Khoảnh khắc mùa thu Paris
Tặng Jacques Ng.
khởi hành lúc sáu giờ. Nhà
ga rộng lớn, hiện đại chẳng khác gì một phi trường. Cũng phải làm các thủ tục
an ninh: bỏ giày, điện thoại, áo khoác, xách tay, và những thứ lỉnh kỉnh khác
như chìa khóa, nịt, đồng hồ….cho qua máy. Rồi điền giấy khai hải quan…Vé lên
tàu có ghi số toa, số ghế. Tàu sẽ dừng đúng số toa của mình, đầu mỗi toa có nhiều
ngăn để hành lý. Tàu chạy với vận tốc 360 km / giờ, lúc qua biển Manche, mình
chỉ nhận biết tàu bắt đầu vào hầm và ra khỏi hầm, với thời gian hai
mươi ba phút. Đường hầm dài hơn 50 km, kể từ ngày khai trương vào năm 1994,
Luân Đôn và Paris không còn bị chia cắt bởi biển, chỉ có hơn hai tiếng đồng hồ
để qua lại.
Đến Paris gare du Nord đúng
9 giờ 20. Đi hai đoạn metro ngắn là tới khách sạn đã đặt phòng trước. Vì ở
Paris chỉ có hai ngày, nên phải lên lịch ngay đi thăm một số nơi.
Tôi thầm cám ơn các website
văn học, vì nhờ đó mà Jacques đã đọc và lần mò hỏi ra địa chỉ email của tôi.
Tên Việt của Jacques là Thạch. Thạch, con nuôi của người cô họ.
Lúc tôi trưởng thành, Thạch
còn nhỏ lắm. Tôi thương Thạch vì cứ nghĩ đến nỗi buồn thiếu vắng tình thương của
cha mẹ ruột. Tôi không nhớ những lần đi chơi với Thạch đã cư xử, đã nói ra với
nó những gì. Chỉ biết lần cuối cùng gặp nhau vội vã ở Nha Trang vào giữa tháng
4 năm 1975, thời điểm những ngày tàn cuộc nội chiến. Rồi thời gian dài sống lăn
lóc trong sa mù thời cuộc, như bầy gà bươi móc mỗi ngày để kiếm sống, ngụp lặn
trong cái u tối đói nghèo, ngu dốt; còn chút ánh sáng nào đâu để soi rọi ký ức
mình….
Cho đến một ngày đầu năm
nay, tôi nhận email của Thạch, chỉ mấy giòng ngắn ngủi luộm thuộm thiếu dấu thiếu
chữ, nếu là anh của email này thì trả lời em ngay. Tôi trả lời Thạch. Những thư
tiếp theo, Thạch cho biết lần cuối em gặp anh đến nay đã 36 năm rồi! Và
Em đang sống ở Paris.
Khi biết tôi sẽ ghé Paris,
Thạch vui lắm. Thạch hẹn gặp tôi ngay buổi trưa đầu tiên ở khách sạn. Rât đúng
giờ, Thạch đến. Thay vì mừng rỡ, vồ vập, tôi đứng lặng người nhìn Thạch. Trước
tôi là một người Pháp già, lưng hơi còm, mái tóc muối tiêu, tên là Jacques.
Ôi, Thạch của ngày nào đây,
chỉ còn nét mặt và giọng nói là không thay đổi. Jacques cười, ông chủ
khách sạn tưởng em là người Pháp nên nói toàn tiếng Tây! Thì em là người
Pháp rồi còn gì, đã sống ở Paris 28 năm!.
