Người đội vương miện cho
nhan sắc Đà lạt: Hoàng Nguyên
Tôi không biết cố nhạc sĩ
Hoàng Nguyên (1932-1973) có phải là người đầu tiên đem thành phố thơ mộng Đà Lạt
ở miền Nam vào âm nhạc hay không? Nhưng, hiển nhiên, một trong những ca khúc viết
về Đà Lạt của ông như “Đường nào lên thiên thai”, “Bài thơ hoa đào”, “Ai lên xứ
hoa đào”… thì, ca khúc “Ai lên xứ hoa đào” đã trở thành “bạn-tâm-tưởng” của rất
nhiều người.
Ca khúc vừa kể được Hoàng
Nguyên viết khi ông mới 18 tuổi và mau chóng nổi tiếng tới mức sau này, nó trở
thành một trong những ca khúc của hình thái “Tân-Cổ-Giao-Duyên” ngay những ngày
tháng hình thành đầu tiên của nỗ lực phối hợp nghệ thuật này - Với phần cổ nhạc
do soạn giả Viễn Châu soạn, nghệ sĩ Tấn Tài, trình bày.
Nếu bài thơ “Còn chút gì để nhớ”
của nhà thơ Vũ Hữu Định, phải nhờ tới “chiếc đũa thần” ở phần nhạc của nhạc sĩ
Phạm Duy, để vinh danh thành phố Pleiku thì, chiếc vương miện dành cho Đà Đạt của
Hoàng Nguyên lại là “thành phẩm” của riêng ông từ ca từ tới giai điệu:
“Ai lên xứ hoa đào dừng chân
bên hồ nghe chiều rơi
Nghe hơi giá len vào hồn người chiều xuân mây êm trôi
Thông reo bên suối vắng lời dìu dặt như tiếng tơ
Xuân đi trong mắt biếc lòng dạt dào nên ý thơ
Nghe tâm tư mơ ước mộng đào nguyên đẹp như chuyện ngày xưa
Nghe hơi giá len vào hồn người chiều xuân mây êm trôi
Thông reo bên suối vắng lời dìu dặt như tiếng tơ
Xuân đi trong mắt biếc lòng dạt dào nên ý thơ
Nghe tâm tư mơ ước mộng đào nguyên đẹp như chuyện ngày xưa
“Ai lên xứ hoa đào dừng chân
bước lần theo đường hoa
Hoa bay đến muôn người ngại ngần rồi hoa theo chân ai
Đường trần nhìn hoa bướm rồi lòng trần mơ bướm hoa
Lâng lâng trong sương khói rồi bàng hoàng theo khói sương
Lạc dần vào quên lãng rồi đường hoa lặng bước trong lãng quên” (1)
Hoa bay đến muôn người ngại ngần rồi hoa theo chân ai
Đường trần nhìn hoa bướm rồi lòng trần mơ bướm hoa
Lâng lâng trong sương khói rồi bàng hoàng theo khói sương
Lạc dần vào quên lãng rồi đường hoa lặng bước trong lãng quên” (1)
Hai phân khúc đầu của “Ai
lên xứ hoa đào” được Hoàng Nguyên/ Cao Cự Phúc ghi lại những nét chính của Đà
Lạt bằng những hình ảnh sống động tương tác với “khách lãng du” qua những nhân
cách hóa có tính máu – thịt giữa thiên nhiên và con người, đã rất sớm cho thấy
tài hoa của ông, cùng khả năng sử dụng hình ảnh và chữ nghĩa, như:
“Xuân đi trong mắt biếc lòng
dạt dào nên ý thơ”
Hoặc
“Hoa bay đến muôn người ngại
ngần rồi “hoa theo chân ai”
Là những ca từ chứa đựng khá
nhiều thi tính. Nhưng họ Cao không dừng ở đó. Ông đẩy ca từ của ông, lên một bậc
cao hơn, khi cố tình khai thác đặc tính đảo ngữ mà chỉ ngôn ngữ Việt mới cho
phép. Tôi muốn nói tới việc Hoàng Nguyên/ Cao Cự Phúc đã vận dụng sự lập lại một
vài từ kép một cách ý nhị… Như các cụm từ “Hoa bướm/ bướm hoa”, “quên lãng/ lãng
quên”:
“Đường trần nhìn hoa bướm rồi
lòng trần mơ bướm hoa”
Hay:
“Lạc dần vào quên lãng rồi
đường hoa lặng bước trong lãng quên”
Từ điệp khúc tới phiên khúc
cuối, trước khi hoàn tất chiếc vương miện dành cho nhan sắc Đà Lạt, họ Cao cho
thấy mối tương quan đằm thắm hơn giữa hoa và người, khi ông so sánh màu hoa đào
với môi, má người yêu. Cuối cùng, ông nhắc nhở du khách khi rời xứ hoa đào xin
đừng quên mang về một cành hoa… Vì hoa, khi ấy không chỉ là một vật thể có đủ
hương sắc mà, chúng còn chính là nỗi lòng, quá khứ của du khách nữa.
Tôi không biết đã có bao
nhiêu du khách khi rời xa Đà Lạt, ngoài hành lý mang theo, còn là một cành hoa
anh đào, như lời kêu gọi của họ Cao… Nhưng tôi tin, Đà Lạt đã phần nào thơ mộng
hơn, cũng như đào ở thành phố lãng mạn này đã phần nào đẹp hơn, thắm thiết hơn,
không chỉ trên hoa mà, còn trên môi, má và luôn cả tâm hồn du khách nữa.
Với một trái tim mẫn cảm, một
tài năng rất sớm sủa được công nhận như trường hợp Hoàng Nguyên/ Cao Cự Phúc,
nhiều người cho rằng, họ Cao xứng đáng, rất xứng đáng để được hưởng nhận một đời
sống nhẹ nhàng, êm ả tựa những ca từ (như thơ) của ông.
Nhưng thực tế đời thường đã
hắt trả lại cho họ Cao, những phũ phàng, bất hạnh, như thể đó là “phần thưởng”
mà định mệnh ganh ghét đố kỵ, đã dành riêng cho ông.
Cụ thể, cũng rất sớm, những
ca khúc đẫm, đẫm chia lìa, những giai điệu, ca từ ngất, ngất đớn đau mang tên
Hoàng Nguyên/Cao Cự Phúc ra đời như những nhát dao oan nghiệt xẻ nát đời ông.
Tiêu biểu cho tâm bão của phần
đời tối ám này là ca khúc “Cho một người tình lỡ” hay “Đừng trách gì nhau”.
Tôi luôn nghĩ, một khi đau
khổ, bất hạnh nhận chìm một tài năng nghệ thuật xuống tận đáy bùn địa ngục thì,
đó là lúc mọi khả năng mang tính tài hoa, lãng mạn sẽ như thủy triều rút khỏi mọi
bến bờ!
Trên bãi cát thực tế, đời
thường sẽ khó có một hình ảnh thơ mộng, đầm ấm nào, ngoài những xác rác vương
vãi… tựa chứng tích hiển nhiên tàn nhẫn mà bước chân hủy diệt của trận bão lầm
than kia, đã cố tình để lại.
Tôi cho cảm nhận này khá
đúng với trường hợp của cố nhạc sĩ Hoàng Nguyên/Cao Cự Phúc - Nếu chúng ta làm
một cuộc so sánh giữa ca từ óng ả, mượt mà, nhiều thi tính giữa “Ai lên xứ hoa
đào” của ông, trước đấy “Đừng trách gì nhau” sau đó.
Ở “Đừng trách gì nhau” họ
Cao vẫn có được cho ca khúc của mình giai điệu đẹp thiết tha (tới mủi lòng) - Nhưng ca từ của ca khúc này, lại như những lời nói dung dị, những hình ảnh mộc
tới nhức nhối. Người nghe không hề tìm thấy một hình ảnh, một liên tưởng mang
tính sáng tạo nào suốt chiều dài ca khúc. Phải chăng, cũng chính nhờ tính mộc,
những lời nói bình thường, trực tiếp thốt ra từ tâm cảnh đứt đoạn ấy mà, nó đã
cho ca khúc của họ Cao những xung động trực tiếp, đánh thẳng vào rung cảm người
thưởng ngoạn. Nó là một câu chuyện kể lớp lang, trung thực, như người trong cuộc
tâm sự với một người bạn sẵn lòng chia sẻ bất hạnh của mình:
“Ngày nào gặp nhau quen nhau
yêu nhau rồi sống bên nhau
Những tưởng dài lâu như trăng như sao cho đến bạc đầu
Nào ngờ trời mưa mưa rơi không thôi nát tan tình đầu
Nước mắt rơi mau long lanh giọt sầu xót xa niềm đau
Những tưởng dài lâu như trăng như sao cho đến bạc đầu
Nào ngờ trời mưa mưa rơi không thôi nát tan tình đầu
Nước mắt rơi mau long lanh giọt sầu xót xa niềm đau
“Nào ngờ tình yêu đưa ta
lênh đênh vào chốn mê say
Những tưởng thời gian không đi trong cơn mê đắm tuyệt vời
Nào ngờ giờ đây ly tan ly tan lứa đôi lạc loài
Giữa chốn u mê đêm đêm một người trách thương một người
Những tưởng thời gian không đi trong cơn mê đắm tuyệt vời
Nào ngờ giờ đây ly tan ly tan lứa đôi lạc loài
Giữa chốn u mê đêm đêm một người trách thương một người
“Ôi trời làm giông tố
Để người thầm trách người sao hững hờ phụ người
Ôi nửa đời gió sương. Mà còn đắng cay mà còn chua xót vì nhau
Để người thầm trách người sao hững hờ phụ người
Ôi nửa đời gió sương. Mà còn đắng cay mà còn chua xót vì nhau
“Cuộc tình nào không thương
đau anh ơi đừng trách chi nhau (2)
Trót vì mình vô duyên nên đôi nơi mang mối tình sầu
Vì trời còn mưa mưa rơi không thôi cuốn trôi tình người
Oán trách nhau chi bơ vơ nhiều rồi xót xa nhiều rồi.” (3)
Trót vì mình vô duyên nên đôi nơi mang mối tình sầu
Vì trời còn mưa mưa rơi không thôi cuốn trôi tình người
Oán trách nhau chi bơ vơ nhiều rồi xót xa nhiều rồi.” (3)
Chú thích:
(1) Nguồn Wikipedia-Mở.
(2) Câu đầu của phiên khúc cuối, hầu hết các tư liệu trên mạng đều ghi là “anh” thay vì “em”: “Cuộc tình nào không thương đau anh ơi đừng trách chi nhau”- Vì không có bản nhạc in trước 1975, nên tôi không biết có phải tác giả cố tình đặt mình vào vị trí người nữ, nói với người nam, tựa như người nữ đó, tự nhận nguyên nhân gây đổ vỡ về phía mình?
(3) Nđd.
(2) Câu đầu của phiên khúc cuối, hầu hết các tư liệu trên mạng đều ghi là “anh” thay vì “em”: “Cuộc tình nào không thương đau anh ơi đừng trách chi nhau”- Vì không có bản nhạc in trước 1975, nên tôi không biết có phải tác giả cố tình đặt mình vào vị trí người nữ, nói với người nam, tựa như người nữ đó, tự nhận nguyên nhân gây đổ vỡ về phía mình?
(3) Nđd.
Hoàng
Nguyên, một đời tình không đầm ấm
Theo trang mạng Wikipedia-Mở
thì đời thường cũng như đời tình của cố nhạc sĩ Hoàng Nguyên/Cao Cự Phúc là xâu
chuỗi những gập ghềnh, bất hạnh. Khiến nhiều người đã đi tới kết luật rằng, cho
tới lúc từ trần (khi còn rất trẻ) tuồng họ Cao không hề có cho riêng mình, một
khoảng lặng êm đềm, hạnh phúc dài lâu nào?!? Tiểu sử của tác giả “Đừng trách gì
nhau” được ghi như sau:
“Hoàng Nguyên (1932 - 1973)
là một nhạc sĩ tên tuổi, tác giả các ca khúc nổi danh như Ai lên xứ hoa đào,
Cho người tình lỡ.
Ông tên thật là Cao Cự Phúc,
sinh ngày 3 tháng 1- 1932 tại Quảng Trị. Lúc nhỏ theo học trường Quốc Học, Huế.
Đầu thập niên 1950, Hoàng Nguyên tham gia kháng chiến nhưng rồi từ bỏ quay về
thành phố.
Lên ở Đà Lạt, Hoàng Nguyên dạy
học tại trường tư thục Tuệ Quang, thuộc chùa Linh Quang, khu số 4 Đà Lạt, do
Thượng Tọa Thích Thiện Tấn làm Hiệu trưởng. Thầy giáo Cao Cự Phúc dạy Việt văn
lớp đệ lục. Thời gian ở đó, ông là thầy giáo dạy nhạc cho Nguyễn Ánh 9, người
sau này trở thành một nhạc sĩ nổi tiếng đồng thời là nhạc công chơi đàn dương cầm.
Năm 1956, trong một đợt lùng
bắt ở Đà Lạt, do trong nhà có bản Tiến Quân Ca của nhạc sĩ Văn Cao, người mà
Hoàng Nguyên rất ái mộ, Hoàng Nguyên bị bắt và đày ra Côn Đảo khoảng năm 1957.
“… Ở Côn Sơn, thiên tình sử
của người nghệ sĩ Hoàng Nguyên mở đầu với cảnh tình éo le và tan tác. Là một
tài hoa đa dạng, người tù Hoàng Nguyên được vị Chỉ Huy Trưởng đảo Côn Sơn mến
chuộng nên đã đưa chàng ta về tư thất dạy Nhạc và Việt văn cho ái nữ ông, tên
H. năm đó khoảng 19 tuổi… Mối tình hai người nhóm lên vũ bão. Trăng ngàn sóng
biển đã là môi trường cho tình yêu ngang trái nầy nẩy nở.
“Chợt khi người con gái của
Chúa Đảo mang thai. Mối tình hai nhịp so le bị phát giác. Để giữ thể thống cho
gia đình. Vị Chúa Đảo giữ kín chuyện nầy và chỉ bảo riêng với người gây ra tai
họa là nhạc sĩ Hoàng Nguyên: ông ta đòi hỏi Hoàng Nguyên phải hợp thức hóa chuyện
lứa đôi của hai người và ông vận động cho người nhạc sĩ được trả tự do…” (Lâm
Tường Dũ – Tình Sử Nhạc Khúc).
Hoàng Nguyên được trả tự do,
trở về Sài Gòn, tiếp tục sáng tác và dạy học ở trường tư thục Quốc Anh. Năm
1961, Hoàng Nguyên theo học Đại Học Sư Phạm Sài Gòn, ban Anh văn. Trong thời
gian theo học đại học, Hoàng Nguyên có quen biết với ông Phạm Ngọc Thìn, thị
trưởng thành phố Phan Thiết. Bà Phạm Ngọc Thìn là nữ diễn viên Huỳnh Khanh, mến
mộ tài năng của Hoàng Nguyên đã nhận ông làm em nuôi. Hoàng Nguyên dạy kèm cho
Ngọc Thuận, con gái ông bà Phạm Ngọc Thìn. Hai người yêu nhau và Hoàng Nguyên
trở thành con rể ông bà Phạm Ngọc Thìn. Trước đó Hoàng Nguyên có ý định quay lại
với cô gái ở Côn Sơn, nhưng cô đã đi lấy chồng. Ca khúc “Thuở ấy yêu nhau” ra đời
trong khoảng thời gian đó.
Năm 1965, Hoàng Nguyên bị động
viên vào Trường Bộ Binh Thủ Đức. Sau đó chuyển về Cục Quân Cụ, dưới quyền của Đại
tá nhạc sĩ Anh Việt – Trần Văn Trọng và được giao quản lý ban nhạc Hương Thời
Gian của Anh Việt. Hương Thời Gian xuất hiện trên truyền thanh và truyền hình
Sài Gòn thu hút khá đông khán thính giả.
Ngày 21 tháng 8 năm 1973 ở
Vũng Tàu, Hoàng Nguyên mất do một tai nạn xe hơi.” (Nđd)
Tới nay, tôi chưa thấy một
tư liệu nào ghi rõ hai sáng tác bi lụy nổi tiếng nhất của họ Cao là “Đừng trách
gì nhau” và “Cho người tình lỡ” ca khúc nào viết trước và cho, hay từ mối tình
nào?
Nhưng theo tiết lộ của một
người bạn (không làm văn nghệ) sát cánh, bên cạnh Hoàng Nguyên/Cao Cự Phúc tính
tới những ngày cuối cùng của đời ông thì, mối tình của họ Cao với NT, em gái của
nữ diễn viên H.K. cũng đã dẫn tới đoạn kết bi thảm, có phần đau đớn hơn mối
tình với cô gái con ông chỉ huy trưởng trại tù Côn Sơn ngày nào - Vì, đó là kết
cuộc họ Cao bị phản bội trong thời gian người con gái này đang chung sống với
ông (?) Đó là sự kiện người phụ nữ ấy có liên hệ tình ái với một người đàn ông
hoạt động trong lãnh vực xuất bản sách! (Người đàn ông này cũng đã qua đời cách
đây nhiều năm, tại Saigon. Người vợ chính thức của ông ta, hiện cư ngụ tại miền
nam Cali).
Dù không ai biết chắc thời
điểm sáng tác của hai ca khúc vừa kể, nhưng giai điệu cũng như ca từ của “Cho
người tình lỡ” vẫn là những lời nói “mộc” - Những lời nói đi ra từ cõi lòng tan
nát - Với những câu như:
“Khóc mà chi yêu thương qua
rồi
Than mà chi có ngăn được xót xa
Tiếc mà chi những phút bên người
Thương mà chi nhắc chi chuyện đã qua…” (…)
Than mà chi có ngăn được xót xa
Tiếc mà chi những phút bên người
Thương mà chi nhắc chi chuyện đã qua…” (…)
Mình nào ngờ tình rơi như lá
rơi
Ngày tình đầy vòng tay ôm quá lơi
Để giờ này một người khóc đêm thâu
Một người nén cơn đau, nghe mưa mà cúi đầu
Ngày tình đầy vòng tay ôm quá lơi
Để giờ này một người khóc đêm thâu
Một người nén cơn đau, nghe mưa mà cúi đầu
Hoặc nữa:
Thế là hết nước trôi qua cầu
Đã chìm sâu những tháng ngày đắm mê
Thôi đành quên những tiếng yêu đầu
Những lời yêu ấy nay đã quá xa…”
Đã chìm sâu những tháng ngày đắm mê
Thôi đành quên những tiếng yêu đầu
Những lời yêu ấy nay đã quá xa…”
(Trích “Cho người tình lỡ”)
(5)
Nhắc tới những tình khúc
không đầm ấm của cố nhạc sĩ Hoàng Nguyên/Cao Cự Phúc, tôi cho sẽ là một thiếu
sót, nếu không đề cập tới ca khúc “Tà áo tím”. Vì “Tà áo tím” của họ Cao cũng
là một tình khúc nổi tiếng của ông.
Một nguồn tin khác cho biết,
trước khi dấn sâu vào cuộc tình thương đau thứ hai, lúc được tin người yêu đầu
của ông đang sống Huế, ông đã bay ra cố đô, tìm cô. Khi tìm được, ông mới hay,
nàng đã có gia đình. Trở lại Saigòn, ông viết “Tà áo tím”. Như một lời từ biệt.
Khai tử một giai đoạn, chia tay một quá khứ! Ca từ “Tà áo tím” có phần nhẹ
nhàng thủ thỉ hơn. Dù kết cuộc vẫn là “…Người áo tím qua cầu/Tà áo tím phai
màu/Để dòng Hương Giang hờ hững cũng nao nao”:
“Một chiều lang thang bên
dòng Hương Giang
Tôi gặp một tà áo tím
Nhẹ thấp thoáng trong nắng vương
Màu áo tím ôi luyến thương
Màu áo tím ôi vấn vương (…)
Tôi gặp một tà áo tím
Nhẹ thấp thoáng trong nắng vương
Màu áo tím ôi luyến thương
Màu áo tím ôi vấn vương (…)
“Để rồi chiều chiều lê chân
bên dòng Hương Giang
Mong tìm lại tà áo ấy
Màu áo tím nay thấy đâu
Người áo tím nay thấy đâu
Dòng nước vẫn trôi cuốn mau
Mong tìm lại tà áo ấy
Màu áo tím nay thấy đâu
Người áo tím nay thấy đâu
Dòng nước vẫn trôi cuốn mau
“Rồi chợt nghe tin qua lời
gió nhắn
Người áo tím qua cầu
Tà áo tím phai màu
Để dòng Hương Giang hờ hững cũng nao nao”
Người áo tím qua cầu
Tà áo tím phai màu
Để dòng Hương Giang hờ hững cũng nao nao”
(Trích “Tà áo tím”) (6)
Du Tử Lê
Chú thích:
(5), (6): Nđd.
(5), (6): Nđd.
Khía cạnh quê hương, đất nước trong
tình khúc Hoàng Nguyên
tình khúc Hoàng Nguyên
Ở khía cạnh khác, ít người
biết hơn, khía cạnh “thầy, trò” và cũng là đồng nghiệp, tri kỷ, nhạc sĩ Nguyễn
Ánh 9, trong một bài viết về Hoàng Nguyên, tựa đề “Cung đàn tài hoa bạc mệnh”,
ghi nhận về họ Cao như sau:
“Hoàng Nguyên vĩnh viễn ra
đi đã gần phần tư thế kỷ, gửi lại cho đời không ít những tác phẩm đáng trân trọng,
bởi nét nhạc tài hoa và ca từ thấm đậm, buồn man mác. Có lẽ trong lòng những
người yêu nhạc sẽ mãi mãi vang vọng những giai điệu đầy kỷ niệm của thời kháng
chiến 9 năm chống thực dân Pháp… ‘Nếu hiểu rằng anh đi vì lũ giặc tham tàn,
thì em ơi, em chớ sầu thương chi! Em thấy chăng khói súng của giặc thù còn mịt
mùng và còn che khuất mờ…’ Nhạc sĩ Hoàng Nguyên đã viết ca khúc ‘Anh Đi Mai Về’
này ở tuổi 20 tràn đầy nhiệt huyết trong bối cảnh cả dân tộc đang trường kỳ
kháng chiến. Bài hát tức khắc được đón nhận nồng nhiệt và phổ biến rộng khắp.
Hiếm có những nhạc sĩ trẻ xưa nay tìm được thành công dứt khoát ngay tác phẩm đầu
tay của mình và nhanh chóng thành danh như anh.
“Với tôi, Hoàng Nguyên như vẫn
còn ở đâu đó quanh đây và những kỷ niệm với anh còn như mới hôm qua… Anh Hoàng
Nguyên - Cao Cự Phúc của tôi. Tôi gặp anh lần đầu tiên cách nay hơn 40 năm, khi
đang học Trường Yersin ở Đà Lạt, thành phố thơ mộng sau này đã đi vào các tác
phẩm vượt thời gian của anh. Dạo đó, biết tôi là một chú học trò mê âm nhạc có
chút năng khiếu, Hoàng Nguyên đã để tâm chăm sóc. Chủ Nhật hàng tuần, anh vào
trường nội trú đón tôi ra ‘nhà’ anh chơi và ân cần truyền đạt cho tôi những kiến
thức ban đầu về âm nhạc. ‘Nhà’ anh ở thật ra chỉ là một căn phòng đơn sơ, trong
khuôn viên Trường Bồ Đề Đà Lạt, nơi anh đang dạy Anh văn cho các lớp trung học.
Một chiếc giường đơn, một bàn viết bằng gỗ thông và một cây đàn guitar treo
trên vách. Thời gian đó, Hoàng Nguyên còn phụ trách các buổi phát thanh của Hội
Phật giáo trên làn sóng Đà Lạt. Một hôm, tôi rất bất ngờ và hạnh phúc được anh
‘mời’ tham gia ban nhạc phát thanh của anh. Đó là lần đầu tiên tôi bước vào
‘nghề ca nhạc’, năm 1956.
“Năm đó, Hoàng Nguyên đang
phác thảo ca khúc Bài Thơ Hoa Đào:
“Chiều nào dừng chân phiêu
lãng,
Khách đến đây thấy hoa đào vương lối đi…”
Khách đến đây thấy hoa đào vương lối đi…”
“Tôi hân hạnh là người ái mộ
đầu tiên được anh đàn và hát cho ‘nghe thử’ những âm điệu lời ca lãng đãng
sương khói núi đồi của Bài Thơ Hoa Đào. Tôi vẫn nhớ như vừa ra khỏi giấc mơ còn
tươi rói: chúng tôi ngồi co ro trong căn phòng nhỏ của anh; bên ngoài trời cao
nguyên xam xám và mưa nhỏ. Đằng kia, những cánh hoa đào vừa lìa cành theo cơn
gió bất chợt … Hỏi ‘Chắc anh đã chọn Đà Lạt làm quê hương?’ Đôi mắt u hoài sau
cặp kính trắng của anh hình như chợt xa khuất hơn: ‘Không, anh chỉ ghé chân để
tạm mưu sinh và tìm cảm hứng…’
“Vâng, Hoàng Nguyên chỉ ‘ghé
chân’ - như anh viết ‘dừng chân phiêu lãng’ nơi phố núi mù sương này một quãng
thời gian ngắn nhưng cũng đủ để anh viết nên hai ca khúc tiêu biểu về một vùng
đất thơ mộng dễ yêu: Bài Thơ Hoa Đào và Ai Lên Xứ Hoa Đào, hai ca khúc bất hủ
đã làm rung động trái tim nhiều thế hệ người yêu nhạc, mãi mãi gắn chặt nghệ
danh của anh với địa danh nổi tiếng này.
“‘Ai lên xứ hoa đào, dừng
chân bên hồ nghe chiều rơi.
Nghe hơi giá len vào hồn người, chiều Xuân mây êm trôi.
Thông reo bên suối vắng, lời dìu dặt như tiếng tơ …’
Nghe hơi giá len vào hồn người, chiều Xuân mây êm trôi.
Thông reo bên suối vắng, lời dìu dặt như tiếng tơ …’
“Bẵng đi một thời gian,
chúng tôi gặp lại nhau ở Sài Gòn khoảng đầu thập niên 70. Lúc ấy, tôi đã đi vào
lĩnh vực ca diễn và Hoàng Nguyên đã bị động viên vào binh chủng Quân cụ chế độ
cũ. Như một số các nghệ sĩ khác cùng thời, buổi sáng anh thường đến uống cà phê
ở nhà Thanh Thế, đường Nguyễn Trung Trực. Nghe nói dạo đó tình cảm gia đình anh
gặp chuyện không vui. Anh trở nên u uất hẳn và có lẽ vì thế anh đã rất thích
bài hát Summertime có âm sắc blues-jazz trầm mặc đang thịnh hành và được phát
thường xuyên ở nhà hàng Thanh Thế. Tác phẩm Cho Người Tình Lỡ của anh ra đời
khoảng thời gian đó, chịu phần nào âm hưởng khắc khoải của Summertime.
“‘Nhớ mà chi, đau thương qua
rồi
Thương mà chi, xót xa cũng đắng cay…’
Thương mà chi, xót xa cũng đắng cay…’
“Năm 70, bài Không của tôi
được Khánh Ly thu vào đĩa 45 vòng do Hãng đĩa Tình Ca Quê Hương sản xuất, mặt
sau có bài Cho Người Tình Lỡ do Thanh Lan hát. Ngày hãng đĩa trao tặng đĩa hát
nói trên cho chúng tôi, Hoàng Nguyên thân mật vỗ vai tôi, thì thầm: ‘Mau quá
Ánh hỉ? Mới ngày nào ở Đà Lạt, anh em mình nói chuyện âm nhạc nhập môn, bây giờ
Ánh đã có bài thu đĩa với anh…’ Vẫn là ngôn phong của một người anh ân cần,
trìu mến!
“Hoàng Nguyên còn để lại một
tác phẩm khác, được yêu mến không kém các ca khúc đã có của anh, mà anh viết về
xứ Huế, quê anh: Tà Áo Tím.
“‘Một chiều lang thang bên
dòng Hương Giang
Tôi đã gặp một tà áo tím, nhẹ thấp thoáng trong nắng vương
Mầu áo tím sao luyến thương…’
Tôi đã gặp một tà áo tím, nhẹ thấp thoáng trong nắng vương
Mầu áo tím sao luyến thương…’
“Hoàng Nguyên đột ngột chia
tay với không gian âm nhạc của chúng ta một buổi sáng năm 1973 trong một tai nạn
giao thông khi anh từ Vũng tàu trở về Sài Gòn. Ở độ tuổi 50 chín muồi rung động
và từng trải cuộc đời. Tôi thầm nghĩ, nếu Hoàng Nguyên chưa vội ra đi chắc chắn
ca mục của anh sẽ còn nối tiếp bằng những ca khúc dịu dàng, thanh thoát trong
đó nỗi u hoài được nâng lên thành những vần thơ trong vắt…” (Nguyễn Ánh 9 –
Nđd).
Cũng trong tinh thần yêu đất
nước, yêu quê hương, cố nhạc sĩ Hoàng Nguyên còn có ca khúc “Em chờ anh trở lại”
– Một ca khúc đẹp từ giai điệu tới ca từ mà, có thể nhiều người không biết, họ
Cao là tác giả:
“Hôm nào chúng mình ngồi với
nhau
Vầng trăng lặng lẽ soi hai mái đầu
Có vì sao lạc vào mắt biếc
Ngước lên nhìn nhau
Anh thì thầm
Ngàn năm sau
Mắt em còn sâu?
Vầng trăng lặng lẽ soi hai mái đầu
Có vì sao lạc vào mắt biếc
Ngước lên nhìn nhau
Anh thì thầm
Ngàn năm sau
Mắt em còn sâu?
“Bây giờ bây giờ mình cách
chia
Vì đâu? Vì đâu ? lứa đôi chia lìa
Bây giờ, ai một mình chiếc bóng
Vẫn mong chờ ai, nhớ thương nhiều
Nhìn đăm đăm thấy đâu người yêu?!
Vì đâu? Vì đâu ? lứa đôi chia lìa
Bây giờ, ai một mình chiếc bóng
Vẫn mong chờ ai, nhớ thương nhiều
Nhìn đăm đăm thấy đâu người yêu?!
“Ngày anh ra đi, đường nắng
chưa phai mầu
Dòng sông chia ly, lờ lững chưa hoen sầu
Ngờ đâu chân anh, lạc bước khi qua cầu
Chiều nay bâng khuâng, chợt xót thương đời nhau
Dòng sông chia ly, lờ lững chưa hoen sầu
Ngờ đâu chân anh, lạc bước khi qua cầu
Chiều nay bâng khuâng, chợt xót thương đời nhau
“Ngày anh ra đi, rặng liễu
chưa xanh màu
Mà nay bên sông, liễu khuất bến giang đầu!
Mười mấy năm qua rồi…
Còn gì đâu? Còn gì đâu?
Có chăng là đớn đau!
Mà nay bên sông, liễu khuất bến giang đầu!
Mười mấy năm qua rồi…
Còn gì đâu? Còn gì đâu?
Có chăng là đớn đau!
“Em chờ anh trở lại chốn đây
Đường xưa còn đó sánh đôi vai gầy
Em chờ anh tìm về lối cũ
Có em còn đây
Bên sông này
Đợi chờ ai về trong vòng tay”
Đường xưa còn đó sánh đôi vai gầy
Em chờ anh tìm về lối cũ
Có em còn đây
Bên sông này
Đợi chờ ai về trong vòng tay”
(Ca khúc “Em chờ anh trở lại”)
(Nđd)..
Để kết thúc bài viết này,
chúng tôi cố tình ghi lại trọn vẹn ca khúc “Em chờ anh trở lại” - Mang ý nghĩa
một trả lại cho họ Cao, với lòng biết ơn…
Dù ông từ trần đã lâu, nhưng
tôi tin, tài hoa của ông góp cho nền tân nhạc miền Nam 20 năm, vẫn hằng “trở lại”
(hay ở lại) với chúng ta nhiều thế hệ nữa!.
Trả lờiXóavé máy bay eva
vé máy bay đi mỹ là bao nhiêu
hãng máy bay hàn quốc
mua vé máy bay đi mỹ hãng nào rẻ
săn vé máy bay giá rẻ đi canada
Nhung Chuyen Di Cuoc Doi
Du Lich Tu Tuc
Tri Thuc Du Lich