Cánh thiệp đầu xuân: Minh Kỳ và Lê Dinh

Cánh thiệp đầu xuân - Minh Kỳ và Lê Dinh

Hoa lá nở thắm đẹp làn môi hồng,

Xuân đến rồi đây nào ai biết không?

Mang những hoài mong đi vào ngày tháng

Bao nhiêu mơ ước đến khi mùa Xuân sang

Tôi chúc gì đây vào mùa Xuân này

Khi nắng vàng tươi nhuộm làn tóc ai

Khi gió nhẹ lay hoa đào hồng thắm

Trong khi Xuân ấm mới tô đẹp tháng năm

Tôi chúc muôn người mọi điều ước muốn

Non nước vinh quang trong tia nắng thanh bình

Để người anh yêu dấu quay về gia đình

Tìm vui bên lửa ấm

Tôi chúc yên lành người người khắp chốn

Mong gió đưa duyên cho cô gái Xuân thì

ước nguyện sao chóng thành rượu hồng xe duyên

Tôi chúc ngày mai dầu đường xa vời

Trai gái bền duyên đẹp tình lứa đôi

Cho bướm vàng bay trên nẻo đường mới

Vai trên vai những lúc tâm tình bên nhau

Tôi chúc rồi đây người về phương nào

Cho dẫu thời gian lạnh lùng lướt mau,

Mong ước ngày sau như là ngày trước,

Tay trong tay nhớ lúc TRAO THIỆP ĐẦU XUÂN

Tôi chúc muôn người mọi điều ước muốn

Non nước vinh quang trong tia nắng thanh bình

Để người anh yêu dấu quay về gia đình

Tìm vui bên lửa ấm

Tôi chúc yên lành người người khắp chốn

Mong gió đưa duyên cho cô gái Xuân thì

ước nguyện sao chóng thành rượu hồng xe duyên

Tôi chúc ngày mai dầu đường xa vời

Trai gái bền duyên đẹp tình lứa đôi

Cho bướm vàng bay trên nẻo đường mới

Vai trên vai những lúc tâm tình bên nhau

Tôi chúc rồi đây người về phương nào

Cho dẫu thời gian lạnh lùng lướt mau,

Mong ước ngày sau như là ngày trước,

Tay trong tay nhớ lúc TRAO THIỆP ĐẦU XUÂN...

Cánh thiệp đầu xuân - Như Quỳnh

Cánh Thiệp Đầu Xuân

Kỷ niệm 50 năm viết nhạc của nhạc sĩ Lê Dinh

Trước nhất là về cái tên. Cách nay 7 năm, nhân dịp tham dự một buổi họp mặt do một nhà thơ thân hữu ở Montréal tổ chức đón tiếp thi sĩ Hà Huyền Chi từ Lacey (WA) qua thăm bạn bè ở Montréal, có một ông khách hỏi sao tôi lấy tên Lê Dinh? Tôi trả lời rằng tên trong khai sinh của tôi là Lê văn Dinh, chữ Lê Dinh lấy từ đó ra, chỉ bỏ bớt chữ "văn" cho đỡ luộm thuộm mà thôi. Ông bạn này mỉm cười khó hiểu và thú thật cho đến bây giờ tôi cũng chưa hiểu ý nghĩa cái mỉm cười của ông khách lạ này. Có lẽ theo ông, tên tôi không lấy gì làm văn hoa cho lắm, không biết có phải vậy không? Nói về cái tên trong giới nhạc sĩ, phần đông lấy tên thật của mình làm tên riêng, có khi giữ nguyên, có khi bỏ bớt chữ giữa, có khi bỏ bớt chữ đầu hoặc chữ cuối. Cũng có những nhạc sĩ lấy những tên lạ hoắc, không ăn nhập gì tới cái tên trong khai sinh, nhưng có một ý nghĩa riêng tư nào đó, rất quý đối với họ. Tôi cũng thường hay nói với bạn bè trong giới sáng tác rằng tôi sinh ra ở làng Vĩnh Hựu của tỉnh Gò Công năm xưa (Bây giờ Gò Công không còn là tỉnh nữa) cho nên dù có muốn - cũng như nhiều nghệ sĩ khác, lấy tên nơi chôn nhau cắt rún của mình - tôi cũng không thể lấy được biệt danh Lê Vĩnh Hựu, vừa khó đọc, vừa khó nhớ. Những làng kế cận làng Vĩnh Hựu của tôi cũng đều bắt đầu bằng chữ Vĩnh, như Vĩnh Trị, Vĩnh Viễn, Vĩnh Lợi, Vĩnh Thạnh... nếu tôi sinh ra ở Vĩnh Trị, tôi có thể lấy tên Lê Vĩnh Trị chẳng hạn, để ghi nhớ quê hương của mình như các nhà văn Hà Kỳ Lam, Trà Lũ... ghép hay lấy tên nơi sinh trưởng để làm biệt danh của mình, vì dù sao Lê Vĩnh Trị còn nghe được hơn là Lê Vĩnh Hựu (người bình dân miền Nam sẽ đọc là Lê Dĩnh Hụ).

Người bạn lâu năm của chúng tôi là nhạc sĩ Minh Kỳ, tên thật là Vĩnh Mỹ, người hoàng phái, đã qua đời từ 31 năm nay, cho nên tôi rất lấy làm tiếc vì cho đến bây giờ tôi cũng chưa hiểu do đâu anh lấy tên Minh Kỳ để rồi không bao giờ còn hỏi được nữa. Còn nhạc sĩ Anh Bằng, tên thật là Trần An Bường, rồi sửa "trại" ra là "Anh Bằng", nghe đâu anh cũng lấy tên từ một con sông hay một cái làng nào ở miền Bắc, nơi sinh trưởng của anh. Ngày xưa, tôi và Minh Kỳ thường hay nói giỡn chơi với Anh Bằng rằng không ai khôn bằng anh, lấy biệt danh Anh Bằng thì già trẻ bé lớn gì cũng phải gọi anh bằng "anh" hết. Nhất là phái nữ, khi nói chuyện với Anh Bằng thì thế nào cũng bắt đầu bằng tiếng "anh" ngọt xớt: Anh Bằng ơi... Nhạc sĩ sáng tác có tên bắt đầu bằng "Anh" khá nhiều như Anh Việt, Anh Thy, Anh Huy, Anh Hoa, Anh Sơn, Anh Việt Thu, Anh Việt Thanh v.v... nhưng chưa thấy nhạc sĩ nào cả gan lấy tên bắt đầu bằng chữ "Ông" cả.

Nhắc đến Minh Kỳ, trước khi thành lập nhóm Lê Minh Bằng, Minh Kỳ và tôi thường hay sáng tác chung. Anh có biệt tài viết nhạc rất nhanh, nhưng nhanh mà hay chứ không phải nhanh mà dở. Chẳng hạn như trường hợp bài "Cánh thiệp đầu Xuân". Một buổi trưa vào khoảng tháng 11 năm 1964 (Giáp Thìn), gần đến Tết Ất Tỵ, anh đến nhà tôi ở cư xá Chu Mạnh Trinh (Phú Nhuận) bằng chiếc Lambretta trắng của anh. Nghe tiếng Lambretta quen thuộc từ xa là tôi biết anh Minh Kỳ đến. Đưa cho tôi bản nháp một bài nhạc chưa có tên, anh bảo tôi xem lại và viết lời gấp để kịp cho trình bày trong dịp Xuân, ngày mai phải có tựa bài và lời ca cho anh. Biết tính ý nóng nảy và gấp rút của anh, tôi nhận bản thảo anh đưa và báo hại đêm đó, tôi phải thức đến quá nửa khuya mới hoàn tất bài "Cánh thiệp đầu Xuân" mà sau này và cho mãi đến bây giờ, mỗi dịp Xuân về, quý độc giả thường nghe nhiều ca sĩ trình bày qua làn sóng phát thanh cũng như ở những buổi nhạc hội mừng Xuân:

Hoa lá nở thắm đẹp làn môi hồng

Xuân đến rồi đây nào ai biết không

Mang những hoài mong đi vào ngày tháng

Bao nhiêu mơ ước đến khi mùa Xuân sang...

Hôm sau, Minh Kỳ đến xem bản nhạc đã hoàn tất và chúng tôi ngồi lại hát thử, anh bảo rằng chắc chắn bài này sẽ "ăn". Chữ "ăn" đây là ăn khách, có nghĩa là sẽ được nhiều người ưa thích và như vậy sẽ tái bản nhanh. Mà quả thật vậy, khi bài hát này được trình bày vài lần trên đài phát thanh, anh Lê Mộng Bảo, giám đốc nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam liền tìm chúng tôi để hỏi mua bản quyền xuất bản vĩnh viễn và liên tiếp rất nhiều năm sau nữa, bản nhạc này được tái bản nhiều lần.

Nhưng chưa hết, sau khi lấy bài nhạc "Cánh thiệp đầu Xuân" và trước khi ra về, Minh Kỳ còn trao cho tôi một bài khác, cũng nhạc không thôi, chưa có lời, chưa có tựa và nhịp điệu rộn rã, có vẻ Xuân, bảo tôi làm tiếp lời thêm một bài nữa cũng về... Xuân. Cầm bản nháp trong tay, sau khi Minh Kỳ ra về rồi, tôi mới nghĩ thật khó mà viết lời cho hai bản nhạc cùng đề tài Xuân mà không giống nhau. Cũng lại phải nửa đêm thức trắng để tìm cách viết lời ca sao cho khác đi, và vài ngày sau, một bài về Xuân thứù hai ra đời, có cái tựa "Hạnh phúc đầu Xuân" như sau:

Thắm thoát là đây, một mùa Xuân mới với ngàn cánh mai vàng

Nụ cười trên môi, trên làn má ai đón Xuân tươi vừa sang

Biết chúc chi đây, khi làn gió Xuân về, giấy trắng ghi lại đôi giòng nhạc tâm tư, làm thơ trao duyên, gửi người đôi câu chúc nhau "hạnh phúc đầu Xuân".

Xuân nay tôi chúc, người miền biên cương...

Chơi Xuân kẻo hết Xuân đi,

Xuân tàn hoa rụng còn gì vui Xuân 

(Nguyễn công Trứ)

Thời gian cứ thế mà trôi. Mười hai con giáp thay nhau chạy. Hết con này đi, con kia lại kéo tới, đúng như tục ngữ ta vẫn thường nói: "Năm hết, Tết đến!".
Thắm thoát Đông qua và Xuân lại về. Khắp nơi, tất cả mọi người, già trẻ lớn bé hớn hở vui mừng, yêu đời ca hát chờ đón nàng Xuân.
Nhạc sĩ Minh Kỳ đã chào đón nàng Xuân:
Một bài ca đón chào mừng, hoà theo tiếng pháo đì đùng,
Mừng Xuân nay đã về rồi và Đông đã tàn qua
Về gieo bao thắm tươi, lòng ta thấy yêu đời
(Xuân đã về của NS Minh Kỳ)
Xuân đã về, vạn vật đổi thay. Người nhạc sĩ mượn lời nhạc để diễn tả cảnh Xuân:
Ca khúc Xuân Đã Về
Xuân đã về, xuân đã về!
Kìa bao ánh xuân về tràn lan mênh mông
Trên cánh đồng, chim hót mừng,
đang thướt tha từng đàn tung bay vui say
Xuân đã về, xuân đã về!

Ngàn hoa hé môi cười tươi đón gió mới
Xuân đã về, xuân đã về!
Ta hát vang lên câu ca mừng chào xuân
ĐK:
Ngoài trời bao la xinh tươi
bao cô gái đẹp cười trông xinh như hoa
Lập lòe tà áo xanh xanh
chen bông tím vàng đẹp hơn tiên nga
Vài bầy em bé rúc rích,
khúc khích tiếng cười rủ nhau vui ca
Từng đàn chim non xinh xinh
tung bay khắp trời cùng ríu rít ca
Một bài ca đón chào mừng
hòa theo tiếng pháo đì đùng
Mừng xuân nay đã về rồi
và đông đã tàn qua
Ngập trời bao tiếng chào mừng,
nàng xuân duyên dáng về rồi
Về gieo bao thắm tươi vui
lòng ta thấy yêu đời
Xuân đã về, xuân đã về!
Kìa bao ánh xuân về tràn lan mênh mông
Xuân đã về, trên cánh đồng,
bao bác nông ngưng cày ruộng vui say xuân
Xuân đã về, xuân đã về!
Ngàn cô gái quê cười tươi đón gió mới
Xuân đã về, xuân đã về!
Ta hát vang chào mừng xuân sang, xuân sang
Nhạc dạo hát tiếp

ĐK:
Ngoài trời bao la xinh tươi
bao cô gái đẹp cười trông xinh như hoa
Lập lòe tà áo xanh xanh
chen bông tím vàng đẹp hơn tiên nga
Vài bầy em bé rúc rích,
khúc khích tiếng cười rủ nhau vui ca
Từng đàn chim non xinh xinh
tung bay khắp trời cùng ríu rít ca
Một bài ca đón chào mừng
hòa theo tiếng pháo đì đùng
Mừng xuân nay đã về rồi
và đông đã tàn qua
Ngập trời bao tiếng chào mừng,
nàng xuân duyên dáng về rồi
Về gieo bao thắm tươi vui
lòng ta thấy yêu đời
Xuân đã về, xuân đã về!
Kìa bao ánh xuân về tràn lan mênh mông
Xuân đã về, trên cánh đồng,
bao bác nông ngưng cày ruộng vui say xuân
Xuân đã về, xuân đã về!
Ngàn cô gái quê cười tươi đón gió mới
Xuân đã về, xuân đã về!
Ta hát vang chào mừng xuân sang, xuân sang....
Kết
Xuân đã về, xuân đã về!
Ta hát vang chào mừng xuân sang, xuân sang....

Theo http://vnav.vn/