Tiền bạc không mang lại hạnh phúc
TIền bạc và giàu sang chỉ
mang lại cho con người một phần nào hạnh phúc, chứ không thể có hạnh phúc trọn
vẹn. Không ai có thể ban phát cho chúng ta hạnh phúc, hạnh phúc đến từ trong
tâm của chính chúng ta. Tâm bình an chính là nguồn hạnh phúc tuyệt vời nhất.
Đức
Đạt Lai Lạt Ma từng dạy rằng tiền bạc không mang lại hạnh phúc, vì hạnh phúc
thuộc về lãnh vực tinh thần, con người không thể mua được, kể cả máy móc cũng
không thể cung cấp cho chúng ta chút hạnh phúc nào cả:
“Tiền
bạc và giàu sang chỉ mang lại cho con người một phần nào hạnh phúc, chứ không
thể có hạnh phúc trọn vẹn. Không ai có thể ban phát cho chúng ta hạnh phúc, hạnh
phúc đến từ trong tâm của chính chúng ta. Tâm bình an chính là nguồn hạnh phúc
tuyệt vời nhất. Nó không tùy thuộc vào ngoại cảnh. Cuộc sống của chúng ta dù tiện
nghi vật chất không đầy đủ, học vấn thờitầm thường hay sự nghiệp công danh
không mấy thành công thời cũng chẳng sao, miễn là tâm chúng ta an lạc.” (Live
In A Better Way.)
Hãy
thử nhìn vào cuộc đời của một số người thật giàu có xem sao. Trang
tin “Business Insider” của Mỹ đã điểm lại danh sách 10 người từng trở
nên rất giàu có nhờ trúng số cả triệu đô la nhưng sau đó lại nhanh chóng lâm
vào cảnh khánh kiệt hoặc tự kết liễu cuộc đời mình. Tại Canada 2 người.
Tại nước Anh 3 người và tại Mỹ có 5 người.
1. Sharon Tirabassi (Canada):Bà là một bà mẹ độc thân
phải sống nhờ trợ cấp xã hội. Trúng độc đắc hơn 10 triệu USD vào năm 2004.
Bà này liền bỏ tiền mua một căn nhà lớn, mua mấy chiếc xe đắt giá, quần áo hàng
hiệu nổi tiếng, những chuyến du lịch sang trọng, tiệc tùng linh đình, cho người
thân và bạn bè vay mượn.
Chưa đến 10 năm sau, Tirabassi giờ đây phải quay lại kiếm sống bằng nghề lái xe
buýt, làm thêm giờ và phải đi thuê nhà để sống.May là bà còn để lại được cho
sáu đứa con của mình một số tiền với điều kiện chúng chỉ được phép lấy khi đủ
tuổi.
2.
Gerald Muswagon (Canada) vào năm 1998 trúng độc đắc 10 triệu USD. Tuy nhiên,
anh chàng này nướng hết tiền vào rượu chè ăn nhậu và tiệc tùng. Trong vòng có 7
năm là trắng tay, khánh kiệt. Đến năm 2005, chàng tìm đến cái chết bằng cách tự treo
cổ trong nhà xe của cha mẹ chàng.
3. Gia đình Griffith (Anh).Hai vợ chồng Lara và Robert
Griffith ít khi to tiếng cãi lộn với nhau. Sau khi lãnh giải độc đắc trị
giá 2,76 triệu USD vào năm 2006, họ đã mua một căn nhà trị giá một triệu USD và
một chiếc xe Porsche sang trọng.
Tuy
nhiên, vào năm 2012, anh chồng lái chiếc Porsche bỏ đi sau khi chị vợ chất vấn
chồng về những email cho thấy anh này đang có tình cảm lăng nhăng với một người
phụ nữ khác. Thế là cuộc hôn nhân kéo dài 14 năm của họ tan vỡ. Kế đó một đám
cháy lớn đã thiêu hủy toàn bộ căn nhà. Giờ thì Lara trắng tay, chẳng còn lại đồng
nào từ khoản tiền trúng số đó nữa.Tính ra từ lúc trúng số đến lúc khánh kiệt là
6 năm.
4. Michael Carroll (Anh)vào năm 2002 là một thanh niên
19 tuổi làm nghề dọn rác. Chàng trúng độc đắc khoảng 15,5 triệu USD. Sau khi trở
nên giàu có, Carroll bắt đầu tiêu tiền hoang phí.
Ngoài tiềnmua quà cho gia đình và bạn bè anh chàng còn nghiện hút ma túy, say
sưa rượu chè, cờ bạc và lang chạ với gái mại dâm. Tám năm sau, khánh kiệt. Anh
chàng này lại quay trở về làm nghề hốt rác như thuở ban đầu.
5. Callie Rogers (Anh).Vào năm 2003 khi trúng giải độc
đắc 3 triệu USD thì cô nàng chỉ mới có 16 tuổi. Cô vung vãi tiền bạc vào đủ
mọi thứ. Nào là áo quần, du lịch, tiệc tùng, giải phẫu thẩm mỹ và cả ma túy nữa.
Sáu
năm sau, cô lâm vào cảnh nợ nần, khánh kiệt. Cô nàng đã hai lần tìm cách muốn tự
tử. Cuối cùng, cô nàng phải đi làm người ở để có tiền sinh sống và nuôi hai đứa
con.
6.
Suzanne Mullins (Mỹ).Vào năm 1993 tại tiểu bang Virginia, Suzanne Mullins trúng
thưởng 4,2 triệu USD. Thay vì lãnh trọn một lần bà quyết định chọn hình thức nhận
tiền trúng thưởng hằng năm mà thôi.
Ban
đầu bà mượn một số tiền trị giá 200.000 USD và dùng những khoản tiền trúng giải
hằng năm để thanh toán. Sau đó, bà đã đổi qua nhận tiền thưởng luôn một lần và
ngưng không tiếp tục trả nợ khiến tình trạng nợ nần gia tăng do tiền lãi đẻ
thêm nhiều ra mãi. Các chủ nợ đã đâm đơn kiện bà tuy nhiên lúc đó bà đã
khánh kiệt mất rồi.
Thời
gian từ lúc trúng số đến lúc trắng tay là 8 năm.
7.
Evelyn Adams (Mỹ)ngụ tại tiểu bang New Jersey. Rất hên nên trúng độc đắc đến
hai lần. Lần thứ nhất vào năm 1985 và lần thứ hai chỉ một năm sau đó. Tổng cộng
số tiền trúng số là 5,4 triệu USD.
Bà
này sau đó đã thua hết tiền trong các sòng đánh bạc ở tại thành phố
Atlantic. Thời gian từ lúc trúng số đến lúc khánh kiệt là 15 năm. Giờ thì
bà đang sống lang thang trong công viên.
8.
Jack Whittaker (Mỹ). Trước khi trúng giải độc đắc trị giá 315 triệu USD của vé
số Powerball vào năm 2002 thời ông này đã có một cuộc sống khá giả tại tiểu
bang West Virginia, với một công ty dịch vụ trị giá hơn 1 triệu USD.
Sau
đó ông phát tâm làm một số việc công ích: trích một phần tiền trúng thưởng để
xây nhà thờ, để làm từ thiện và thành lập một quỹ từ thiện của riêng mình.
Tiếc
thay vận rủi liên tục đến với ông. Ông bị trộm lấy mất hơn nửa triệu USD khi đậu
xe bên ngoài một câu lạc bộ thoát y. Ông trở nên nghiện rượu. Ly dị vợ. Thường
xuyên gây gổ với những người xung quanh. Chỉ trong vòng 4 năm đã khánh kiệt,
toàn bộ tài sản tiêu tan hết.
9. Janite Lee (Mỹ). Bà gốc Hàn Quốc sống tại Mỹ. Sau
khi trúng giải độc đắc 18 triệu USD hồi năm 1993, bà đã dùng phần lớn tài sản vừa
có được để tài trợ cho các chương trình của chính phủ và cho các tổ chức chính
trị. Bà từng được ăn tối cùng cựu Tổng thống Bill Clinton nhờ những khoản đóng
góp lớn lao của mình. Bà còn cho Đại học Washington ở Mỹ 1 triệu USD để
xây một thư viện. Nhà trường đã lấy tên bà để đặt cho thư viện mới này.
Nhưng bà cũng rất ham mê cờ bạc. Với thói quen chi 347.000 USD mỗi năm, bà
nhanh chóng ngập trong nợ nần và phải tuyên bố phá sản vào năm 2001. Khánh kiệt
trong vòng có 8 năm trời.
10.
