Vô thường

Vô thường

Vào Bách khoa toàn thư mở Wikipedia. Vô thường (無常; sa. anitya; pi. anicca) nghĩa là "không chắc chắn", "thay đổi", "không trường tồn". Vô thường là một trong ba tính chất (Tam pháp ấn, sa. trilakṣaṇa) của tất cả sự vật. Vô thường là đặc tính chung của mọi sự sinh ra có điều kiện, tức là thành, trụ, hoại, không (sinh, trụ, dị, diệt) . Từ tính vô thường ta có thể suy luận ra hai đặc tính kia là: Khổ (sa. duḥkha) và Vô ngã (sa. anātman). 

Giáo lý vô thường rất quan trọng cho toàn cơ sở triết lý và thực hành trong Phật giáo. Nó mang đến một sự xác nhận như một sự phát hiện chân chính, đó là tất cả những hiện tượng – dù thuộc tâm lý, hay thuộc ngoại cảnh tự nhiên, không có ngoại hạng – đều là vô thường. Mặc dù chân lý này hoàn toàn hiển nhiên, có thể chứng nghiệm được mọi nơi, mọi lúc, nhưng chúng ta vẫn bị màn vô minh (sa. avidyā) vây phủ, không nhận thức được chân lý này một cách chân chính. Sự chuyển tiếp từ trạng thái không hiểu biết đến trạng thái ý thức (và thừa nhận) tính chất vô thường của vạn vật, cùng với sự thừa nhận hai tính chất kia, lập nên con đường tu học, và con đường này được Phật vạch ra trong giáo lý của mình.

Cùng với giọt thời gian… 

Xuân qua.
Đông đến.
Thu tàn.
Hạ sang… 

Ở nơi cõi vô thường này, "hạnh phúc chẳng bao giờ là vĩnh cửu và tất nhiên khổ đau cũng sẽ không bao giờ là mãi mãi!". Sẽ có vui có buồn, có sướng có khổ… đan xen, xâu chuỗi trong suốt một kiếp người.

Ở nơi cõi vô thường này, mọi sự xung quanh ta đổi thay. Và ta cũng thay đổi. Đó là khi ta nghe thật nhiều rằng, giờ ta đã lớn rồi, giờ ta đã khác rồi, giờ ta khác quá! 

Ta không biết là ta như thế là "thay đổi" hay là "trưởng thành". Ta có thay đổi hay không?

Ừ! Thì cũng đúng thôi, cuộc sống là cõi vô thường. Cõi vô thường với biết bao điều biến hóa mà chẳng lẽ ta lại mãi sống với những điều đã cũ, sống với cái ta đã cũ!

Nhưng liệu rằng, ta đang sống hay chỉ đang tồn tại? Hay là ta chỉ ở trọ nơi trần gian này? Sống lâu đã gọi là sống chưa? Hay là tồn tại trong thời gian dài, ngủ im trong khi thế giới ngoài kia thức?

Ta những mong một cuộc sống bình yên giữa chốn vô thường, bình yên theo cách nghĩ của ta nhưng ta đọc được đâu đó rằng: "Bình yên không phải là khi ta sống ở một nơi yên tĩnh, mà ngay cả ở nơi ồn ào nhất, lúc gặp khó khăn nhất trong cuộc đời, ta vẫn thấy lòng mình thanh thản, không gợn chút bâng khuâng".

Ta chợt nhớ mình có khá nhiều chuyện phải làm, khá nhiều việc phải giải quyết, quá nhiều người để yêu thương, quá nhiều thứ để bận tâm. Trong cuộc sống bộn bề lo toan, phiền muộn, ước mong, hy vọng này, liệu ta có đủ sức để giữ cho ta một trái tim, tâm hồn và cuộc sống bình yên?

Ta còn nhiều việc dang dở, nhiều thứ mà từ khá lâu rồi ta cứ tặc lưỡi để trôi qua từng giờ từng phút… rồi khi chợt ngoảnh đầu nhìn lại, có quá muộn hay không? Ta phải giải quyết chúng đi thôi.

Ta còn có quá nhiều người để yêu thương và được yêu thương. Ta được nuôi lớn, được sống trong chính tình yêu thương đó, vậy mà… Ta luôn cho rằng cái ta gọi là "tình cảm của riêng ta" vẫn nguyên vẹn, ta bảo thủ và nói "không ai hiểu được ta". Ta lặng lẽ để sống với cái ý nghĩ “rồ” ấy. Ta làm tổn thương những người mà ta yêu thương và cũng chính là những người yêu thương ta hết lòng. Ta hãy sám hối để được tha thứ đi thôi.

Ta mong sao có thể sống trọn vẹn mỗi ngày nơi chốn vô thường này! Nơi mà mọi thứ đều chuyển động theo cách riêng của nó và chắc chắn rồi, ta và bạn đang cùng chuyển động nhịp nhàng từng phách từng phách một với nó đấy thôi!

bacsiletrungngan