Chúng tôi ăn trưa Phở 14. Thạch
nói phở này ngon nhất Paris đó anh. Trong lúc ăn, Thạch lên chương trình
đưa tôi đi chơi một số nơi. Paris với hệ thống metro chằng chịt, mà Thạch
thuộc nó như trong lòng bàn tay. Vì thời gian hạn hẹp, chúng tôi không thể đi
sâu vào mỗi nơi. Như khi phải đứng từ xa mới có thể nhìn hết đươc Viện bảo tàng
Louvre, chứ đừng nói vào dược bên trong, phải mất ít ra vài tuần đến cả
tháng mới thăm hết được. Louvre, công viên Tuilerie, quảng trường La Concorde,
Khải Hoàn Môn nằm trên một trục thẳng. Cảnh vật suốt dọc các công trình rất đẹp
và nhiều nơi ghi dấu lịch sử. Vườn Tuilerie, đang là mùa thu, lá vàng rơi đầy mặt
đất. Đại lộ Champs Elysees có tiếng đep nhất thế giới, rất đông du khách đi bộ.
Cái lạnh chớm thu nằm sau những chiếc khăn quàng của phụ nữ, rơi hững hờ trước
ngực.
Giờ cao điểm ở các trạm
metro, cứ hai phút có một chuyến đến, mọi người đứng chen nhau, không một biểu
lộ khó chịu, cảnh đó rất bình thường trong sinh hoạt hằng ngày. Để đến một nơi,
đôi khi phải đổi tàu nhiều lần, phải đi thang máy hoặc leo bậc cấp lên trạm
metro phía trên, hay xuống trạm metro phía dưới. Có những đường tàu nằm
sâu hai, ba trăm mét dưới lòng đất.
Ảnh 1: Một phần vbt Louvre.
Ảnh 2: Công viên Tuilerie.
Anh 3: Đại lộ Champs
Elysees.
Ảnh 4: Khải Hoàn Môn.
Ở thế hệ chúng tôi, trước
những năm sáu mươi ngồi ghế nhà trường trung học, không ai là không nhớ bài học
thuộc lòng “Ngày Tựu Trường” của Thanh Tịnh, và đoạn văn của Anatole France tả
cậu bé với chiếc cặp trong tay, đi qua vườn Lục Xâm Bảo vào một buổi sáng mùa
thu, lá vàng rơi trên những pho tượng trắng…Ngờ đâu nửa thế kỷ sau, tôi lại
được ngồi trong công viên Luxembourg cũng vào một buổi sáng mùa thu, giữa những
bức tượng trắng và lá vàng rơi đầy mặt đất, để thương nhớ tuổi thơ minh!
Luxembourg, công viên lớn
thứ hai của Paris, chì sau Tuilerie, được đặt nhiều tượng danh nhân như
Beethoven, Paul Verlaine, Georges Sand, Saint-Geneviere….Công viên cũng là bối
cảnh nổi bật trong tác phẩm Les Miserables (Những Kẻ Khốn Cùng) của Victor
Hugo. Nhiều chiếc ghế dựa bằng sắt có thể xê dịch được, để du khách thoải mái
chọn góc nhìn ngồi nghỉ ngơi. Cuối công viên bên phải là một lâu đài có hồ nước
lớn phía trước, tiếp với một vườn hoa đầy sắc màu rực rỡ.
Hơn năm mươi năm trôi qua,
từ một cậu bé lòng như khăn mới thêu, từng xúc động bởi hình ảnh mùa
thu ở vườn Lục Xâm Bảo ngày nào, nay với mái tóc bạc đang ngồi đếm tháng năm
còn lại của đời mình trên đầu ngón tay. Nhìn những pho tượng trăm năm còn đứng
đó, nhớ đến cậu bé của Anatole France ngày nào cùng những người đã một lần
qua đây, mà ngậm ngùi tự hỏi…?
Một ngày lang thang dưới bầu
trời đầy mây và trong những đường hầm metro, tôi đã không giấu đươc nét mệt mỏi
dù cho nhiều thắng cảnh, di tích lịch sử ở đây luôn cuốn hút bước chân mình.
Jacques thường nhìn tôi với ánh mắt ái ngại. Còn tôi tham lam giành giựt với
thời gian, phải tận mắt nhìn cho được những thứ mà mình chỉ biết qua sách báo
và chuyện kể. Thạch đưa chúng tôi đi bộ qua nhiều nơi.
Nào Place Vendome ở trung
tâm Paris, nối liền với đại lộ De La Paix. Giữa quảng trường là tượng
Napoleon đứng chót vót trên một trụ đồng tròn có chạm trổ hoa văn hình xoắn ốc
cao trên hai trăm mét để kỷ niệm ngày chiến thắng quân Áo năm1805. Ông là một
vĩ nhân, được ca tụng là người “khi trên lưng ngựa thì chiến đấu lẫy lừng,
lúc xuống ngựa là một nhà cai trị đất nước kiệt xuất.” Sau cách mạng
Pháp, ông lập ra triều đại Bonaparte, với những cải cách về luật pháp, bộ luật
Napoleon đã ảnh hưởng rất lớn đến chính trị thế giới. Về giáo dục, các trường
đại học được mở, đào tạo sinh viên bằng tiền nhà nước. Ông thành lập đơn vị
hành chánh tự cai quản và xử lý lấy công việc. Napoleon mất năm 1821. Lăng mộ
ông sáng lòa có thể nhìn thấy từ tháp Eiffel.
Nào Khải Hoàn Môn (The Arc
de Triomphe), đài kỷ niệm nổi tiếng nhất, với 50 mét chiều cao, 45 mét bề rộng,
từng chứng kiến biết bao thăng trầm của lịch sử nước Pháp: Năm 1940 Đức đánh
chiếm Paris đã cho quân diễn hành qua đây, trong khi thủ đô bỏ trống, mở
đầu cuộc kháng chiến chống phát xít. Qua năm 1944, Paris được hoàn toàn
giải phóng, đoàn quân chiến thắng của nước Pháp Tự Do trở về ca khúc khải
hoàn, lại diễn hành qua Khải Hoàn Môn lịch sử này.
Ảnh 1, 2 & 3 : Lâu
đài, Hoa và tượng
ở công viên Luxembourg.
Ảnh 4 &
5 : Tượng Napoleon và quảng trường
Vendôme về đêm.
|
Buổi chiều đứng trên cầu
Notre-Dame ngắm sông Seine, Jacques giành máy ảnh chụp tôi cho bằng được.Hắn
nói anh toàn chụp cảnh không, ít ra phải có vài tấm để làm kỷ niệm chứ. Sông
Seine đẹp, nhất là cảnh vật thơ mộng hai bên bờ. Tôi vừa đọc đâu đó, chỉ khúc
sông chảy qua Paris đã có đến 37 cây cầu, mà nổi tiếng là Pont Neuf, cổ nhất,
được xây bằng đá từ cuối thế kỷ thứ 16, có tượng vua Henri IV ngồi trên lưng
ngựa. Tiếp đến là Pont Marie, Pont Royal, Pont Louis Philippe… Cầu nào cũng
có chiều cao trên 100 mét, rộng trên dưới 20 mét. Theo Jacques cây cầu đẹp nhất
là Pont Alexandre III, gần nơi an nghỉ của Napoleon. Hắn tiếc rẻ là tôi ở
Paris ít quá, không thể đi thăm hết đươc, và anh mới biết chưa được một
phần mười Paris.
Chân tháp Eiffel,cận cảnh.
Đâu cần đi thuyền trên
sông Seine, mà dù có muốn cũng không có thời gian, chúng tôi đứng tựa thành cầu,
nhìn những chiếc tàu lớn lộ thiên chở đầy du khách chạy trên sông, luồng qua
chân cầu hình vòm cung, thật êm ả.
Sông Seine. Trước mắt tôi
là sông Seine. Bỗng cảm thấy có cái gì vướng nơi đáy cổ cùng với nắng chiều
đang tắt dần, khi nhớ Trịnh Công Sơn lần đầu tiên qua Pháp trở về, khoảng
đầu những năm chín mươi, ngồi uống rượu với anh, nghe anh kể về những
ngày vui và bận rộn với bạn bè ở Paris, tôi nảy ý làm một cuộc trao đổi. Bài
viết gần như một tạp văn với chữ in nghiêng là phần anh kể, lấy tựa “Trịnh
Công Sơn, từ sông Hương đến sông Seine”, sẳn dịp nhà thơ Thái Ngọc San về Sài
Gòn in báo, đã lấy bài này đăng trên tạp chí Sông Hương. Giờ đây hai anh đã
đi vào cõi vĩnh hằng, đâu biết có kẻ còn lận đận với trần gian, đang đứng bên
giòng sông Sein của anh ngày nào, nhớ về sông Hương với các bạn San, Quê,
Ngăn trong lần uống rượu vang đỏ ở quán Thiên Đường . Không ngờ lần
chia tay nhau hôm ấy là lần Thái Ngọc San vĩnh viễn xa rời chúng tôi.
Quảng trường Tháp Eiffel
Sông Hương, sông Seine, những
trái tim yêu thương đang rải rác ở khắp mọi miền có nhớ về nhau là nhớ
về một giòng sông, nơi từng in bóng anh em bạn bè, dù còn hay đã mất.
Kể từ ngày bỏ nước ra đi,
Jacques chưa một lần về thăm chốn cũ. Hắn đã nhận Pháp là quê hương của mình
rồi. Hai mươi tám năm sống ở Paris, những đền đài, phố xá, sông nước nơi đây
đã làm nhạt phai hình ảnh một Hòn Chồng, cầu Xóm Bóng, Hải Học Viện mà tuổi
thơ hắn từng yêu mến.
Sông Seine, Kim và Jacques
Chúng tôi ngồi xuống bậc
thềm trước quảng trường tháp Eiffel, nhìn du khách đi thành đoàn vui vẻ chụp
hình, quay phim. Dưới chân tháp người ta xếp hàng rồng rắn, dài hàng mấy trăm
mét để mua vé lên các tầng trên. Giá vé cho mỗi tầng khác nhau: Lên tới đỉnh,
tầng 3 là 14 euro, tầng 2- 8.20 và tầng 1- 4.10 euro. Sinh hoạt này kéo dài đến
nửa đêm.
Tháp Eiffel xây dựng năm
1887, hoàn thành năm 1889, do kỹ sư Gustave Eiffel (1832-1923) thiết kế. Nó
là một công trình kiến trúc bằng kim loại, trở thành biểu tượng nổi tiếng nhất,
không những của Paris nước Pháp, mà còn được thế giới công nhận. Hàng năm có
hàng triệu người leo lên chiêm ngưỡng. Trong số những công trình trứ danh của
ông, ngoài Paris nước Pháp ra, còn có mặt trên nhiều quốc gia khác như Tây
Ban Nha, Bồ Đào Nha, Bỉ, Ai Cập, Hoa Kỳ…Riêng tại Việt Nam, những công trình
của Gustave Eiffel để lại còn đến bây giờ là Bưu điện Sài Gòn, cầu Long Biên
Hà Nội, cầu Trường Tiền ở Huế.
Thuyền du lịch trên sông
Seine
Như lần trước, khi rời
Luân Đôn đến Paris bằng chuyến Eurostar đầu tiên, sáng nay chúng tôi giả từ
thủ đô ánh sáng cũng trên chuyến tàu khởi hành lúc 6 giờ. Đêm qua trước khi
chia tay Jacques, hai anh em ngồi với nhau trong một quán nhỏ, tôi uống chát
đỏ, còn
Tượng ở quảng trường Tháp
Eiffel
Jacques cũng uống nhưng chỉ
nhấp môi. Trưa mai em lại vào bệnh viện lọc máu, vẫn chờ ngày được thay
thận nhưng không biết đến bao giờ, em rất mừng gặp anh lần này. Rồi im lặng
một lúc, giọng Jacques chùng xuống không biết em có còn lần thứ hai để gặp
anh không? Tôi không nói gì, kể cả một lời cám ơn Jacques, vì tôi biết rằng
kể từ đây Jacques mãi mãi có mặt trong cuộc sống của chúng tôi.
Paris, Sept 2011
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét