chăm chú nhìn vào gương mặt người thanh niên. Cái dáng ngồi gần như bất động của cô gái chứng tỏ cô đến đây hoàn toàn không phải là để sửa xe. Người thanh niên lại chỉ chăm chú vào việc sửa xe mà không chú ý đến cô gái. Trong khi đó ông chủ hiệu - một người đàn ông ngoài 40 tuổi có gương mặt phương phi và hàm râu quai nón đen xì thì thỉnh thoảng lại liếc mắt về phía cô gái tủm tỉm cười một một mình.

- Cháu cứ yên tâm, để chú bảo anh ấy thay cả vành lẫn lốp cho.

- Bác Hồng nói gì vậy? - Người thanh niên ngẩng lên nhìn người chủ hiệu mà dân khu phố vẫn quen gọi là “Hồng râu” để phân biệt với một ông Hồng khác cũng cùng khu.

- Thì em nó chả vừa bảo. Anh cứ thay hết đi. Không phải chú mày thì ai vẫn bảo anh rằng khách hàng là thượng đế! – Hồng râu nói và tủm tỉm cười rồi khe khẽ hát… Tình là tình nhiều khi không mà có… Tình là tình nhiều lúc có như không…

- Hôm nay sao tự nhiên bác lại phởn thế? – Người thanh niên ngạc nhiên nhìn Hồng râu.

- Đời đôi khi cũng phải văn nghệ một tý chứ. Cứ ù lỳ như chú mày chán bỏ mẹ.

- Hay là em lấy tạm xe của anh mà về, để cái xe này anh sửa cho cẩn thận, ngày mai đến lấy cũng được? - Người thanh niên ngẩng mặt nhìn cô gái vẻ ái ngại.

- Cái xe đạp thổ tả của chú mày có ma nó đi. Người đẹp ngồi lên đó có khác nào bà buôn lợn! – Hồng râu lại xen vào với nụ cười khó hiểu.

- Ê… thổi… thổi…! – Một chiếc xe DD màu đỏ chói dừng lại trước mặt người thanh niên, gã choai choai ngồi trên xe xấc xược nói.

- Thổi… thổi cái con mẹ mày! – Hồng râu ngẩng lên thấy gã thanh niên choai choai vẫn ngồi trên xe. Phía sau là một đứa con gái mặt còn non choẹt, ăn mặc hở hang quát lên.

- Kìa bác! Việc của anh em mình là phục vụ thiên hạ. Khách hàng là thượng đế, gọi dạ bảo vâng mà bác - Người thanh niên ngẩng lên nói với Hồng râu rồi quay sang gã thanh niên giọng khôi hài - Dạ! Anh chờ cho chút xíu, em thổi ngay đây ạ.

Người thanh niên cầm cái bơm lại bơm bánh xe, trong khi gã thanh niên lủng bủng.

- Mẹ kiếp! Đã đi làm thuê lại còn ta đây. Ông thì lõ cái con c… vào mặt bây giờ.

Người thanh niên liếc mắt nhìn Hồng râu. May mà Hồng râu bị nghễnh ngãng từ hồi chiến tranh nên không nghe thấy.

Cô gái đang chờ sửa xe đạp nhìn người thanh niên và hai đứa ngồi trên xe vẻ khó chịu.

- Xong rồi đó anh. - Người thanh niên nói.

- Tiền - Gã thanh niên kẹp tờ 2000 đồng vào hai ngón tay ra vẻ điệu nghệ.

- Chưa đủ - Người thanh niên nhìn gã lắc đầu.

- Sao?

- Chưa đủ

- Bơm có một bánh xe hai ngàn chưa đủ vậy ông lấy bao nhiêu? - Choai choai ngạc nhiên.

- Trăm ngàn.

- Cái gì? Ông định đùa chắc?

- Làm không hết việc hơi đâu mà đùa với mày. Tiền bơm có thể cho nhưng phạt về tội vô lễ. Mày có đưa không thì bảo.

- Này định giở trò ăn cướp ra đây hả? – Gã thanh niên nổ máy định cho xe chạy đi.

- Mày bảo ai ăn cướp. - Người thợ sửa xe nhìn thẳng vào gã choai choai, đưa bàn tay lấm lem dầu mỡ túm lấy cái cổ áo trắng tinh của gã kéo xuống dằn giọng. - Nếu bố mày không dạy được mày thì tao dạy cho. Không có tiền thì quỳ xuống lạy tao không tao cho rụng răng bây giờ.

- Kìa anh … Nhanh lên! -– Đứa con gái đi cùng xe với gã con trai thấy vậy vội vã run rẩy lên tiếng. Gã con trai thấy Hồng râu đứng dậy với cái cờ-lê cầm trên tay thì mặt cắt không còn một hột máu, vội vã quỳ xuống lạy như tế sao.

- Cút… - Người thanh niên quát lên. Gà choai vội vã nhảy lên xe phóng đi để lại đứa con gái, làm con bé vừa bậm bịch chạy theo vừa gọi ơi ới.

- Khá… khá lắm! - Hồng râu khoái trá cười ha hả. Cô gái ngồi sửa xe đạp nhấp nhổm như không yên, rồi không kìm được mình cô thốt lên.

- Anh Chiến!

Phải! Người thanh niên sửa xe là Phan Chiến, giáo viên chiến thuật trường Quân sự Quân khu Tả Ngạn. Một buổi tối đi huấn luyện đêm, chiếc xe đạp thổ tả của anh giở chứng, anh phải tạt vào quán Hồng râu để sửa. Ông chủ hiệu sửa xe hôm ấy bị ốm đang nằm đắp chăn rên hừ hừ, ông ta chỉ cho Phan Chiến cái thùng đồ nghề và bảo tự sửa lấy. Phan Chiến mở hòm đồ nghề nhưng anh loay hoay hàng tiếng đồng hồ cũng không thay được viên bi phốt khiến ông chủ phải lồm cồm bò dậy. Phan Chiến tranh thủ hỏi chuyện chị vợ thì được biết Hồng râu bị sốt rét rừng. Chị còn cho Phan Chiến biết chồng chị trước đây là bộ đội mặt trận 379, đóng quân trên Điện Biên. Căn bệnh sốt rét anh mang theo từ ngày rời quân ngũ dù đã phải chữa chạy đủ nơi mà vẫn không khỏi, một năm anh bị sốt vài trận. Sau mỗi trận sốt sức khỏe của anh suy sụp, mặt mũi tái mét, da dẻ xanh như tàu lá. Hai vợ chồng lấy nhau đã hơn chục năm mà vẫn chưa có con. Phan Chiến chợt nhớ tới bài thuốc chữa sốt rét rất hiệu quả của đồng bào Cao Lan, anh tranh thủ đợt nghỉ phép lên tận Hà Giang cắt về cho Hồng râu. Hồng râu uống vào đến đâu bệnh khỏi từ đó, rồi chị vợ có thai và sinh con. Niềm hạnh phúc đến muộn của hai vợ chồng đến muộn khiến họ càng trân trọng và biết ơn Phan Chiến họ định mang lễ vật vào tạ ơn nhưng Phan Chiến. Họ biết chuyện liền ngăn lại, anh bảo “Anh trước đây đã là người lính. Anh em mình giúp được gì nhau thì giúp, không giúp được phải chịu. Ai lại nghĩ đến chuyện ân huệ làm gì”. Hai vợ chồng Hồng râu rất cảm động và coi Phan Chiến như em. Giờ đây kinh tế gia đình Phan Chiến đang rất khó khăn, vợ anh sắp sinh con đầu lòng, mẹ anh lại đang ốm phải điều trị tận Hà Nội. Phan Chiến phải xin phép đơn vị tranh thủ ngày nghỉ và chút thời gian buổi tối để ra cùng Hồng râu sửa xe đạp. Thực ra cũng là học cách sửa xe. Ai lại đàn ông như anh mà đến thủng cái săm cũng không biết vá. Hóa ra sửa xe đạp cũng không phải dễ. Loay hoay hàng tháng trời Phan Chiến cũng mới chỉ biết thay lốp, cân vành còn động đến ổ phốt, hay côn trục thì anh cứ loay hoay như gà mắc tóc. Việc làm thêm cũng chả được bao nhiêu nhưng nó cũng giúp anh khuây khỏa, đỡ buồn chán trong những ngày đáng ra anh phải có mặt ở gia đình.

Còn cô gái này là ai? Tại sao lại biết Phan Chiến. Viên sĩ quan cố lục tìm trong trí nhớ nhưng lại không nhớ ra. Anh nhìn kỹ vào gương mặt cô gái, cô ta còn trẻ có lẽ chỉ ngoài đôi mươi. Cô có dáng người nhỏ nhắn, cân đối, nước da trắng như trứng gà bóc vỏ. Đẹp! Phải thừa nhận rằng nàng khá đẹp, lại có duyên, đặc biệt là đôi mắt. Một đôi mắt có lòng đen ra lòng đen, lòng trắng ra lòng trắng. Ngày bé mẹ anh vẫn bảo rằng những cô gái có đôi mắt như vậy thường chỉ yêu được có một người. Phan Chiến thở dài, anh trở lại với cái vành xe đạp cân dở.

- Tại sao em lại biết tên anh?

- Anh không nhớ em thật hả? – Cô gái nhìn Phan Chiến, vẻ ngạc nhiên hiện ra trong ánh mắt.

Phan Chiến im lặng cúi xuống cái vành xe đạp cân dở. Anh đã lờ mờ nhận ra gương mặt cô gái có gì thân quen, nhưng vẫn không nhớ ra.

Hồng râu liếc nhìn cô gái và tủm tỉm cười một mình. Rồi Hồng râu lại quay sang Phan Chiến. Thằng em này có số đào hoa, rồi cũng đến khổ vì bị đàn bà quấy rầy thôi em.

- Em đã gặp anh trong đám cưới chị Hằng. Hôm đó anh đã đọc thơ tặng cô dâu. Bài thơ đó sao mà buồn thế anh? Mà giọng đọc của anh cũng buồn nữa.

- Cái đó thì anh không biết. Em phải hỏi tác giả của bài thơ đó. Nhưng có lẽ phải buồn thì thơ mới hay.

- Bài thơ đó là của anh làm tặng chị ấy ạ?

- Không! Anh không biết làm thơ. Thơ của người khác đấy. - Phan Chiến cười.

Cô gái sững người nhìn Phan Chiến. Tại sao anh ấy cứ thật thà như đếm vậy nhỉ? Nếu là người khác chắc chắn họ đã nhận bài thơ đó là của mình rồi.

- Hôm nào anh chép tặng em bài thơ đó nhé.

- Nhất trí! Xong rồi đây em. Em xem này, bánh xe giờ đây tròn vành vạnh, quay ro ro. - Phan Chiến quay mạnh cái bánh xe trên giá.

- Thực ra xe này không phải của em. Lúc chiều tình cờ thấy anh ngồi sửa xe ở đây em cứ ngờ ngợ nên tối lấy xe của bạn em đem sửa để…

- Thì ra là vậy. Gặp nhau trong đám cưới giữa biển người mà em vẫn nhận ra anh kể cũng là chuyện lạ.

- Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ. Hai người chắc phải có kỷ niệm gì sâu sắc lắm - Hồng râu xen vào và nháy mắt với Phan Chiến.

Phan Chiến im lặng suy nghĩ. Quả tình anh vẫn không nhớ nổi đã gặp cô gái này ở đâu, cớ gì mà nàng lại nhớ đến anh và có ý định đi tìm anh thì phải.

- Từ ngày đó anh biến đi đâu vậy?

- Anh vẫn ở trong thị xã này. Cái thị xã này vậy mà rộng quá em nhỉ. Nhà em có gần đây không?

- Cách đây bốn cây số anh ạ.

- Ở gần bến xe à?

- Vâng!

- Vậy sửa xe xong anh sẽ đưa em về.

- Cám ơn anh. Nhưng em đi được thì cũng về được - Cô gái nói vẻ hờn dỗi.

- Thì cháu cứ để anh ấy đưa về. Con gái con đứa đi đêm một mình không tốt đâu - Hồng râu ngước mắt nhìn cô gái, rồi lại nhìn Phan Chiến.

- Chắc em sợ người yêu ghen. Vậy thì anh sẽ đi cách em đúng 50 mét phía sau, như vậy được chưa nào? Xong hẳn rồi đây người đẹp.

- Em gửi tiền anh - Cô gái nói và lấy tiền đưa cho Phan Chiến. Hồng râu thấy vậy phẩy tay.

- Sao lại có chuyện tiền nong ở đây. Bạn bè gặp nhau, sửa giúp nhau cái xe sao lại lấy tiền.

- Ai lại chê tiền hả bác? Lao động phải có thù lao chứ. Nhưng sao em đưa nhiều thế này? – Phan Chiến nhận tiền hỏi.

- Anh cứ cầm cả không phải trả lại em đâu.

- Anh chỉ nhận đúng công sức của mình thôi. Tiền bạc phân minh, ái tình dứt khoát. Có như vậy nó mới bền phải không em? Nào bây giờ xin được làm vệ sĩ đưa em về nhà.

Hai người lên xe, Phan Chiên định giữ khoảng cách như anh đã nói nhưng cô gái lại đạp xe quá chậm thành hai người gần như đi song song. Cô gái vừa thong thả đạp xe vừa quay sang bắt chuyện và hỏi Phan Chiến những câu hỏi bâng quơ. Trong đầu nàng cũng đang ngổn ngang bao ý nghĩ. Cô cố tình đạp xe thật chậm thầm mong đoạn đường 4km sẽ kéo dài thêm chút nữa. Nhưng phép lạ chẳng xảy ra, cô chưa kịp hỏi thêm anh điều gì. Chưa kịp hiểu cuộc sống của anh giờ ra sao thì cánh cổng nhà đã hiện ra. Cô gái dừng xe.

- Nhà em đây rồi. Mời anh vào chơi hẵng.

- Thôi tối rồi. Em về ngủ đi! Chúc em ngủ ngon. Khi nào rỗi anh sẽ lên chơi.

Phan Chiến im lặng nhìn người con gái. Trăng hạ tuần soi rõ gương mặt đỏ ửng của nàng.

- Anh xin lỗi nhưng quả tình anh vẫn không nhớ tên em. – Phan Chiến ngập ngừng.

- Tên em chẳng có ý nghĩa gì với anh cả. – Cô gái cúi đầu, hàng mi cong chớp chớp.

- Sao em lại nói vậy? – Phan Chiến cảm thấy khó nói tiếp nhưng điều trong suy nghĩ.

- Em tên là Hạnh.

- Có phải Bích Hạnh không? - Phan Chiến ngạc nhiên nhìn cô gái. Thực ra, anh và Bích Hạnh không có kỷ niệm gì ngoài hôm đám cưới Thúy Hằng hai người tình cờ ngồi gần nhau và cũng có hỏi chuyện làm quen.

- Vâng! Bích Hạnh ngước mắt nhìn Phan Chiến ngập ngừng - Anh sẽ lên thăm em thật chứ?

- Anh sẽ cố gắng! - Phan Chiến tránh ánh mắt cô gái lưỡng lự đáp.

Mới hơn 10 giờ đêm mà nhà trường đã cắt điện. Đêm cuối tháng không trăng, không sao. Phan Chiến mò mẫm đẩy cánh cửa phòng ngủ của mình. Nghe thấy tiếng lạch xạch, Nguyễn Bội nằm giường bên ngoài lên tiếng.

- Anh Ba về rồi đấy hả?

- Ừ! Vẫn chưa ngủ hả?

Phan Chiến nhẹ nhàng dắt xe đạp vào phòng, anh bật lửa châm cái đèn dầu hỏa. Ánh sáng tỏa ra trong căn phòng ấm cúng. Anh lấy cái chao đèn bằng giấy che bớt ánh sáng để khỏi làm ảnh hưởng đến giấc ngủ của Bội. Chợt thấy trên mặt bàn có túi quà.

- Hôm nay, anh có khách đấy! - Bội lên tiếng.

- Khách nào vậy? – Nhìn gói quà, Phan Chiến đã đoán biết nhưng vẫn hỏi.

- Còn khách nào nữa. Người ta chờ suốt.

- Có bảo tôi đi đâu không?

- Thì anh bảo không được nói còn gì. Mà anh cũng dở bỏ mẹ. Mỡ để miệng mèo mà không chịu ăn.

- Mỡ để miệng mèo là miếng mỡ ôi. Chú ăn được anh nhường cho đấy! - Phan Chiến nói và mỉm cười một mình.

- Cái đấy thì không ai nhường cho ai được.

- Thôi có uống cà phê thì dậy, đừng nằm đấy mà ca thán nữa.

- Uống bây giờ để thức trắng đêm à?

- Vậy thì ngủ đi. Mai uống.

Phan Chiến mắc màn đi ngủ, anh cũng đã định thức thêm một lát nữa để ôn lại bài giảng cho ngày mai, nhưng thấy người mệt rũ rượi, hai mí mắt nặng chình chịch nên lại thôi. Vừa nằm trên giường vừa nhẩm lại bài cho đến lúc ngủ cũng được. Phan Chiến nhủ thầm, Ngoài kia cây trứng gà vẫn buông những quả rơi lộp bộp. Lại một mùa đông nữa đang đến gần.  

CHƯƠNG 5

Trung tá Trưởng khoa Binh chủng Hợp thành trường Quân sự Quân khu Tả Ngạn hiểu rằng việc đưa chỉ tiêu huấn luyện các khoa mục 100% đạt yêu cầu trong đó có trên 70% khá giỏi vào nghị quyết Đảng bộ nhà trường không phải là biện pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng huấn luyện. Ai thì không biết chứ với Trần Văn Mạnh đã có 25 năm công tác trong quân ngũ thì có tới 24 năm, 11 tháng 30 ngày anh ta công tác ở các nhà trường quân đội. Với một bề dày thâm niên như vậy, Trần Văn Mạnh thừa sức hiểu rằng, ở trường Quân sự Quân khu Tả Ngạn đã là anh giáo viên thì chỉ cần đừng quên giờ, sót lớp đừng muộn phép, chậm tranh thủ là mọi chuyện sẽ đâu vào đấy hết. Còn chỉ cần anh dính vào một tý khuyết điểm như trên thì dù anh có huấn luyện giỏi đến đâu cũng coi như bỏ. Tên anh sẽ luôn được nhắc đến trong các hội nghị giao ban tháng, tổng kết năm rồi kết thúc khóa học. Rồi trong nghị quyết chi bộ, Đảng bộ các cấp 6 tháng một năm. Rồi báo cáo tổng kết nhiệm kỳ tên anh vẫn được nêu ra làm ví dụ về sự yếu kém trong rèn luyện, sự vô ý thức tổ chức kỷ luật và sự nghiệp phấn đấu của anh gần như chấm dứt. Bài học nhỡn tiền còn sờ sờ ra đó. Trước đây, đã  có trường hợp giáo viên vừa nhận xong danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp quân khu thì cũng nhận luôn quyết định về phục viên.

Mấy năm nay quán triệt Nghị quyết Đảng bộ Quân khu Tả Ngạn “Xây dựng trường Quân sự Quân khu thành một trung tâm về huấn luyện. Mẫu mực trong rèn luyện lỷ luật và thực hiện nền nếp chính quy”. Cùng với việc thực hiện 4 nội dung, 7 biện pháp để nâng cao trình độ lễ tiết tác phong và thực hiện nền nếp chính quy thì vấn đề nâng cao chất lượng huấn luyện luôn là vấn đề quan trọng quyết định việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của nhà trường. Đây là vấn đề không chỉ gây đau đầu cho cán bộ nhà trường mà còn là nội dung gây nhiều tranh cãi trong khối giáo viên. Hàng loạt buổi họp rút kinh nghiệp, hàng loạt hội nghị phương pháp cấp bộ môn, cấp khoa và nhà trường được tổ chức cũng đã tìm ra một số biện pháp để nâng cao chất lượng huấn luyện một số môn học. Tất nhiên mọi việc vẫn còn trong giai đoạn thử nghiệm. Chuyên đề khoa học “Phương pháp xếp đội hình trong huấn luyện Đội ngũ Chiến thuật” của Phan Chiến và nhiều đề tài khác đang được vận dụng thì trong Đại hội Đảng bộ nhà trường Trần Văn Mạnh đề nghị đưa chỉ tiêu huấn luyện vào nghị quyết. Là đảng viên, phải phấn đấu thực hiện nghị quyết, ai không thực hiện thì cứ lấy nghị quyết ra mà kiểm điểm. Trần Văn Mạnh phát biểu như vậy, tuy có sự phản đổi của một số đảng viên là giáo viên nhưng khi biểu quyết ý kiến của Mạnh vẫn đạt quá bán để có hiệu lực thi hành. Nội dung nghị quyết ghi là: “Nâng cao chất lượng huấn luyện, phấn đấu các khoa mục kiểm tra 100% đạt yêu cầu trong đó có trên 70% khá giỏi”. Một khi nghị quyết đã xác định như vậy thì các giáo viên chỉ có việc chấp hành. Trò dốt tại thầy. Không có học viên dốt chỉ có phương pháp huấn luyện chưa phù hợp. Trần Văn Mạnh ngồi đâu cũng lý sự như vậy khiến các giáo viên và cán bộ quản lý học viên cứ răm rắp tuân theo. Dù chất lượng huấn luyện thực chất có yếu đến đâu thì kết quả kiểm tra vẫn phải đảm bảo chỉ tiêu nghị quyết. Anh nào có gan thử đánh giá đúng thực chất xem… sẽ liên quan đến đề bạt quân hàm và sắp xếp cán bộ. Trong trường ngấm ngầm dấy lên phong trào “Học theo nghị quyết. Dạy theo nghị quyết và cho điểm theo nghị quyết”. Kết quả huấn luyện tự nhiên tăng vọt 70, 80 thậm chí có những khoa mục đạt 100% khá giỏi. Chỉ thương cho mấy anh giáo viên bắn súng “đạn đồng, bia giấy” thật khó cho việc biến báo kết quả. Mặc dù Trưởng bộ môn Bắn súng cũng đã láu cá qua mặt cán bộ kiểm huấn bằng cách kéo dài thời gian ẩn hiện của mục tiêu nhưng vẫn có những bài bắn không đạt chỉ tiêu. Tuy nhiên chỉ một vài bài bắn không đạt chỉ tiêu không thể làm ảnh hưởng đến thành tích của cả nhà trường và thế là nhờ có “nghị quyết sát đúng” mà chất lượng huấn luyện của nhà trường được nâng cao. Chỉ có điều bản báo cáo thành tích của nhà trường Quân sự Quân khu càng “kêu” bao nhiêu thì từ các sư đoàn, tỉnh đội trong quân khu ý kiến về chất lượng cán bộ đào tạo qua trường càng nhiều bấy nhiêu. Có những cán bộ tiểu đội trưởng tốt nghiệp loại giỏi nhưng khi ra trường không biết tập hợp tiểu đội. Lại có những cán bộ trung đội trưởng không huấn luyện nổi một bài đội ngũ tay không… Những ý kiến này khiến Hoàng Văn Thân choáng váng. Ông tổ chức đi thị sát chất lượng cán bộ ở các đơn vị cơ sở. Trần Văn Mạnh được giao phụ trách phụ trách đoàn cán bộ này. Khi đến các đơn vị thấy rõ chất cán bộ tiểu đội trưởng, trung đội do nhà trường đào tạo còn thấp phấn đầu nhiều mới đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ theo chức trách được phân công. Trần Văn Mạnh tìm cách đổ lỗi cho cơ sở. Anh ta lý luận “Học giỏi đâu chắc đã thành tài. Các cán bộ vừa ra trường cần có thời gian thích nghi với công việc ở đơn vị” và thế là Nghị quyết của Đảng bộ nhà trường vẫn giữ nguyên chỉ tiêu kết quả huấn luyện. Thay cho việc nghiên cứu biện pháp nâng cao chất lượng huấn luyện thì các giáo viên chỉ việc nhẹ tay nâng điểm cho học viên thật cao. Thế là sau mỗi khoa mục cấp trên yên tâm. Đơn vị hồ hởi tổ chức liên hoan, tất cả đều gật gù tâm đắc.

Giữa lúc mọi việc đang được tiến hành suôn sẻ như vậy, khoa Binh chủng Hợp thành của Trần Văn Tạ đang là lá cờ đầu trong huấn luyện và là “ứng cử viên” giật cờ thi đua quyết thắng năm nay thì khoa mục “Đại đội bộ binh phòng ngự ở địa hình rừng núi” do Phan Chiến đảm nhiệm chỉ đạt có 60% yêu cầu trở lên. Đây là vấn đề nằm ngoài dự kiến của Trần Văn Mạnh, nhất là khi thấy con trai của Đại tá Nguyễn Xuân – Phó Hiệu trưởng, Bí thư Đảng ủy nhà trường là Nguyễn Hùng bị điểm liệt. Theo quy chế thì Nguyễn Hùng không đủ điều kiện để thi tốt nghiệp. Công tác với nhau vài năm, dù biết rõ tính cách Phan Chiến, Trần Văn Mạnh vẫn phải gọi Phan Chiến lên chất vấn. Phan Chiến không ngần ngại đưa tất cả các bài kiểm tra không đạt yêu cầu lên cho Trưởng khoa và để tổ chức phúc khảo. Biết rõ có tổ chức phúc khảo cũng không giải quyết vấn đề gì, bài học từ lần tổ chức hội nghị phương pháp để “nắn gân” Phan Chiến vẫn còn ám ảnh Trần Văn Mạnh. Chủ nhiệm bộ môn Chiến Thuật Quách Xuân Hứa tuy bằng mặt mà không bằng lòng với Trần Văn Mạnh. Bằng lá phiếu kín của mình Quách Xuân Hứa chắc chắn sẽ ủng hộ Phan Chiến. Lúc ấy thì chỉ có… trời cứu. Trần Văn Mạnh đành phải ngọt nhạt với Phan Chiến.

- Chú mày khôn mà không khéo. Chú mày là nguồn trực tiếp đào tạo huấn luyện nó, chú mày mất gì mà không cho nó vài điểm kia chứ.

- Báo cáo trưởng khoa. Tôi là một giáo viên, tôi phải phục tùng quy chế huấn luyện - Phan Chiến đáp.

- Quy chế cũng là do con người nghĩ ra. Vận dụng như thế nào cho đạt được mục đích của mình mới là quan trọng.

- Báo cáo trưởng khoa, tôi không có mục đích nào khác ngoài việc làm theo đúng chức trách được phân công. Tôi không cho phép ai xúc phạm danh dự của tôi.

Phan Chiến đáp và cảm thấy mặt mình nóng như chườm lửa. Anh vẫn chưa hết bực vì Nguyễn Hùng là học viên nhưng lại ỷ thế bố. Nguyễn Hùng thường xuyên bỏ học đã đành đằng này lại lôi kéo một số học viên bỏ học đi uống rượu trong giờ học lại là giờ làm bài tập. Khi Phan Chiến phát hiện ra hỏi thì Nguyễn Hùng ngang nhiên trả lời là bố gọi lên có việc. Phan Chiến nghiêm khắc bảo. “Tôi không biết bố anh là ai cả. Tôi chỉ biết anh là học viên của tôi” Nguyễn Hùng cười khẩy bảo rằng “Chỉ có thằng ngu mới không biết lãnh đạo của mình là ai”. Học viên mà như vậy thì có trời mới chịu được. Phan Chiến đã đuổi Nguyễn Hùng ra khỏi lớp và cho điểm liệt.

Trần Văn Mạnh không hiểu hết nguyên nhân. Anh ta chỉ biết rằng Nguyễn Hùng đang đùa với lửa. Anh ta quyết định cứu nguy cho lãnh đạo. Thì cả đời các thủ trưởng đã cống hiến cho cách mạng, giờ có mỗi đứa con gửi vào học lại như vậy thì còn mặt mũi nào. Nhân lúc Quách Xuân Hứa đi công tác, Trần Văn Mạnh liền tổ chức phúc khảo. Mặc dù Nguyễn Bội mới chỉ là giáo viên giảng dạy chiến thuật cấp tổ và tiểu đội bộ binh, nhưng Trần Văn Mạnh vẫn chỉ định Bội vào ban phúc khảo và mớm cho Nguyễn Bội. Thế là với một điểm 9 của Nguyễn Bội, một điểm 8 của Trần Văn Mạnh và một điểm 1 của Phan Chiến, Nguyễn Hùng vẫn đủ 6 điểm.

Chuyện phúc khảo dù được giữ kín nhưng vẫn đến tai Ban Giám hiệu nhà trường. Đại tá Nguyễn Xuân vừa muốn biết rõ chân tướng của sự việc vừa không. Mấy năm nay do yêu cầu “Trí thức hóa, đại học hóa” đội ngũ sĩ quan trong quân đội các lớp đào tạo cán bộ trung đội trong các nhà trường quân sự cấp quân khu bị loại bỏ. Nhưng số sĩ quan đào tạo cơ bản qua các trường của bộ lại ít, không đáp ứng được yêu cầu của cơ sở nên các nhà trường quân sự quân khu vẫn được mở những lớp đào tạo trung đội trưởng ngắn hạn. Đối tượng này gọi là Trung đội trưởng 801. Số cán bộ này sau đào tạo sẽ được phục vụ 6 năm sau đó căn cứ vào tình hình cụ thể có thể được gửi đi đào tạo tiếp hoặc bổ sung vào nguồn cán bộ địa phương. Đây là một chủ trương rất phù hợp với đặc điểm của Quân khu Tả Ngạn vì là quân khu vùng núi có nhiều xã vùng sâu, vùng xa, địa bàn khó khăn, cán bộ cơ sở còn yếu. Theo tiêu chí đầu vào thì học viên đào tạo Trung đội trưởng 801 phải là những tiểu đội trưởng đã qua đào tạo ở nhà trường Quân sự Quân khu có ít nhất một năm công tác trên cương vị tiểu đội trưởng và phải được đơn vị tuyển chọn giới thiệu. Tiêu chí là như vậy nhưng việc tuyển sinh lại căn cứ vào thư tay của “các cụ” nhiều hơn. Ngay như khóa 2 này chẳng hạn, chỉ có 28 học viên thì đã có tới 20 học viên thuộc diện 5c (con cháu các cụ cả) Trong số đó có Nguyễn Hùng. Con trai Đại tá nguyễn Xuân và Hoàng Văn Tuấn là con trai của Đại tá Hiệu trưởng nhà trưởng Hoàng Văn Thân. Cả hai đều thi trượt đại học chưa qua một ngày huấn luyện tân binh. Trong các buổi rút kinh nghiêm huấn luyện có rất nhiều ý kiến kêu ca về chất đầu vào của đối tượng 801. Biết làm sao được khi chưa học làm chiến sĩ, chưa biết đi nghiêm, đứng nghỉ cả việc mà giờ học làm chỉ huy có khác gì xây nhà trên cát. Kêu thì kêu vậy nhưng chất lượng “học viên 5c” vẫn cứ phải cao. Nhất là với Nguyễn Hùng và Hoàng Văn Tuấn thì phải đúng là “hổ phụ sinh hổ tử”. Hoàng Văn Thân và Nguyễn Xuân luôn tự hào về con trai mình như vậy.

Chỉ đến bây giờ, sau đòn cảnh tỉnh của Phan Chiến, các cụ mới ngã người ra. Bí thư đảng ủy nhà trường gặp riêng Phan Chiến để trao đổi, qua nói chuyện ông nhận ra và thực sự lo lắng cho cái khoảng trống trong kiến thức của các học viên thuộc diện 5c. Thế nhưng ở cái tuổi xế chiều, cũng như Hoàng Văn Xuân ông không biết làm cách nào để lấp đầy cái khoảng trống đó. Nhất là các biện pháp mà Phan Chiến đưa ra nếu đem áp dụng sẽ làm mất lòng một số cán bộ cấp trên và ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của con ông. Và cũng như Hoàng Văn Thân, Nguyễn Xuân thấy Phan Chiến là con người bất trị.

19/1/2018

Nguồn: Tuyển tập tác phẩm đoạt 

Giải thưởng Văn học Nghệ thuật 1997 - 2016

Theo http://hoivhntvinhphuc.org.vn/