Đêm qua, ngoài vườn,
trước khi vào giường ngủ, tôi thấy trên bầu trời xanh thẫm còn lấp lánh ngàn
vạn ánh sao. Vậy mà buổi sáng thức dậy, mưa đã ướt đất. Trong đêm, mưa âm thầm
đổ xuống và vạn vật cũng âm thầm tắm mưa. Suốt buổi sáng, bầu trời u ám, trong không
khí nằng nặng có cái lạnh se sắt của những ngày cuối Đông, khiến người ta thèm
một lò sưởi nồng ấm củi than và một vài người bạn cố tri. Tưởng rằng khí hậu sẽ
kéo dài như vậy, nào ngờ buổi trưa, bỗng nhiên mặt trời chói lọi, tung xuống
vạn vật những ánh nắng nóng cháy.
Nếu còn ở tuổi thanh
xuân, chắc nhìn cảnh nắng mưa bất chợt, tôi đã đọc thơ Nguyễn Bính:
Gió
mưa là bệnh của trời,
Tương
tư là bệnh của tôi yêu nàng.
Thế nhưng bây giờ tuổi
xanh đã qua, tôi không còn thích chạy theo nắng gió, cũng không thích mộng mơ
với những tình cảm phiêu bồng. Thấy nắng thấy mưa đổi thay trong chớp mắt, tôi
nghĩ nhiều về cuộc đời, về chính mình.
Mấy chục năm qua, tôi đã
sống cuộc đời tôi, và cũng mấy chục năm qua, tôi để tôi hòa vào dòng đời trôi
chảy. Tôi thấy cuộc đời cũng như nắng như mưa. Có những đoạn đời sầu thảm như
mưa gió sụt sùi, đi đâu ta cũng bị ướt át rét mướt. Lại có khi mưa lớn đổ
xuống, những ngọn roi mưa quất vào mặt mũi, tay chân làm đau rát; đường thì xa
mà nhìn quanh không thấy đâu một người quen. Ngược lại cũng có khi cuộc đời
giống những ngày nắng ráo, vạn vật vui tươi, hình như ai cũng ra phố đi dạo mua
sắm, gặp nhau vui cười hớn hở.
Đó là cung cách cuộc đời
đối đãi với tôi, chiều chuộng hay bạc đãi đổi thay bất chợt. Có khi tôi được
đời đón tiếp niềm nở, trao ban nhiều tặng vật; mà cũng có khi đời bỏ quên tôi,
hất hủi tôi, nghiêm khắc, tàn bạo và độc ác với tôi. Nếu sống cuộc sống có định
hướng và nếu là người có lí tưởng; tôi sẽ bất chấp nắng mưa, tiếp tục đi trên
con đường phải đi; tôi sẽ không lên kí hay sụt cân về những lời khen tiếng chê
, được hậu đãi hay bị bạc đãi mà chỉ cố gắng để mỗi ngày một thêm hoàn thiện.
Tuy nhiên, tôi cũng cần
biết dựa vào hoàn cảnh để dễ thăng tiến hơn trong hành trình tiến về đích điểm.
Nếu trời nắng ráo, hoàn cảnh thuận lợi, tôi cố gắng để đi nhanh hơn. Nếu trời
gió mưa, điều kiện bất lợi, tôi vẫn cố gắng, dù lòng có nặng hơn và bước đi có
chậm hớn. Cũng có khi trời dông bão hay lụt lội, đường đời hoàn toàn bế tắc
không thể tiến thêm được, tôi chấp nhận nghỉ ngơi. Chấp nhận những giới hạn của
mình trước hoàn cảnh là một thái độ khiêm tốn và khôn ngoan. Khi không biết
chấp nhận, người ta dễ trở thành bất mãn, thất chí, hận đời. Khi chấp nhận nghỉ
ngơi, tôi trở về với chính mình, nhìn lại những bước đường đã đi qua, tìm ra
những lỗi lầm trong quá khứ để tránh khỏi trong tương lai. Tìm gặp chính mình
là một điều thích thú không kém gặp gỡ người nọ kẻ kia, nếu không muốn nói đó
là một niềm vui sung mãn và đằm thắm hơn.
Những ngày mưa gió của
cuộc đời cũng là những ngày tôi cần bạn bè nhất. Một danh nhân có nói:
"Bạn bè giống như chim sẻ - Ngày nắng ráo, chúng bay đầy phố, nhưng ngày
mưa gió, chúng trốn đâu hết"! Tôi may mắn hơn thế vì tôi có những người
bạn, họ ân cần nâng đỡ tôi trong những ngày trời nắng cũng như những buổi chiều
mưa trong cuộc đời tôi. Như thế, phải có những buổi chiều mưa gió trong cuộc
đời, tôi mới khám phá ra những người bạn tốt và mới cảm nghiệm tình
bạn đáng quí đến chừng nào.
Trong những chuỗi ngày mưa gió của cuộc đời, tôi
mong có được thái độ trông cậy, tín thác vào Thiên Chúa, người Cha bao dung, độ
lượng và rất mực thương tôi; Ngài sẵn lòng bảo bọc, dẫn dắt tôi trong những lúc
đời tôi chịu cảnh mưa gió nặng nề mà tôi thì hoàn toàn yếu đuối và thiếu thốn:
Trời mưa thì mặc trời mưa,
Tôi không có nón Trời đưa tôi về.
Trông cậy, tín thác, nhưng tôi vẫn không ỷ lại.
Tôi cố gắng với sức tôi, và Thiên Chúa tôn trọng những cố gắng ấy:
Trời
đưa đến gốc cậy đề
Nếu biết dựa vào hoàn cảnh để thăng tiến, biết
chấp nhận hoàn cảnh và sống trong mọi hoàn cảnh một cách hữu ích, tôi sẽ không
bị chi phối quá nhiều vì hoàn cảnh. Trời nắng cũng như trời mưa, hoàn cảnh
thuận lợi hay bất lợi, tôi đều tìm được sự hữu ích và thích thú trong hoàn cảnh
ấy. Và điều đáng quí nhất là tôi tìm đước sự bình an, món quà cao quí mà Thiên
Chúa dành tặng cho những tâm hồn biết tìm về miền tĩnh lặng.
Đó là những ngày nắng, những chiều mưa của cuộc
đời . Chuyện ấy cũng phần nào ảnh hưởng đến cuộc đời tôi, nhưng không ảnh hưởng
nặng nề cho bằng chính những sáng nắng chiều mưa của chính con người tôi.
Bản thân tôi có những ngày trời nắng. Đó là
những khi tôi hân hoan phấn khởi; những khi tôi thấy tâm hồn hướng thượng; những
lúc tôi vươn mình lên theo mặt trời chân lí; những khi tôi thấy mình dễ dàng cư
xử tốt đẹp với những người chung quanh: quảng đại, cảm thông, thứ tha, ủi an,
nâng đỡ. Ngược lại, cũng có khi trái gió trở trời mưa dầm sùi sụt hay gió bão
loạn cuồng. Đó là những khi tôi cảm thấy buồn chán, thất vọng; những lúc tôi
khó chịu với người khác; những khi tôi bắt bẻ, cãi lí, xét nét; những lúc tôi
tỏ ra rất khó thương: ích kỉ, hẹp hòi, nghiêm khắc, tàn nhẫn, thô bạo; những
khi tói để cho cơn giận dữ bùng nổ và không còn kiểm soát đuợc conngười
mình nữa.
Những cơn ''sáng nắng chiều mưa'' của chính tôi
đã ảnh hường nặng nề đến con người tôi. Biết được sự yếu đuối, mỏng giòn, hay
thay đổi và bất toàn của mình, tôi cần tập kiểm soát chính mình, tập để tôi có
"khí hậu'' êm mát của mùa Thu, tươi vui của mùa Xuân, chứ không gay gắt
như mùa Hạ và lạnh lẽo như mùa Đông. Nếu tôi ý thức được rằng chính tôi đem lại
bầu khí cho những người chung quanh, tôi phải luôn nhìn lại chính tôi để biết
xem bầu khí tôi đang mang có phải là bầu khí ôn hòa hay không. Môi truờng tôi
sống, nói riêng, và thế giới, nói chung, sẽ thật tốt đẹp và dễ thương, nếu mỗi
người đều mang đến cho nhau một bầu khí êm đềm, ấm áp.
Ngày xưa, người ta không
có trình độ văn minh kĩ thuật như ngày nay, thời tiết rất là khó đoán. Cho dù
người ta cũng biết dựa vào những hiện tượng thiên nhiên:''Chớp Đông
nhay nháy, gà gáy thì mưa'', ''Thâm Đông hồng Tây, chẳng mưa dậy cũng gió
giật'' v.v...
Nhưng không phải khi nào người ta cũng tiên đoán đúng. Ngày nay, với phương tiện kĩ thuật tối tân, người ta tiên đoán thật chính xác tình trạng thời tiết trong những ngày sắp tới. Sự tiên đoán này thật quan trọng để người ta tiến hành hay đình chỉ những công việc, những chuyến đi, cũng như để hoạch định chương trình làm việc trong nhiều lãnh vực.
Nhưng không phải khi nào người ta cũng tiên đoán đúng. Ngày nay, với phương tiện kĩ thuật tối tân, người ta tiên đoán thật chính xác tình trạng thời tiết trong những ngày sắp tới. Sự tiên đoán này thật quan trọng để người ta tiến hành hay đình chỉ những công việc, những chuyến đi, cũng như để hoạch định chương trình làm việc trong nhiều lãnh vực.
Nếu tôi cũng biết tiên đoán ''thời tiết'' của
chính tôi, tôi sẽ tránh được rất nhiều những chuyện đáng tiếc trong cách cư xử
hay trong sự tiến hành các chương trình, kế hoạch. Muốn làm được chuyện đó, tôi
luôn luôn phải sáng suốt nhìn lại chính mình, đó chính là cái ''trình độ kĩ thuật
cao'' giúp tôi biết được chính tôi. Chỉ có một điều khác giữa việc tiên đoán
thời tiết trong vũ trụ vạn vật với việc ''tiên đoán thời tiết'' của con người
tôi. Đó là khi tiên đoán thời tiết trong thiên nhiên, người ta biết để tránh
né, đề phòng, chứ người ta không thể thay đổi tình trạng thời tiết đó được, hay
nếu có thì rất ít. Còn khi biết tiên đoán "thời tiết'' của chính tôi, tôi
có nhiều cơ hội để không những tránh né , đề phòng, mà còn thay đổi được chính
tình trạng ''thời tiết'' đó nữa. Bởi thế, tiên đoán "thời tiết" của con người xét ra còn
quan trọng và đem lại ích lợi nhiều hơn khi tiên đoán thời tiết của thiên
nhiên.
Sau buổi trưa nắng ráo, chiều nay trời lại mưa
sụt sùi. Chuyên viên khí tượng cho biết cơn mưa sẽ còn kéo dài cho đến hết đêm
mai, bầu trời sẽ có nhiều mây xám. Không khí này sẽ khiến cho người ta cảm thấy
lười làm việc. Người ta nghĩ tới cái giường và chăn êm nệm ấm. Trời mưa lạnh,
cuộn mình trong chăn, ngủ một giấc mơ màng thì khống còn gì thú vị hơn. Nhưng
như thế thì công việc sẽ đình trệ. Riêng cá nhân tôi, bao nhiêu bài phải viết,
bao nhiêu tờ báo phải hoàn thành, làm sao cuộn mình trong chăn trong buổi chiều
và buổi tối mưa lạnh sụt sùi này? Tôi tìm ra một thú vui khác: để một cái máy
sưởi điện nhỏ dưới gầm bàn và ngồi vào bàn máy, suy nghĩ và viết. Cũng thú lắm.
Tôi đã gọi điện thoại cho một người bạn thân, tối nay anh ta sẽ sang nhà tôi.
Và bên bếp lửa nồng, anh với tôi sẽ uống với nhau một vài li rượu nho chính tay
mẹ tôi cất, nhắm với món cá nướng tuyệt vời. Chúng tôi sẽ ôn lại những kí niệm
và đọc thơ cho nhau nghe. Khi anh bán ra về, tôi có thêm chất liệu và cảm hứng
để tiếp tục viết. Đó chẳng phải là một điều lí thú, mà là lí thú một cách hữu
ích sao?
Tuy nhiên, cũng có những người không có được
hoàn cảnh may mắn như tôi. Trong những ngày mưa gió lạnh lùng, họ không có hơi
ấm của lò sưởi, không có li rượu nho ngát thơm, không có người bạn cố tri để
ngồi gần lò sưởi mà tâm sự. Sự thiếu thốn đó có thể khiến cho họ bỏ dở những
công việc đang làm. Nếu tôi trong hoàn cảnh như họ, chắc tôi cũng sẽ bỏ dở dang
công việc như thế. Điều này khiến tôi không được quyền tự hãnh về những việc
làm có vẻ thành công hơn người, lại càng không dám kinh thường những người xem
ra thất bại trong cuộc sống.
Tôi mong trong cuộc đời, tôi luôn nhận ra rằng
những ngày nắng cũng như những chiềụ mưa đều là những đoạn đời tôi được sống
trong sự quan phòng nhân hậu của Thiên Chúa. Trách nhiệm của tối là tìm ra
thánh ý của Ngài khi Ngài gửi cho tôi những ngày giờ đó, để rồi sống cho đẹp
nhất là hữu ích nhất trong tất cả mọi đoạn đời. Khúc hát tôi muốn cất lên trong
trái tim tôi lúc này là:"Hát
khen Gia Vê, ngày mưa gió hay trời đẹp tươi. Hát mừng Gia Vê, khúc ca vui
hay cung nhạc sấu..." (Thành Tâm)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét