Thu hát cho người hay cho chính mình

Thu hát cho người hay cho chính mình

Các bài hát Việt Nam về mùa thu rất nhiều, trong đó phải kể những nhạc phẩm nổi tiếng của Đoàn Chuẩn và Từ Linh. Cụ thể những bài hát của ông như Thu quyến rũ, Gởi gió cho mây ngàn bay, Tà áo xanh, Lá thư, …

Từ 1954 đến 1975, rất nhiều bài hát về mùa thu ra đời, có thể kể đến một số tác giả như Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Từ Công Phụng, Lê Uyên và Phương, Vũ Thành An, Phạm Trọng, Cung Tiến, …”
Nhạc sĩ Phạm Duy có bài hát bất hủ “Mùa thu chết” phổ theo một bài thơ của thi sĩ Pháp Apolinaire đã một thời được bạn trẻ (thời đó) ưa thích:
“Ta ngắt một chùm hoa thạch thảo.
Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi”Với nhạc sĩ Phạm Trọng Cầu, mùa thu không chết nhưng mùa thu không trở lại.
“Em ra đi mùa thu, mùa thu không trở lại”

Từ Công Phụng kinh nghiệm tình yêu là kinh nghiệm cô đơn và nỗi cô đơn choáng ngợp tâm hồn ông thể hiện qua ngoại giới, mà theo ông: “kể từ em mang cô đơn mọc trên phố vắng”:
“Một chiều êm, tay đan tay dìu nhau trên lối, đưa em đi nhẹ nhàng vào đời. Bằng vòng tay tôi nâng niu mùa thu thức giấc, đưa em vào ngày tháng vỗ về. Kể từ em mang cô đơn mọc trên phố vắng…”

Trịnh Công Sơn “nhìn những mùa thu đi” qua đời mình và ý thức một cách sáng suốt sự tàn phá của thời gian mà con người chỉ là một tĩnh vật cô đơn rồi sẽ đi dần vào quên lãng:
“Nhìn những mùa thu đi, em nghe sầu lên trong nắng. Và lá rụng ngoài song, nghe tên mình vào quên lãng, nghe tháng ngày chết trong thu vàng”.
Cung Tiến nhìn mùa thu với lòng “hoài cảm” về một người tình đã ra đi, bỏ lại ông với những kỉ niệm vàng son:
“…Lòng cuồng điên vì nhớ. Ôi đâu người, đâu ân tình cũ? Chờ hoài nhau trong mơ, nhưng có bao giờ thấy nhau lần nữa. Một mùa thu xa vắng. Như mơ hồ về trong đêm tối. Cố nhân xa rồi, có ai về lối xưa?…”

Tuy nhiên có một nhạc sĩ người ta biết tới ông là nhờ bài “Thu hát cho người”.
Tôi muốn nói đến nhạc sĩ kiêm thi sĩ Vũ Đức Sao Biển.
Trước năm 1975, tôi tình cờ đọc được một tuyển tập thơ của nhiều tác giả, in và phát hành nội bộ qua hình thức quay ronéo, trong đó có tên Vũ Đức Sao Biển, bây giờ tôi không còn nhớ tên tập thơ ấy nữa.

Rồi một tình cờ khác, sau 1975, tôi mượn được một băng cassette cũ tuyển chọn những bài hát từ các băng nhạc như Jo Marcel, Phạm Mạnh Cương, Shotguns.
Tôi nghe băng nhạc và chợt xúc động bởi tiếng hát của ca sĩ Anh Ngọc qua giai điệu mở đầu: “Dòng sông nào đưa người tình đi biền biệt. Mùa thu nào cho người về thăm bến xưa”Giai điệu chậm, rời rã ôm lấy ca từ bài hát như một lời kể lể, một tiếng nấc nghẹn ngào, nhớ thương một người tình đã bỏ ra đi.

Bài hát đó, tôi vẫn nhớ mãi.
Rất nhiều ca sĩ đã hát bài hát này.
Nghe “Thu hát cho người”, bạn hãy để lòng mình tĩnh lặng, một chút bâng khuâng hoài cảm, một nỗi nhớ không đâu, và nhất là đúng thời điểm, đó là một cái nền cho bài hát, một profond với tiết trời mùa thu, trời chuyển mùa, gió mạnh, mưa nhiều. Tiếng động cơn mưa như bước chân giã từ mùa thu. Trời se lanh và màn đêm bao bọc lấy bạn!
Thu hát cho người, nghĩa là mùa thu hát về người hay nỗi lòng của một người nhớ về một người tình đã ra đi biền biệt.

Văn học VN, âm nhạc VN vẫn dùng mùa thu để làm nền cho câu chuyện tình buồn.

Sẽ là vô thực nếu ai đó nói rằng ta không từng luyến nhớ khi phải chia tay một mối tình. Xưa ta mênh mang trôi trên dòng sông hạnh phúc vô ngừng – ngày ta có em lả lơi trên miền hạnh phúc ngập tràn hương hoa của hai tâm hồn quyện chặt, quên hết những âu lo bộn bề cuộc sống. Ngày ấy em đi, ta gửi gắm nơi em bao niềm mơ về một ngày thuyền tình đầy cập bến. Và em, đã không bao giờ trở lại từ ngày đó… Em bỏ cả khung trời mơ về một tương lai tươi sáng ngày bên nhau em cùng ta xây đắp. Phải chăng em – cánh chim Hoàng Hạc, loài chim hoàng tộc quý phái kiêu sa không giành cho ta…

Ta ngẩn ngơ tìm về chốn cũ, “dưới gốc sim già đó“, nơi ngày xưa em với ta cùng những “đêm nguyệt cầm“, ta ôm đàn hát em mãi nghe, dưới trăng khuya ngân lên những bản tình ca quyến rũ, rung động hồn cây cỏ quanh mình. Ta không tin em đi mãi, vẫn chờ, vẫn đợi, vẫn tin… Rằng có ngày em trở lại, để ta được “hái dâng người một đóa đẫm tương tư” đầy nhung nhớ.

Ta mòn mỏi đợi chờ “mùa thu nào cho người về thăm bến xưa“? Giờ em, xa xăm khuất bóng. Giờ ta, với những “đêm nguyệt cầm” đẫm sương và trăng lạnh nhạt nhòa “sáng linh lan“, vẫn những chiều lang thang “trên bao la đồi nương“, giữa bạt ngàn trời mây ta gửi niềm thương nhớ theo gió bay về tận phương nào thật xa, nơi em đang cùng ai đắm chìm bên niềm hạnh phúc mới, với niềm hy vọng mong manh. Em đi, bỏ mặc ta với mùa thu cùng những ân tình mặn nồng không người chia sẻ. Để những chùm “sim trái chín” đầy ắp nỗi niềm chờ đợi, rụng rơi. Chợt thấy “hồn ta” bé dại “khóc từ bao giờ“, “khóc tuổi thơ bay” đi không về nữa. Còn ta với cô đơn và hanh hao gió. Tan tác…

    Thời gian vẫn “trôi bềnh bồng trên phận người” đầy nghiệt ngã, in hằn lên bờ môi ta vết khô khao khát. Thời gian đưa em “đi biền biệt” chỉ còn ta. Có chia ly nào mà không đau, không sầu. Bên đời thu vẫn cứ về trong xanh “biêng biếc bóng chiều rơi“, vẫn những con đường xào xạc lá vàng, thu biết ta còn ta mãi đứng đó chờ em… Biết lấy gì xoa dịu, nguôi ngoai…

Theo bacsiletrungngan

Lời bài hát

Thu hát cho người

              Sáng tác: Vũ Đức Sao Biển

Dòng sông nào đưa người tình đi biền biệt

Mùa thu nào cho người về thăm bến xưa

Hoàng hạc bay, bay mãi bỏ trời mơ

Về đồi sim ta nhớ người vô bờ.

Ta vẫn chờ em dưới gốc sim già đó

Để hái dâng người một đóa đẫm tương tư

Đêm nguyệt cầm ta gọi em trong gió

Sáng linh lan hồn ta khóc bao giờ

Ta vẫn chờ em trên bao la đồi nương

Trong mênh mông chiều sương

Giữa thu vàng bên đồi sim trái chín

Một mình ta ngồi khóc tuổi thơ bay.

Thời gian nào trôi bềnh bồng trên phận người

Biệt ly nào không muộn phiền trên dấu môi

Mùa vàng lên biêng biếc bóng chiều rơi

Nhạc hoài mong ta hát vì xa người.

Thu hát cho người

Thu hát cho người, người yêu ơi.