Billie Bob Harrell Jr. (Mỹ). Vào năm 1997, Billie Bob Harrell Jr. trúng giải
thưởng độc đắc 31 triệu USD khi còn đang là một người bán hàng rong. Ông
bèn mua một trang trại, tậu thêm 6 căn nhà và nhiều xe hơi.
Giống
như những người trúng số khác, ông cho bạn bè và người thân vay tiền khi họ cầu
khẩn. Rồi ông trở nên khánh kiệt chỉ trong vòng 20 tháng. Harrell tự sát vào
năm 1999. Thật đáng buồn.
Tiền
bạc không phải lúc nào cũng mang lại hạnh phúc. Mười câu chuyện kể trên lại gợi
nhớ tới hình ảnh vô thường với lời Phật dạy trong Phẩm Thế Gian (Kinh Pháp Cú):
(Pháp Cú 170)
Tựa như bọt nước trôi sông,
Lâu đài, phố chợ bềnh bồng
biển sương
Toàn là ảo ảnh vô thường
Nhìn đời như vậy còn vương vấn
gì
Tử thần ta há sợ chi.
Phóng tác
Bóng đen cuộc đời
Cuộc đời chúng ta đang sống cũng chứa đầy những bóng đen. Rất
nhiều người đã không thoát ra khỏi bóng đen dù to dù nhỏ của chính cuộc đời
mình.
Ông nội dùng giấy xếp cho tôi một chiếc lồng. Chiếc lồng tuy
dài nhưng nhỏ, chỉ chứa được mấy con châu chấu, tôi nhốt vào đó một loạt châu
chấu thì chúng đều chết hết sau chỉ vài phút. Ông nội bảo: “Châu chấu tính nóng
nảy, chỉ biết đấu đá nhau mà không biết dùng miệng để gặm nhắm cho lồng giấy
rách đi, cũng không biết nếu cứ tiến về phía trước thì sẽ có lối ra. Vì thế cho
dù nó có cái miệng cứng và chân có răng cưa nhưng cũng không dùng tới”. Cũng
chiếclồng đó, ông tôi cũng đem số lượng sâu bướm bằng số lượng châu chấu lúc
nãy nhốt vào trong lồng rồi đậy nắp lại. Quan sát chỉ trong vài phút tất cả sâu
bướm đều từ đáy lồng chui ra cả.
Lời tâm đắc:
Cuộc đời chúng ta đang sống cũng chứa đầy những bóng đen. Rất
nhiều người đã không thoát ra khỏi bóng đen dù to dù nhỏ của chính cuộc đời
mình. Nguyên nhân không phải vì trời sinh ra mỗi người một điều kiện quá sai
khác nhau mà do họ không biết suy nghĩ cách để gặm nát những cái bóng đen cuộc
đời như những con sâu đã gặm nát chiếc lồng giấy; cũng không có lòng kiên trì để
tìm ra một phương hướng chuẩn xác tiến lên để thoát ra như những con châu chấu.
Cuộc đời chúng ta như thế nào, quyết định cuối cùng đều nằm trong tay chúng ta.
Chuyện hai người quét rác
Một căn nhà, một ngôi chùa, một khu phố hoặc nơi làm việc cần
phải sạch sẽ. Sự sạch sẽ làm trang nghiêm cuộc sống và thế giới. Ngay đầu óc
chúng ta cũng cần sạch sẽ. Muốn sạch sẽ thì phải quét rác.
Vào sáng Chủ Nhật, có thể là do ngày nghỉ rảnh rỗi, một
người đàn ông trung niên lúi húi quét dọn trước cửa nhà. Ông cầm chiếc chổi và
đồ hốt rác quét sạch vỉa hè rồi quét dọc theo lề đường, cẩn thận gom tất cả đám
cát, bao ny-lông, mẩu thuốc lá, ly giấy, lá khô và đủ thứ rác rưởi của xã hội
văn minh vào thùng, đậy nắm cận thận, đặt ngay ngắn xuống lòng đường, để ngày
mai xe rác của thành phố lấy đi. Hình như ông là người duy nhất ở khu phố này cầm
chổi quét lòng đường và vỉa hè. Thói thường đều cho rằng chuyện đường phố sạch
dơ để thành phố lo. Hơi đâu “bao đồng” chuyện nhà nước? Thế nhưng cứ mỗi lần
qua khu Japan Town, ông lại cảm phục người Nhật về tinh thần tự trọng và yêu mến
thành phố của họ. Lúc nào ông cũng thấy những ông, bà Nhật lúi húi quét dọn vỉa
hè và lòng đường. Chính vì thế mà cả khu Japan Town lúc nào cũng sạch trơn. Chỉ
cần bước qua ranh giới của Japan Town là một hình ảnh thật tương phản. Sự sạch
sẽ, khang trang chỉ cách nhau một sợi chỉ. Có lần ông dừng xe lại hỏi thăm thì
được các ông bà Nhật nói:
“Chúng tôi quan niệm rằng đường phố thuộc về người dân, không
hoàn toàn thuộc về chính phủ. Do đó giữ gìn đường phố sạch sẽ cũng là trách nhiệm
của người dân. Đồng ý là chúng tôi có đóng thuế để thành phố lo chuyện vệ sinh
nhưng giờ đây thành phố có quá nhiều việc phải lo hoặc lo không xuể. Chúng tôi
không ngồi đó than trời trách đất. Nếu muốn sở rác phục vụ tốt hơn thì chúng
tôi lại phải đóng thêm thuế. Thôi thì chúng tôi chia xẻ trách nhiệm với nhà nước
mà cũng là để giữ gìn đường phố của chính mình. Chẳng mất mát gì cả. Tới một
thành phố khang trang sạch sẽ người ta cảm phục cả đất nước lẫn con người ở đó.
Chúng tôi yêu khu phố của chúng tôi và cũng muốn khách vãng lai yêu mến nó.”
Chinh vì cảm phục người Nhật mà tuần nào ông cũng làm công việc
này mà chẳng than phiền chi cả. Khi nhận thấy vỉa hè và lòng đường đã khá sạch,
ông toan thu dọn để bước vào nhà thì một thanh niên từ xa bước tới, miệng phì
phèo điếu thuốc. Chỉ cần nhìn cách ăn mặc và đi đứng người ta có thể nhận ra
đây là một chàng thanh niên ngang tàng. Khi tới chỗ ông đang đứng, người thanh
niên rít hơi cuối cùng rồi coi như không có ai, thản nhiên quăng mẩu thuốc lá
xuống đường. Nhìn mẩu thuốc là nằm tênh hênh trên mặt vỉa hè sạch trơn, dường
như nó có vẻ “phá hoại” và trêu ngươi, cho nên người đàn ông tức giận, lớn tiếng
gọi người thanh niên:
- Này, yêu cầu quay lại nhặt tàn thuốc lá lên nghe!
Người thanh niên đã đi cách xa ông khoảng năm, sáu bước, nghe gọi thế quay đầu
lại nhìn với vẻ hết sức ngạc nhiên. Anh ta ngạc nhiên vì có thể cả trăm lần
quăng mẩu thuốc lá như thế này mà chẳng ai phản ứng gì, nay có một “gã điên”
làm chuyện không giống ai. Anh ta quay lại, sẵng giọng hỏi:
- Yêu cầu cậu nhặt mẩu thuốc lá lên!
Mặt chàng thanh niên đỏ gay:
- Bộ đường phố này của ông hả?
Người đàn ông trả lời ngay:
- Không phải của tôi nhưng tôi tôi quét dọn sạch sẽ. Người tự
trọng không bao giờ xả rác bừa bãi. Cậu hiểu điều đó không? Tôi yêu cầu cậu
nhặt lên!
Tự ái bị tổn thương, người thanh niên không cần phân biệt đúng sai, nói như gây
sự:
- Không nhặt thì sao?
Sự lớn tiếng qua lại giữa hai bên làm người trong nhà chạy ra, người qua lại
trên hè phố tò mò đứng lại. Cuối cùng tất cả đều thấy đây không phải chuyện đại
sự cho nên xúm vào can gián. Cuối cùng người thanh niên hậm hực bỏ đi còn người
đàn ông đứng phân bua một hồi rồi bực bội bước vào nhà.
Ba ngày sau, tại một khu phố khác cách đó khoảng năm, sáu con đường người ta thấy
một vị sư đang quét rác tại cổng một ngôi chùa. Hôm nay là Thứ Hai chùa vắng,
Phật tử đi làm hết, sau hai ngày cuối tuần bận rộn với sinh hoạt và lễ lạc, rác
đã thấy lai rai trên sân. Ngoài ra, còn lá trên cây rụng xuống cho nên thầy trụ
trì ra công quét dọn, vừa vận động vừa làm sạch trong ngoài. Đối với người xuất
gia, quét rác cũng là “công phu”. Sau khi cổng chùa đã sạch sẽ, sư toan đẩy
thùng rác trở vào thì một chàng thanh niên tà tà bước tới. Đây chính là anh
chàng đã gây sự với người đàn ông quét rác ba ngày trước. Khi đi tới cổng chùa,
có thể do vô tình, do quán tính, cố tật, hoặc đãng trí, sau khi mở bao thuốc
lá, chàng ta rút ra một điếu, châm lửa. Thấy bao thuốc đã hết, chàng ta quăng cả
chiếc bao trống không dưới chân bức tường cạnh cổng chùa rồi thản nhiên bước
đi. Thế nhưng khi bước đi khoảng năm, sáu thước, có thể do nhớ lại cuộc “đụng độ”
với người đàn ông trước đây, chàng ta quay đầu lại xem sự thể như thế nào. Trái
với phỏng đoán của mình, vị sư bình thản bước tới chân bức tường, cúi xuống nhặt
bao thuốc lá lên, quay lại thùng rác, mở một bao rác nhỏ, bỏ bao thuốc lá trống
vào bên trong, cột trở lại, bỏ vào thùng rác rồi lặng lẽ đẩy thùng rác vào bên
trong sân chùa, không hề quay nhìn chàng thanh niên …đang ngạc nhiên đứng đó.
Ngày hôm sau, chàng thanh niên tới thăm vị sư. Sau khi giới thiệu mình chính là
người xả rác trước cổng chùa. Chàng ta kể lại chuyện “đụng độ” với người đàn
ông rồi hỏi:
-Thưa thầy, tại sao cùng một chuyện mà thầy lại có lối cư xử
nhẹ nhàng hơn người đàn ông kia?
Sư hiền từ đáp:
-Người đàn ông đó là một công dân tốt. Một công dân tốt do
làm tròn bổn phận của mình cho nên thường thẳng thắn nói lên cái sai của người
khác để cùng nhau sửa chữa trong tinh thần ôn hòa. Tuy nhiên cách hành xử giữa
một người thường và một người xuất gia có khác nhau. Người xuất gia không
nói về cái lỗi của kẻ khác mà kham nhẫn để kẻ phạm lỗi giác ngộ mà tu sửa.
Hai lối hành xử đó không cái nào hơn cái nào, “vạn pháp đều bình đẳng”, chỉ tùy
duyên ứng xử mà thôi. Một căn nhà, một ngôi chùa, một khu phố hoặc nơi làm việc
cần phải sạch sẽ. Sự sạch sẽ làm trang nghiêm cuộc sống và thế giới. Ngay đầu
óc chúng ta cũng cần sạch sẽ. Muốn sạch sẽ thì phải quét rác. Một chiếc máy điện
tử muốn tốt cũng phải “đổ rác”. Đầu óc con người muốn thanh tịnh, sạch sẽ cũng
phải “đổ rác”- đổ bớt rác rưởi của tâm hồn. Những ý nghĩ bất tịnh, tương
tranh, thù hận, đố kỵ, tị hiềm, những tư tưởng loại trừ, kỳ thị, ghét bỏ đều là
rác rưởi của tâm hồn. “Quét rác” và “đổ rác” là việc làm thường xuyên của người
nào muốn tâm hồn thanh tịnh. Từ thanh tịnh mà có thanh thản. Vì thanh thản cho
nên không động tâm. Vì tâm không động cho nên ít gây đổ vỡ.
Ba ngày sau, chàng thanh niên tìm tới nhà người đàn ông, nói lời xin lỗi. Chàng
học được một bài học nơi sư, “ Thay vì xả rác xuống đường hoặc nơi công cộng
thì nên xả bớt rác trong tâm hồn mình.”
Lời người kể chuyện:
Ngoài đức tính kham nhẫn, có thể sư đã đạt tới mức “vô phân biệt”. Sư cứ thấy
rác thì quét mà không hề phân biệt rác từ cây đổ xuống, Phật tử xả ra, nam hay
nữ, lạ hay quen cho nên rác của chàng thanh niên cũng thế thôi. Chính vì “vô
phân biệt” cho nên sư không động tâm. Không động tâm cho nên sư đã quét rác
trong trạng thái “vô tâm”. Mà vô tâm thì an lành.
Đào Văn Bình
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét