Ngày đã qua
Mồng hai Tểt, Nguyên về quê.
Khi chiếc xe tốc hành đút đít vô tới cổng cư xá, anh trèo lên mà bụng vẫn còn
ngờ ngợ không biết mình có khoá nước trong nhà tắm chưa. Anh tự hỏi, mình gấp
gáp gì, thời gian còn rất dài.
Nguyên quê Tân Thành nhưng
làm việc ở Sài Gòn, một năm ba trăm sáu mươi lăm ngày anh chỉ gặp đám bạn bè ruột
ràng được mấy ngày sau Tết. Rồi tiếp tục guồng chân chạy như điên với thời
gian. Thành lệ, năm nào cũng vậy, bọn Hoà, Chi, Thi, Tiệp cũng chờ anh về rồi
kéo nhau đi dọc dọc giăng giăng như bầy kiến đi thăm hết thay nhà thầy cô, bạn
bè cũ. Nhà Thi sẽ đến cuối cùng. Đến Thi thì cả bọn đều say ngà ngà, vì ngà say
nên chổ này chơi vui nhất.
Nguyên về, từ con đường
Hoàng Diệu nhà Hoà đã mở ra một ngõ nhỏ ăn xéo qua ngã Đậu Đỏ nhà Thi. Nguyên
không biết nên anh chạy lòng vòng qua mấy cái bùng binh. Xe cộ ken cứng. Cánh
Hoà Chi cùng chung xe chắc đã tới nhà Thi lâu rồi. Mà, Tiệp ngồi đằng sau không
nói gì về con đường mới. Chị sợ cứ mở miệng nhắc lại, lòng sẽ đau.
Rồi Nguyên chạy xe qua đầu hẻm,
chạy dưới tán cây bàng cành cội xơ rơ. Bây giờ là mùa lá rụng nhiều. Mùi nước cốt
dừa ngầy ngậy là đà bay ra từ quán đậu đỏ bánh lọt thơm bựng mũi. Nguyên nghe
thèm cồn cào còn lòng Tiệp thì cuộn đau. Mùi thơm quen thuộc dây theo Tiệp đến
chỗ quẹo trái. Tiệp ngao ngán nghĩ, “nó còn hành hạ mình đến chừng nào?”.
Tiệp không định về đây. Chị
không muốn nhìn lại con đường nhỏ lát gạch quanh co mỗi trưa chiều tan sở đi về,
ngôi nhà có hàng rào bông trang đỏ, gian bếp ngày hai ba lượt ấm lửa, nước chảy
lon ton xuống chiếc thau rửa rau… Và một đứa con trai, và một người chồng mới
đây thôi đã trở thành chồng cũ. Nhưng Nguyên bảo, tụi mình chơi với nhau từ nhỏ,
hồi đó hứa làm sao, dù có chuyện gì cũng không bỏ nhau. Tết nhứt mà không về đốt
hai nén nhang cho ông bà già là bậy. Chi nói một câu đầy ý nghĩa, “không có Tiệp
làm sao vui được”. Tiệp gật đầu, chị bảo:
– Nghĩ lại, thì đâu có thù
oán giận hờn gì mà không thèm nhìn mặt.
Thi thấy có Tiệp theo Nguyên
thì mừng lắm. Anh cứ sướng sướng cười cười hoài, “cứ tưởng là Tiệp không tới…”.
Tiệp lừ mắt ý bảo thôi đi. Nguyên dừng xe tắt máy, như muốn được hưởng cái thâm
nghiêm của con hẻm ngày xưa. Nhưng quả khác trước nhiều, anh dựng cái chân chỏi
xe, ngó muốn trẹo cổ mới thấy được vạch trời xanh thẩm. Thi vò đầu Nguyên, “Trời
đất, làm gì mà mới mấy tháng tóc mầy rụng thê thảm vậy. Ốm, già quá?”. Nguyên
cười xoà:
– Thì tóc mầy cũng bạc trắng.
Suy nghĩ gì nhiều vậy?
Thi nói nhanh:
– Tao có suy nghĩ buồn phiền
gì đâu. Tại tao xấu máu mà. Ngủ một đêm thức dậy soi kiến thấy mình già, đâu cần
lâu lắc gì mậy.
Rồi Thi đẩy Nguyên, bảo Tiệp
vô nhà. Nguyên dừng lại tháo giày ở ngạch cửa, lòng bảo lòng, bữa nay hãy vui
như trước đây đã từng vui. Thi thì nghĩ, hoàn cảnh như vầy, còn đủ sức để trợn
trạo vui. Chỉ không biết Tiệp nghĩ gì, chị ngẫng cao đầu khi qua cửa. Chị hỏi
trống không:
– Nhện Con đâu rồi?
Thi trả lời:
– Hồi sáng này anh Trực Tết
cơ quan, chở nó qua bển thì nó buồn, anh điện thoại biểu cô út Nhện Con rước nó
đi chơi. Chắc tới chiều mới về.
Nguyên ngồi xuống chiếc võng
lưới sát tường:
– Cha, tao nhớ Nhện Con quá.
Chắc bây giờ nó ớn bộn hen?
– Ừ, hình nó mới chụp kìa
Nguyên buột miệng:
Rồi anh chợt giật mình, hoàn
cảnh như vầy sao đứa trẻ có thể vui. Anh hối hận nhìn Tiệp cắn hột dưa. Khuôn mặt
xinh đẹp của chị toát ra cái vẻ lơ đãng một cách đau lòng.
Hoà, Chi ở đằng sau vừa tằng
lăng tíu líu đóng tủ này, mở tủ khác dọn đồ ăn, vừa nói chuyện vói lên:
– Đường bằng gang tay hai
người không muốn đi, lại lòng vòng cho phí cuộc đời. Tụi nầy làm cá xong rồi.
Hai người có số sung sướng thiệt.
Rồi không đợi Tiệp trả lời,
Chi đã quay sang nhằn Thi sao mà để ngay trên sàn nước một đống chén dĩa dơ vậy,
không rửa chén đâu mà ăn. Quần áo thì nùi ghê gớm. Trên bếp đầy vụn cá khô đã
khét nghẹt. Chi thắc mắc giọng rất ư chị hai (tất nhiên không phủ nhận chị lúc
nầy cực kỳ …bề thế)
– Không hiểu ông Thi nầy vắng
con Tiệp rồi sống làm sao?
Thi cười:
– Thì cũng cố lên. Mà, bình
thường cha con tui ngon lành lắm à. Tại Tết nhứt Chi phải cho người ta bê bối một
tí.
Hoà, Chi tỉ mỉ một cách thiệt
thà. Nhà Thi có món gì hai vợ chồng đã bày đủ món đó. Tiệp sắp xếp tiệc trên
sàn gạch. Ngoài mấy món năm ngoái, năm kia, năm kỉa năm kìa thấy hoài là tôm
khô, củ kiệu, dưa chua, dưa hấu, còn có cái lẩu cá lóc nhúng cơm mẻ. Khi mọi
người ngồi quây lại, trong lòng chợt nghe rưng rưng một mái ấm nồng nàn. Đâu phải
dịp nào, lúc nào muốn cũng đông đủ như vậy. Chi giục:
– Cái con Tiệp nầy, mầy
khách sáo quá đi, cầm đũa lên chớ, mầy đang nghĩ là ngồi ở nhà ai, hả? Còn anh
Thi, rót rượu ra, tụi ta chúc mừng năm mới.
Thi rót rượu ra mấy cái ly
nhỏ như trứng cút. Uống, chúc mừng năm mới, chúc tụi ta vạn sự như ý, an khang
thịnh vượng. Nguyên cười, “Sao người ta lại có tật chúc toàn chuyện không có, cụ
thể lại đi”. Vậy thì phải chúc như vầy, chúc Thi vui vẻ, làm công tác thanh
tra, vô việc không đối mặt với bạn cũ để khỏi lâm vô cảnh đánh cũng lỡ mà lùi
cũng dở. Tiêu chí vậy thôi. Chúc Hoà, Chi buôn may bán đắt, cuối năm trời xui đất
xụi có một đứa con. Hoà nói dể ợt, đợt nầy bồng bế nhau đi Từ Dũ lần nữa mà vô
phương thì xin một đứa con nuôi về. làm gì làm cũng có một đứa con gái, gả cho
Nhện Con. Sau nầy già, khỏi sợ thằng rể điên điển. Cạn nữa đi chớ, trăm phần
trăm, chúc Nguyên mau … về hưu để có thời gian ở lại quê chơi với bạn bè. Cuối
cùng chúc Tiệp hạnh phúc, thăng tiến, thể nào cũng lên chức giám đốc chi nhánh
thời trang Bình San. Tiệp liếm môi:
– Cảm ơn nhiều, nhưng đừng
chúc mất công. Em sẽ chuyển đi thành phố.
Thi rót tràn ly rượu. Có vẻ
đã kiềm chế, nhưng anh không giấu được sự thảng thốt. Nguyên cũng ngạc nhiên
không kém:
– Bất ngờ vậy? Tiệp tính từ
bao giờ?
– Lâu rồi. Nhưng em muốn mọi
người bất ngờ. Năm mới em muốn mình sẽ mới.
Hoà cười ặc ặc trong cổ, đưa
cái ly lên ngang đầu:
– Tụi mình là chim trời. Có
đứa muốn bay đi, có đứa muốn bay về. Mà chọn đi hay về thì cũng vậy, như thằng
cha Nguyên này nè, mười chín năm rồi với tụi mình có gì khác đâu. Dzô cái nữa
đi, chúc tụi ta sống hoài, sống lâu trăm tuổi để còn chơi với nhau dài dài.
Có lẻ đã uống nhiều trước
khi đến đây nên Nguyên cạn ly nầy, mặt anh xanh xao và nhợt nhạt. Anh thất thần:
– Lại chúc chuyện vói không
tới. Làm sao chắc sống tới trăm năm?
Thi khẽ cười, rót cho Nguyên
không đầy như ly của những người khác. Hoà nói Thi thiên vị. Nhưng Tết nhứt uống
không so đo, cho bao nhiêu uống bấy nhiêu. Thi nói: “Ông Nguyên phải luôn luôn
tỉnh táo để chăn dắt đám say tụi nầy. Hồi nào giờ vậy, mai mốt cũng vậy”.
Nguyên tự dưng thấy lòng mình trĩu nặng. Anh đề nghị đánh bài. Ừ thì đánh bài,
để có cớ cho vợi hơi rượu đi, để hò hét cho xôm tụ nhóm. Hồi còn đi học, ở ký
túc xá, không tiền, rãnh rỗi, đâu dám đi chơi ở ngoài, thấy cái gì cũng thèm chịu
gì thấu. Vậy là ở nhà đánh bài. Không máu me, không nặng đỏ đen. Lúc trẻ thua
thì quỳ gối, trét lọ nghẹ, búng lỗ tai, lỗ mũi. Lớn rồi thì chuyển qua uống rượu,
phạt ca. Mà ca thì không ai muốn Chi thua, chị có giọng hát cực kỳ tệ. Sau nầy
đổi lại đánh bài ăn có, người ta hỏi cái gì, người thua cũng chịu “có”. Hồi đó
Hoà với Chi hục hặc như chó với mèo, có lần Thi cắt cớ hỏi Chi có yêu Hoà
không, Chi quạu quọ “Ừ”. Thua ván nữa, Tiệp hỏi Chi đang tính lấy Hoà làm chồng
phải không, Chi tức thiếu điều khóc nhưng cũng bảo “Có”. Ai mà biết được ra trường
anh chị lại câu tay nhau làm đám cưới. Có đứa than, cách chơi nầy độc tài quá,
Nguyên đề nghị ai thua chỉ bị hỏi một câu. Muốn trả lời sao cũng được nhưng phải
thực lòng. Cho nên có lần Tiệp hỏi Thi có đi bia ôm không, Thi bảo “Có”. Tiệp
giận từ mùng hai tới mùng năm mới xả cảng. Những khi rỗi rãi, Nguyên nằm nhớ lại
thời đã qua và anh nhận ra rằng bọn anh đã chơi rất nhiều ván bài định mệnh. Mười
một năm trước, Hoà hỏi Tiệp có thương Thi không. Tiệp gật. Vì cái gật đầu đó mà
Nguyên ở lại làm ăn tại thành phố, anh biết mình chẳng còn hy vọng gì nữa rồi.
Có lần Thi hỏi lại:
– Tao cưới Tiệp, mầy có buồn
tao không?
Anh lắc đầu. Rồi có lần Chi
hỏi:
– Không cưới vợ, ở vậy chờ
ai?
Lần đó, Nguyên nói dối, bảo
là chờ duyên tới. Mà duyên thì đâu phải muốn gặp là gặp. Cũng có yêu hai ba lần
đó chớ, nhưng hết thảy tréo cẳng ngỗng hết, biết làm sao. Ai cũng biết là
Nguyên nói dối, anh không quên được Tiệp chớ gì. Họ phạt anh uống liền một hơi
ba cốc rượu đầy. Nước mắt anh trào ra, anh nhăn mặt, rượu gì mà cay dữ vậy. Chỉ
Thi, mà không, có khi cả Tiệp nữa hiểu được ý nghĩa những giọt nước mắt kia.
Năm nay phải bắt phe lại.
Chi với Thi một phe. Tiệp với Hoà một phe. Nguyên ngồi cạnh Tiệp buông rèm chấp
chính cho tiệp. Những lá bài còn bóng giấy được chia ra. Hoà lơ đãng nói:
– Y chang năm ngoái hen.
Trời đất, thời gian mà, sao
mà giống năm ngoái được. Năm ngoái Chi còn thon thả chớ đâu có phì ra như cái
eo bánh mì, năm ngoái Hoà còn sáng sáng ra đá cầu với đám trẻ chớ đâu có tự
dưng trở chứng muốn chơi chim, chơi cây cảnh tao nhã như mấy ông già đâu. Năm
ngoái Nguyên đâu co gầy rạc, xệch xạc. Năm ngoái, Thi ngồi đằng sau Tiệp làm cô
vấn an ninh chớ đâu phải Nguyên. Năm ngoái, họ còn là chồng vợ. Nhưng ai dám chắc,
trong lòng họ hết thương nhau?
Nhất là khi bắt bài lên tay,
Thi bảo: “Ông Nguyên phải coi chừng em Tiệp, cái tánh bốc đồng ngẫu hứng không
bỏ được đâu, từ đây ông phải chăm sóc Tiệp dài dài”, nhưng Nguyên đọc trong mắt
Thi lời gửi gắm khác. Anh vẫn nhớ khi chuyện Thi đỗ vỡ, Thi đi công tác có ghé
anh, hai đứa kêu bia về uống. Nguyên hỏi Thi tại sao lại tới nông nỗi vợ một
nơi, chồng một ngã. Thi bảo tại không hợp nhau. Đừng hỏi tại sao, không thể kể
ti tỉ chuyện lụn vụn trong cuộc sống vợ chồng được đâu. Nguyên hỏi có người thứ
ba không, Thi bảo phải chi có để căm ghét nhau cho đỡ khổ. Rồi khi Nguyên đã
say mèm, Thi hỏi lại anh có còn yêu Tiệp không. Anh đã không nói dối, với Thi.
Hai thằng từng ngủ chung giường, từng ăn chung mâm khi Nguyên ra thị xã trọ học.
Má Thi hiền, thương hai đứa như nhau, chủ nhật Nguyên về quê, cõng ra một túm gạo
lứt, má giận. Suốt một thời thơ ấu, Nguyên lớn lên bên Thi, thì làm sao có thể
nói dối. Nghe anh, Thi chồm qua mấy chai bia lỏng chỏng lấy tay câu lấy vai
Nguyên, nghẹn ngào:
– Phải chi hồi đó tao đừng
cưới Tiệp, Tiệp sống với mầy biết đâu đỡ khổ hơn với tao.
Nguyên không nghĩ vậy. Thi
không hiểu đâu. Bây giờ anh càng không nghĩ đến điều đó. Anh không có thời gian
nữa, anh không còn chút gì để cho mình nữa. Anh gấp gáp lắm.
Bắt đầu từ tháng Năm rồi,
Nguyên mắc cái bệnh bồn chồn. Anh muốn làm cái gì đó, trước khi không kịp nữa.
Làm cho những người mà anh yêu thương. Một lần điện thoại về, anh Bảo Thi, nhắn
với Hoà, Chi, Tiệp, anh sẽ tạo ra một mẫu nhồi bông mới, không phải thú mà là
người. Hoà ốm, cao, mặt chữ điền, cạnh nào ra cạnh đó. Chi ú na ú núc, cái miệng
rộng, cái mũi to bè bè nhưng đôi mắt rất đẹp, đôi mắt tròn xoe. Thi dong dỏng
người, lưng tôm, trán cao, mũi thẳng, miệng mím lại cương quyết.Tiệp tóc dài,
khuông mặt tròn dình, miệng lúc nào cũng như cười, mắt lúc nào cũng như hỏi. Và
anh sẽ tạo anh…
– Nhồi bông tụi mình để làm
gì? Để khi không còn bên nhau nữa thì tụi bông gòn đứng kề nhau à?
Thi để con ách cơ xuống,
trông như một trái tim son, mắt anh ngầu lên. Nguyên nhìn vào nét mặt thi bối rối,
anh muốn nhìn đi chổ khác mà không biết nhìn đâu. Hoà bỏ xuống từng lá bài cho
một sảnh dài tràng giang đại hải:
– Thằng Thi đúng à. Tụi mình
mà đem nhồi bông thì y chang con thỏ ăn củ cải của Nhện Con, làm sao đánh bài,
rồi làm sao mà uống rượu. Xong – Hoà khoan khoái – Tao về nhứt, đã thiệt.
Thi quăng bài ngang, khàn
khàn giọng mũi biểu nghỉ chơi. Anh nói anh say lắm rồi, say muốn khóc luôn đây.
Chi nhằn, thấy tướng mạnh dạn vậy mà có tật không bỏ, hễ say là đòi khóc. Thi
mơ màng, “Hỏng hiểu sao muốn quên mấy chuyện mà càng uống nhiều, càng nhớ đứt
ruột”. Hỏi chuyện gì, Thi nói chuyện của ngày xưa. Nhớ một đêm ba mươi ba má
Chi đã vượt biên bỏ một mình chị ở lại sau một năm giải phóng, nhớ Hoà ở tù bốn
tháng mười chín ngày vì tội cho dân phá rừng để sống khi còn làm việc ở lâm trường,
nhớ Nguyên ngày đầu lập nghiệp, cái xưởng sản xuất đồ chơi tẹp nhẹp như ổ mèo,
khói bụi mịt mù. Nguyên buổi sáng ăn bánh mì không, chiều ăn bánh mì uống nước
lã. Nhớ Tiệp hồi sinh Nhện Con, thai ép tim, phải chuyển viện tận thành phố để
cứu mẹ, cứu con, số tiền dành dụm từ ngày cưới, dành dụm từ những buổi chiều
tan sở, Thi gò lưng đi đổ cơm cặn về cho Tiệp nuôi heo đã lo thầy thuốc tan
tành… Những ngày khổ đau, khó khăn cũng qua rồi. Chi thắc mắc:
– Biết bao nhiêu chuyện bự bự
vậy mà tụi mình cũng vượt qua hen. Sao hay vậy không biết?
Có thể vì họ chưa bao giờ ngừng
chiến đấu và hy vọng về một ngày mới tốt đẹp hơn. Có thể vì họ tin và yêu biết
bao nhiêu cuộc đời này. Nguyên nghĩ khác:
– Bởi vì chúng ta chưa bao
giờ bỏ nhau – Anh bắt đầu nổi hứng văn chương – Bởi vì chỉ có cái chết mới chia
lìa được mấy đứa mình.
Thi nhìn Nguyên chằm chằm:
– Mày bệnh hả?
– Không, tao khoẻ.
– Chắc không?
– Chắc như bắp luộc – Nguyên
cười.
Thi nhăn mặt:
– Vậy mà mở miệng ra là nói
chuyện chết. Hồi còn học tiểu học, mầy còn nhớ trường Nguyễn không? Trường nằm
đâu lưng với chùa, bữa nào tụi mình cũng leo rào qua chơi bắn đạn dưới gốc bồ đề.
Thấy người ta vái, mấy đứa cũng bày đứng vái, cho tụi con chơi với nhau hoài, tới
một trăm tuổi luôn. Mầy năm nay bao nhiêu rồi, Nguyên? Bốn ba. Tụi tao cũng
tròm trèm. Còn lâu tụi mình mới chết. Còn năm mươi bảy cái Tết nữa mà, Nguyên.
Nguyên nhìn ra cửa. Trời
đang lặn xuống cái vạch trời thăm thẳm. Đêm xăng xái lại buông màn. Anh thấy
thích cái cảnh chiều qua như thế nầy, anh thấy yêu cuộc sống nầy, cái cuộc sống
mà anh hít được, thở được. Anh bảo:
– Chắc mùng sáu tao quay về
thành phố. Công chuyện quá trời…
Không ai lên tiếng cầm anh lại.
Thi nhìn Tiệp, Tiệp lên tiếng, “Em sẽ đi cùng để lo thủ tục chuyển việc”. Chi
nói bây giờ hứng sảng rồi, Chi mắc ca, chị muốn tặng Nguyên một bài. Cả bọn khủng
khiếp quá nhưng trợn trạo biểu ca đi. Chi ca “Đừng tuyệt vọng, Tôi ơi, đừng tuyệt
vọng…” Tự nhiên như cái đập oà vỡ, trừ Nguyên, cả bốn đều nghẹn ngào, nức nở.
Aha, vở kịch đời đã hạ màn
khi chưa hết vở. Thử uống từng ấy rượu, coi có ai kìm nén được mình không. Đã cố
lắm rồi, Tiệp đi Sài Gòn cũng nằm trong kịch, Thi kể chuyện xưa cũng nằm trong
kịch suốt, la lối cho to, cười làm như hể hả, nói chuyện cười, cụng ly chan
chát… Cũng đừng để nghe trong nhau mỗi người cuộn lên ngàn tiếng thở dài. Làm
sao vui được như những ngày cũ. Làm sao được vui như những ngày cũ. Cả bốn người
kia chua xót nghĩ, mình diễn được tới đây là vĩ đại lắm rồi.
Chỉ có Nguyên, anh dỗ, “Trời
ơi mới mùng ba Tết mà khóc kiểu này cả năm xui lắm đó. Mà, chuyện gì vậy, có gì
không?
Đâu có gì, lúc sáng, khi
Nguyên còn tắm trong nhà Hoà, điện thoại cầm tay Nguyên reo. Hoà nghe máy, lại
đùa mình là Nguyên. Cái giọng nữ đó (Hoà mô tả là khủng khiếp hơn giọng Chi), mắng
té tát, hỏi tại sao không xạ trị đúng thời kỳ, ung thư phổi thời kỳ giữa rồi chớ
giỡn sao. Tìm trong công ty, thư ký nói không có, gọi máy thì tắt máy. Cổ hỏi gằng
gằng rằng anh còn yêu sự sống không? Hoà chết lặng đi, rất lâu, lâu lắm…
Vậy mà Nguyên bây giờ tỉnh rụi,
anh đang cố hết sức mình để diễn cho mọi người vui. Hoà bậm môi lại để cười:
– Có rảnh thì gọi điện thoại
về cho bác sĩ Phương. Ờ Phương hay Dương ta? Nói với cổ, mồng sáu ông về, mà
thôi, đừng thèm nói, ông hát vô máy câu này nè “Tôi là ai, là ai, mà yêu quá đời
này”. Phải chiến đấu chớ Nguyên, chiến đấu tới cùng. Bữa nay nữa thôi, ông
không nhậu nhẹt nữa, để sống, coi như đây là bữa rượu cuối cùng của ông.
Hình như thời gian lầm lẫn,
mà số phận cũng lầm. Đối với những người như thế, ngày hôm qua đã ở lại mãi,
trong lòng.
Nguyễn Ngọc Tư
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét