Sông Dakrông mùa xuân về
Chim Kơtia bay tới nghiêng cánh chào Dalrông, Mơlang khoe sắc thắm gió đưa
hương đôi bờ. Tây nguyên ta uống nước, một nguồn nước cách mạng, một nguồn nước
bác Hồ. Ta gọi mùa xuân tới cho tiếng ca rộn vang, ta gọi mùa xuân tới cho tiếng
ca rộn ràng, ta nghe trong lòng núi những bước chân Trường Sơn của đoàn quân
giải phóng mang mùa xuân chiến thắng.Dakrông ơi!!! Tây Nguyên ơi!!! Tôi hát cho dòng sông Dakrông luôn chảy xiết, tôi hát cho nhà rông đêm ngày đỏ lửa, cho tiếng đàn Tơrưng vang, vang nhiều dòng suối . Đakrông ơi !!! dòng sông thương nhớ
Ánh sao bay đỉnh núi, theo bước đoàn quân đi, qua con sông con suối, vẫn nhớ về buôn làng, cây Kơnia bóng mát con suối hát đêm ngày, cờ giải phóng phất cao. Xuân về đầu vai áo cô gái của Trường Sơn, xuân về theo chân bước quân đi rộng ràng, ánh sao của mặt đất hay ánh sáng lòng ta, soi về bao đỉnh núi bay thẳng về phương nam
Đakrông ơi!!! Tây Nguyên ơi !!! cái suối đổ về sông, cái sông ra biển lớn, ta hát tấm lòng dân màn tình yêu cách mạng đi suốt Trường Sơn xanh nghe dòng sông chảy mãi. Đakrông ơi !!! dòng sông xanh thắm, nối đôi bờ mùa xuân.
Chắc trong mỗi chúng ta ai cũng đã nghe câu hát: “Quê tôi ai cũng có, một dòng sông bên nhà, con sông quê gắn bó với tuổi thơ đời tô “ và “Trong tim ai cũng có một dòng sông riêng mình, tim tôi luôn gắn bó với dòng sông tuổi thơ“ (Trở về dòng sông tuổi thơ) và với những người con Tây Nguyên họ cũng có một dòng sông như vậy. Sông Dakrông
Dakrông con sông của núi rừng Tây Nguyên. Nó đúng ở cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, một con sông nằm trên Tây Nguyên với vị trí địa lý như vậy thì nó là con sông chảy xiết, có chiều tây bắc, đông nam, vượt qua núi cao để đổ về với biển sẽ không thiếu thác ghềnh, và dakrông với tính chất như vậy chính là đã mang trong mình hồn của Tây Nguyên, hoang dã, mạnh mẽ, sôi nổi nhưng cũng có gì đó huyền bí
Cả lời một của bài hát là bức tranh về Tây Nguyên, với con sông Dkrông là tâm điểm, xung quanh đó là thiên nhiên, là cuộc sống đôi bờ và là cuộc ra đi thần thánh của những người con Tây Nguyên và những người con trên cả nước Việt Nam mang mùa xuân, tuổi trẻ để giải phóng Miền Nam. Một bức tranh có sự hùng vĩ của thiên nhiên, đan trong đó là cuộc sống thanh bình và sục sôi của khí thế cách mạng. Chiến tranh đã qua đi 30 năm, nhưng mỗi khi nghe lại mỗi bài hát về Trường Sơn, về chiến thắng, về cuộc kháng chiến của cả dân tộc, ta như thấy trong lòng rộn ràng, pha chút buồn của chia ly và hy sinh, nhưng cao hơn cả là hy vọng về mùa xuân chiến thắng. Sông Dakrông mùa xuân về cũng là một bài hát như vậy, nó mang trong mình tất cả những cảm xúc ấy, trong từng lời hát, tiếng nhạc rộn ràng như nhạc cuả ngày hội chiến thắng và hoà cùng là tiếng của Dakrông sục sôi
Trong Sông Dakrông mùa xuân về cũng có hình ảnh của lửa, hình ảnh luôn hiện hữu khá nhiều trong các ca khúc viết về Tây Nguyên, ngọn lửa ấy luôn là sức mạnh, là sự sống, trướng tồn của Tây Nguyên. Sống để đấu tranh và trường tồn.
