Chủ Nhật, 17 tháng 7, 2016

Đôi dòng về cố nữ thi sĩ Hoàng Ngọc Quỳnh Giao

Đôi dòng về cố nữ thi sĩ Hoàng Ngọc Quỳnh Giao

Thi tp VÀNG HƯƠNG MNG NGC ca n sĩ Hoàng Ngc Quỳnh Giao. Sách xut bn năm 1998, ti B gm có c thơ và nhc.
Tác gi Hoàng Ngc Quỳnh Giao tên tht là Hoàng Ngc Quỳnh, sinh năm 1953, tt nghip Trung Hc Đng Khánh ti Huế và Đi Hc Y Khoa ti Bruxelles. Sau đó, Hoàng Ngc Quỳnh hành ngh y khoa ti nước B.
Cô t
giã cõi đi ti B 1/2001 khi va được 48 tui.
Ngoài bút hi
u thường dùng nht, Hoàng Ngc Quỳnh Giao, n thi nhc sĩ còn dùng nhng tên khác như Hoàng Ngc Quỳnh, Quỳnh Ngc Hoàng, Tiu Quỳnh, Vương T Quỳnh… cho nhng bài thơ và nhc đăng ri rác trên các báo Vit Ng trên thế gii……(Phm Anh Dũng)
D Quỳnh Hương
Em
ơi, đêm thơm mt đóa quỳnh
Cùng em h
ương vương không gian
Cho ta m
ơ say mng ngát tình
Quy
n màu sc thm môi em 
Ri tình ta như trăng sáng ngát trên cao
B
y chim uyên lao xao theo gió đêm v
Ngàn vì sao đua nhau th
p nến lung linh
Dòng sông đêm dâng lên ti
ếng hát long lanh
Đêm khuya trăng sao vàng dáng quỳnh
H
n ta ngây say tơ duyên
Môi em dâng th
ơm mt chút tình
Ng
t ngào sc đóa trinh nguyên
Nng nàn quỳnh hương thơm gia cánh môi xinh
Lòng ta nghe xôn xao cây lá xanh tình
Màu th
i gian như ngưng khép thoáng mong manh
Tr
n gian đêm hân hoan tiếng hát reo vang
D Quỳnh Hương, hoa ơi!
D
Quỳnh Hương, em ơi!
Li V
Ng
ười v đâu trong chiu xuân hoa nng ?
Ti
ếng nhc lòng hò hn nhng thanh âm
Sao b
ước chân vn lng l âm thm
Và đôi m
t chao ơí! bun xa vng
Người v đâu trong thoáng chiu gió ha. ?
Mà cung đàn tr
m lng nét phôi pha
Nh
ng bước chân tìm đâu bóng quê nhà
Ôi đôi m
t! u un bun xa l
Người v đâu trong chiu thu vàng võ ?
Cung khúc bu
n dìu cánh lá vàng khô
Này ng
ười ơi còn đây ni mong ch
Xin m
t biếc thôi vương su l nh
Người v đâu trong chiu đông tuyết ph ?
Nh
c lưng tri thong ước hn nghìn thu
Kìa dáng ai trong s
ương tuyết mt mù
B
ước ngp ngng mt tìm v chn cũ
Nước Chy Qua Cu
Mai kia nước chy qua cu
N
ước đau nước khóc ai su nh thương ?
Em đi gió quy
n mùi hương
N
ng lên sui tóc còn vương ni bun
Lá rơi tng bước trên đường
Vàng phai màu áo đo
n trường cung thương
Nh
em my đ tà dương
V
n vương đnh Ng dòng Hương ngp ngng
Nh em nước mt lưng tròng
Tay đan năm ngón g
i mong em v
Mai kia ch
nh nh câu th
Qua c
u nước chy bn b vng âm
Nước chy qua cu: Thơ Hoàng Ngc Quỳnh Giao- Nhc Phm Anh Dũng- Tiếng hát Bo Yến

Hình Ảnh Một Buổi Chiều

Mt chiu nhìn lá rng rơi trên đường
B
i hi tưởng nh người cui chân tri
Lá v
n rơi lìa cành lá úa
Lá h
ng h vàng bay trong chiu
Ch
t bun dâng trong hương điêu tàn
Mt mình lng l ngi hát trong chiu
Nh
c chiu trm lng hòa khúc u hoài
Nh
ng phím tơ nh nhàng réo rt
Nh
mong thm người chn xa vi
Nh
p bun rơi mênh mông vàng rơi
Bâng khuâng mi thu v
Nhìn hàng cây trút lá
Nh
nhng chiu mình bên nhau
Chi
u nay mây giăng hàng
Ng
p ngng cánh chim bay
Ngóng tìm hình bóng thân yêu
Chiu dn nht nng lòng tái tê su
Đ
ường chiu ngp lá vàng du chân tri
Ng
m lá rơi lòng thm ước mun
Đ
ến trong chiu nng hương môi cười
G
i chiu rơi, rơi trong hn tôi
Bun Tàn Thu
(Cm tác theo Bun Tàn Thu ca Văn Cao )
 Em vn biết thi gian đi ri không tr li
Không gian bi
ến hình cho mơ ước mt thoáng tàn phai
Nh
ưng ngày đi đêm ti… du ngày tháng mãi hng h
Ni
m thương nh vn trin miên… dâng ngp tràn mi mt
Em v
n biết tình yêu kia cht say ri cht mt
M
t thoáng ng ngàng nhng n hôn đi vi trói cht mt môi
R
i mãi quanh em nhng du chân ca k nim vn không ri
Và xuân đi… thu đ
ến, gió hôn nh cht lá vàng rơi!
Em lng l âm thm nghe thi gian bun tr bước
Tr
i chm thu sao nghe lòng nay đã sang thu
Trăng mãi cao v
i vi bun không t nên li
Và muôn tri
u nghìn sao phút chc… là muôn trùng xa cách!
Em bi
ết anh s đi nên lòng vn không li oán trách
Và th
i gian là tháng năm ca ngày đêm trông ngóng
Nh
ưng sao anh ơi!
Thu v
i đến nay ri thu cũng đã vi đi
Nh
ư yêu thương kia trong ánh mt đã vi phai tàn
Và… thôi tình em đó
R
i cũng như nhng chiếc lá cht úa vàng
R
i chết lm dn… tan tác vi mi mt dáng thu phai…
NGHE CD D QUỲNH HƯƠNG CA PHM ANH DŨNG 
Mt bui chiu tháng năm đi làm v tôi được tin nhn trong máy ca mt ông bn già: “Cu đến ngay nhà tôi xem hoa quỳnh n nhá.” Ông bn tôi có căn nhà thuê ven mt th trn nh. Trn c ngày ngh hưu, nếu ông không ngi sau khung ca kiếng, nhìn ra bãi c trước nhà có lũ tr con chơi đùa không biết mt thì ch dn vào vic chăm sóc nhng chu king xếp hai hàng dc ban-công, và nhng chu phong lan treo lng lng trên khung ca. Thêm vào đó là ba chu mà ông gi là quỳnh. ‘Gi là’ bi vì tht tình tôi chưa thy hoa quỳnh ngoài đi bao gi. Ông bo quỳnh thì tôi tin là quỳnh, nhưng khi cây không có hoa ch thy nó ging mt loi xương rng nào đó, có nhng lá mp dài, o l. Mà cây quỳnh tr hoa, theo ông thì rt hiếm, hơn na hoa ch n được đúng ba ngày. Thành th lúc nào đến chơi nhà ông tôi cũng thy ba chu đy lá. Xin nhng bn nhng x nóng đng chế nho tôi, mt người x rét trin miên, trong mt căn nhà lúc nào cũng m o thiếu ánh mt tri. Tôi ch quen vài cô gái tên Quỳnh và được xem ít tm hình chp hoa quỳnh ca ông bn già. Cho nên mi có chuyn. Tôi mt ln đã bo ông bn: “Chng nào quỳnh n anh nh gi em đến xem nhé.” Thế là chiu nay tôi đã đến kp lúc. Đ đón tôi, ông bn đã by sn mt mâm ‘c’ đơn gin: mt bát miến gà và mt đĩa đu phng rang. Ch có thế. Mt chai rượu Mai Quế L lúc nào cũng dành sn cho tôi, mt bình trà cho ông. Còn tôi, trước khi lên đường tôi cũng còn kp nh ra đĩa CD D Quỳnh Hương Phm Anh Dũng mi gi tng, vi vàng cp theo.
Qu là kp lúc. Trên chiếc bàn nh dưới khung ca s thông gió, chu quỳnh màu đ gch terracotta được ông đ trên mt tm lót trng kết bng nhng ngôi sao. Trang trng. T mt cánh lá tr ra, đóa hoa đang m. Nhng cánh hoa màu trng phơn pht vàng bt đu hin rõ dn, ln dn… cùng lúc bui chiu âm u trong cơn mưa dm, nay đang dn ti. Hoa n nhanh, tưởng chng nghe mơ h tiếng ca mình ca hoa, ca lá. Cùng vi mùi hương ngt nh thong trong không gian tĩnh lng mt bui chiu ngoi ô thành ph. Tôi chúi mũi vào, hít. y ai li ngi thô tc như thế!”, ông trách nhn tôi vào chiếc ghế mây, bt ngi im. Thì ngi im vy. Khong không gian trong phòng như lng xung. Cho ti khi ông bn nghiêng bình trà sen rót xung hai chiếc ly s c, là lúc tôi đang ngây người m to mt nhìn bông hoa gi đang vn mình đón nhng giao thoa gia đt vi tri, như cô trinh n ln đu tiên ưỡn người đón nhn ân sng đi ban. Phi làm mt cái gì ch. Tôi đ chiếc đĩa vào máy, ging Bo Yến cht vút cao cùng vi tiếng nhc đm m rng:
“…Ri tình ta như trăng sáng ngát trên cao
B
y chim uyên lao xao theo gió đêm v
Ngàn vì sao đua nhau th
p nến lung linh
Dòng sông đêm dâng lên ti
ếng hát long lanh…
(D
Quỳnh Hương – Thơ Hoàng Ngc Quỳnh Giao)
Tht tuyt. Bo Yến chc có duyên vi Phm Anh Dũng nên đĩa nào Dũng cũng cho cô hát nhiu bài. Hoc gi Bo Yến th hin tinh thn ‘Thơ anh làm em hát, tơ anh dt em may…’ (Thoi Tơ – Thơ Nguyn Bính) bng cách: nhc phu quân (Quc Dũng) hòa âm thì dành ưu tiên đuc hát. Tôi thích ging Bo Yến ch đã lt t được nhng đon nhc đang trm lng, bng đi th cht vút lên cao, mt du n đc bit mà ít người nhc sĩ đã to được cho mình. Du n này người nghe có th bt gp đâu đó trong rt nhiu nhc phm ca Phm Anh Dũng. Như Tình Bng Khói Sương, Rc Vng Trăng Khuyết, Chia Na Vng Trăng…. Trong CD D Quỳnh Hương có hai bài: T Anh Và Nh, Cánh Chiu, hay trong mt nhc phm Phm Anh Dũng mi viết và gii thiu trong mt e-mail gi đến đến bn bè:
“…Quê hương ta!
Mùa xuân chim hót
Có mai vàng n
r bên sông…
(Xuân Mong Anh V
– Thơ Trn Ngc)
Trong D Quỳnh Hương, con chim én quý đã ct ging sáu ln. Thc s, tôi thích nghe Nhã Phương hát hơn. C hai ch em khi hát nhc Phm Anh Dũng đu có li din t ging nhau, nht là cách phát nhng âm ‘ơ’ và ‘iê’, nhưng cô ch Bo Yến thường đem đến cho tôi có cm giác như xem mt đóa hoa n ‘tòe loe’, phô c cánh ln nh, trong khi cô em Nhã Phương tôi cm được mt e p nào đó, nhưng rt mi gi, rt gi tình. Trong CD D Quỳnh Hương, Nhã Phương ch xut hin mt ln (phi chăng đây là mt ước hn ngm ca Phm Anh Dũng như trong nhng CD trước, hay vì b cô ch giành hát hết?) qua mt bài nhc rt d thương trong th điu valse:
“…Sui tóc mây buông th
Trên b
vai thon gy
N
ng hng lên đôi má
Làm lòng ai ng
t ngây…
(Cô Bé D
Thương – Thơ Trn Ngc)
Phm Anh Dũng s trường v valse. Nht là khi ging hát được hòa chung tiếng nhc đm rt vui ca Quc Dũng, có nhng tiếng sáo réo rt đong đưa trong nhng chuyn đon, bài hát như mc cánh. Bài Try Nhánh Sương Mù (ph thơ Phm Ngc) trong đĩa Tình Bng Khói Sương tôi nghe đã hơn 30 ln, hết M Tâm trong sáng, li ti Xuân Thanh chi chut, và chc chn tôi s còn nghe nhiu ln na. Cô Bé D Thương không được may mn như vy, nếu ví vi mt bn nhc khác trong CD D Quỳnh Hương có li cũng rt ‘d thương’ như cô bé:
“…Em đóa Quỳnh Thi
S
ương thm ướt hàng mi
Lung linh di
u o
L
đm su chia ly.
(Quỳnh Thi – Th
ơ Vương Ngc Long)
Tôi hi ông bn già: “Anh có thy gì l trong bn nhc này không? Nhc Vit ít có bn nào kết câu bng vn ‘i’ như bn này.” Ông bn ngn người ra, như tôi va ngn người ngm hoa quỳnh ln đu trong đi, nhưng sau khi ngm nghĩ li cũng phi gt gù đng ý vi nhn xét này ca tôi. Nghe nhc Phm Anh Dũng, tôi có thói quen th cho đu óc đi chơi vn vơ như vy. Như có ln tôi cht nhn ra là nhng người hát nhc Phm Anh Dũng thường hát mi bài hai ln t đu ti cui, đây là đim l, rt hay. Có th vì mi bài thơ khi đã được ph nhc là mt tác phm ngh thut không th ngt ra tng khúc. Mà hin nay theo tôi Phm Anh Dũng có l là người đem tm áo nhc khoác lên nhiu bài thơ nht.
Nhưng có phi vì vy mà Phm Anh Dũng s trường v nhp 3/4 qua nhng th điu Valse l lướt hay Boston du dàng? Vì nhp 3/4 thích hp vi nhng th thơ vn điu Vit Nam, t thơ 4 ch, 5 ch, lc bát, tht ngôn cho đến thơ mi 8 ch? Nhiu bn nhc luân vũ ca Phm Anh Dũng vi hòa âm vui tươi ca Quc Dũng có tiếng organ, sáo hay accordeon dn dt đã giúp tôi nhng phút thư giãn sau nhng gi căng thng do công vic. Như bn T Xa Em (trong CD Tình Bng Khói Sương) cũng là mt bn luân vũ ca Phm Anh Dũng tôi rt thích vì hơi nhc đi l hơn nhng bn valse thường nghe. Cũng có vài nhc sĩ Vit s dng nhp điu valse cho sáng tác ca mình (Ly Rượu Mng chng hn, là mt bài valse ni tiếng, ai cũng biết, ca Phm Đình Chương), nhưng s lượng nhc trong th điu valse chc không ai qua mt được Phm Anh Dũng. Còn nếu xét v thơ ph nhc điu valse thì ta bt buc phi công nhn mt điu là Phm Anh Dũng đang ng trên đnh cao chót vót. Có người đã gi đùa Phm Anh Dũng là Nhc sĩ Luân Vũ Quỳnh Hoa, xét k qu không ngoa. Phm Anh Dũng cho ti gi đã có được trong gia sn nhc không dưới mười bài v hoa quỳnh, gp đôi gp ba Trnh Công Sơn. Còn tôi, tôi s gi Phm Anh Dũng là Vua Luân Vũ, không phi vua trên sàn nhy mà là Vua Luân Vũ Trên Năm Dòng K.
Có người cho rng thơ lc bát, mt th thơ d ph nhc, li n tàng mt cái by nguy him, là d mang ti s trùng lp. Nhưng năm bài lc bát trong CD D Quỳnh Hương đã được ph vi các th loi nhc khác nhau, t c đin (Nước Chy Qua Cu) đến vui tươi và rt mi (T Anh Và Nh). Trong bài Huế Bun Chi, phn nhc đm đã được Quc Dũng mang nhc khí dân gian Vit Nam tri trên nn ngũ cung, to cho bài hát mt v cách riêng.
Đ thoát khi cái khuôn thước nhc ph thơ lc bát ngày xưa, nhiu nhc sĩ đã chn phương thc thêm bt ch. Phm Anh Dũng cũng không th to ra mt bit l cho mình… Bài 15 Năm, vn là thơ lc bát, nhưng có nhng đon đã biến th, khi nghe tưởng như thơ mi:
“…Linh h
n nh ni hoang liêu
Chân hoang mang b
ước phiêu diêu
Th
i gian đếm bng nhng git say
Ti
ếc nui đan tng ngày hi sinh…
(Th
ơ Phm Ngc)
Trong mt bài lc bát khác, ‘Em Đi B Li Đi Nhau’, viết theo điu Blues, chuyn đon gia, Phm Anh Dũng đã khéo léo chêm vào mi câu mt ch rt hay:
“…Em đi (sao) đ
i bng lng thinh
T
ường vôi mt bóng (ch) riêng mình gi nhau
Thôi thì (hãy) d
gic chiêm bao
N
a đêm tnh gic (nghe) lá xào xc rơi…
(Th
ơ Phm Ngc)
Cũng như trong bài Nước Chy Qua Cu tôi rt ‘chu’ khi thy Phm Anh Dũng đã vut thêm 4 ch cui vào mi đon, nghe như li vng v ca mt quá kh đã đóng rêu:
“…Mai kia ch
nh nh câu th
Qua c
u nước chy bn b vng âm
… b
n b vng âm.
(Th
ơ Hoàng Ngc Quỳnh Giao)
CD D Quỳnh Hương, theo như Phm Anh Dũng cho biết, được thc hin như mt món quà tri âm dành cho Hoàng Ngc Quỳnh Giao, mt n sĩ tài hoa, văn thi nhc ha có đ, nhưng cuc đi vn s. Tuy vy trong CD này chúng ta ch được nghe 2 bài nhc ph t tp thơ Vàng Hương Mng Ngc ca bà, là bài Nước Chy Qua Cu trên đây, và bài được ly làm tên cho CD: D Quỳnh Hương. C hai bài đu là nhng vn thơ rt đp, nhưng li đ cho người nghe nim luyến tiếc, phi chi được nghe nhiu bài thơ ph nhc ca Hoàng Ngc Quỳnh Giao cho xng vi tên đĩa nhc.
Trong CD này cũng có nhiu khúc thơ khác rt hay, viết cho tui tr mng mơ:
“…M
ưa Hà Ni, mưa giăng giăng lnh vng
Nhìn m
ưa rơi bé dt mng thn tiên
Bên x
l anh vn còn vương vn
Má đ
ng tin và mưa mãi trin miên.
(Hà N
i Mưa Bay – Thơ Trn Ngc)
hay mang mt thi phong c kính:
“…Này cô em gái
Tu
i va chín ti
Tóc mây b
vai
Bên song cô th

S
i nh si thương
M
ơ chuyn đá vàng…
(D
y Thì – Thơ Hng Khc Kim Mai)
cho ti rt mnh và huyn hoc:
“…C
ười lên em!
Khóc lên em!
Đâu trăng tình s

N
ếp áo trn duyên?
C
ười lên em!
Khóc lên em!
Gót sen t
n
Xôn xao đêm huy
n…
(G
i Người Dưới M – Thơ Đinh Hùng)
hay nhng vn thơ bàng bc bun như trong bài Mai Anh V:
“…Mai anh v
mang giùm tôi ni nh
G
i bâng khuâng theo sóng nước bnh bng
Chuy
n ngày xưa theo gió cun trôi mau
Đ
ngm ngùi thương bun nh tình xa!
(Th
ơ Huỳnh Nguyn Thanh Tâm)
Bài thơ này và bài Nước Chy Qua Cu đã làm tôi đn đo rt lâu trong mt chn la xem bài thơ nào tôi ‘cm’ nht trong CD D Quỳnh Hương. Cui cùng tôi đã chn Mai Anh V. Ti sao? Ch có th tr li bng s cm nhn, thế thôi.
Nhưng bn nhc tôi chm hay nht trong CD D Quỳnh Hương là bn cui cùng: Gi Người Dưới M. Tôi đoán Phm Anh Dũng đã chu (tôi dùng ch ‘chu’ thay vì ‘phi’) b rt nhiu thi gian đ ph nhc bài này. Bài thơ nguyên thy đã khó vi nhiu đon trúc trc, câu thơ ch ngn ch dài, thế nhưng mi đon thơ đã được Phm Anh Dũng chn cho mt th loi nhc thích hp, và dùng nhp 4/4 xen k nhp 3/4 đ có th din t tt c mi tâm trng ca mt người nh đến người yêu đã nm dưới lòng đt: khi thì bun, khi thì bí n; khi man r (xin mn phép mượn t này ca c thi sĩ Đinh Hùng), lúc êm ái. Mi khi nghe bài này t dưng tôi nh đến Đóa Hoa Vô Thường ca Trnh Công Sơn, mt bn nhc tôi rt thích cũng chính vì cu trúc nhc như đã nói trên. Gi Người Dưới M, mt tiu trường ca dài 6 phút, theo tôi tht xng đáng đ kết cho mt CD có đ dài k lc gn 80 phút, vi 17 bn nhc ph t nhng bài thơ hay ca 10 thi sĩ trong đó có 5 người mang ch ‘Ngc’ trong tên.
Nếu có người hi tôi còn điu gì không ưng ý sau khi nghe CD này, tôi sn lòng tr li: đó là tiếng mưa rơi đ chm dt bài Hà Ni Mưa Bay nghe rt ging nhiu âm, làm gim mt phn giá tr ca bài thơ đp t câu đu ti câu cui, vi tiếng Hobo dn li hát; và Hnh Nguyên hát bài Quỳnh Thi vp ngay câu th tư, như người va ăn miếng cơm cht cn trúng ht sn. Dù nh, nhưng cũng là ht sn.
Còn ông bn tôi. Trước khi ra v, tôi xin ông mt nhn xét chung khi nghe CD này, ông ch nói ngn gn:“Hay lm, nhưng tiếc là ch có hai bài v hoa quỳnh.” Biết ông có nhng s thích không chung vi mình, tôi cũng ch đáp li mt cách đùa gin: “Đ em s tìm thâu cho anh đ 12 bn Quỳnh Ca ca Phm Anh Dũng cho anh nghe mi khi hoa n.” Tưởng nói đùa, ai ng ti hôm sau ông li gi vào máy: “My bài hát cu ha đâu ri, thâu xong chưa, đ hoa quỳnh tàn hết li phi ch không biết ti chng nào.”.
Nguyễn Hiền
Theo https://chusalan.net/



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

  Gió vét sạch mùa màng, tôi bội thực niềm vui Trên bến thuyền chỉ còn tôi đứng đợi/ Ngày sắp xóa bóng hình, tôi nhập đá Tràng An/ Như cơn...