Lời hai của bài hát lại nói về sự rộn ràng, có gì đó tấp nập vui vẻ của ngày hội giải phóng đất nước như đó là một tất yếu khách quan của lịch sử. Nhưng ẩn ttrong đó lại là nói về một chân lý, một chân lý bất diệt mà như một nhà văn Nga đã từng viết: “Những con suối đổ vào con sông, những con sông đổ vào đại trường giang VonGa, Đại trường giang Vonga đổ về biển lớn. Tình yêu nhà trở nên tình yêu làng, tình yêu làng trở nên tình yêu quê hương, tình yêu quê hương trở thành tình yêu đất nước“ và trong Sông Dakrông mùa xuân về cũng đã nói như vậy: “cái suối đổ về sông, cái sông ra biển lớn, ta hát tấm lòng dân màn tình yêu cách mạng đi suốt Trường Sơn xanh nghe dòng sông chảy mãi. Đakrông ơi !!! dòng sông xanh thắm, nối đôi bờ mùa xuân. ”Đó là tinh thần của con người Tây Nguyên nói riêng và cả nước Việt Nam nói chung, ai ai cũng đang góp sức mình vào cho mùa xuân đất nước. Người Tây Nguyên cũng vậy, như Dòng Dakrông góp nước vào dòng chảy lớn, hơn để hoà mình vào biển lớn
Tình Ca Trên Sông Dakbla, đã
ai được nghe chưa nhỉ, một trong những bản tình ca hay của Tây Nguyên. Một bản
tình ca về một địa danh cụ thể, nhưng cũng mang trong đó là tình yêu đôi lứa,
tình yêu của một cô gái dành cho một chàng trai, một chàng trai được hiện lên
là dòng Dakbla sẩu thẳm, ồn ào, mạnh mẽ ...một dòng sông mang tinh thần của những
người con Tây Nguyên
Tình yêu ấy đến một cách quá tự nhiên, tự nhiên như bản năng vốn có của con người, nhưng sao nghe ngọt ngào như một lời tỏ tình đáng yêu:
"Em không thể nào tin được
Mình đã yêu
Nhưng em biết trái tim mình đã mang
Nỗi nhớ cứ vơi cứ đầy
Lúc xa lúc gần
Khi nghe anh hát dòng Dakbla, dòng Dakbla lúc hoàng hôn về... "
Tình yêu ấy như gắn cho một người con trai cụ thể, một địa danh cụ thể, một bản tình ca Dakbla cụ thể nào đó nhưng tất cả được hòa lại tạo nên một tình yêu mà người con gái chỉ nói lên rằng: Mình đã yêu, thật giản đơn nhưng để rồi:
"...Em không thể chạy thoát được khỏi chính em
Khi em biết trái tim mình đã mang
Nỗi nhớ cứ vơi cứ đầy
Lúc xa lúc gần
Khi nghe anh hát dòng Dakbla, dòng Dakbla lúc hoàng hôn về..."
Đến đây thì tình yêu ấy kô hề còn là giản đơn như câu nói ban đầu của cô nữa, đã lớn hơn đã sâu đậm hơn, tình yêu ấy cứ tăng dần như chính dòn dakbla chảy từ thượng nguồn xuống, ban đầu là một nguồn nước, thành dòng suối, rồi thành dòng sông. Ban dầu là nhỏ sau đã lớn dần, ban đầu là nông nhưng càng chảy nó càng trở nên sâu hơn. Phải công nhận Nhạc sĩ Nguyễn Cường thật khéo léo, khéo léo đến tài tình khi đưa cả vào đó là tình yêu đôi lứa, tình yêu cho một dòng sông, tình yêu cho một bản tình ca chiều. Tất cả kết hợp với nhau, dâng lên dâng dầy hơn:
"...Dòng Dakbla Dakbla
Vẫn ôm ghì thị xã
Như núi ôm mây
Như mây ôm núi
Như vòng tay của anh
Dịu êm, dịu êm..."
Tình yêu ấy đến một cách quá tự nhiên, tự nhiên như bản năng vốn có của con người, nhưng sao nghe ngọt ngào như một lời tỏ tình đáng yêu:
"Em không thể nào tin được
Mình đã yêu
Nhưng em biết trái tim mình đã mang
Nỗi nhớ cứ vơi cứ đầy
Lúc xa lúc gần
Khi nghe anh hát dòng Dakbla, dòng Dakbla lúc hoàng hôn về... "
Tình yêu ấy như gắn cho một người con trai cụ thể, một địa danh cụ thể, một bản tình ca Dakbla cụ thể nào đó nhưng tất cả được hòa lại tạo nên một tình yêu mà người con gái chỉ nói lên rằng: Mình đã yêu, thật giản đơn nhưng để rồi:
"...Em không thể chạy thoát được khỏi chính em
Khi em biết trái tim mình đã mang
Nỗi nhớ cứ vơi cứ đầy
Lúc xa lúc gần
Khi nghe anh hát dòng Dakbla, dòng Dakbla lúc hoàng hôn về..."
Đến đây thì tình yêu ấy kô hề còn là giản đơn như câu nói ban đầu của cô nữa, đã lớn hơn đã sâu đậm hơn, tình yêu ấy cứ tăng dần như chính dòn dakbla chảy từ thượng nguồn xuống, ban đầu là một nguồn nước, thành dòng suối, rồi thành dòng sông. Ban dầu là nhỏ sau đã lớn dần, ban đầu là nông nhưng càng chảy nó càng trở nên sâu hơn. Phải công nhận Nhạc sĩ Nguyễn Cường thật khéo léo, khéo léo đến tài tình khi đưa cả vào đó là tình yêu đôi lứa, tình yêu cho một dòng sông, tình yêu cho một bản tình ca chiều. Tất cả kết hợp với nhau, dâng lên dâng dầy hơn:
"...Dòng Dakbla Dakbla
Vẫn ôm ghì thị xã
Như núi ôm mây
Như mây ôm núi
Như vòng tay của anh
Dịu êm, dịu êm..."
Cao Nguyên
Ngày ngày tuổi thơ tôi theo cha lên rẫy
Thấy ánh nắng mang theo đàn chim về
Rừng rừng cây nơi đay hoang so xanh thẳm
Cho tôi miên man theo gió mây đại ngàn
Từ nơi đau hoang vu tôi nghe suối hát
Tiếng róc rách róc rách ru bầy thú hoang
Ngày ngày mặt trời nhô lên từ núi
Cho tôi lang thang trong cõi mơ huyền thoại
ôi cơn gió hoang vu từ nguồn cuội
mang khí phách cha ông ngàn năm.....
Từng hạt gạo trên nương nuôi tôi khôn lớn
Thấm sương máu cha ông ngã xuống nơi này
Từng đôi chân thô băng ghềnh vượt thác
Quyết xông lên gìn giữ mảnh đát thiêng
Để ngàn đời sau khi măng non đứng vững
được thấy ánh nắng mang theo đàn chim về
rừng rừng cây nơi đây xanh xanh mãi
cho tôi miên man theo gió mây đại ngàn
Ôi dòng máu hoang sơ hừng hực
mang theo hơi thở cha ông ngàn năm....
...êhêhêhêhêhêhêhêhêhê....
Có một người bảo tôi, bài này đã được hát, phối khí rất hay.
Ngày ngày tuổi thơ tôi theo cha lên rẫy
Thấy ánh nắng mang theo đàn chim về
Rừng rừng cây nơi đay hoang so xanh thẳm
Cho tôi miên man theo gió mây đại ngàn
Từ nơi đau hoang vu tôi nghe suối hát
Tiếng róc rách róc rách ru bầy thú hoang
Ngày ngày mặt trời nhô lên từ núi
Cho tôi lang thang trong cõi mơ huyền thoại
ôi cơn gió hoang vu từ nguồn cuội
mang khí phách cha ông ngàn năm.....
Từng hạt gạo trên nương nuôi tôi khôn lớn
Thấm sương máu cha ông ngã xuống nơi này
Từng đôi chân thô băng ghềnh vượt thác
Quyết xông lên gìn giữ mảnh đát thiêng
Để ngàn đời sau khi măng non đứng vững
được thấy ánh nắng mang theo đàn chim về
rừng rừng cây nơi đây xanh xanh mãi
cho tôi miên man theo gió mây đại ngàn
Ôi dòng máu hoang sơ hừng hực
mang theo hơi thở cha ông ngàn năm....
...êhêhêhêhêhêhêhêhêhê....
Có một người bảo tôi, bài này đã được hát, phối khí rất hay.
Hoài niệm về "Giấc mơ
Chapi"
Những kỷ niệm của thời sinh viên, rời giảng đường đến với vùng đất nghèo Ninh Thuận trong một chuyến đi thực tập trên vùng rừng núi Raglai, không sao tôi quên được.
Là người thành phố, lâu lắm chúng tôi mới được vác ba lô chu du một chuyến thật xa như thế này. Cái không khí của núi rừng và chuyến lội bộ hơn 10 cây số để vào được trụ sở Uỷ ban Nhân dân xã Ma Nới (nơi chúng tôi trú ngụ trong một tháng làm việc) làm cho chúng tôi mệt phờ nhưng lại hớn hở như vừa khám phá ra điều gì đó thú vị lắm.
Mấy ngày đầu, đứa nào cũng thấy vui vì không phải hít thở không khí ô nhiễm của thành phố, lại có đủ thời gian tâm sự mọi thứ trên đời mà sau mỗi tiểt ra chơi ở trường không thể nào nói hết. Nhưng sau đó một tuần thì mặt mày đứa nào cũng buồn so vì nhớ nhà, nhớ người yêu. Khi ánh hoàng hôn còn rớt lại phía sau hàng cây của rặng núi sừng sững, mắt đứa nào cũng rưng rưng. Mỗi đứa chọn cho mình một góc, có đứa hẹn nhau ra tận bờ suối, có đứa lại đưa nỗi buồn theo tiếng võng hoàng hôn, đẹp lạ thường nhưng là vẻ quạnh hiu của một ngày sắp tắt.
Sau bữa cơm chiều, chúng tôi thường quây quần bên nhau, bên ánh lửa bập bùng, hát cho nhau nghe, nhạc gì cũng hát, tùy tâm trạng…
Tháng xa nhà đầu tiên cũng sắp qua, tụi con trai kháo nhau thông tin mới. Chúng bảo vừa sưu tầm được một bài hát rất hay viết về nơi chúng tôi đang sống, ghi vội từ chiếc radio cũ, bài Giấc mơ Chapi của nhạc sĩ Trần Tiến. Rồi đứa này chuyền tay đứa kia, nghêu ngao…
“Ở nơi ấy tôi đã thấy, trên ngọn núi cao, có hai người, chỉ có hai người yêu nhau. Họ đã sống không mùa đông, không mùa nắng mưa, có một mùa, chỉ có một mùa yêu nhau.. a hà…Ở nơi ấy đàn dê trắng nhởn nhơ trên đồi, một mái tranh nghèo, một nhà sàn yên vui. Ở nơi ấy, họ đang sống cuộc sống yên bình, ai nghèo cũng có cây đàn Chapi, khi rung lên vài sợi dây đàn đã đong đầy hồn người Raglai...”
Khi hát lên, cả bọn chợt nhìn lại mình rồi nhìn xung quanh, một giấc mơ Chapi về Raglai đang tồn tại. Có phải chính bài hát cho chúng tôi những cảm xúc, những khám phá mới về nơi chúng tôi đang có mặt mà chẳng biết gì về nó…
Mỗi người chúng tôi dường như từ đây như đã lớn hơn một chút, những buổi chiều buồn trước ánh hoàng hôn được dành cho những chuyến đi vận động từng gia đình đưa con đến lớp học. Chúng tôi chia nhau mang sách báo đến đọc cho bà con nghe, nhóm những bếp lửa hồng cho người đi nương về muộn. Từng ngôi nhà rải rác trên sườn đồi chiều bay thơm mùi cơm mới, ở đó có bàn tay chúng tôi. Rồi những đêm văn nghệ, nhìn ánh mắt trẻ thơ tràn niềm vui, không khí hoà đồng thân thiện của người dân nơi đây, chúng tôi biết mình đang làm điều có ích.
Trở lại với Giấc mơ Chapi, với hình ảnh đồng cỏ bao la, văng vẳng đâu đó là tiếng đàn. “…Tôi yêu Chapi không còn cô đơn, không buồn không vui. Tôi nghe Chapi chợt thấy nao lòng về một giấc mơ, ôi Chapi…”
Câu chuyện của người nhạc sĩ không có lời kết về giấc mơ đẹp của mình. Cả tôi cũng như ngộ ra một điều, khi ta gạt bỏ những lo toan đời thường, khi ta yêu thương, ta sẽ không còn cô đơn, chỉ có giấc mơ...
Những ngày còn lại với Rag Lai, cho dù rất ít ỏi nhưng chúng tôi cũng làm được những điều cần làm, để hành trang trong chuyến đi này ghi đậm kỷ niệm Raglai. Trong đêm chia tay, nhiều bạn khóc vì nhớ những mái nhà sàn đơn sơ, nhớ tình cảm của người dân nơi đây, nhớ cả lời ăn tiếng nói của người Raglai mà chúng tôi thực hiện trong bài nghiên cứu về ngôn ngữ dân tộc.
Nếu nói nhờ bài hát này,tôi - những sinh viên năm thứ 3 của khoa Báo chí - mới cảm nhận được cái đẹp của đất Raglai, hồn người Raglai thì cũng chưa hẳn đúng, nhưng với riêng tôi, tôi thầm cảm ơn người nhạc sĩ đã viết ca khúc Giấc mơ Chapi. Tôi không muốn thêm một lời nào nữa về bài hát này vì chính nó đã trọn vẹn.
Đã lâu lắm rồi, trong dòng xoáy của công việc, những lo toan đời thường, tôi không có nhiều dịp để nhớ về Giấc mơ Chapi, nhưng mỗi khi mệt mỏi và thất vọng, giấc mơ ấy lại trở về tiếp thêm cho tôi sức mạnh. Tôi thèm quay lại Raglai.
Những kỷ niệm của thời sinh viên, rời giảng đường đến với vùng đất nghèo Ninh Thuận trong một chuyến đi thực tập trên vùng rừng núi Raglai, không sao tôi quên được.
Là người thành phố, lâu lắm chúng tôi mới được vác ba lô chu du một chuyến thật xa như thế này. Cái không khí của núi rừng và chuyến lội bộ hơn 10 cây số để vào được trụ sở Uỷ ban Nhân dân xã Ma Nới (nơi chúng tôi trú ngụ trong một tháng làm việc) làm cho chúng tôi mệt phờ nhưng lại hớn hở như vừa khám phá ra điều gì đó thú vị lắm.
Mấy ngày đầu, đứa nào cũng thấy vui vì không phải hít thở không khí ô nhiễm của thành phố, lại có đủ thời gian tâm sự mọi thứ trên đời mà sau mỗi tiểt ra chơi ở trường không thể nào nói hết. Nhưng sau đó một tuần thì mặt mày đứa nào cũng buồn so vì nhớ nhà, nhớ người yêu. Khi ánh hoàng hôn còn rớt lại phía sau hàng cây của rặng núi sừng sững, mắt đứa nào cũng rưng rưng. Mỗi đứa chọn cho mình một góc, có đứa hẹn nhau ra tận bờ suối, có đứa lại đưa nỗi buồn theo tiếng võng hoàng hôn, đẹp lạ thường nhưng là vẻ quạnh hiu của một ngày sắp tắt.
Sau bữa cơm chiều, chúng tôi thường quây quần bên nhau, bên ánh lửa bập bùng, hát cho nhau nghe, nhạc gì cũng hát, tùy tâm trạng…
Tháng xa nhà đầu tiên cũng sắp qua, tụi con trai kháo nhau thông tin mới. Chúng bảo vừa sưu tầm được một bài hát rất hay viết về nơi chúng tôi đang sống, ghi vội từ chiếc radio cũ, bài Giấc mơ Chapi của nhạc sĩ Trần Tiến. Rồi đứa này chuyền tay đứa kia, nghêu ngao…
“Ở nơi ấy tôi đã thấy, trên ngọn núi cao, có hai người, chỉ có hai người yêu nhau. Họ đã sống không mùa đông, không mùa nắng mưa, có một mùa, chỉ có một mùa yêu nhau.. a hà…Ở nơi ấy đàn dê trắng nhởn nhơ trên đồi, một mái tranh nghèo, một nhà sàn yên vui. Ở nơi ấy, họ đang sống cuộc sống yên bình, ai nghèo cũng có cây đàn Chapi, khi rung lên vài sợi dây đàn đã đong đầy hồn người Raglai...”
Khi hát lên, cả bọn chợt nhìn lại mình rồi nhìn xung quanh, một giấc mơ Chapi về Raglai đang tồn tại. Có phải chính bài hát cho chúng tôi những cảm xúc, những khám phá mới về nơi chúng tôi đang có mặt mà chẳng biết gì về nó…
Mỗi người chúng tôi dường như từ đây như đã lớn hơn một chút, những buổi chiều buồn trước ánh hoàng hôn được dành cho những chuyến đi vận động từng gia đình đưa con đến lớp học. Chúng tôi chia nhau mang sách báo đến đọc cho bà con nghe, nhóm những bếp lửa hồng cho người đi nương về muộn. Từng ngôi nhà rải rác trên sườn đồi chiều bay thơm mùi cơm mới, ở đó có bàn tay chúng tôi. Rồi những đêm văn nghệ, nhìn ánh mắt trẻ thơ tràn niềm vui, không khí hoà đồng thân thiện của người dân nơi đây, chúng tôi biết mình đang làm điều có ích.
Trở lại với Giấc mơ Chapi, với hình ảnh đồng cỏ bao la, văng vẳng đâu đó là tiếng đàn. “…Tôi yêu Chapi không còn cô đơn, không buồn không vui. Tôi nghe Chapi chợt thấy nao lòng về một giấc mơ, ôi Chapi…”
Câu chuyện của người nhạc sĩ không có lời kết về giấc mơ đẹp của mình. Cả tôi cũng như ngộ ra một điều, khi ta gạt bỏ những lo toan đời thường, khi ta yêu thương, ta sẽ không còn cô đơn, chỉ có giấc mơ...
Những ngày còn lại với Rag Lai, cho dù rất ít ỏi nhưng chúng tôi cũng làm được những điều cần làm, để hành trang trong chuyến đi này ghi đậm kỷ niệm Raglai. Trong đêm chia tay, nhiều bạn khóc vì nhớ những mái nhà sàn đơn sơ, nhớ tình cảm của người dân nơi đây, nhớ cả lời ăn tiếng nói của người Raglai mà chúng tôi thực hiện trong bài nghiên cứu về ngôn ngữ dân tộc.
Nếu nói nhờ bài hát này,tôi - những sinh viên năm thứ 3 của khoa Báo chí - mới cảm nhận được cái đẹp của đất Raglai, hồn người Raglai thì cũng chưa hẳn đúng, nhưng với riêng tôi, tôi thầm cảm ơn người nhạc sĩ đã viết ca khúc Giấc mơ Chapi. Tôi không muốn thêm một lời nào nữa về bài hát này vì chính nó đã trọn vẹn.
Đã lâu lắm rồi, trong dòng xoáy của công việc, những lo toan đời thường, tôi không có nhiều dịp để nhớ về Giấc mơ Chapi, nhưng mỗi khi mệt mỏi và thất vọng, giấc mơ ấy lại trở về tiếp thêm cho tôi sức mạnh. Tôi thèm quay lại Raglai.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét